I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Người lao động phản ánh: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa phê duyệt Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia đến năm 2020, tầm nhìn 2030.
Cụ thể, Chính phủ đặt ra yêu cầu tối thiểu khoảng 20% diện tích sàn trong các dự án nhà ở đô thị được dành cho người thuộc diện chính sách, người có thu nhập thấp và người nghèo. Theo đó, mục tiêu là đến năm 2015, sẽ xây dựng tối thiểu 10 triệu m² nhà xã hội tại các đô thị để giải quyết cho người thu nhập thấp và sinh viên đại học. Đến năm 2020, diện tích nhà ở bình quân toàn quốc đạt 25 m² sàn/người; năm 2030, đạt 30 m² sàn/người. Chiến lược cũng chỉ rõ từ nay đến năm 2015, nhà chung cư sẽ chiếm 80% trong các dự án nhà ở tại Hà Nội và TPHCM. Trong đó, nhà cho thuê sẽ được chú trọng phát triển với nhiều ưu đãi để chiếm 20% tổng số căn hộ. Hiện nay, Hà Nội là địa phương có tỉ lệ nhà chung cư cao nhất nước (đạt 16,64%); tiếp đó là TPHCM (6,13%), Hải Phòng (5,8%), Đà Nẵng (2,1%)...
Báo cũng phản ánh: Tổng Công ty Viglacera, chủ đầu tư xây dựng nhà cho người có thu nhập thấp tại lô đất NO5-B và NO10-B khu đô thị Đặng Xá (huyện Gia Lâm - Hà Nội), vừa thông báo tiếp tục nhận hồ sơ mua nhà tại dự án này. Thời gian tiếp nhận hồ sơ từ ngày 12-12 đến 12-1-2012. Đây không phải lần đầu tiên dự án này gia hạn thời gian nhận hồ sơ mua nhà, tuy nhiên 946 căn hộ của dự án vẫn chưa thể bán hết. Một số dự án nhà thu nhập thấp khác trên địa bàn Hà Nội cũng đang bị chê vì giá cao như Sài Đồng, Đại Mỗ… Đó là chưa kể một số hộ dân đủ tiêu chuẩn được mua nhà, đã bốc thăm được suất mua nhưng do không có khả năng thanh toán nên muốn rút hồ sơ.
2. Báo Thanh niên phản ánh: Việc cập rập tăng giá vé lên gấp đôi và điều chỉnh cách thu tiền vé tham quan bất hợp lý tại vịnh Hạ Long của UBND tỉnh Quảng Ninh đang gặp phải phản ứng gay gắt của nhiều hãng lữ hành.
Ông Lưu Đức Kế, Giám đốc Hanoitourist, cho rằng tăng giá vé tham quan vịnh Hạ Long vào thời điểm này là chưa phù hợp. Ngoài ra, việc tăng đột ngột như vậy (từ khi ký quyết định đến khi áp dụng vào 1.12 chỉ trong vòng khoảng 12 ngày) là gây khó cho hãng lữ hành vì chi phí cho chương trình đã được hoạch định từ trước, không thể thu thêm tiền của khách. Hơn nữa, điều chỉnh thu tiền các tuyến điểm tham quan theo kiểu “một cục” cũng sẽ đẩy chi phí lên cao. “Tôi cho rằng, trước khi ban hành quyết định cần tham khảo ý kiến doanh nghiệp. Nếu tăng giá vé nhưng cam kết cải thiện dịch vụ tốt hơn thì có thể chấp nhận”, ông Kế đặt vấn đề.
