Ngày 10/3, Bộ Tư pháp tổ chức Toạ đàm cho ý kiến đối với dự thảo Nghị định của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) về xây dựng, ban hành VBQPPL. Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh chủ trì Toạ đàm.
Phát biểu khai mạc Toạ đàm, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh cho biết, ngày 19/02/2025, tại Kỳ họp bất thường lần thứ 9, Quốc hội đã thông qua Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) theo quy trình tại một kỳ họp và theo trình tự, thủ tục rút gọn. Luật có hiệu lực thi hành từ ngày 01 tháng 4 năm 2025, thay thế Luật Ban hành VBQPPL năm 2015 (sửa đổi, bổ sung năm 2020).
Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh phát biểu khai mạc Toạ đàm.
Thứ trưởng đánh giá, Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) năm 2025 có nhiều nội dung mới, nhận được đánh giá tích cực của các bộ, ngành, địa phương. Đây cũng là cơ sở pháp lý quan trọng để thực hiện các mục tiêu cải cách pháp luật, kịp thời tháo gỡ những điểm nghẽn về thể chế, tiếp tục hoàn thiện khuôn khổ pháp lý cho việc xây dựng và vận hành hệ thống VBQPPL thống nhất, đồng bộ, minh bạch, khả thi, dễ tiếp cận, hiệu lực và hiệu quả, dễ áp dụng trên thực tế, khơi dậy mọi tiềm năng và nguồn lực, tạo động lực mới cho sự phát triển nhanh và bền vững của đất nước trong kỷ nguyên mới. Để triển khai thực hiện đồng bộ, hiệu quả, thống nhất trên toàn quốc, Chính phủ sẽ ban hành Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành VBQPPL về xây dựng, ban hành VBQPPL.
Tại Toạ đàm hôm nay, Thứ trưởng mong các đại biểu, nhất là đại diện Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố, với kinh nghiệm thực tiễn trong xây dựng, ban hành VBQPPL, sẽ cùng nhau trao đổi, thảo luận, nhận diện các khó khăn, vướng mắc và đề xuất giải pháp để giải quyết “tận gốc, tận rễ” vấn đề; qua đó góp phần hoàn thiện dự thảo Nghị định trên, đáp ứng yêu cầu đổi mới toàn diện, từ tư duy đến cách thức xây dựng, ban hành VBQPPL.
Đồng chí Trần Văn Lợi, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật.
Tại Toạ đàm, các đại biểu đã được nghe đồng chí Trần Văn Lợi, Phó Vụ trưởng Vụ Công tác xây dựng văn bản quy phạm pháp luật giới thiệu tổng quan một số nội dung của dự thảo Nghị định quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành VBQPPL về xây dựng, ban hành VBQPPL. Cụ thể, Dự thảo Nghị định gồm 85 điều, được chia thành 7 chương, quy định chi tiết, biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành VBQPPL về xây dựng luật, nghị quyết của Quốc hội, pháp lệnh, nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội do Chính phủ trình; trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành VBQPPL của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng, Thủ trưởng cơ quan ngang Bộ, chính quyền địa phương; ngôn ngữ, thể thức, kỹ thuật trình bày và dịch VBQPPL; đăng tải trên công báo điện tử; nguồn lực trong xây dựng, ban hành VBQPPL; quản lý nhà nước về công tác xây dựng pháp luật.
Về đề xuất xây dựng nghị quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh, đồng chí Lê Thị Xuân Nga, Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng cho biết, Điều 44 dự thảo Nghị định đã quy định về lập danh mục văn bản của chính quyền địa phương được giao quy định chi tiết, trong đó có danh mục văn bản quy định chi tiết của Hội đồng nhân dân và quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Tuy nhiên, Điều 45 cũng quy định trách nhiệm của các cơ quan trong việc đề xuất xây dựng nghị quyết của Hội đồng nhân dân, quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh. Do đó, đồng chí đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo xem xét, đánh giá sự cần thiết của Điều 45.
Đồng chí Lê Thị Xuân Nga, Phó Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Đà Nẵng.
