Chiều 31/7, Bộ Tư pháp tổ chức Tọa đàm “Luật Phổ biến, giáo dục pháp luật năm 2012 và những vấn đề cần sửa đổi, bổ sung nhằm đáp ứng yêu cầu của tình hình mới”. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc; Cục trưởng Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý Lê Vệ Quốc đồng chủ trì Tọa đàm.
Phát biểu khai mạc Tọa đàm, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc nhấn mạnh, Nghị quyết 66 là một trong những nghị quyết rất quan trọng. Trong đó, có nhiệm vụ đặt ra là phải đẩy mạnh và nâng cao chất lượng công tác phổ biến, giáo dục pháp luật (PBGDPL) trong tình hình mới.
Hơn 12 năm triển khai, Luật PBGDPL năm 2012 đã đạt được nhiều kết quả nổi bật. Tuy nhiên, để đáp ứng yêu cầu đổi mới, đặc biệt trong bối cảnh chuyển đổi số đang diễn ra mạnh mẽ, công tác PBGDPL cần được đổi mới toàn diện cả về tư duy, nội dung và hình thức. Mục tiêu là đưa pháp luật đến được với mọi đối tượng, nâng cao nhận thức và từng bước hình thành văn hóa tuân thủ pháp luật trong toàn xã hội. Để có cơ sở lý luận và thực tiễn nhằm triển khai hiệu quả nhiệm vụ này, đồng thời góp phần sửa đổi Luật PBGDPL đạt kết quả cao, Bộ Tư pháp đã tổ chức nhiều tọa đàm để nhận diện những điểm nghẽn, bất cập trong quá trình thực thi.
Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Thanh Ngọc phát biểu khai mạc Tọa đàm.
Tại Tọa đàm, Thứ trưởng mong muốn các chuyên gia, nhà khoa học, lãnh đạo các Bộ, ngành, địa phương từ thực tiễn công tác cho ý kiến, thảo luận để nhận diện rõ những bất cập hiện nay trong Luật PBGDPL; góp ý cụ thể vào các nhóm vấn đề cần nghiên cứu sửa đổi, trong đó nhóm vấn đề chung như phạm vi, đối tượng, nguyên tắc áp dụng; rà soát sự phù hợp giữa Luật PBGDPL và Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) hiện hành; các vấn đề liên quan đến quản lý nhà nước về PBGDPL, như phân định trách nhiệm, phân cấp, phân quyền, nhất là trong bối cảnh chính quyền địa phương hiện nay được tổ chức theo mô hình hai cấp; cơ chế, chính sách phục vụ cho công tác PBGDPL.
Báo cáo dẫn đề “Về tình hình thi hành Luật PBGDPL và việc sửa đổi, bổ sung Luật nhằm khắc phục bất cập, thể chế hóa kịp thời chủ trương, yêu cầu mới của Đảng về đổi mới công tác PBGDPL”, Phó Cục trưởng Cục PBGDPL và Trợ giúp pháp lý Phan Hồng Nguyên cho biết, hơn 12 năm qua công tác PBGDPL đã có những chuyển biến tích cực trong nhiều mặt. Cụ thể: Bộ Tư pháp, các cơ quan có thẩm quyền, địa phương đã xây dựng, trình cơ quan, người có thẩm quyền ban hành hoặc ban hành theo thẩm quyền 24 VBQPPL và khoảng 7.600 văn bản khác để chỉ đạo, hướng dẫn, triển khai công tác PBGDPL; công tác lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện hoạt động PBGDPL trong hệ thống chính trị đã có nhiều thay đổi, theo hướng thực chất, hiệu quả, có trọng tâm, trọng điểm hơn.
Phó Cục trưởng Cục PBGDPL và Trợ giúp pháp lý Phan Hồng Nguyên báo cáo dẫn đề.