Nhiều công ty du lịch nói tăng giá vé tham quan vịnh Hạ Long ngay sau ngày “đoạt giải” là nhạy cảm. Bởi đối tác nước ngoài không hiểu và khăng khăng khẳng định lý do phía Việt Nam tăng giá vì Hạ Long vừa vào danh sách 7 kỳ quan thiên nhiên thế giới mới. “Sau khi giá vé tham quan vịnh Hạ Long tăng lên, chúng tôi đề nghị đối tác nước ngoài điều chỉnh hợp đồng cũ và bàn thảo hợp đồng mới thì khách không đồng ý. Do đó, đối tác Hồng Kông đang dự định mua tour đưa khách qua Hạ Long đã phải tạm ngừng ký kết”, ông Trần Vĩnh Lộc, giám đốc một công ty du lịch ở TP.HCM, cho hay.
Bà Jenny Goh, chuyên gia du lịch người Malaysia, cho biết ở Malaysia phí vào cổng các điểm tham quan rất thấp. “Nhiều hang động tuyệt đẹp ở Malaysia bán vé 1 USD, bao gồm cả hướng dẫn. Các loại phí này chủ yếu dùng để bảo vệ môi trường. Nhìn vào giá vé tham quan ở Việt Nam, tôi thấy rất cao. Trong khi việc bảo vệ môi trường ở các điểm tham quan trong nước rất tệ, nhiều nơi rác thải không được dọn dẹp”, bà Goh nói.
3. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Thông tin mới nhất từ Bộ TT-TT cho biết, Chính phủ đã đồng ý trên nguyên tắc để Tập đoàn Viễn thông quân đội Viettel thu nhận toàn bộ EVN Telecom. Như vậy, vấn đề EVN Telecom sẽ được bán cho ai và bán như thế nào đã có hồi kết, cho dù Hanoi Telecom hết sức cố gắng để xin mua lại băng tần 3G và toàn bộ cơ sở hạ tầng mạng của EVN Telecom.
Nguồn tin từ Bộ TT-TT cho hay, trong thông báo từ Văn phòng Chính phủ gửi lãnh đạo Bộ TT-TT đã nói rõ là Viettel sẽ tiếp nhận toàn bộ EVN Telecom từ ngày 1-1-2012. Từ đây đến thời điểm đó, Viettel và EVN Telecom cần thống nhất cụ thể các vấn đề liên quan như: phương án tiếp nhận tài sản; tiếp nhận nợ; tiếp nhận và sử dụng người của EVN Telecom; lên phương án trả nợ cho EVN và các đối tác; phương án khai thác hạ tầng của EVN Telecom... Một vấn đề khiến dư luận hết sức quan tâm trong thương vụ EVN Telecom là việc Hanoi Telecom đã xin mua lại băng tần 3G và toàn bộ cơ sở hạ tầng mạng của EVN Telecom.
Như vậy, thương vụ EVN Telecom đã có hồi kết. Điều mà thị trường cũng như khách hàng trông chờ là những hành động, phương án kinh doanh cụ thể của Viettel khi đã “có được” EVN Telecom đúng như mong muốn. Còn Hanoi Telecom, mới đây mạng Vietnamobile đã chính thức cung cấp dịch vụ 3G, nhưng chắc chắn sẽ phải có cách tính lại cho chiến lược phát triển của mình.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Thanh niên có bài Đẩy nhanh tiến độ thực hiện sửa đổi bổ sung Hiến pháp 1992. Bài báo phản ánh: Ngày 4.12, Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp (CCTP) T.Ư đã họp phiên thứ 2, thảo luận chương trình trọng tâm công tác CCTP giai đoạn 2011-2016. Chủ trì phiên họp, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang - Trưởng ban Chỉ đạo nêu rõ: chương trình trọng tâm công tác CCTP giai đoạn 2011-2016 cần quán triệt, thực hiện các chủ trương, đường lối nêu trong các văn kiện Đại hội XI của Đảng, đồng thời bám sát nội dung Nghị quyết 49-NQ/TƯ của Bộ Chính trị về chiến lược CCTP đến năm 2020.
