I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Trang vtv.vn có bài Bế mạc Hội nghị toàn quốc quán triệt NQTƯ 4. Bài báo đưa tin: Phát biểu kết luận Hội nghị, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng cho biết, đã có gần 700 lượt ý kiến đánh giá cao việc Bộ Chính trị tổ chức Hội nghị lần này. Các ý kiến thẳng thắn, vừa bày tỏ suy nghĩ của cá nhân đại biểu, vừa phản ánh tâm tư, dư luận chung của đảng viên và nhân dân.
Hầu hết ý kiến đều nhất trí rất cao với Nghị quyết của Trung ương và Chỉ thị của Bộ Chính trị và đã góp ý với Dự thảo kế hoạch triển khai thực hiện của Bộ Chính trị và các ban của Đảng. Bộ Chính trị sẽ có cuộc họp tiếp thu nghiêm túc các góp ý của các đại biểu.
Trong phiên bế mạc, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng đã giải đáp về một số vấn đề mấu chốt trong nội dung NQTƯ và những vấn đề tập trung, thống nhất chỉ đạo trong quá trình tổ chức thực hiện Nghị quyết mà qua thảo luận, các đại biểu nêu lên và còn bày tỏ những băn khoăn, khúc mắc. Các ý kiến băn khoăn về việc thực hiện Nghị quyết này như thế nào. Và điều mà các đại biểu quan tâm nhất, đó là vấn đề kiểm điểm tự phê bình và phê bình, đây là vấn đề mấu chốt trong thực hiện Nghị quyết lần này.
Tổng Bí thư đã giải đáp những khúc mắc xung quanh vấn đề này và đề nghị, trong quá trình tổ chức thực hiện phải làm rõ: Nội dung của tự phê bình và phê bình tập trung vào 3 nội dung đã được nêu trong Chỉ thị của Bộ Chính trị, trong đó, nội dung thứ nhất là kiểm điểm về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống; việc thực hiện Quy định về những điều đảng viên không được làm; trách nhiệm của cấp ủy, tổ chức đảng và từng đảng viên, của người đứng đầu về tình trạng cán bộ, đảng viên suy thoái là nội dung trọng tâm, xuyên suốt.
Tổng Bí thư cũng lưu ý, trong quá trình kiểm điểm tư phê bình và phê bình, cần làm rõ, sự suy thoái tư tưởng chính trị, đạo đức lối sống thể hiện ở chỗ nào? Vai trò của người đứng đầu đối với cấp ủy và cá nhân. Không xác định rõ mối quan hệ, sai thì đổ lỗi cho tập thể, có thành tích thì nhận là cá nhân.
2. Báo Việt Nam Plus có bài Yêu cầu không tái diễn dùng vũ lực với ngư dân VN. Bài báo phản ánh: Ngày 22/2, 11 ngư dân trên tàu cá QNg 90281TS của tỉnh Quảng Ngãi đã bị phía Trung Quốc dùng vũ lực uy hiếp, đánh đập, lục soát lấy tài sản, ngăn cản không cho vào quần đảo Hoàng Sa của Việt Nam để tránh gió.
Ngày 29/2, trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước sự việc này, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Lương Thanh Nghị nêu rõ: “Việt Nam có chủ quyền không tranh cãi đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa. Việc ngư dân Việt Nam hoạt động nghề cá tại các vùng biển thuộc hai quần đảo này là việc làm bình thường từ bao đời nay và phù hợp với các quy định của luật pháp quốc tế, trong đó có Công ước của Liên hợp quốc về Luật Biển 1982. Hành động trên của phía Trung Quốc đã xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền, quyền chủ quyền, quyền tài phán của Việt Nam, đi ngược lại tinh thần đối xử nhân đạo đối với ngư dân, đe dọa nghiêm trọng tính mạng và gây thiệt hại nặng nề về tài sản cho ngư dân Việt Nam, không phù hợp với quan hệ hữu nghị giữa hai nước và nhận thức chung của lãnh đạo cấp cao hai nước, trái với tinh thần Tuyên bố về cách ứng xử của các bên ở Biển Đông (DOC).
