Trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức liên bang Thụy Sỹ của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, vào chiều ngày 26/11/2021, tại trụ sở Bộ Tư pháp và Cảnh sát liên bang Thụy Sỹ, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Việt Nam Nguyễn Khánh Ngọc đã có buổi làm việc với đại diện Bộ Tư pháp và Cảnh sát liên bang Thụy Sỹ, ông Niklaus Meier, Vụ trưởng Vụ Tư pháp quốc tế.
Tại buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc đánh giá cao việc hai Bộ Tư pháp đã ký Bản Ghi nhớ hợp tác pháp luật và tư pháp (MOU) năm 2018, đồng thời cảm ơn Bộ Tư pháp và Cảnh sát liên bang Thụy Sỹ đã có nhiều hoạt động thiết thực triển khai MOU, hỗ trợ Bộ Tư pháp Việt Nam trong việc nghiên cứu kinh nghiệm của Thụy Sỹ về tư pháp quốc tế nói chung, trong đó là kinh nghiệm gia nhập và thực thi các Công ước trong khuôn khổ Hội nghị La Hay về tư pháp quốc tế (HccH) như: Công ước tống đạt giấy tờ, Công ước thu thập chứng cứ... Đồng thời, Thứ trưởng cũng đề nghị trong thời gian tới ngoài lĩnh vực trọng tâm là tư pháp quốc tế, hai Bộ cần mở rộng hợp tác sang các lĩnh vực khác thuộc chức năng, nhiệm vụ của mỗi Bên như hộ tịch, quốc tịch, con nuôi quốc tế, đặc biệt là Thụy Sỹ sớm chấp nhận việc gia nhập của Việt Nam đối với Công ước thu thập chứng cứ. Ngoài ra, Thứ trưởng cũng đề nghị phía Thụy Sỹ tiếp tục hỗ trợ Việt Nam trong nghiên cứu kinh nghiệm gia nhập và thực thi Công ước về bắt cóc trẻ em 1980; kinh nghiệm thực thi Công ước New York 1958 về công nhận và thi hành phán quyết của trọng tài nước ngoài; kinh nghiệm về xây dựng và thi hành luật về tư pháp quốc tế; kinh nghiệm tham gia hoạt động của UNCITRAL; phối hợp thực hiện tốt các ủy thác tư pháp theo kênh Công ước tống đạt và cả kênh ngoại giao; kinh nghiệm trong cải cách pháp luật, cải cách tư pháp vì Thụy Sỹ là quốc gia có hệ thống pháp luật và tư pháp phát triển, phục vụ đắc lực cho phát triển kinh tế - xã hội và hội nhập quốc tế.
Về phía Bộ Tư pháp Thụy Sỹ, ông Niklaus Meier nhấn mạnh Thụy Sỹ rất tự hào về truyền thống lâu đời trong lĩnh vực tư pháp quốc tế nói chung, trong gia nhập và thực thi các công ước của HccH nói riêng. Thụy Sỹ luôn ý thức được tầm quan trọng của luật pháp quốc tế, trong đó có tư pháp quốc tế trong bối cảnh hội nhập quốc tế sâu rộng các nước nói chung đều phải xử lý nhiều vấn đề pháp lý có yếu tố nước ngoài. Bản thân các quốc gia luôn có quy định khác nhau về nội dung quyền và nghĩa vụ, thẩm quyền giải quyết nên cần có pháp luật trong nước phù hợp để xử lý xung đột pháp luật và xung đột thẩm quyền. Về đề nghị sớm chấp nhận sự gia nhập của Việt Nam đối với Công ước thu thập chứng cứ, ông Niklaus Meier ghi nhận và hứa sẽ báo cáo với cấp có thẩm quyền để sớm có phản hồi tích cực. Về các công ước thuộc hệ thống HccH, ông Vụ trưởng nhấn mạnh Thụy Sỹ luôn sẵn sàng hỗ trợ Việt Nam trong nghiên cứu gia nhập và thực thi các công ước như Công ước về bắt cóc trẻ em, Công ước về lựa chọn thẩm quyền của Tòa án, đồng thời sẵn sàng phối hợp với Bộ Tư pháp Việt Nam trong xử lý các vấn đề hộ tịch, quốc tịch, tương trợ tư pháp về dân sự; chia sẻ kinh nghiệm tham gia UNCITRAL. Về hình thức hợp tác, trong bối cảnh dịch