Sáng nay, 30/11/2009 tại Đà Nẵng, Bộ Tư pháp phối hợp với UNBND thành phố Đà Nẵng tổ chức Hội nghị sơ kết 3 năm triển khai thi hành Luật Trợ giúp pháp lý, 02 năm triển khai thi hành Thông tư liên tịch số 10, 01 năm thực hiện Đề án quy hoạch mạng lưới Trung tâm trợ giúp pháp lý và Chi nhánh (Ban hành kèm thteo Quyết định 792/QD-TTg của Thủ tướng Chính phủ). Uỷ viên Trung ương Đảng Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường, Phó Chánh án Toà án nhân dân tối cao, Phó Chủ tịch UBND thành phố Đà Nẵng tham dự và chỉ đạo Hội Nghị.
Theo báo cáo kết quả 03 năm triển khai thi hành Luật Trợ giúp pháp lý, công tác trợ giúp pháp lý đã đi vào chiều sâu và có nhiều kết quả tích cực trong nhiều mặt hoạt động:
Thứ nhất, Ngay sau khi Luật TGPL có hiệu lực, thực hiện Chỉ thị số 35/2006/CT-TTg ngày 13/10/2006 của Thủ tướng Chính phủ, việc hoàn thiện các văn bản pháp luật hướng dẫn thi hành đã khẩn trương được xây dựng tạo một hành lang pháp lý đồng bộ, thống nhất để bảo đảm triển khai thực hiện có hiệu quả các quy định của Luật TGPL. Đến nay đã có 26 văn bản quy phạm pháp luật được ban hành (01 Nghị định; 02 Quyết định của Thủ tướng Chính phủ; 04 Thông tư liên tịch; 01 Thông tư của Bộ Tài chính; 11 Quyết định và Thông tư của Bộ Tư pháp);
Thứ 2, Qua 3 năm triển khai thi hành Luật Trợ giúp pháp lý, hệ thống trợ giúp pháp lý đã thực hiện được 305.959 vụ việc cho 312.520 người được trợ giúp pháp lý. So với trước đây, trung bình mỗi năm tăng 26.245 vụ việc và 25.170 người được trợ giúp pháp lý. Điều đó cho thấy người dân ngày càng biết nhiều hơn đến hoạt động trợ giúp pháp lý và khả năng đáp ứng nhu cầu TGPL của người dân từ phía tổ chức TGPL ngày càng tốt hơn;
Thứ 3, đội ngũ người thực hiện trợ giúp pháp lý đã từng bước được kiện toàn và nâng cao trình độ, đến nay đã có 04 khoá bồi dưỡng nguồn bổ nhiệm trợ giúp viên đã được tổ chức với hơn 300 người tham dự; các khoá bồi dưỡng được thực hiện nghiêm túc cả về trình tự thủ tục, cách thức tiến hành,... đã trang bị cho những học viên những kiến thức pháp luật, những kỹ năng trợ giúp pháp lý cần thiết, qua đó góp phần tạo bước khởi sắc mới trong hoạt động tố tụng cho người được trợ giúp pháp lý;
Thứ 4, Mạng lưới trợ giúp pháp lý ở cơ sở đã có những đóng góp tích cực cho hoạt động trợ giúp pháp lý, thật sự là cầu nối giữa người được trợ giúp pháp lý với các tổ chức thực hiện trợ giúp pháp lý; kịp thời thông tin về tổ chức và hoạt động TGPL và các quy định của pháp luật cho người dân; tháo gỡ những vướng mắc pháp luật đơn giản ngay tại cơ sở, tạo thuận lợi cho người dân;
Thứ 5, cơ sở vật chất, kinh phí cho hoạt động trợ giúp pháp lý đã được chú trọng hơn và từng bước được nâng lên với nhiều nguồn kinh phí khác nhau như: ngân sách địa phương, từ các Chương trình mục tiêu quốc gia; Hỗ trợ từ Quỹ TGPL Việt Nam và từ nguồn dự án,... Trong hoàn cảnh khó khăn chung của ngành về cơ sở vật chất nhưng nhiều địa phương đã nỗ lực, cố gắng để bảo đảm cơ sở vật chất, phương tiện làm việc cho Trung tâm, Chi nhánh để bảo đảm hoàn thành nhiệm vụ được giao;
Bên cạnh những kết quả đạt được, báo cáo cũng đề cập đến những hạn chế, tồn tại của hoạt động trợ giúp pháp lý trong thời gian qua như: Nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và người được TGPL ở vùng sâu, vùng xa về hoạt động trợ giúp pháp lý còn hạn chế; Một số địa phương còn chậm kiện toàn mạng lưới trợ giúp pháp lý ở cơ sở nên kết quả hoạt động chưa được như mong muốn; Việc đầu tư cơ sở vật chất, kinh phí bảo đảm cho hoạt động trợ giúp pháp lý ở địa phương còn chưa tương xứng với nhiệm vụ được giao;...
Phát biểu chỉ đạo Hội nghị, Bộ trưởng Hà Hùng Cường đã biểu dương những nỗ lực, cố gắng của Cục Trợ giúp pháp lý và các Trung tâm trợ giúp pháp lý trong việc triển khai có hiệu quả hoạt động này trong thời gian qua. Đánh giá về tầm quan trọng của hội nghị này, Bộ trưởng chỉ đạo: Các đại biểu cần tập trung đánh giá những mặt tồn tại, hạn chế của công tác này trên cả 2 khía cạnh khách quan và chủ quan để từ đó đề ra những giải pháp nhằm thúc đẩy hoạt động này phát triển mạnh mẽ hơn nữa trong thời gian tới.
Hội nghị làm việc đến hết ngày 01/12/2009.
Nguyên Tú