Kính thưa các đồng chí Lãnh đạo các bộ, ban, ngành của Trung ương về dự Hội nghị ngày hôm nay.
Thưa các đồng chí Lãnh đạo Bộ Tư pháp, Lãnh đạo các địa phương, Giám đốc các Sở Tư pháp trong toàn quốc.
Trước hết tôi hoan nghênh Bộ Tư pháp với tinh thần quán triệt và tiết kiệm đã tổ chức Hội nghị trực tuyến tại 03 khu vực. Báo cáo tổng kết công tác tư pháp năm 2011 và nhiệm vụ, giải pháp công tác năm 2012 của Bộ Tư pháp đã nêu đầy đủ các mặt công tác, đánh giá thẳng thắn, nghiêm túc, nhìn thẳng vào sự thật của toàn Ngành, tôi đánh giá cao tính minh bạch của Báo cáo.
Như chúng ta đã biết, năm 2011 có nhiều khó khăn trong toàn cầu cũng như Việt Nam, Chính phủ phải đương đầu với rất nhiều vấn đề trong điều hành kinh tế, trước tình hình đó, cả hệ thống chính trị đã vào cuộc; Ngành Tư pháp đã quán triệt tinh thần này để xử lý, giải quyết những vấn đề đặt ra, đặc biệt các đồng chí đã đóng góp nhiều ý kiến trong việc điều hành chung của Chính phủ và các địa phương để giải quyết những vấn đề đặt ra đối với đất nước. Các đồng chí đã kế thừa truyền thống của toàn Ngành trong những định hướng lớn của khóa trước để giải quyết những nhiệm vụ chính trị trong nhiệm kỳ mới của Chính phủ này, đặc biệt là đóng góp vào việc hội nhập quốc tế của Việt Nam. Tôi cho rằng năm 2011 là năm các đồng chí đã gặt được rất nhiều thành công về quy mô, về lĩnh vực và một số nhiệm vụ mà trước đây gặp rất nhiều khó khăn; Chính phủ, các Bộ, ngành của Trung ương và các địa phương đều lắng nghe ý kiến đề xuất, thẩm định, thẩm tra của Bộ, Ngành Tư pháp, đặc biệt đề xuất, xử lý đạt hiệu quả hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Có thể nói kết quả rõ nét của các đồng chí trong năm 2011 thể hiện ở một số vấn đề lớn như sau:
Thứ nhất, trong việc xây dựng hoàn thiện hệ thống pháp luật, Chính phủ đã hoàn thành kế hoạch xây dựng luật, pháp lệnh cao nhất từ trước tới nay, Thủ tướng Chính phủ đánh giá cao tất cả các dự án luật trình Quốc hội của Chính phủ giao cho Bộ Tư pháp chuẩn bị hoặc thẩm tra đều được Quốc hội thông qua, chỉ có 01 dự án Luật Thủ đô được lùi lại; Chương trình ít điều chỉnh hơn (chỉ khoảng 5%, so với các năm trước 30-40%). Đặc biệt trong kỳ họp Quốc hội vừa qua, Bộ Tư pháp chủ trì, tham mưu Chính phủ trình Quốc hội thông qua dự kiến Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh cả nhiệm kỳ của Quốc hội khóa XIII - đây là một nhiệm vụ rất quan trọng. Tinh thần lớn của Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh lần này là cơ bản xây dựng xong hệ thống pháp luật gắn với cải cách, hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa. Bộ đã trực tiếp hoặc đôn đốc hoàn thành căn bản các văn bản quy định chi tiết luật, trước đây nợ đọng nhiều nhưng vừa qua, Bộ, Văn phòng Chính phủ đã rất quyết liệt nên cơ bản các văn bản hướng dẫn đã được ban hành.
