I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử VnMedia có bài Hà Nội khẳng định ùn tắc đã giảm tới 30% ! Bài báo phản ánh: Sáng nay (14/3), UBND Hà Nội đã sơ kết kết quả sau một tháng thành phố tiến hành đổi giờ học, giờ làm và cấm dừng đỗ phương tiện trên 262 tuyến phố để chống ùn tắc giao thông.
Phát biểu chỉ đạo tại buổi họp, Chủ tịch UBND Hà Nội Nguyễn Thế Thảo đánh giá, sau một thời gian triển khai biện pháp đổi giờ học, giờ làm, theo báo cáo, khảo sát, đánh giá của các cơ quan: Viện Chiến lược phát triển giao thông, Viện Quy hoạch giao thông đô thị…tình hình ùn tắc giao thông đã đạt kết quả rất đáng phấn khởi. Tuy nhiên, Chủ tịch UBND Hà Nội cũng chỉ ra rằng, vào thời gian buổi chiều việc ùn tắc giao thông chuyển biến chưa rõ nét, thậm chí có điểm còn ùn tắc hơn. Điển hình như các tuyến: Trường Chinh, Kim Mã, Tôn Thất Tùng, Chùa Bộc, Đê La Thành… do đó, các cơ quan liên quan cần tiếp tục theo dõi khảo sát để điều chỉnh cho thích hợp.
2. Báo VietnamPlus có bài Kỷ luật Thứ trưởng y tế và Chủ tịch UBND Đắk Lắk. Bài báo phản ánh: Ngày 14/3, Ủy ban Kiểm tra Trung ương khóa XI đã có thông báo về kết quả kỳ họp thứ 10 của Ủy ban, diễn ra trong hai ngày 7 và 8/3, do ông Ngô Văn Dụ, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Trung ương Đảng, Chủ nhiệm Ủy ban Kiểm tra Trung ương chủ trì.
Tại hội nghị này, Ủy ban Kiểm tra Trung ương đã xem xét, kết luận một số nội dung vụ việc. Với ông Cao Minh Quang, Ủy viên Ban cán sự đảng, Thứ trưởng Bộ Y tế, Ủy ban Kiểm tra Trung ương nhận định trong thực hiện chức trách, nhiệm vụ được giao, ông Cao Minh Quang đã có những khuyết điểm, vi phạm như thiếu gương mẫu, vụ lợi khi vay tiền của cá nhân là lãnh đạo doanh nghiệp thuộc phạm vi phụ trách; phát ngôn, phản ánh không chính xác, thiếu thận trọng về một số vụ việc tại Bộ Y tế. Ủy ban Kiểm tra Trung ương quyết định thi hành kỷ luật ông Cao Minh Quang bằng hình thức cảnh cáo.
Đối với ông Lữ Ngọc Cư, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Bí thư Ban cán sự đảng, Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh Đắk Lắk, Ủy ban Kiểm tra Trung ương quyết định thi hành kỷ luật ông Lữ Ngọc Cư bằng hình thức cảnh cáo.
Đối với Ban cán sự đảng Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk, Ban cán sự đảng Ủy ban Nhân dân tỉnh đã buông lỏng lãnh đạo để Ủy ban Nhân dân tỉnh có các khuyết điểm, vi phạm trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo và quản lý Nhà nước trong một số dự án đầu tư xây dựng trên địa bàn tỉnh; vi phạm nguyên tắc tập trung dân chủ trong việc thực hiện Quy chế làm việc của Tỉnh ủy và Quy định số 51-QĐ/TW, ngày 19/4/2007 của Ban Bí thư Trung ương Đảng khóa X về nhiệm vụ và quan hệ công tác của Thường trực tỉnh ủy, thành ủy trong một số vụ việc. Những vi phạm trên của Ban cán sự đảng Ủy ban Nhân dân tỉnh Đắk Lắk đến mức phải áp dụng hình thức kỷ luật. Ủy ban Kiểm tra Trung ương kiến nghị tổ chức đảng có thẩm quyền xem xét, xử lý theo quy định.
Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng xem xét, giải quyết tố cáo một trường hợp cán bộ là Ủy viên Đảng đoàn, Bí thư Đảng ủy, Phó Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam. Qua thẩm tra, xác minh đã nhận thấy có vi phạm về đạo đức, phẩm chất, lối sống và Quy định về những điều đảng viên không được làm, vi phạm đến mức phải áp dụng hình thức kỷ luật. Ủy ban Kiểm tra Trung ương yêu cầu các tổ chức đảng có liên quan thực hiện quy trình kiểm điểm, xem xét xử lý kỷ luật, báo cáo kết quả về Ủy ban Kiểm tra Trung ương.
3. Báo Tiền phong Online có bài Thanh tra Bộ VH-TT&DL bác khiếu nại của VPF. Bài báo phản ánh: Chánh thanh tra Bộ VH-TT&DL Vũ Xuân Thành khẳng định khiếu nại của VPF về hợp đồng chuyển nhượng thương quyền truyền hình các giải bóng đá chuyên nghiệp của VFF với AVG là không đúng và VPF có thể khiếu nại lên cấp cao hơn nếu muốn.
Tuy nhiên, trao đổi với Tiền Phong, Phó chủ tịch VPF Nguyễn Đức Kiên cho biết, VPF vẫn chưa nhận được thông báo của Thanh tra Bộ VH-TT&DL. Ông Kiên vì vậy từ chối đưa ra biện pháp sau đó của VPF.
4. Báo VTC News Ngày 13/3/2012, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã ký ban hành Nghị định số 18/2012/NĐ-CP về Quỹ bảo trì đường bộ, quy định về việc lập, quản lý và sử dụng Quỹ bảo trì đường bộ. Theo đó, Quỹ bảo trì đường bộ là Quỹ của Nhà nước, được thành lập ở cấp Trung ương (gọi là Quỹ trung ương) và ở cấp tỉnh (gọi là Quỹ địa phương). Nghị định có hiệu lực thi hành từ ngày 1/6/2012.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Phê bình cục trưởng THA dân sự tỉnh Lâm Đồng. Bài báo phản ánh: Chủ tịch UBND tỉnh Lâm Đồng vừa ra văn bản phê bình ông Nguyễn Văn Hiển, Cục trưởng Thi hành án (THA) dân sự tỉnh Lâm Đồng.
Theo chủ tịch tỉnh, ông Hiển đã không kịp thời thực hiện chỉ đạo của Tổng cục THA dân sự và trưởng ban chỉ đạo THA dân sự tỉnh Lâm Đồng trong việc giao căn nhà số 20 Xô Viết Nghệ Tĩnh, TP Đà Lạt cho người trúng đấu giá. Vì ông Hiển chậm thực hiện chỉ đạo nên một số người trong gia đình người trúng đấu giá căn nhà kéo đến Cục THA gây áp lực đòi đơn vị này phải khẩn trương giao nhà, đất làm ảnh hưởng xấu tới trật tự an toàn xã hội tại địa phương.
2. Báo Công lý có bài Hậu vụ án TAMEXCO: Dolphin Vũng Tàu phải trả nợ chung? (kỳ 2). Bài báo phản ánh: Công ty TNHH Dolphin Vũng Tàu và cá nhân ông Lê Minh Hải, Giám đốc Công ty muốn thanh toán tất cả các khoản nợ liên quan đến vụ án TAMEXCO. Nhưng hiện nay, do cách hiểu án văn của mỗi cơ quan khác nhau nên ông Hải muốn trả nợ cũng không được.
Bản án của phiên tòa phúc thẩm vụ án hình sự TAMEXCO đã tuyên: Buộc Công ty TAMEXCO bồi thường cho Ngân hàng Firstvinabank 137,439 tỷ đồng. Phạm Huy Phước, Trần Lịnh và 13 Công ty TNHH: Tân Hoàng Mỹ, Thuận Hưng, Song Phụng, Dolphin, Phong Điền, Beta, Tiền Phong, Thạnh Phú, Vạn Linh, Hoàng Long, Sao Mai Vũng Tàu, Sao Mai Tp. Hồ Chí Minh phải liên đới cùng TAMEXCO bồi thường cho Firstvinabank số tiền trên.
