Thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản quy phạm pháp luật (QPPL) theo quy định tại Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015 và các Nghị định hướng dẫn thi hành, Đoàn công tác liên ngành do Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh làm Trưởng đoàn đã kiểm tra công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL tại tỉnh Lạng Sơn vào chiều ngày 16/11/2023. Tiếp và làm việc với Đoàn công tác, có ông Dương Xuân Huyên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng các đại diện Lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh Lạng Sơn.
Báo cáo tại buổi làm việc, đồng chí Nguyễn Thanh Sơn- Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Lạng Sơn cho biết, thời gian qua, công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL đã được UBND tỉnh Lạng Sơn quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo triển khai thực hiện và đã đạt được một số kết quả tích cực. Thể chế về công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn đã được ban hành khá đầy đủ, tạo điều kiện cho việc triển khai các công tác này. Hàng năm, UBND tỉnh đều ban hành Kế hoạch công tác kiểm tra, rà soát văn bản QPPL. Bên cạnh đó, UBND tỉnh đã kịp thời ban hành các kế hoạch, văn bản hướng dẫn, chỉ đạo đôn đốc việc nâng cao chất lượng công tác xây dựng, ban hành, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh. Cùng với đó, các điều kiện đảm bảo cho việc thực hiện bước đầu được quan tâm, chú trọng, UBND đã có nhiều nỗ lực để củng cố, kiện toàn đội ngũ cán bộ tư pháp và đội ngũ làm công tác pháp chế ở các cơ quan chuyên môn; thường xuyên tổ chức tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác pháp chế, bố trí kinh phí cho việc tổ chức thực hiện. Với sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của UBND, công tác quản lý nhà nước về kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản đã được thực hiện nghiêm túc, bài bản; chất lượng xây dựng, ban hành văn bản QPPL của tỉnh Lạng Sơn đã đạt được những kết quả tích cực.
Tiếp và làm việc với Đoàn công tác, có ông Dương Xuân Huyên, Phó Chủ tịch UBND tỉnh cùng các đại diện Lãnh đạo các sở, ban, ngành tỉnh Lạng Sơn.
Về công tác rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL, cơ bản công tác này được thực hiện theo đúng quy định của pháp luật và chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Tư pháp. Qua rà soát, hệ thống hóa văn bản đã phát hiện các văn bản có quy định mâu thuẫn, chồng chéo, hết hiệu lực hoặc không còn phù hợp. Từ đó, các sở, ban, ngành đã chủ động, kịp thời tham mưu trình HĐND, UBND tỉnh xử lý dưới hình thức sửa đổi, bổ sung, thay thế hoặc ban hành mới. Công tác phối hợp giữa các sở, ban, ngành có liên quan được chú trọng, đồng thời phát huy tốt vai trò của Sở Tư pháp là đầu mối tham mưu thực hiện rà soát, hệ thống hóa văn bản.
Đối với công tác rà soát văn bản QPPL, Tỉnh đã quan tâm thực hiện công tác rà soát thường xuyên, rà soát theo chuyên đề đối với văn bản QPPL do HĐND, UBND ban hành, đồng thời, rà soát theo yêu cầu của các Bộ, ngành Trung ương. Trong năm 2023, tỉnh Lạng Sơn cũng đã triển khai thực hiện nhiệm vụ rà soát theo yêu cầu của Quốc hội, Chính phủ và có Báo cáo gửi về Bộ Tư pháp (để tổng hợp) đầy đủ, kịp thời. Trên cơ sở đó, tỉnh đã xử lý và kiến nghị xử lý đối với những văn bản không còn phù hợp với văn bản là căn cứ để rà soát hoặc tình hình phát triển kinh tế, xã hội; định kỳ công bố Danh mục văn bản QPPL do HĐND, UBND tỉnh ban hành hết hiệu lực toàn bộ hoặc một phần bảo đảm đúng quy định.