Về công tác thẩm định, Ngành Tư pháp đã chủ động đề xuất sửa đổi, hoàn thiện cơ chế, chính sách pháp luật, phục vụ đắc lực cải cách hành chính, cải cách tư pháp. Những văn bản liên quan đến Nghị quyết 11/NQ-CP về kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, an sinh xã hội, các Nghị quyết liên quan đến cải cách thủ tục hành chính đã được thẩm định nhanh, đảm bảo yêu cầu điều hành kinh tế; ý kiến thẩm định của Bộ, Chính phủ đã xem xét thông qua. Ở các địa phương, Giám đốc Sở Tư pháp các địa phương giúp cho UBND địa phương thẩm định các văn bản thuộc trách nhiệm quản lý của các địa phương. Không có văn bản nào không do Bộ Tư pháp và Sở Tư pháp các địa phương góp ý, trình Thủ tướng Chính phủ và Thường trực Ủy ban nhân dân, tôi đánh giá vai trò của Ngành Tư pháp ở Trung ương và địa phương là rất quan trọng trong quá trình xây dựng và thẩm định hệ thống pháp luật.
Thứ hai, là lĩnh vực công tác phức tạp, khó khăn nhưng lĩnh vực thi hành án dân sự trong cả nước đã đạt kết quả rất tốt, vượt chỉ tiêu Quốc hội và Chính phủ đề ra về số vụ việc và số tiền thi hành. Năm 2011 các đồng chí nỗ lực rất lớn để tạo tiền đề quan trọng, tiến tới giải quyết triệt để, vững chắc những tồn tại, bất cập kéo dài trong công tác thi hành án dân sự.
Thứ ba, Ngành Tư pháp đã đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực pháp luật và tư pháp qua đó đã có bước phát triển quan trọng, góp phần đẩy nhanh hội nhập và hợp tác quốc tế của Việt Nam với thế giới.
Thứ tư, công tác quản lý nhà nước trên các lĩnh vực hành chính tư pháp (quốc tịch, hộ tịch), đăng ký giao dịch bảo đảm, lý lịch tư pháp, bồi thường nhà nước, bổ trợ tư pháp (luật sư, công chứng, giám định tư pháp, bán đấu giá tài sản, trọng tài thương mại)… tiếp tục được đổi mới và tăng cường, có nhiều chuyển biến tích cực, đáp ứng yêu cầu của nền kinh tế thị trường, định hướng xã hội chủ nghĩa, đặc biệt những lĩnh vực trên - những lĩnh vực mà Bộ Tư pháp đảm nhận đã thể hiện công cuộc xây dựng nhà nước pháp quyền của nhà nước ta.
Công tác trợ giúp pháp lý cho người nghèo triển khai tốt, được xã hội và nhân dân đánh giá cao, thể hiện tính ưu việt của chế độ xã hội chủ nghĩa.
Thứ năm, công tác xây dựng Ngành tiếp tục được đẩy mạnh, hệ thống tổ chức và đội ngũ cán bộ, công chức tiếp tục được kiện toàn, Bộ đã rất coi trọng công tác đào tạo, bồi dưỡng, quy hoạch, bố trí sắp xếp đội ngũ cán bộ, công chức đáp ứng tình hình mới. Chính phủ cũng đánh giá cao việc Ban cán sự Đảng Bộ Tư pháp ban hành Đề án đổi mới cơ chế tuyển chọn, thu hút và đổi mới chế độ chính sách đối với cán bộ Bộ Tư pháp đến năm 2015.
Thay mặt Chính phủ và Thủ tướng Chính phủ xin chúc mừng và đánh giá cao, biểu dương những cố gắng, nỗ lực không ngừng của Lãnh đạo Bộ Tư pháp, của cả hệ thống Ngành Tư pháp trong cả nước. Ở Trung ương, các Bộ, nhất là các Bộ quản lý về kinh tế - xã hội; ở địa phương: Tỉnh ủy, HĐND, UBND, các Sở liên quan rất lắng nghe ý kiến của Bộ Tư pháp, Sở Tư pháp phát biểu về những vấn đề liên quan; về vai trò, mặc dù không phải cơ quan sản xuất trực tiếp của cải vật chất nhưng những thể thức văn bản đó đã có đóng góp cho sự phát triển kinh tế - xã hội theo định hướng xã hội chủ nghĩa và tinh thần hội nhập quốc tế.