Đại diện Bộ Ngoại giao Việt Nam đã gặp đại diện Đại sứ quán Trung Quốc tại Hà Nội để phản đối hành động nêu trên của phía Trung Quốc, yêu cầu phía Trung Quốc không để tái diễn những hành động sai trái tương tự và bồi thường thiệt hại cho ngư dân Việt Nam"
3. Báo Thanh niên Online có bài Yêu cầu kiểm điểm lãnh đạo 8 tỉnh. Bài báo phản ánh: Ngày 29.2, Thủ tướng đã yêu cầu chủ tịch UBND 8 tỉnh: Bình Định, Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An, Phú Yên, Quảng Nam, Quảng Ngãi và Thanh Hóa nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm trong việc báo cáo sai sự thật về số lượng lẫn giá trị thiệt hại cần khắc phục do thiên tai, dịch bệnh gây ra năm 2009; sự chậm trễ trong phân bổ kinh phí ngân sách T.Ư hỗ trợ để khắc phục thiên tai, phân bổ không đúng mục đích, sai đối tượng như các tỉnh Phú Yên, Quảng Nam, Hà Giang, Lai Châu, Nghệ An, Quảng Ngãi, Bình Định, trong khi báo cáo xin hỗ trợ thì nêu là cấp bách; một số tỉnh như Quảng Nam, Phú Yên dù kinh phí mà ngân sách T.Ư hỗ trợ chưa đáp ứng đủ so với đề nghị của các tỉnh để khắc phục hậu quả thiên tai nhưng thực tế vẫn không sử dụng hết.
Thủ tướng đồng thời yêu cầu chủ tịch UBND 8 tỉnh trên chỉ đạo và yêu cầu các tổ chức, cá nhân có liên quan kiểm điểm nghiêm túc, làm rõ trách nhiệm liên quan đến những vi phạm nêu trên.
Đối với khoản kinh phí được ngân sách T.Ư hỗ trợ khắc phục hậu quả thiên tai, phòng chống dịch bệnh các địa phương đã bố trí, phân bổ, sử dụng không đúng mục đích, không đúng đối tượng theo nội dung từng quyết định của Thủ tướng phải thực hiện thu hồi về ngân sách T.Ư.
4. Báo Khoa học & Đời sống có bài "Chế độ riêng" của thành ủy cho quan chức? Bài báo phản ánh: Ngày 20/2, Báo KH&ĐS có gửi Công văn tới UBND TP Hà Nội và Thành ủy Hà Nội về việc Sở Giao thông Vận tải đã làm Công văn gửi tới các cơ quan ban ngành trong toàn thành phố để thông báo bố đồng chí Phó Giám đốc Sở mất.
Mặc dù Báo KH&ĐS đã gửi công văn đến Thành ủy và Ủy ban trước đó gần một tuần, thế nhưng, ngày 27/2, khi tiếp phóng viên KH&ĐS, ông Khuất Duy Hải, Phó trưởng Phòng Giao thông hạ tầng UBND TP Hà Nội vẫn khẳng định: "Hiện giờ tôi chưa nhận được công văn đó, nên không biết nội dung cụ thể thế nào"(?).
Theo ông Hải: "Công văn hiện vẫn đang ở dưới phòng văn thư. Tôi đang bận mấy công việc nên chưa xuống đó lấy được. Nếu nhận được tôi sẽ xem xét và đề xuất xin ý kiến chỉ đạo của anh Nguyễn Văn Khôi, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội. Chúng tôi bận họp nhiều lắm. Chưa biết bao giờ chúng tôi mới có thể trả lời về việc đó...". Mặc dù ông Hải trả lời như vậy nhưng trước đó, bộ phận văn thư của UBND TP Hà Nội có thông báo với phóng viên KH&ĐS rằng, công văn mà Báo KH&ĐS gửi sang đã được chuyển đến ông Nguyễn Văn Khôi, Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội. Và ông Minh thư ký của ông Khôi đã giao cho bộ phận văn thư chuyển công văn đó đến cho ông Hải để trả lời.