Theo nội dung thỏa thuận của hợp đồng liên doanh, Công ty TAMEXCO đã cam kết bảo lãnh thanh toán khoản vay cho các Công ty này bằng tài sản thế chấp của Công ty TAMEXCO. Trên thực tế, Ngân hàng Firstvinabank không giao đồng nào cho 13 Công ty này, đã thu lãi trước 1,505 triệu USD (làm tròn số), số còn lại 12,494 triệu USD đã cấn trừ nợ cũ và cho TAMEXCO vay thêm để trả nợ cho Công ty Cosimex, Công ty Hyundai… Các Công ty này đã trực tiếp ký hợp đồng vay vốn Ngân hàng Firstvinabank dù dưới hình thức nào, về mặt pháp lý cũng có lỗi và phải chịu trách nhiệm thi hành nghĩa vụ cam kết của mình. Tuy nhiên, xét thấy các Công ty này không có nhận đồng nào của Ngân Hàng Firstvinabank nên Công ty TAMEXCO phải chịu trách nhiệm chính trong việc bồi thường này. Khi Công ty TAMEXCO không trả đủ số nợ trên cho Ngân hàng Firstvinabank thì Phạm Huy Phước và 13 doanh nghiệp nêu trên trong đó có Công ty TNHH Dolphin Vũng Tàu phải liên đới bồi thường tiếp số nợ ở Ngân Hàng Firstvinabank. Về các hợp đồng tín dụng vay vốn giữa Công ty TAMEXCO với Ngân Hàng Firstvinabank vi phạm các điều cấm của pháp luật nên coi là vô hiệu, không phát sinh hiệu lực pháp luật.
Cho đến thời điểm này, TAMEXCO chưa trả một đồng nào cho Ngân hàng Firstvinabank. Việc liên đới bồi thường của các cá nhân và 13 Công ty TNHH đương nhiên phải thực hiện. Nhưng thực hiện như thế nào? Không ai hướng dẫn quy trình, trách nhiệm của các cá nhân và các công ty thực hiện việc này.
Theo báo cáo của Cục thi hành án dân sự (THADS) Tp. Hồ Chí Minh với Bộ Tư Pháp (dẫn Văn bản số 904/BTP-THA ngày 17-8-2009) trong số 13 Công ty TNHH này có Công ty đang hoạt động có khả năng THA, nhưng cũng có nhiều công ty đã ngừng hoạt động hoặc giải thể. Một điều đáng lưu ý là Cục THA, Tp. Hồ Chí Minh chưa hề kê biên đảm bảo THA của bất kỳ Công ty nào trừ Công ty TNHH Dolphin Vũng Tàu của ông Lê Minh Hải. Chính vì vậy tại cuộc họp ngày 25-3-2009 tại Sở Tư pháp tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu với sự có mặt của Cục THADS Tp. Hồ Chí Minh, đại diện Ngân hàng Firstvinabank đã yêu cầu Công ty TNHH Dolphin Vũng Tàu phải trả cả hơn 137 tỷ đồng thì Ngân hàng Firstvinabank mới trả hồ sơ đất của gần 72ha tại Bà Rịa - Vũng Tàu. Cục THADS Tp. Hồ Chí Minh cũng ủng hộ ý kiến này.
Tại Văn bản số 224/2010/TPT-CV ngày 21-6-2010, Tòa phúc thẩm Tp. Hồ Chí Minh thuộc TANDTC cũng thể hiện quan điểm: “Bằng quyết định trách nhiệm bồi thường cho Firstvinabank theo chế độ liên đới nhưng không chia theo phần, theo quyết định này trước hết Công ty TAMEXCO phải chịu trách nhiệm chính trong việc THA. Chỉ khi Công ty TAMEXCO không THA được thì Phạm Huy Phước, Trần Lịnh và 13 doanh nghiệp phải bồi thường tiếp số nợ trên cho Firstvinabank”.
Bộ Tư pháp tại Văn bản số 904/BTP - THA ngày 17-8-2009 cũng thể hiện quan điểm tương tự: “Do bản án đã tuyên trách nhiệm của 2 cá nhân và 13 Công ty có trách nhiệm liên đới cùng với Công ty TAMEXCO bồi thường cho Firstvinabank cho nên không có căn cứ để phân chia nghĩa vụ cụ thể cho cá nhân và các công ty để buộc họ phải thi hành được”.