Thưa các đồng chí,
Tư pháp là một lĩnh vực công tác lớn, trọng yếu trong cải cách bộ máy nhà nước, xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa ở nước ta trong tình hình hiện nay của Chính phủ đã tạo ra được bước cải cách cơ bản về tư pháp theo tinh thần Nghị quyết số 49-NQ/TW. Năm 2012 là năm thứ hai thực hiện Nghị quyết Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng, Nghị quyết Quốc hội về các nhiệm vụ, mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của năm 2012 là ưu tiên kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, Chính phủ ra Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 04/01/2012 về giải pháp chủ yếu chỉ đạo, điều hành kinh tế năm 2012, theo đó, Nghị quyết đã giao Bộ Tư pháp chủ trì, phối hợp với các Bộ và địa phương thực hiện 08 việc, trong đó có nhiệm vụ: tiếp tục hoàn thiện hệ thống pháp luật - được Chính phủ coi là một trong 07 giải pháp của năm 2012 để giải quyết những vấn đề, nhiệm vụ chính trị mà Trung ương Đảng, Quốc hội đã giao, vấn đề thể chế là một trong ba đột phá quan trọng của Nghị quyết lần thứ XI của Ban Chấp hành trung ương; để thực hiện 08 nhiệm vụ liên quan nêu trong Nghị quyết 01/NQ-CP, Ngành Tư pháp cần triển khai các nhiệm vụ, giải pháp sau:
Trước hết, Bộ, Ngành Tư pháp phải nghiên cứu, đề xuất những nội dung sửa đổi Hiến pháp 1992 - đây là một việc quan trọng, cả nước mong chờ. Chính phủ đã có phiên họp riêng để nghe đồng chí Bộ trưởng Bộ Tư pháp - Phó Trưởng Ban tổng kết thi hành Hiến pháp 1992 trình bày trước khi Báo cáo với Trung ương, Quốc hội. Xây dựng, thực hiện Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh cả nhiệm kỳ, trước hết là năm 2012 trên tinh thần đảm bảo số lượng, chất lượng, định hướng kinh tế thị trường; đề nghị các đại biểu tại Hội nghị thảo luận, đề xuất một chương trình cụ thể hơn để chủ động triển khai thực hiện các chủ trương, biện pháp mà Chính phủ đề ra, trước hết là 08 nhiệm vụ mà Nghị quyết số 01/NQ-CP ngày 04/01/2012 của Chính phủ đã nêu; trong tháng 01/2012, gấp rút hoàn thành việc tổng kết thi hành Hiến pháp 1992 theo Kế hoạch đề ra; đặc biệt hoàn thiện Báo cáo có chất lượng về tổng kết thi hành Hiến pháp 1992, mạnh dạn đề xuất với Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ những nội dung sửa đổi, bổ sung cụ thể về Hiến pháp 1992 nhằm thúc đẩy mạnh mẽ cải cách hành chính, cải cách tư pháp, hoàn thiện nhà nước pháp quyền.
Thứ hai, Bộ Tư pháp chủ động tham mưu cho Chính phủ các giải pháp đổi mới, hoàn thiện hệ thống, thể chế pháp luật, trước hết là thể chế kinh tế thị trường để tạo cơ sở pháp lý vững chắc thúc đẩy tái cơ cấu kinh tế, chuyển đổi mô hình tăng trưởng trên tinh thần thông điệp đầu năm mới của Thủ tướng Chính phủ. Đề nghị Bộ, Ngành Tư pháp tăng cường nguồn lực tham gia xây dựng, thẩm định các văn bản quy phạm pháp luật, để chức năng thẩm định của Bộ Tư pháp được coi là thước đo đáng tin cậy về tính hợp hiến, hợp pháp, hợp lý, hợp lệ và khả thi cho các văn bản khi ban hành.
Thứ ba, khẩn trương triển khai công tác theo dõi thi hành pháp luật ngay sau khi Nghị định về công tác này được ban hành, từng bước làm cho công tác này trở thành công cụ pháp lý quan trọng giúp Chính phủ thực hiện tốt hơn hai chức năng là làm tốt nhiệm vụ ban hành pháp luật và triển khai thi hành pháp luật.
