Tiếp nối chương trình làm việc tại Vương quốc Anh trong khuôn khổ kế hoạch hợp tác quốc tế năm 2025, sáng 26/9/2025, Đoàn công tác của Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, do đồng chí Lê Vệ Quốc, Cục trưởng làm Trưởng đoàn, đã có chuyến thăm và làm việc tại Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh (The National Archives) tại thủ đô Luân Đôn.
Trong không khí cởi mở, thiện chí hợp tác, đại diện Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh đã giới thiệu về cơ cấu tổ chức và chức năng của đơn vị. Theo đó, đây là cơ quan chịu trách nhiệm quản lý và lưu trữ hồ sơ công, công bố văn bản pháp luật chính thức, đồng thời tư vấn các bộ, ngành về quản lý hồ sơ và dữ liệu pháp luật, đảm bảo tính minh bạch, chính xác, toàn vẹn của thông tin. Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh là cơ quan được giao nhiệm vụ và hoạt động độc lập của Chính phủ nhưng cũng có mối quan hệ quản lý nhất định với Bộ Văn hóa, Truyền thông và Thể thao của Anh.
Kinh nghiệm từ Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh
Cơ sở dữ liệu lập pháp (Lawmaker)
Tại buổi làm việc, đại diện Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh đã chia sẻ chi tiết về hệ thống Lawmaker, công cụ hỗ trợ soạn thảo, sửa đổi và quản lý dự thảo luật tại Anh, bao gồm cả quá trình sửa đổi tại Quốc hội. Đây không chỉ là phần mềm mà còn là dịch vụ và cơ sở hạ tầng giúp tất cả các bộ, ngành phối hợp hiệu quả trong công tác xây dựng văn bản pháp luật.
Theo vị đại diện của Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh, mặc dù bản in vật lý của các văn bản pháp luật vẫn được sử dụng và lưu trữ như cách truyền thống, nhưng Lawmaker là giải pháp công nghệ thông tin cho phép nhiều cá nhân, tổ chức có thẩm quyền có thể truy cập đồng thời để hoạch định chính sách, thẩm định, phản biện và xây dựng nội dung văn bản pháp luật. Việc sử dụng lưu trữ đám mây giúp cập nhật nhanh chóng, thuận tiện với sự liên kết chặt chẽ giữa các văn bản pháp luật đã có hiệu lực với nhau để người dùng có thể nghiên cứu, tham khảo, kiểm tra tính đồng bộ, thống nhất phục vụ cho việc xây dựng văn bản pháp luật mới.
.jpg)
Cơ quan này cũng nhấn mạnh rằng họ chỉ cung cấp công cụ hỗ trợ quản lý tiến trình soạn thảo, kiểm tra các phiên bản và đảm bảo chuẩn hóa văn bản trước khi công bố chính thức; nội dung và chất lượng của các văn bản pháp luật vẫn do các bộ, ngành và nhóm chuyên gia pháp lý chịu trách nhiệm thực hiện, với sự hỗ trợ của dữ liệu, phần mềm, con người và AI.
Cổng thông tin lập pháp Vương quốc Anh (Legislation.gov.uk)
Đại diện The National Archives trình bày về Cổng thông tin lập pháp Vương quốc Anh - một địa chỉ website duy nhất được giao quyền công bố pháp luật chính thức của của Chính phủ Anh nhằm đảm bảo việc công bố văn bản pháp luật được minh bạch, chính xác và toàn vẹn, bao gồm cả văn bản luật và văn bản dưới luật. Cổng thông tin này thực hiện công bố theo ngày, cho phép truy cập nội dung đầy đủ và chính thức của từng văn bản.
Tất cả văn bản trước khi công bố đều được kiểm tra nghiêm ngặt, sau đó được gắn mã số seri và thông báo đến người dùng về các văn bản mới hoặc đã được sửa đổi. Người dùng có thể tìm kiếm theo tên, số hiệu hoặc năm ban hành, đồng thời xem các phiên bản hiện hành và lịch sử sửa đổi, có thể tải xuống dưới nhiều định dạng (PDF, XML) và truy cập bất cứ lúc nào, kể cả ngoài giờ làm việc. Điều này bảo đảm tính kịp thời và thuận tiện cho người dân, doanh nghiệp nắm bắt thông tin pháp luật, đặc biệt là các văn bản pháp luật khẩn cấp được ban hành như giai đoạn đại dịch COVID-19. Hệ thống còn có chức năng đánh dấu các thay đổi, giúp người truy cập nhận biết các điểm sửa đổi một cách tự động, sau khi trải qua quá trình kiểm tra kỹ lưỡng.