Đối với việc lấy ý kiến phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, đồng chí cho biết, hiện Điều 2 dự thảo quy định phải “lấy ý kiến của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam cùng cấp đối với chính sách, dự thảo văn bản quy phạm pháp luật liên quan trực tiếp đến quyền, nghĩa vụ của công dân”. Trong khi đó, Điều 33, Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam năm 2015 quy định “Đối tượng phản biện xã hội của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là dự thảo văn bản của cơ quan nhà nước cùng cấp có liên quan trực tiếp đến quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân, quyền và trách nhiệm của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam”. Như vậy, đối tượng, phạm vi lấy ý kiến phản biện xã hội của dự thảo Nghị định đang hẹp hơn so với Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Năm năm 2015. Đồng chí đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo rà soát, điều chỉnh quy định này cho phù hợp.
Đối với việc thẩm định VBQPPL của Sở Tư pháp, Điều 47 và Điều 52 dự thảo quy định “Sở Tư pháp tổ chức Hội đồng thẩm định hoặc cuộc họp thẩm định có sự tham gia của đại diện Sở Tài chính, Sở Nội vụ, cơ quan, tổ chức có liên quan, các chuyên gia, nhà khoa học”. Đồng chí cho biết, đa phần các VBQPPL của Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh cần có ý kiến của Sở Tài chính về bảo đảm nguồn tài chính, Sở Nội vụ về bảo đảm nguồn nhân lực, việc phân cấp. Tuy nhiên, trên thực tế, vẫn có một số văn bản không cần thiết phải lấy ý kiến của hai Sở này như văn bản quy định chi tiết các văn bản được Trung ương giao nội dung. Ngoài ra, đồng chí cũng cho biết, việc mời chuyên gia, nhà khoa học tham gia hội đồng thẩm định là khá khó khăn do Sở Tư pháp không có thông tin đầy đủ về các chuyên gia trong từng lĩnh vực.
Đại diện Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh.
Đại diện Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh đánh giá, hiệu quả của việc lấy ý kiến VBQPPL tại địa phương chưa cao, đặc biệt là việc lấy ý kiến thông qua đăng tải trên cổng, trang thông tin điện tử của tỉnh. Đồng chí đề nghị bổ sung thêm việc lấy ý kiến đối với Hội doanh nghiệp tỉnh đối với chính sách, dự thảo VBQPPL liên quan trực tiếp đến quyền và nghĩa vụ của doanh nghiệp, công dân.
Bên cạnh đó, đồng chí cũng đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo nghiên cứu bổ sung đối tượng Ban Quản lý khu kinh tế được đề xuất xây dựng quyết định của Ủy ban nhân dân cấp tỉnh để tháo gỡ vướng mắc trong thực tiễn.
Ngoài ra, các đại biểu cũng cho ý kiến về trường hợp ban nào ban hành VBQPPL, trường hợp nào ban hành quyết định hành chính để bãi bõ văn bản do mình ban hành; hình thức đính chính VBQPPL…
Kết luận Toạ đàm, Thứ trưởng Nguyễn Thanh Tịnh đánh giá cao sự chuẩn bị của đơn vị chủ trì soạn thảo dự thảo Nghị định; đồng thời trân trọng cảm ơn sự tham dự, đóng góp ý kiến của đại diện các địa phương. Để hoàn thiện bộ hồ sơ dự thảo đảm bảo chất lượng, đúng tiến độ trình Chính phủ, Thứ trưởng đề nghị đại diện các địa phương, phát huy tinh thần trách nhiệm, khẩn trương tham mưu, hoàn thiện văn bản góp ý gửi về Bộ Tư pháp. Trên cơ sở đó, Bộ Tư pháp sẽ tổng hợp, liên tục cập nhật, tiếp thu các ý kiến vào dự thảo. Bên cạnh đó, sau khi Luật Ban hành VBQPPL (sửa đổi) năm 2025 có hiệu lực, Bộ Tư pháp sẽ tổ chức tập huấn, hướng dẫn để các địa phương nắm bắt được những nội dung mới.
Anh Thư - Trung tâm Thông tin