Thứ tư, công tác thi hành án dân sự cần tiếp tục chuyển biến theo hướng phát triển bền vững hơn, tăng cường hơn nữa công tác quản lý chỉ đạo công tác thi hành án dân sự, duy trì kỷ luật, kỷ cương, xử lý nghiêm, không bao che những trường hợp sai phạm, nhất là vi phạm về trình tự, thủ tục thi hành án, phẩm chất, đạo đức, lối sống của công chức. Quốc hội có chủ trương để Bộ xây dựng Đề án giải quyết án tồn đọng, tôi đề nghị tại Hội nghị này, các đồng chí khẩn trương quán triệt xây dựng, trình Chính phủ và triển khai, tập trung tổ chức chỉ đạo thực hiện, rà soát phân loại hồ sơ thi hành án vào tháng đầu năm 2012, nhằm giảm án tồn đọng nhiều hơn nữa.
Thứ năm, hoàn thiện thể chế đảm bảo phát triển ổn định và nâng cao hiệu lực quản lý nhà nước trong công tác hành chính tư pháp và bổ trợ tư pháp gắn với việc cải cách mạnh mẽ thủ tục hành chính, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp và nhân dân, góp phần bảo đảm an sinh xã hội; thủ tục hiện nay vẫn còn rườm rà, nhiều vấn đề phức tạp; rà soát, hoàn thiện cơ chế quản lý, phân cấp quản lý giữa Bộ và cơ quan tư pháp địa phương; xây dựng và triển khai chiến lược quy hoạch mạng lưới dịch vụ công trong lĩnh vực tư pháp như công chứng, luật sư đảm bảo việc quản lý phát triển theo quy hoạch; tiếp tục đẩy mạnh xã hội hóa hoạt động công chứng, giám định tư pháp, bán đấu giá tài sản phù hợp với điều kiện phát triển kinh tế - xã hội vùng, miền của đất nước ta, cần phải thảo luận để có những chủ trương mạnh mẽ hơn trong từng khu vực tại Hội nghị này.
Thứ sáu, thực hiện tốt các khâu đột phá chiến lược phát triển nguồn nhân lực của Ngành Tư pháp, tạo điều kiện thuận lợi thu hút các cán bộ giỏi, quy hoạch phát triển vùng; đảm bảo nguồn nhân lực cho hội nhập quốc tế tạo điều kiện cho hội nhập quốc tế; đào tạo chức danh tư pháp, đặc biệt tiếp tục củng cố Học viện Tư pháp cũng như củng cố, phát triển cơ sở vật chất, đội ngũ giảng viên của hai trường đại học trọng điểm; nghiên cứu, đề xuất tham mưu cho Chính phủ chiến lược, kế hoạch tham gia, sử dụng các công cụ, thiết chế đa phương liên quan đến hợp tác quốc tế.
Thứ bảy, tiếp tục nỗ lực cải cách tư pháp, tiếp tục nhận những nhiệm vụ nặng nề hơn trong cải cách tư pháp phù hợp với thông lệ quốc tế và Nghị quyết số 49-NQ/TW của Bộ Chính trị. Bộ Tư pháp cần bảo vệ quan điểm, xử lý quan hệ công tác giữa hệ thống cơ quan tố tụng và thực thi pháp luật.
Thay mặt Chính phủ, thủ tướng Chính phủ, tôi mong Ngành Tư pháp trong cả nước sẽ có bước phát triển mới đáp ứng nhiệm vụ nặng nề mà Đảng và Nhà nước giao cho Ngành.
Nhân dịp kết thúc năm 2011, chuẩn bị đón xuân Nhâm Thìn, tôi xin thay mặt đồng chí Thủ tướng chúc sức khỏe các đồng chí đại biểu, chúc cho sức khỏe toàn Ngành Tư pháp một năm mới thắng lợi, thành công.
Xin trân trọng cảm ơn các đồng chí!