Cùng ngày, phóng viên KH&ĐS cũng đã có cuộc trao đổi ngắn với ông Nguyễn Minh Long, thư ký của ông Nguyễn Công Soái, Phó Bí thư Thường trực Thành ủy Hà Nội.
Trả lời về việc có hay không có quy định về chế độ “ưu đãi đặc biệt” cho các quan chức từ cấp sở trở lên “được phép” dùng công văn để thông báo cho các ban ngành biết khi có việc hiếu, mà cụ thể là trường hợp bố của phó giám đốc Sở giao thông mất, sở này dùng công văn thông báo khắp nơi, ông Long chỉ xác nhận rằng: "Thành ủy có quy định về việc hiếu hỷ đối với các chức danh là phó giám đốc các sở trở lên, trên toàn thành phố. Vì họ thuộc vào diện Thành ủy quản lý".
Như trước đây chúng tôi đã đưa tin, ông Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra Văn bản, Bộ Tư pháp cũng đã khẳng định, việc dùng văn bản có chữ ký, con dấu của Sở để thông báo về việc tư dù đó là bất cứ việc gì cũng là sai quy định về văn bản hành chính.
Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin đến độc giả về vấn đề này.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật & Xã hội có bài Nhiều đề xuất xây dựng Dự án Luật Hộ tịch. Bài báo đưa tin: Ngày 28/02, Quận Hoàn Kiếm tổ chức Hội nghị tổng kết công tác đăng ký, quản lý hộ tịch và việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật về hộ tịch trên địa bàn quận.
Hội nghị đã đưa ra những đề xuất xây dựng Luật Hộ tịch như: Cần nghiên cứu, thực hiện cải cách mạnh mẽ trong xây dựng mô hình hệ thống cơ quan quản lý và đăng ký hộ tịch; xây dựng cơ sở dữ liệu hộ tịch điện tử song song với duy trì hệ thống cơ sở dữ liệu bằng giấy; đồng thời, xây dựng cơ chế để có sự chia sẻ thông tin giữa các ngành trong việc khai thác các thông tin trong lĩnh vực hộ tịch; mã số công dân nên thực hiện cấp cho mỗi cá nhân một lần duy nhất trong đời vào lúc đăng ký khai sinh và sử dụng cho đến khi chết...
Theo bà Ngô Hồng Thủy, Phó Phòng Tư pháp quận, việc quy định đồng thời cả 3 cấp (thành phố, quận, phường) trực tiếp đăng ký hộ tịch như hiện nay chưa thật sự hợp lý. Cấp tỉnh sẽ không thể bố trí nhiều thời gian để thực hiện tốt công tác quản lý như ban hành các văn bản chỉ đạo, tăng cường công tác kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ cho cấp cơ sở… vì phải tập trung giải quyết những hồ sơ cụ thể.
Do đó, qua thực tiễn thực hiện việc đăng ký và quản lý hộ tịch trên địa bàn quận Hoàn Kiếm cho thấy, để có đủ điều kiện và năng lực thực hiện tốt các nhiệm vụ theo phân cấp, phân quyền; tạo điều kiện thuận lợi cho người dân khi làm các thủ tục đăng ký hộ tịch. Đồng thời để cấp tỉnh thực hiện tốt nhiệm vụ kiểm tra, hướng dẫn nghiệp vụ cho cấp cơ sở, Dự án Luật Hộ tịch nên xây dựng mô hình cơ quan đăng ký hộ tịch theo mô hình 2 cấp (cấp huyện và cấp xã). Trong đó, cấp xã chủ yếu thực hiện công tác đăng ký hộ tịch, cấp huyện chỉ thực hiện một số việc hộ tịch có liên quan đến yếu tố nước ngoài.