Câu hỏi đặt ra, thế nào là “liên đới”? Phạm Huy Phước đã thi hành án tử hình, TAMEXCO đã phá sản và không trả nợ. Còn lại ông Trần Lịnh và 13 doanh nghiệp sẽ trả nợ thế nào? Mỗi người trả hơn 137 tỷ hay mỗi người trả bao nhiêu? Họ tự thỏa thuận hay có một cơ quan chức năng hướng dẫn họ thỏa thuận? Chế tài cho việc thực hiện thỏa thuận này như thế nào? Hàng loạt câu hỏi cho đến nay chưa ai trả lời cho các đương sự.
Theo tìm hiểu, chúng tôi được biết: Trong số 13 doanh nghiệp liên đới trách nhiệm bồi thường hiện vẫn còn 10 doanh nghiệp đang hoạt động và có đủ khả năng thực hiện trách nhiệm dân sự mà Tòa án đã tuyên, có hiệu lực pháp luật. Vấn đề ở chỗ, Cục thi hành án dân sự Tp. Hồ Chí Minh phải thực hiện trách nhiệm của mình: tiếp xúc, điều tra điều kiện thi hành án, kịp thời kê biên xử lý tài sản để đảm bảo thi hành án. Trách nhiệm xác định nguyên tắc, hướng dẫn người THA thực hiện trách nhiệm dân sự là của Tổng cục Thi hành án (Bộ Tư pháp) và Cục THADS Tp. Hồ Chí Minh.
Theo quy định của pháp luật, gây thiệt hại đến đâu thì bồi thường đến đó, bản án cũng chỉ rõ như vậy. Vì thế, không thể buộc các đương sự bồi thường những thiệt hại không do họ gây nên. Theo ý kiến của nhiều chuyên gia pháp luật, mặc dù các doanh nghiệp này không nhận một đồng nào trong số tiền 137 tỷ này, nhưng trên cơ sở mỗi doanh nghiệp ký khống một hợp đồng, Firstvinabank đã khấu nợ hoặc cho TAMEXCO vay thêm 1 triệu USD. Vì vậy, giới hạn bồi thường của mỗi doanh nghiệp chỉ là 1 triệu USD (với tỷ giá năm 1997). Đáng chú ý là, vào thời điểm quyết định của phiên toà sơ thẩm có hiệu lực, 13 doanh nghiệp này vẫn đang hoạt động bình thường. Không kịp thời tổ chức kê biên, xử lý tài sản đảm bảo THA là trách nhiệm của Cục THADS Tp. Hồ Chí Minh, phần thiếu không thu được do một số doanh nghiệp giải thể, chấm dứt hoạt động, Cục THADS Tp. Hồ Chí Minh phải có trách nhiệm bồi thường, không dồn sang cho các doanh nghiệp khác. Tuy nhiên, theo chúng tôi được biết, để thanh thản làm ăn, một số doanh nghiệp trong số 13 doanh nghiệp này đã sẵn sàng thanh toán khoản bồi thường này. Thêm nữa, Firstvinabank đã thực chi 14 triệu USD từ 17 năm nay, thiệt hại về tỷ giá, về lãi suất vốn rất lớn, không nên chậm trễ nữa.
Làm việc với phóng viên Báo Công lý ngày 28-2-2012, ông Vũ Quốc Doanh, Phó Cục trưởng Cục THA Tp. Hồ Chí Minh cho biết: Đây là vụ án phá sản đầu tiên ở Việt Nam với số tài sản phải THA rất lớn, liên quan đến nhiều tổ chức cá nhân phải THA. Vụ việc này hiện nay đang rất phức tạp, chúng tôi đang cho kiểm tra, kiểm soát lại toàn bộ việc THA theo chỉ đạo của Bộ Tư pháp (chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Văn bản số 326/VPCP-KNTN ngày 16-1-2012-PV), phục vụ cho công tác của Đoàn kiểm tra liên ngành vào đầu tháng 3-2012.