Bên cạnh đó, Luật PBGDPL đã cơ bản xác định được trách nhiệm, phạm vi thẩm quyền của các cơ quan nhà nước và cơ quan, tổ chức trong hệ thống chính trị, từng bước nâng cao chất lượng công tác PBGDPL. Một số kết quả tiêu biểu như: Số lượng, chất lượng nguồn nhân lực thực hiện công tác PBGDPL từng bước được cải thiện, nâng cao, bảo đảm ngày càng tốt hơn nhiệm vụ được giao trong quản lý cũng như các hoạt động chuyên môn. Nội dung PBGDPL có trọng tâm, trọng điểm, bám sát nhu cầu xã hội, nhiệm vụ chính trị của bộ, ngành, địa phương, phù hợp hơn với từng đối tượng, địa bàn. Hình thức PBGDPL đã được thực hiện đa dạng, phong phú, sáng tạo, thể hiện màu sắc, văn hóa của từng vùng, miền…
Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được vẫn có một số hạn chế như phân định chưa rõ trách nhiệm, nhiệm vụ PBGDPL chuyên ngành của một số cơ quan, tổ chức ở Trung ương và địa phương; chưa rõ trách nhiệm của cơ quan chủ trì soạn thảo VBQPPL trong triển khai công tác PBGDPL; một số quy định trong Luật PBGDPL về trách nhiệm, nhiệm vụ của cơ quan Trung ương đến nay chưa phù hợp với chủ trương đẩy mạnh phân cấp, nâng cao trách nhiệm, chủ động, sáng tạo của địa phương, mang tính kiến tạo để địa phương tự quyết định và tổ chức triển khai kịp thời, phù hợp, hiệu quả; một số quy định của Luật PBGDPL không đồng bộ, thống nhất với các quy định trong lĩnh vực giáo dục, tài chính, ngân sách nhà nước...
Ông Nguyễn Duy Lãm, nguyên Vụ trưởng Vụ PBGDPL phát biểu tại Tọa đàm.
Chia sẻ về những vấn đề cần quan tâm trong quá trình sửa đổi, bổ sung Luật PBGDPL, ông Nguyễn Duy Lãm, nguyên Vụ trưởng Vụ PBGDPL cho rằng, cần thể chế hóa chủ trương, nghị quyết của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước liên quan lĩnh vực thi hành pháp luật, PBGDPL. Tiếp tục luật hóa các quy định hiện hành liên quan công tác PBGDPL của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, các Bộ, ngành, nhất là những quy định đã được triển khai thực hiện có hiệu quả, những mô hình PBGDPL đã được nhiều địa phương áp dụng.
Đồng thời, phân tích, đánh giá những kết quả tốt, những mô hình, kinh nghiệm hay qua việc tổng kết 10 năm, 12 năm thi hành Luật PBGDPL. Từ đó, sửa đổi, bổ sung quy định bảo đảm tính thống nhất, đồng bộ của pháp luật về PBGDPL. Quan tâm đa dạng hóa phương thức truyền thông chính sách, PBGDPL; ứng dụng công nghệ số trong PBGDPL. Đề cao vai trò, vị trí trung tâm của người dân để sửa đổi, bổ sung các quy định nhằm phục vụ nhân dân, doanh nghiệp. Phát huy, lắng nghe ý kiến đóng góp, đề xuất của người dân, doanh nghiệp trong xây dựng Luật PBGDPL, trong xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách về PBGDPL…
Một số đại biểu nêu ý kiến tại Tọa đàm.
Tại Tọa đàm, các đại biểu đã đề xuất các nội dung cụ thể về tăng cường sự phối hợp đa chiều, đa phương thức trong PBGDPL; bổ sung về nghĩa vụ của báo cáo viên không chỉ báo cáo về những hoạt động PBGDPL mà còn phải báo cáo cả về những thiếu hụt, bất cập của hệ thống pháp luật hiện hành mà họ đã phát hiện ra thông qua các hoạt động thực tiễn PBGDPL để các cơ quan có thẩm quyền hoàn thiện hơn hệ thống pháp luật của đất nước, phát triển hệ thống khoa học pháp lý và khoa học PBGDPL; quy định về xây dựng tủ sách pháp luật điện tử và sách nói pháp luật; quy định trách nhiệm của các cơ quan nhà nước trong việc xây dựng và duy trì các trang thông tin điện tử, chuyên mục hỏi - đáp pháp luật và các khóa học trực tuyến về pháp luật…
Phát biểu kết luận Tọa đàm, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Ngọc đánh giá cao những ý kiến tâm huyết, trách nhiệm, nghiên cứu có chiều sâu của các đại biểu. Đây là nguồn thông tin quý để Bộ Tư pháp có dữ liệu nghiên cứu, sửa đổi, bổ sung Luật sao cho thiết thực, đi vào cuộc sống.
T.Oanh