Ông Hồ Quang Huy – Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản QPPL phát biểu tại buổi làm việc
Bên cạnh những kết quả đạt được, trong quá trình thực hiện quản lý nhà nước về công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL tại tỉnh Lạng Sơn còn tồn tại một số hạn chế, vướng mắc nhất định như một số văn bản QPPL do Hội đồng nhân dân, Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành chưa phù hợp pháp luật về thẩm quyền, nội dung, thể thức, kỹ thuật; Một số sở, ban, ngành còn chưa chủ động tham mưu thực hiện thường xuyên, kịp thời ngay khi có căn cứ rà soát; chưa chủ động trong tham mưu, xử lý kết quả rà soát. Bên cạnh đó, lãnh đạo một số sở, ngành, địa phương chưa thật sự quan tâm đến công tác kiểm tra, rà soát văn bản. Cùng với đó, đâu đó vẫn còn tình trạng một số đơn vị, địa phương chưa nhận thức đầy đủ ý nghĩa, tầm quan trọng của công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản, còn xem đây là nhiệm vụ chuyên môn riêng của cơ quan Tư pháp.
Qua nghe báo cáo của địa phương, các thành viên trong Đoàn công tác cũng có phản hồi, yêu cầu cung cấp, làm rõ thêm những thông tin để có đánh giá tổng thể, khách quan về công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn. Về phía địa phương, đại diện lãnh đạo các Sở, ban, ngành liên quan đã bám sát nội dung, yêu cầu và bước đầu cung cấp các thông tin, tài liệu và trao đổi, trả lời những ý kiến, vấn đề Đoàn công tác đặt ra.
Tại buổi làm việc, Đoàn kiểm tra liên ngành đã thông tin sơ bộ về kết quả kiểm tra theo xác suất các văn bản còn hiệu lực do HĐND, UBND tỉnh Lạng Sơn ban hành. Kết quả kiểm tra cho thấy bước đầu một số văn bản do HĐND, UBND ban hành còn chưa phù hợp về nội dung, thẩm quyền và hiệu lực; một số văn bản còn sai sót cần rà soát, xử lý theo quy định.
Trao đổi với các sở, ban, ngành tại buổi làm việc, ông Hồ Quang Huy – Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản QPPL ghi nhận những kết quả tỉnh đã đạt được trong công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL. Tuy nhiên, công tác này tại địa phương vẫn còn nhiều thiếu sót, vướng mắc. Do đó, ông Huy đề nghị UBND cần sớm nhận diện thực trạng và phát hiện các thiếu sót trong công tác tham mưu, ban hành VBQPPL tại địa phương để kịp thời khắc phục, sửa đổi phù hợp. Bên cạnh công tác kiểm tra VBQPPL theo kế hoạch, đề nghị UBND quan tâm, chú trọng kiểm tra theo chuyên đề và kiểm tra theo lĩnh vực, đi sâu vào từng nội dung để kịp thời phát hiện và khắc phục các sai phạm, thiếu sót, qua đó góp phần tăng thêm tính hiệu quả, chất lượng trong công tác tham mưu, ban hành văn bản của các sở, ban, ngành và cơ sở.
Đại diện Bộ Tài chính đề nghị UBND làm rõ một số nội dung trong báo cáo của tỉnh
Đối với các kiến nghị của địa phương về những khó khăn, vướng mắc về thể chế, quy định trong Luật Ban hành văn bản QPPL và các Nghị định hướng dẫn thi hành, Đoàn ghi nhận và đánh giá cao những kiến nghị xác đáng, vướng mắc mang tính thực tiễn đang triển khai tại địa phương. Hiện tại, Bộ Tư pháp đang nghiên cứu, đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị định số 34/2016/NĐ-CP ngày 14 tháng 5 năm 2016 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, Đoàn kiểm tra sẽ tổng hợp và đề xuất sửa đổi, bổ sung để kịp thời xử lý các vướng mắc về mặt thể chế tại địa phương.