Các thành viên ban chỉ đạo cần tập trung lãnh đạo thực hiện tốt việc hoàn thiện chính sách pháp luật về hình sự, dân sự và tố tụng tư pháp; nghiên cứu xác định rõ chức năng thẩm quyền tổ chức bộ máy các cơ quan tư pháp... Chủ tịch nước yêu cầu các thành viên cần sớm đẩy nhanh tiến độ thực hiện sửa đổi bổ sung Hiến pháp 1992 để trình Bộ Chính trị quyết định.
2. Báo điện tử Chinhphu.vn có bài Đà Nẵng: Hoàn thiện 5 chuyên đề tổng kết thi hành Hiến pháp 1992. Bài báo phản ánh: Chiều ngày 2/12, Đoàn công tác kiểm tra của Chính phủ gồm đại diện các Bộ Tư pháp, Bộ Ngoại giao, Bộ Nội vụ, Văn phòng Chính phủ do Bộ trưởng Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh làm Trưởng đoàn đã có buổi làm việc với UBND TP Đà Nẵng tổng kết thi hành Hiến pháp năm 1992.
Tại buổi làm việc, đồng chí Võ Duy Khương, Phó Chủ tịch UBND TP, Tổ trưởng Tổ giúp việc HĐND và UBND tổ chức tổng kết thi hành Hiến pháp 1992 đã báo cáo tình hình triển khai việc tổng kết thi hành Hiến pháp tại Đà Nẵng từ ngày 20/10/2011 đến nay. Với thời gian ngắn, cùng việc tổng kết 5 chuyên đề được giao, Tổ giúp việc đã đẩy nhanh công tác, thu thập các ý kiến góp ý từ nhiều nguồn, hoàn thiện các nội dung theo đúng tiến độ đề ra.
Từ 5 chuyên đề, Đà Nẵng kiến nghị một số vấn đề chính như đối với HĐND, cần xác định, nâng cao vai trò và tăng cường hoạt động giám sát của HĐND thông qua việc ban hành Luật Hoạt động giám sát của HĐND. Đồng thời, cần có sự phân cấp dọc giữa chính quyền và cơ quan giám sát (HĐND) để tránh sự chồng chéo trong các hoạt động.
Là một trong 10 địa phương thí điểm không tổ chức HĐND quận, huyện, phường và đạt nhiều kết quả khả quan, Tổ giúp việc cũng đề nghị không tổ chức HĐND ở các đơn vị hành chính này. Thay vào đó, cần tăng cường Thường trực HĐND, thêm các ban trong HĐND để cơ quan giám sát này thực thi sâu sát hơn vai trò của mình. Đà Nẵng cũng kiến nghị về thẩm quyền ban hành văn bản qui phạm pháp luật phải được giao cho cơ quan chính quyền cấp tỉnh hoặc thành phố trực thuộc Trung ương trở lên. Điều này sẽ tiết giản việc ban hành, quản lý chặt chẽ và tạo tính thống nhất trong các văn bản.
Thay mặt Đoàn giám sát, Bộ trưởng Phạm Bình Minh đánh giá cao công tác chỉ đạo và thực hiện tổng kết việc thi hành Hiến pháp của Đà Nẵng. Bộ trưởng nhấn mạnh, tuy thực hiện số lượng chuyên đề lớn (5 chuyên đề) và nhiều nội dung quan trọng, nhưng với vị thế là một thành phố trẻ phát triển mạnh mẽ, các đề cương do Đà Nẵng soạn thảo đã đi đúng hướng, nêu bật được nhiều vấn đề từ thực tiễn địa phương. Bộ trưởng mong muốn có những đóng góp mạnh mẽ hơn nữa từ các địa phương trong công việc trọng đại này.
3. Báo Hà Nội mới có bài Vướng trong chứng thực chữ ký. Bài báo phản ánh: Sau hơn 4 năm thực hiện, Nghị định số 79/2007/NĐ-CP của Chính phủ về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký đã bộc lộ nhiều bất cập.