Covid-19 vẫn đang diễn biến phức tạp hiện nay, hai Bên cần ưu tiên phương thức chia sẻ thông tin qua thư điện tử, tổ chức hội thảo trực tuyến... Việc trao đổi đoàn khả năng cao là chỉ có thể thực hiện được từ nửa cuối năm 2022. Bộ Tư pháp Thụy Sỹ cam kết sẽ huy động các chuyên gia giỏi nhất ở từng lĩnh vực để hỗ trợ Việt Nam về từng vấn đề cụ thể trên cơ sở đề nghị của Bộ Tư pháp Việt Nam. Ngoài ra, Bộ Tư pháp Thụy Sỹ cũng sẵn sàng chia sẻ thông tin, kinh nghiệm cho phía Việt Nam trong cải cách pháp luật và cải cách tư pháp nói chung, phù hợp với xu thế pháp quyền trong quan hệ quốc tế ngày càng được coi trọng. Về MOU đã ký giữa hai Bộ năm 2018, ông Vụ trưởng nhấn mạnh trên thực tế Bộ Tư pháp và Cảnh sát liên bang Thụy Sỹ rất hiếm khi tiến hành ký MOU với Bộ Tư pháp nước ngoài, do đó Việt Nam có thể xem là ngoại lệ đặc biệt. Theo quy định về thời hạn, MOU đã ký năm 2018 sẽ hết hiệu lực vào 2022, tuy nhiên nếu do tình hình Covid 19 mà hai Bên không kịp tiến hành ký MOU mới, thì hợp tác giữa hai Bộ vẫn tiếp tục thực hiện bình thường, không bị gián đoạn.
Kết thúc buổi làm việc, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc đã chuyển lời mời của Bộ trưởng Tư pháp Lê Thành Long tới Bộ trưởng Bộ Tư pháp và Cảnh sát liên bang Thụy Sỹ sớm thăm và làm việc với Bộ Tư pháp Việt Nam, kết hợp tổ chức hoạt động chuyên môn chia sẻ kinh nghiệm về cải cách pháp luật và cải cách tư pháp. Ông Vụ trưởng cảm ơn và sẽ báo cáo lên Bộ trưởng về lời mời này, đồng thời nhất trí với đề nghị của Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc về việc kết hợp chuyến thăm (nếu diễn ra) với việc tổ chức hoạt động chia sẻ chuyên môn về cải cách pháp luật và cải cách tư pháp.
Cũng trong khuôn khổ chuyến thăm chính thức Thụy Sỹ của Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc, Thứ trưởng Bộ Tư pháp Nguyễn Khánh Ngọc đã có buổi làm việc với Phái đoàn thường trực nước CHXHCN Việt Nam bên cạnh Liên hợp quốc, Tổ chức Thương mại thế giới và các Tổ chức quốc tế khác tại Giơ-ne-vơ (Phái đoàn thường trực Việt Nam). Ông Đỗ Đình Lương, Bí thư thứ nhất của Phái đoàn thường trực đã báo cáo với Thứ trưởng về công việc chuyên môn hiện đang xử lý tại địa bàn Giơ-ne-vơ (mảng Công ước của Liên hợp quốc về các quyền dân sự chính trị ICCPR và mảng đàm phán, giải quyết tranh chấp WTO) cũng như nêu một số kiến nghị, đề xuất với lãnh đạo Bộ Tư pháp nhằm tạo điều kiện cho Phái đoàn cũng như cá nhân ông Lương hoàn thành tốt nhiệm vụ. Thay mặt lãnh đạo Bộ Tư pháp, Thứ trưởng Nguyễn Khánh Ngọc cũng đề nghị Phái đoàn nói chung, ông Lương nói riêng giữ liên hệ chặt chẽ với các đơn vị liên quan thuộc Bộ Tư pháp; thường xuyên chuyển tải về Nhà các nghiên cứu, thông tin về sự phát triển của luật pháp quốc tế nói chung, các đánh giá có uy tín của quốc tế nói riêng về cải cách pháp luật và cải cách tư pháp trên thế giới cũng như của Việt Nam; chú ý kết nối để tạo điều kiện cử cán bộ của Bộ Tư pháp, đặc biệt là cán bộ trẻ, sang thực tập, làm việc tại các tổ chức quốc tế tại địa bàn Giơ-ne-vơ, góp phần thực hiện chủ trương của Đảng và Nhà nước ta về tăng cường sự hiện diện của chuyên gia pháp luật Việt Nam tại các tổ chức quốc tế.
Vụ Hợp tác quốc tế