Trao đổi với Đoàn công tác, ông Dương Xuân Huyên – Phó Chủ tịch UBND tỉnh Lạng Sơn cho biết, thời gian qua, tỉnh đã có nhiều nỗ lực, cố gắng, quán triệt, triển khai thực hiện đầy đủ, kịp thời các văn bản pháp luật, chỉ đạo của Chính phủ, các Bộ, ngành trung ương về công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL. Bên cạnh đó, ông Huyên cũng thẳng thắn nhìn nhận những hạn chế của địa phương đồng thời thông tin về một số vướng mắc, chồng chéo trong quy định pháp luật gây khó khăn trong cách hiểu, áp dụng pháp luật của địa phương. Tỉnh trân trọng cảm ơn, đánh giá cao các ý kiến góp ý cụ thể và bổ ích của Đoàn cho địa phương về các nội dung liên quan đến công tác chỉ đạo, điều hành của tỉnh; việc ban hành các văn bản quy định chi tiết của các sở, ban, ngành địa phương.
Đối với kiến nghị của Đoàn kiểm tra về tăng cường công tác kiểm tra theo lĩnh vực tại địa bàn, ông Huyên chỉ đạo Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành liên quan kip thời tham mưu, xây dựng và trình UBND kế hoạch kiểm tra theo chuyên đề tại một số sở, ban, ngành và các huyện, từ đó kịp thời phát hiện, hướng dẫn và khắc phục tình trạng sai sót trong công tác xây dựng, ban hành văn bản QPPL tại tỉnh hiện nay, nhất là những sai sót về ban hành văn bản hành chính có chứa QPPL. Đối với các văn bản được Đoàn kết luận tại buổi làm việc, giao Sở Tư pháp chủ trì, phối hợp với các sở, ban, ngành kịp thời rà soát, tham mưu sửa đổi, bổ sung, thay thế các văn bản quy phạm pháp luật để đảm bảo tính đồng bộ, thống nhất.
Đại diện Công an tỉnh Lạng Sơn
Phát biểu tại buổi làm việc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Đặng Hoàng Oanh cho rằng Lạng Sơn là tỉnh có vị trí đặc biệt, là tỉnh miền núi biên giới phía Bắc của nước ta, có tiềm năng to lớn về phát triển kinh tế, nhất là trong lĩnh vực thương mại; đồng thời, có vị trí quan trọng về quốc phòng, an ninh và đối ngoại. Với tầm quan trọng về vị trí địa lý cũng như tạo động lực cho phát triển kinh tế của tỉnh, việc ban hành các chính sách, văn bản pháp luật để vừa phù hợp với văn bản cấp trên (Luật, Nghị định, Thông tư) vừa phải phù hợp với đặc điểm tình hình phát triển kinh tế - xã hội địa phương được coi là một công việc vô cùng khó khăn. Thấu hiểu những thuận lợi, khó khăn nêu trên, Thứ trưởng ghi nhận và đánh giá cao những kết quả đạt được trong công tác ban hành văn bản của tỉnh trong thời gian qua. Lãnh đạo UBND đã quan quan tâm, lãnh đạo, chỉ đạo đối với công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL. Về cơ bản, Ủy ban nhân dân tỉnh đã thực hiện tốt chức năng quản lý nhà nước về công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL.
Qua nội dung trao đổi tại buổi làm việc có thể thấy, công tác chỉ đạo, điều hành và các điều kiện bảo đảm cho công tác kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL đã được quan tâm thực hiện. Qua đó, chất lượng xây dựng, thẩm định, ban hành văn bản QPPL của tỉnh Lạng Sơn đã có những điểm tích cực, đạt nhiều điểm đáng ghi nhận. Từ năm 2019 trở lại đây, công tác xử lý các văn bản trái pháp luật sau khi nhận được kết luận của Bộ Tư pháp đã được thực hiện kịp thời. Hàng năm, Ủy ban nhân dân tỉnh đều ban hành Kế hoạch công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống văn bản QPPL; Công tác tập huấn, bồi dưỡng nghiệp vụ cho đội ngũ làm công tác tư pháp thực hiện thường xuyên, phổ biến đến nhiều đối tượng. Về cơ bản, công tác tự kiểm tra, kiểm tra theo thẩm quyền đã được tỉnh Lạng Sơn thực hiện tốt, bài bản đúng quy định. Ngoài công tác tự kiểm tra, Tỉnh còn tổ chức các đoàn kiểm tra theo địa bàn đối với các huyện, thành phố trên địa bàn tỉnh qua đó kịp thời chỉ rõ và hướng dẫn tư pháp địa phương kịp thời khắc phục, chỉnh lý theo đúng quy định pháp luật, qua đó, góp phần đảm bảo trật tự an ninh luôn ổn định, tạo điều kiện cho sự phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh.