Tại Hà Nội, trong đợt kiểm tra về các hoạt động tư pháp mới đây, nhiều quận, huyện đã nêu lên những khó khăn trong việc chứng thực chữ ký bởi sự "vênh" nhau trong các quy định hướng dẫn, tạo ra những phức tạp không đáng có cho cán bộ tư pháp khi thực thi nhiệm vụ. Theo khoản 2, Điều 17, Nghị định số 79/2007/NĐ-CP của Chính phủ "người yêu cầu chứng thực phải ký trước mặt người thực hiện chứng thực". Nghị định 79 cũng nêu, trưởng phòng, phó trưởng phòng tư pháp cấp huyện thực hiện chứng thực. Tuy nhiên, theo quy định về cơ chế "một cửa", "một cửa liên thông" tại cơ quan hành chính nhà nước ở địa phương hiện nay thì việc tiếp nhận hồ sơ yêu cầu của tổ chức, công dân liên quan đến việc giải quyết thủ tục hành chính, trong đó có chứng thực chữ ký đều phải qua bộ phận "một cửa". Theo đó, việc tiếp nhận hồ sơ được giao cho cán bộ là chuyên viên giúp việc thụ lý, kiểm tra. Sau khi kiểm tra, hồ sơ mới được chuyển lên cho lãnh đạo phòng tư pháp ký chứng thực. Điều này dẫn đến một thực tế là người yêu cầu chứng thực không thể thực hiện được việc ký trước mặt lãnh đạo phòng tư pháp như quy định tại Nghị định 79/CP.
Mặt khác, do thực tế công việc nhiều, hầu hết lãnh đạo phòng tư pháp không thuộc biên chế bộ phận "một cửa" nên họ cũng không thể có mặt tại bộ phận tiếp nhận hồ sơ để "chờ" người đến chứng thực chữ ký. Còn công dân thì không được phép lên phòng lãnh đạo để yêu cầu ký chứng thực, bởi mục tiêu của cơ chế "một cửa" nhằm tách bạch giữa người có thẩm quyền giải quyết với người dân để hạn chế tiêu cực, nhũng nhiễu.
Một vấn đề nữa cũng đang là "nút thắt" cần tháo gỡ của Nghị định 79 là việc chứng thực sơ yếu lý lịch. Cùng nội dung này có đơn vị thực hiện chứng thực theo hình thức chứng thực chữ ký, có cơ quan chứng thực nơi đăng ký hộ khẩu thường trú của người khai sơ yếu lý lịch… Điều đáng nói là những vướng mắc này các cơ quan quản lý đều đã biết nhưng việc đưa ra biện pháp "tháo gỡ" lại đang gặp khó khăn bởi có những trường hợp chưa được điều chỉnh bằng pháp luật hoặc có quy định nhưng chưa đầy đủ. Để giải quyết thấu đáo những bất cập nói trên, theo các chuyên gia về pháp luật, chúng ta cần nhanh chóng xây dựng và ban hành Luật Chứng thực. Trong đó cần tập trung vào một số vấn đề mới mang tính đột phá trong hoạt động chứng thực như chứng thực chữ ký, chứng thực sơ yếu lý lịch… Đây sẽ là cơ sở pháp lý để cán bộ tư pháp thực hiện nhiệm vụ một cách đồng bộ, thống nhất, tránh chồng chéo như hiện nay.
4. Báo Công an thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Công an huyện Đông Anh, Hà Nội vừa bắt được đối tượng đột nhập Chi cục Thi hành án huyện trộm 80 triệu đồng cùng ba ĐTDĐ từ phòng của Chi cục phó, hắn là Hoàng Trịnh Anh (SN 1982, quê Vĩnh Phúc).
