Trong các ngày từ 07-08/8/2023, Đoàn kiểm tra của Bộ Tư pháp do đồng chí Phạm Tuấn Ngọc - Cục trưởng Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm làm Trưởng đoàn đã tiến hành kiểm tra công tác đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất tại tỉnh Thái Nguyên.
Thực hiện Quyết định số 753/QĐ-BTP ngày 19/5/2023 của Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành Kế hoạch kiểm tra công tác đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất, Đoàn kiểm tra đã triển khai hoạt động kiểm tra công tác đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên với 02 nội dung chính: (i) Công tác quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất tại địa phương; (ii) Công tác đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất tại địa phương. Về kiểm tra công tác quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm, Đoàn kiểm tra làm việc tại Sở Tư pháp với thành phần tham gia gồm: Đại diện Lãnh đạo Sở Tư pháp, Sở Tài nguyên và Môi trường, Ngân hàng Nhà nước Việt Nam Chi nhánh tỉnh Thái Nguyên, đại diện lãnh đạo Văn phòng đăng ký đất đai và một số Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai, đại diện một số tổ chức hành nghề công chứng, tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh Thái Nguyên.
Tại buổi làm việc, Đoàn kiểm tra trực tiếp nghe báo cáo của Sở Tư pháp và Sở Tài nguyên và Môi trường về thực hiện nhiệm vụ giúp Ủy ban nhân dân tỉnh trong quản lý nhà nước về đăng ký biện pháp bảo đảm. Trên cơ sở nội dung báo cáo và trao đổi, thảo luận, Đoàn kiểm tra nhận thấy công tác tham mưu giúp Ủy ban nhân dân tỉnh trong quản lý nhà nước về công tác đăng ký biện pháp bảo đảm tại tỉnh Thái Nguyên về cơ bản đã được thực hiện bài bản, đầy đủ.
Bên cạnh đó, Đoàn kiểm tra cũng đã nghe phản ánh về thực tiễn hoạt động đăng ký, cung cấp thông tin tại địa phương; về vướng mắc, khó khăn của của các tổ chức tín dụng, tổ chức hành nghề công chứng và cơ quan đăng ký trong áp dụng quy định của pháp luật liên quan về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ và đăng ký biện pháp bảo đảm như: (i) Chưa có sự thống nhất trong áp dụng, thực hiện quy định về đăng ký đối với trường hợp cá nhân, hộ gia đình thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất tại cá nhân, tổ chức kinh tế không phải là tổ chức tín dụng; (ii) Số lượng nhà ở được chứng nhận quyền sở hữu còn hạn chế, dẫn đến khó khăn trong đưa vào giao dịch, trong đó có bảo đảm thực hiện nghĩa vụ; (iii) Trường hợp cơ quan đăng ký yêu cầu sửa đổi tên gọi, nội dung thỏa thuận trong hợp đồng bảo đảm;… Trên cơ sở phản ánh nêu trên, Đoàn kiểm tra đã trao đổi, giải đáp, hướng dẫn để đảm bảo việc áp dụng thống nhất quy định của pháp luật về bảo đảm thực hiện nghĩa vụ, đăng ký biện pháp bảo đảm.
Về kiểm tra công tác đăng ký, Đoàn kiểm tra đã kiểm tra thực tế công tác đăng ký biện pháp bảo đảm tại Văn phòng đăng ký đất đai tỉnh Thái nguyên, Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai thành phố Sông Công và Chi nhánh Văn phòng đăng ký đất đai huyện Đồng Hỷ. Qua kiểm tra cho thấy, về cơ bản công tác đăng ký biện pháp bảo đảm được Văn phòng đăng ký và các Chi nhánh được thực hiện đúng thời hạn, đúng quy định của pháp luật, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp. Tuy nhiên, Đoàn kiểm tra cũng đã phát hiện, nhắc nhở, chấn chỉnh đối với một số hạn chế còn tồn tại trong công tác đăng ký như: ghi, cập nhật nội dung đăng ký vào Sổ địa chính, Sổ đăng ký thế chấp tài sản gắn liền với đất hình thành trong tương lai; kiểm tra, đảm bảo tính hợp lệ của Phiếu yêu cầu đăng ký khi tiếp nhận, giải quyết hồ sơ đăng ký; cách thức kê khai thông tin trên Phiếu yêu cầu đăng ký; từ chối đăng ký; chứng nhận nội dung đăng ký; lưu hồ sơ đăng ký; đồng thời hướng dẫn nhân viên cơ quan đăng ký một số vấn đề trong áp dụng pháp luật và nghiệp vụ đăng ký liên quan đến các hạn chế nêu trên.
Trên cơ sở kết quả kiểm tra, Đoàn kiểm tra đã tổ chức cuộc họp thông báo kết luận sơ bộ với sự tham gia của đại diện Lãnh đạo Sở Tư pháp, Sở Tài nguyên và Môi trường, Chi nhánh Ngân hàng nhà nước tỉnh, Văn phòng đăng ký đất đai và các Chi nhánh được kiểm tra, tổ chức hành nghề công chứng, tổ chức tín dụng. Trong kết luận sơ bộ, Đoàn kiểm tra ghi nhận những kết quả đạt được trong công tác quản lý nhà nước, trong tổ chức thực hiện đăng ký biện pháp bảo đảm; nêu rõ những tồn tại, hạn chế trong công tác quản lý nhà nước, trong hoạt động đăng ký; đề xuất, kiến nghị giải pháp đối với Ủy ban nhân dân tỉnh, đối với các Sở, ngành liên quan, đối với Văn phòng đăng ký đất đai và các Chi nhánh để đảm bảo tăng cường hiệu quả của hoạt động đăng ký biện pháp bảo đảm bằng quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất trên địa bàn tỉnh.