Để bảo đảm chất lượng công tác xây dựng, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL, trong thời gian tới, Thứ trưởng Đặng Hoàng Oanh đề nghị HĐND tỉnh Lạng Sơn cần tăng cường giám sát việc tuân thủ Hiến pháp và pháp luật trong hoạt động xây dựng, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL trên địa bàn tỉnh Lạng Sơn; chỉ đạo các Ban của Hội đồng nhân dân tỉnh chủ động, tích cực phối hợp với cơ quan liên quan trong quá trình xây dựng, thẩm tra, ban hành văn bản QPPL, nhất là nhiệm vụ thẩm tra dự thảo văn bản QPPL theo thẩm quyền. UBND tiếp tục quan tâm chỉ đạo các cơ quan tham mưu như Sở Tư pháp, các Sở, ban, ngành liên quan thực hiện tốt công tác xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật; Kiểm soát chặt chẽ chất lượng, tiến độ xây dựng, ban hành văn bản QPPL, bảo đảm tuân thủ trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản QPPL theo quy định của Luật Ban hành văn bản QPPL năm 2015 và các văn bản hướng dẫn thi hành. Kịp thời xử lý các văn bản đã được Đoàn Kiểm tra kết luận tại buổi làm việc và thông báo kết quả xử lý văn bản cho Bộ Tư pháp trong thời hạn quy định.
Đại diện Sở Tư pháp tỉnh Lạng Sơn
Đồng thời, Thứ trưởng cũng đề nghị các Sở, ngành chuyên môn chủ động, trách nhiệm hơn trong công tác tự rà soát văn bản QPPL do chính cơ quan mình ban hành; phối hợp chặt chẽ, huy động sự tham gia của Sở Tư pháp trong công tác xây dựng và ban hành văn bản QPPL ngay từ khâu lập đề nghị, soạn thảo văn bản để kịp thời phát hiện và xây dựng văn bản chất lượng, phù hợp, khả thi, đúng quy định.
Bên cạnh nhiệm vụ kiểm tra theo lĩnh vực, chuyên đề, UBND cần bám sát các Nghị quyết, nhiệm vụ, kế hoạch của HĐND; quyết định về theo dõi thi hành pháp luật trong lĩnh vực trọng tâm liên ngành do Thủ tướng ban hành hàng năm để xác định lĩnh vực kiểm tra phù hợp, sát nhiệm vụ, qua đó, tăng cường hơn nữa tính hiệu quả của công tác này trên thực tế.
Cùng với đó, đề nghị UBND tiếp tục quan tâm, tăng cường năng lực và các điều kiện bảo đảm cho đội ngũ công chức làm công tác xây dựng, kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL; nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp giữa các Sở, ngành trong công tác soạn thảo, ban hành, kiểm tra, xử lý, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL.
Tiếp thu ý kiến của Đoàn Công tác, ông Dương Xuân Huyên cảm ơn sự quan tâm của các Bộ, ngành trung ương đã chia sẻ, góp ý và chỉ ra những tồn tại, hạn chế của địa phương để từ đó rút kinh nghiệm và thực hiện tốt hơn công tác này trong thời gian tới.
Hy vọng với sự vào cuộc quyết liệt của cấp ủy, chính quyền địa phương, sự đồng lòng, phối hợp của các cơ quan, ban ngành liên quan, công tác kiểm tra, rà soát, hệ thống hóa văn bản QPPL tại Lạng Sơn sẽ được thực hiện bài bản, có những chuyển biến tích cực trong thời gian tới.