Với giao diện đơn giản, thuận tiện cho việc tra cứu và tham khảo, Cổng thông tin lập pháp Vương quốc Anh là nguồn thông tin chính thống, đáng tin cậy, giúp cập nhật kịp thời các thay đổi của văn bản pháp luật và hỗ trợ nghiên cứu, học tập, cũng như thực hành pháp lý. Theo thống kê, Legislation.gov.uk có trung bình khoảng 100.000 lượt truy cập mỗi ngày bao gồm các đối tượng hết sức đa dạng như những nhà lập pháp, thẩm phán, luật sư và cả người dân, doanh nghiệp.
Hệ thống thông tin Án lệ (Find Case Law)
Hệ thống thông tin Án lệ là nơi truy cập công khai các bản án và quyết định tòa án tại Anh và xứ Wales từ năm 2001, hiện cung cấp khoảng 70.000 phán quyết, liên kết với Bộ Tư pháp Vương quốc Anh và các cơ quan tư pháp khác. Đây là hệ thống quan trọng giúp người dùng giúp tiếp cận thông tin, các phán quyết của tòa án, hỗ trợ quá trình chuyển hóa dữ liệu vào kho lưu trữ pháp luật quốc gia. Người dùng có thể tìm kiếm theo tên vụ án, các bên liên quan hoặc số hiệu vụ án với nội dung bản án đầy đủ, cho phép tải về và sử dụng. Tất cả dữ liệu được phép sao chép, chia sẻ và sử dụng theo quy định của pháp luật của Anh.
.jpg)
Theo đại diện The National Archives, các thẩm phán tại Anh đánh giá cao tính ứng dụng thực tiễn của hệ thống này trong khả năng lưu trữ dữ liệu về bản án, tính thuận tiện, dễ dàng tìm kiếm, chính xác và nhất quán trong việc tra cứu, phục vụ nghiên cứu, lập pháp và thực thi pháp luật.
Hệ thống đảm bảo tính bảo mật cho các thông tin nhạy cảm, như tên nạn nhân trong các vụ án hình sự hoặc bạo lực gia đình, trong khi các vụ án dân sự, kinh tế thường được công bố nguyên vẹn theo bản án. Khoảng 45% nội dung bản án được công bố ngay trong vòng 1 giờ kể từ thời điểm ra quyết định, phần còn lại được hoàn thiện thủ tục công bố trong ngày.
Nhân buổi làm việc, ông Lê Vệ Quốc cũng thay mặt Đoàn công tác giới thiệu và mời đại diện Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh trải nghiệm tính năng AI Pháp luật đang được tích hợp trên Cổng Pháp luật quốc gia (https://phapluat.gov.vn/) của Việt Nam. Sau khi sử dụng, phía đối tác đánh giá cao tính năng này, cho rằng đây là một ví dụ thú vị và điển hình về ứng dụng công nghệ mới, trí tuệ nhân tạo trong việc hiện đại hóa hệ thống pháp luật và quản lý dữ liệu pháp lý, đồng thời trao đổi nhiều ý tưởng về khả năng áp dụng công nghệ AI để hỗ trợ các cơ quan lập pháp, hành pháp và tư pháp trong tương lai.
.jpg)
Qua buổi làm việc với Cơ quan Lưu trữ Quốc gia Vương quốc Anh, Đoàn đã tiếp thu nhiều kinh nghiệm quý về ứng dụng công nghệ thông tin, chuyển đổi số trong xây dựng, quản lý, lưu trữ và công bố văn bản pháp luật, bản án, đặc biệt là mô hình vận hành Cổng thông tin pháp luật Vương quốc Anh (Legislation.gov.uk). Những kết quả học tập sẽ được Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý nghiên cứu, tham mưu cho Lãnh đạo Bộ Tư pháp các giải pháp để hoàn thiện hệ thống công nghệ thông tin, đẩy mạnh chuyển đổi số trong công tác xây dựng, phổ biến, giáo dục pháp luật, lưu trữ thông tin, dữ liệu pháp luật nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với công tác này trong thời gian tới tại Việt Nam.
Nguyễn Việt Hà
Cục Phổ biến, giáo dục pháp luật và Trợ giúp pháp lý, Bộ Tư pháp