Thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ngày 08/8/2016 của Thủ tướng Chính phủ ban hành chính sách trợ giúp pháp lý cho người nghèo, đồng bào dân tộc thiểu số tại các huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn, giai đoạn 2016 - 2020 và hỗ trợ vụ việc tham gia tố tụng có tính chất phức tạp hoặc điển hình (sau đây gọi tắt là Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg), ngày 31/10/2016, Bộ trưởng Bộ Tư pháp đã ký
Quyết định số 2289/QĐ-BTP[1] ban hành Kế hoạch triển khai Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg.
Việc ban hành Quyết định số 2289/QĐ-BTP nhằm mục đích nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động trợ giúp pháp lý (TGPL) tại các huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn hướng đến bảo vệ tốt nhất các quyền và lợi ích hợp pháp của người được TGPL; xác định rõ các hoạt động cụ thể, thời gian thực hiện và trách nhiệm của các cơ quan, tổ chức có liên quan trong việc triển khai thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg.
Quyết định số 2289/QĐ-BTP
có các nội dung sau đây:
1. Triển khai các hoạt động để thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg
- Tổ chức hội nghị triển khai Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ở cấp trung ương và ở các địa phương. Thời gian thực hiện từ quý IV/2016 đến quý II/2017.
- Xây dựng Quyết định của Bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành tiêu chí xác định vụ việc tham gia tố tụng có tính chất phức tạp hoặc điển hình trong quý IV/2016.
- Xây dựng Kế hoạch triển khai Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg tại các tỉnh, thành phố có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn trình Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh ban hành. Sở Tư pháp (Trung tâm TGPL nhà nước) các tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn chủ trì, phối hợp với Sở Tài chính, Sở Lao động - Thương binh và Xã hội, Ban Dân tộc (nếu có) và các cơ quan chuyên môn có liên quan thuộc Ủy ban nhân dân cấp tỉnh xây dự Kế hoạch triển khai trình Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh ban hành ban hành trong quý IV/2016.
- Hỗ trợ kinh phí thực hiện vụ việc tham gia tố tụng có tính chất phức tạp hoặc điển hình: Ngân sách trung ương hỗ trợ kinh phí đối với các tỉnh chưa tự cân đối ngân sách, ngân sách địa phương bảo đảm cho các tỉnh tự cân đối ngân sách để thực hiện vụ việc tham gia tố tụng có tính chất phức tạp hoặc điển hình cho người được trợ giúp pháp lý. - Hỗ trợ học phí cho viên chức của Trung tâm TGPL nhà nước tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn đủ điều kiện tham gia khóa đào tạo nghề luật sư đi cùng với cam kết làm việc trong lĩnh vực TGPL tại địa phương ít nhất 02 năm kể từ khi đi đào tạo về. Mức hỗ trợ học phí cho viên chức của Trung tâm theo
mức học phí hiện hành của cơ sở đào tạo công lập với số lượng hỗ trợ tối đa 02 người/Trung tâm/năm.
- Tổ chức lớp tập huấn tăng cường năng lực cho người thực hiện TGPL tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn. Hằng năm, Trung tâm TGPL nhà nước tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn phối hợp các tổ chức tham gia TGPL và các cơ quan, tổ chức có liên quan tổ chức các lớp tập huấn. Mức hỗ trợ 80.000.000 đồng/01 lớp/Trung tâm/năm.
- Thiết lập đường dây nóng về TGPL tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn: Trung tâm TGPL nhà nước tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn được trang bị điện thoại và các phương tiện hỗ trợ khác (01 máy vi tính, tổng đài điện thoại và thiết bị ghi âm cuộc gọi điện thoại…). Trung tâm làm thủ tục đề nghị cơ quan, đơn vị chức năng xem xét cung cấp 01 số điện thoại cố định dễ nhớ để làm đường dây nóng TGPL thực hiện nhiệm vụ được giao theo Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg. Tổng giá trị trang bị không vượt quá 20.000.000 đồng, thời gian thực hiện: năm 2016 - 2017.
- Xây dựng, phát chuyên trang, chuyên mục bằng tiếng Việt, tiếng dân tộc trên Đài truyền thanh xã tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn. Trung tâm TGPL nhà nước tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn phối hợp với Ủy ban nhân dân các xã nghèo, xã có thôn, bản đặc biệt khó khăn và các cá nhân, tổ chức có liên quan thực hiện hoạt động này. Mức hỗ trợ
biên soạn nội dung: 500.000 đồng/01 số/06 tháng/xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn; chi phí phát thanh: 500.000 đồng/xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn/quý (06 lần/quý).
- Tổ chức 01 đợt/năm truyền thông về TGPL ở cơ sở: Trung tâm TGPL nhà nước tại các địa phương có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn phối hợp Ủy ban nhân dân các xã nghèo, xã có thôn, bản đặc biệt khó khăn. Mức hỗ trợ là 2.000.000 đồng/xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn.
2. Công tác quản lý, hướng dẫn, kiểm tra, theo dõi, đánh giá kết quả thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg: Ở Trung ương: hàng năm, Cục TGPL phối hợp các đơn vị thuộc Bộ Tư pháp, các đơn vị có liên quan thuộc Bộ Tài chính, Bộ Lao động - Thương binh và Xã hội, Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Ủy ban Dân tộc thực hiện hoạt động hướng dẫn, theo dõi, kiểm tra, đánh giá kết quả thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg.