Về khả năng khai thác hệ thống dữ liệu hộ tịch cũng như sự phối hợp giữa các cơ quan, tổ chức trong việc cung cấp thông tin về hộ tịch, khai thác cơ sở dữ liệu về hộ tịch, theo UBND quận Hoàn Kiếm, hiện quận chưa xây dựng được phần mềm quản lý các dữ liệu hộ tịch. Việc khai thác dữ liệu hiện nay đang thực hiện bằng phương thức thủ công nên rất vất vả; nhất là đối với những trường hợp công dân không nhớ chính xác các thông tin có liên quan…
Trong khi đó, cơ sở dữ liệu về hộ tịch không chỉ có ý nghĩa đối với riêng hoạt động đăng ký và quản lý hộ tịch mà còn có ý nghĩa rất lớn đối với công tác quản lý nhà nước của nhiều ngành, nhiều lĩnh vực như: Quản lý dân cư, dân số kế hoạch hóa gia đình, lý lịch tư pháp, bảo hiểm xã hội… Do đó, cần xây dựng và có cơ chế tổ chức, quản lý, khai thác hệ thống cơ sở dữ liệu về hộ tịch; chú trọng cơ chế chia sẻ thông tin với các ngành các cấp (đối với cơ sở dữ liệu điện tử) để thực hiện có hiệu quả.
Quan tâm đến chế định Hộ tịch viên, theo quận Hoàn Kiếm, công tác quản lý, đăng ký hộ tịch là một hoạt động chuyên môn mang tính chuyên sâu, đòi hỏi tính chuyên nghiệp cao và được thực hiện chủ yếu bởi các công chức chuyên môn. Do vậy, việc quy định chức danh Hộ tịch viên theo hướng chuyên nghiệp hóa chức danh Hộ tịch viên trong Dự án Luật Hộ tịch là hết sức cần thiết, phù hợp với thực tiễn.
Trong đó, chức danh Hộ tịch viên cần được xác định như một chức danh Tư pháp. Luật Hộ tịch sẽ quy định cụ thể về tiêu chuẩn, điều kiện bổ nhiệm Hộ tịch viên với những điều kiện về trình độ chuyên môn (chẳng hạn trình độ cử nhân Luật đối với khu vực đô thị, trung cấp Luật đối với khu vực nông thôn), trình độ tin học, thời gian tham gia công tác… Đồng thời quy định cụ thể về quyền hạn, trách nhiệm và chế độ phụ cấp đối với Hộ tịch viên.
Phát biểu tại Hội nghị, ghi nhận những kiến nghị, đề xuất của quận Hoàn Kiếm và đánh giá đây sẽ là những cơ sở thực tiễn quan trọng cho việc xây dựng Dự án Luật Hộ tịch, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Phạm Xuân Phương đồng thời nhấn mạnh, việc triển khai các quy định pháp luật về quản lý và đăng ký hộ tịch, trong đó có các quy định của Luật Hộ tịch sau này sẽ do cơ sở thực hiện.
Vì vậy, ngay từ bây giờ, các quận, huyện cần đề xuất, kiến nghị những giải pháp khắc phục những khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn triển khai thực hiện các quy định của pháp luật về hộ tịch hiện hành ở địa phương mình để Ban soạn thảo Dự án Luật Hộ tịch kịp thời điều chỉnh, bổ sung, hoàn thiện Dự thảo Luật trước khi trình Quốc hội xem xét.
2. Báo Thanh niên Online có bài Quy định của Đà Nẵng trái luật. Bài báo đưa tin: Ngày 28.2, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật đã có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường báo cáo kết quả kiểm tra Nghị quyết số 23 của HĐND TP.Đà Nẵng. Văn bản này được lập trên cơ sở tổng hợp ý kiến của các cơ quan T.Ư. Theo văn bản này, hầu hết các cơ quan chức năng kể trên đều nêu rõ quan điểm không đồng tình với nhiều quy định trong nghị quyết của Đà Nẵng. Trong văn bản này, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật kiến nghị HĐND TP.Đà Nẵng kiểm tra và xử lý ngay đối với những nội dung trái luật nêu trên.