Với thực trạng về tình hình pháp luật, thi hành pháp, thực tế và nhu cầu HTQT về pháp luật, tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước đối với lĩnh vực này, Bộ Tư pháp – cơ quan được giao quản lý thống nhất các hoạt động hợp tác với nước ngoài về pháp luật – có nhiệm vụ hết sức nặng nề.
Đánh giá của Bộ Tư pháp cho thấy, hoạt động HTQT về pháp luật thời gian qua đã tác động tích cực đến việc rà soát, xây dựng và hoàn thiện hệ thống pháp luật, nâng cao trình độ của các chuyên gia pháp luật của Việt Nam, tạo điều kiện cho người dân nâng cao khả năng thực hiện quyền, tiếp cận nhiều hơn với pháp luật và công lý, đóng góp tích cực vào cải cách tư pháp, cải cách pháp luật và xây dựng NNPQ…
Trong thời gian qua, đặc biệt từ năm 2008 đến nay, hoạt động HTQT trong lĩnh vực pháp luật ngày càng được mở rộng và đi vào chiều sâu với 115 dự án và 104 hoạt động HTQT về pháp luật với các Chính phủ, tổ chức phi Chính phủ các nước, quốc tế và khu vực, các cơ quan của LHQ… Các hoạt động HTQT về pháp luật chủ yếu là hỗ trợ các cơ quan, tổ chức Việt Nam xây dựng, hoàn thiện hệ thống pháp luật, chính sách có liên quan đến nhiệm vụ được giao, tăng cường năng lực cán bộ của các cơ quan thực thi pháp luật, tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật…
Tuy nhiên, hạn chế của hoạt động HTQT về pháp luật là chưa sâu, chưa vững chắc, chưa có được vị thế quan trọng cần thiết để thúc đẩy hoặc tác động tích cực đến quan hệ hợp tác với các nước láng giềng, chưa xây dựng được mô hình hợp tác lớn, bài bản với các nước có truyền thống và hệ thống pháp luật “mạnh”, chưa quan tâm đúng mức đến hợp tác đa phương trong lĩnh vực tư pháp và pháp luật, sự tham gia của địa phương vào HTQT còn hạn chế…
Theo Bộ Tư pháp, tăng cường hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với các hoạt động hợp tác với nước ngoài về pháp luật nhằm thúc đẩy các quan hệ hợp tác trong lĩnh vực này ngày càng phát triển theo đúng định hướng góp phần xây dựng thành công hệ thống pháp luật XHCN Việt Nam trong sách, vững mạnh.
Vì thế, Đề án đưa ra 5 giải pháp cụ thể để khắc phục những tồn tại, bất cập trong công tác quản lý nhà nước trong lĩnh vực HTQT về pháp luật: Nâng cao vai trò, vị trí của Bộ Tư pháp, cũng như các cơ quan có thẩm quyền khác trong quản lý nhà nước, nhận thức, năng lực của tổ chức, cá nhân tham gia các hoạt động HTQT về pháp luật; Từng bước tạo dựng tính thống nhất, chuyên nghiệp trong hoạt động này…
Dự kiến Đề án sẽ được triển khai thực hiện trong năm 2013 và 2014, với sự tham gia của các Bộ Tư pháp, KH&ĐT, Tài chính, Công an, Nội vụ cùng Ủy ban công tác về các tổ chức phi chính phủ nước ngoài, UBND cấp tỉnh trên cả nước.
H.Giang