Bước đầu tên trộm khai nhận, do đam mê cờ bạc dẫn đến nợ nần nhiều nên tìm cách trộm tài sản lấy tiền trả nợ. Phát hiện trụ sở Chi cục Thi hành án huyện vắng người vào ban đêm nên Anh đeo găng tay, cầm gậy sắt trèo qua hàng rào vào khuôn viên trụ sở ẩn nấp. Chờ khi bảo vệ sơ hở thì lẻn vào các phòng làm việc lục tìm tài sản. Hiện vụ việc đang được CAH mở rộng điều tra.
5. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Dời cây cao su, thi hành án ngắc ngứ. Bài báo phản ánh: Theo hồ sơ, gần 10 năm trước, ông TVS và bà VTS kiện nhau ra tòa tranh chấp một mảnh đất trồng cây cao su mà bà S. đang quản lý, sử dụng.
Xử sơ thẩm ngày 9-6-2006, TAND huyện Bến Cát (Bình Dương) bác yêu cầu đòi đất của bà S., buộc bà phải chuyển toàn bộ cây cao su trồng trên mảnh đất trên để giao lại đất cho ông TVS. Xử phúc thẩm sau đó, TAND tỉnh Bình Dương cũng đã y án sơ thẩm. Nhận thấy bản án tuyên không phù hợp, cơ quan thi hành án (THA) huyện Bến Cát đã mời đại diện TAND tỉnh Bình Dương, TAND huyện Bến Cát, bên được và phải THA đến làm việc. Cơ quan THA nêu quan điểm việc di dời các cây cao su là không thể thực hiện được, việc di dời sẽ không đảm bảo được giá trị của tài sản và địa điểm di dời... Buổi làm việc này cũng không đưa ra được phương án giải quyết. Sau đó, cơ quan THA đã phải gửi văn bản đề nghị chánh án TAND Tối cao kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm. Tuy nhiên, nơi này trả lời rằng không có căn cứ để kháng nghị, nếu có vướng mắc thì yêu cầu TAND tỉnh Bình Dương giải thích.
Sau đó, TAND tỉnh Bình Dương cho rằng bản án đã tuyên bên bị đơn phải di dời các cây trồng, vật dụng trên đất để trao trả lại đất cho bên nguyên đơn nên cơ quan THA quy định cho bên bị đơn thời hạn phải di dời, nếu hết thời hạn vẫn không thực hiện thì cơ quan THA có quyền chặt bỏ cây trồng và các vật dụng khác để trao đất cho bên nguyên đơn. Dù được giải thích như vậy nhưng cơ quan THA vẫn không thể thi hành vì việc dời cây, chặt cây là không khả thi. Thế nên, đến nay đã hơn năm năm, bản án cũng chỉ nằm trên giấy khiến hai bên đương sự lẫn cơ quan THA bức xúc.
Trao đổi với chúng tôi, ông Lê Xuân Giáo, Chi cục trưởng Chi cục THA dân sự huyện Bến Cát, cho biết bản án mà tòa tuyên, cơ quan THA không thể thi hành được. Ngoài việc khi di dời không đảm bảo giá trị tài sản như ban đầu, cơ quan THA còn vướng mắc về vị trí đất. THA đã bốn lần gửi văn bản yêu cầu tòa cung cấp sơ đồ, bản vẽ của vị trí khu đất tranh chấp nhưng vẫn chưa được cung cấp. Không có bản vẽ, THA không thể xác định được vị trí đất để THA. Vụ việc đang bế tắc. Luật sư Đặng Trường Thanh (Đoàn Luật sư TP.HCM) cũng cho rằng tòa tuyên như vậy thì chưa rõ vì cây cao su không thể di dời đi đâu, có thể cây bị chết trong lúc di chuyển. Tòa đã thiếu sót dẫn đến bản án không thể thi hành. Luật sư Trần Ngọc Quý (Đoàn Luật Sư TP.HCM) nói thêm, với trường hợp trên, tòa án phải có trách nhiệm giải thích bản án về những nội dung tuyên còn chưa rõ để cơ quan THA dân sự có thể tiến hành việc THA theo đúng quy định pháp luật.