- Ở địa phương: Sở Tư pháp xây dựng báo cáo gửi Bộ Tư pháp (Cục TGPL) về kết quả thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg. Báo cáo này được lồng ghép vào báo cáo năm về công tác TGPL tại địa phương. Bên cạnh đó, có thể có các báo cáo đột xuất theo yêu cầu của cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
- Thời gian thực hiện sơ kết: năm 2018, thời gian thực hiện tổng kết: năm 2020.
Bên cạnh đó, Quyết định số 2289/QĐ-BTP quy định trách nhiệm của các cơ quan có liên quan:
Thứ nhất, Cục TGPL là đầu mối tham mưu giúp Bộ trưởng Bộ Tư pháp hướng dẫn triển khai thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg có nhiệm vụ, quyền hạn sau đây: hướng dẫn, theo dõi việc triển khai thực hiện chính sách, hoạt động quy định tại Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg; kiểm tra, giám sát, đánh giá việc thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg và đề xuất Bộ trưởng Bộ Tư pháp báo cáo cơ quan có thẩm quyền dừng hỗ trợ kinh phí thực hiện đối với các hoạt động khi phát hiện sai phạm; tổ chức đánh giá chất lượng vụ việc tham gia tố tụng có tính chất phức tạp hoặc điển hình do ngân sách trung ương hỗ trợ để phục vụ công tác quản lý nhà nước và quản lý chuyên ngành về TGPL; chủ trì, phối hợp với Vụ Kế hoạch - Tài chính tổng hợp dự toán kinh phí thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg đối với các địa phương chưa tự cân đối ngân sách trình Bộ trưởng Bộ Tư pháp ký gửi Bộ Tài chính; tham mưu tổ chức đánh giá kết quả thực hiện chính sách TGPL báo cáo Bộ trưởng xem xét, quyết định; triển khai thực hiện và báo cáo các cơ quan có thẩm quyền theo quy định…
Thứ hai, Ủy ban nhân dân các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ quy định tại khoản 5 Điều 6 Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg và chỉ đạo Sở Tư pháp, Sở Tài chính và các Sở, ngành liên quan tổ chức thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ở địa phương và chịu trách nhiệm về kết quả thực hiện ở địa phương; phê duyệt Kế hoạch triển khai Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ở địa phương.
Thứ ba, Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương là đầu mối giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh thực hiện các nhiệm vụ mà Quyết định số 2289/QĐ-BTP giao cho Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và có các nhiệm vụ, quyền hạn: chỉ đạo Trung tâm TGPL nhà nước và các đơn vị có liên quan thuộc Sở xây dựng Kế hoạch triển khai Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ở địa phương để trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh phê duyệt và tổ chức thực hiện Kế hoạch đó; phối hợp với các sở, ngành có liên quan rà soát, lập danh sách các xã thuộc các huyện nghèo theo Nghị quyết số 30a/2008/NQ-CP và các xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn vùng đồng bào dân tộc và miền núi theo Nghị quyết số 80/NQ-CP ngày 19/5/2011; chỉ đạo các đơn vị có liên quan triển khai thực hiện có hiệu quả Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg và theo dõi, kiểm tra, giám sát việc thực hiện; tổ chức đánh giá kết quả thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ở địa phương báo cáo cơ quan có thẩm quyền.
Trong việc tổng hợp dự toán, đối với các địa phương chưa tự cân đối ngân sách có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn: Sở Tư pháp tổng hợp dự toán kinh phí thực hiện các hoạt động quy định tại điểm b, điểm c khoản 3 Điều 3 Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg gửi Sở Tài chính trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo hướng dẫn lập dự toán của địa phương. Đối với các địa phương chưa tự cân đối ngân sách (ngoài địa bàn huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn): tổng hợp dự toán kinh phí năm sau theo khoản 1 Điều 3 Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg gửi Sở Tài chính trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính trước ngày 25 tháng 5 hằng năm. Đối với các địa phương chưa tự cân đối ngân sách có huyện nghèo, xã nghèo, thôn, bản đặc biệt khó khăn: tổng hợp dự toán kinh phí năm sau theo khoản 1, khoản 2 và điểm a khoản 3 Điều 3 Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg gửi Sở Tài chính trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh báo cáo Bộ Tư pháp, Bộ Tài chính trước ngày 25 tháng 5 hằng năm.
Đối với các địa phương tự cân đối ngân sách: Sở Tư pháp tổng hợp dự toán kinh phí thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg ở địa phương gửi Sở Tài chính trình Ủy ban nhân dân cấp tỉnh theo hướng dẫn lập dự toán của địa phương.
Thứ tư, Trung tâm TGPL nhà nước là đầu mối tham mưu giúp Giám đốc Sở Tư pháp triển khai thực hiện các nhiệm vụ mà Quyết định số 2289/QĐ-BTP giao cho Sở Tư pháp và có các nhiệm vụ: chủ trì, phối hợp với các cơ quan, đơn vị, tổ chức có liên quan triển khai thực hiện Quyết định số 2289/QĐ-BTP; cập nhật các vụ việc tham gia tố tụng có tính chất phức tạp hoặc điển hình lên phần mềm quản lý vụ việc của Cục TGPL trước khi thực hiện thủ tục thanh toán; tổng hợp báo cáo Giám đốc Sở Tư pháp về kết quả triển khai thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg để Giám đốc Sở Tư pháp báo cáo cơ quan nhà nước có thẩm quyền.
Ngoài ra, Quyết định số 2289/QĐ-BTP có điều khoản quy định về việc khuyến khích các tổ chức, cá nhân trong nước và nước ngoài đóng góp, ủng hộ cho các hoạt động thực hiện Quyết định số 32/2016/QĐ-TTg.
Quyết định số 2289/QĐ-BTP có hiệu lực kể từ ngày ký.