I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử Vnexpress phản ánh: Ngày 20/11, TP HCM sẽ tổ chức thông xe hầm Thủ Thiêm, hầm quy mô nhất Đông Nam Á. Công trình này sẽ kết nối quận 1 và 2, mở ra triển vọng xóa bỏ khoảng cách giàu nghèo giữa hai quận vốn tồn tại từ bao đời. Theo ông Thái Văn Chung, Tổng thư ký Hiệp hội Vận tải hàng hóa TP HCM, dự kiến khi hầm Thủ Thiêm được khai thác, sẽ có khoảng 45.000 lượt ôtô và 15.000 lượt xe máy lưu thông qua hầm mỗi ngày để vào khu vực trung tâm, vì rút ngắn thời gian từ 30 đến 45 phút so với đi các tuyến đường khác. Khi đó, tình trạng kẹt xe tại cầu Sài Gòn, cầu Bình Triệu và hàng loạt tuyến đường nội thành như Nguyễn Hữu Cảnh, Trần Hưng Đạo, Nguyễn Thị Minh Khai… sẽ phần nào giảm bớt, góp phần tiết kiệm hàng chục tỷ đồng chi phí nhiên liệu mỗi ngày.
Báo cũng phản ánh: Trao đổi với VnExpress.net chiều 17/11, ông Nguyễn Thanh Bình, Phó bí thư Thành ủy Sóc Trăng cho biết, Chi bộ TAND Sóc Trăng đã họp kiểm điểm thẩm phán Huỳnh Hồng Thắng bị tố cáo quan hệ không trong sáng với nữ đồng nghiệp là vợ anh Nguyễn Văn Giàu ở phường 6, TP Sóc Trăng. Về mặt chính quyền, ông Thắng bị đề nghị cách chức thẩm phán. “Nếu TAND Tối cao chấp nhận kỷ luật với hình thức này thì khi không còn chức danh pháp lý, ông Thắng cũng không còn là Phó chánh án vì ‘có chức danh này mới có chức danh kia’. Theo tôi hình thức kỷ luật này tương xứng với sai phạm”, ông Bình phân tích.
Đối với chị Thu, do không phải là Đảng viên nên TAND TP Sóc Trăng cũng đang xem xét xử lý kỷ luật về mắt chính quyền.
Báo cũng phản ánh: “Người dân không muốn di chuyển đi xa vì thương hiệu hộ khẩu ở trung tâm, việc thuyết phục rất vất vả, mấy năm nay chưa giải quyết được", Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Thế Thảo bày tỏ tại cuộc họp với Bộ Xây dựng chiều 17/11. Theo ông Nguyễn Thế Thảo, cải tạo chung cư ở Hà Nội đang gặp nhiều khó khăn. Để cải tạo khu tập thể Nguyễn Công Trứ, thành phố phải bổ sung đến 2.000 tỷ đồng. Với số tiền đó thì có thể xây được một khu đô thị bên ngoài.
Theo Bộ trưởng Xây dựng Trịnh Đình Dũng, Hà Nội và TP HCM có gần 2.000 chung cư cũ, làm xấu bộ mặt kiến trúc đô thị, và gây nguy hiểm tính mạng của người dân. Theo kế hoạch, đến nay Hà Nội phải hoàn tất xây dựng lại chung cư cũ song thực tế chưa cải tạo được nhiều khu.
Bộ Xây dựng đã đề xuất lên Chính phủ 8 nhóm đối tượng cụ thể cần hỗ trợ chỗ ở, gồm người có công với cách mạng; hộ nghèo khu vực nông thôn; người có thu nhập thấp tại khu vực đô thị; cán bộ, công chức, viên chức, nhân sỹ, trí thức, văn nghệ sỹ; sỹ quan, quân nhân chuyên nghiệp thuộc lực lượng vũ trang nhân dân; công nhân lao động; học sinh-sinh viên các trường đại học, cao đẳng, trung cấp chuyên nghiệp và dạy nghề; đối tượng chính sách xã hội đặc biệt khó khăn (người tàn tật, người già cô đơn, người nhiễm chất độc da cam...).
2. Báo điện tử Dân trí phản ánh: Luật Biểu tình - một dự luật nằm mới chỉ nằm trong “danh sách dự bị” bất ngờ “gây nổ” trong phiên thảo luận về chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội hôm nay, 17/11. Có ý kiến “bác” thẳng thừng, cũng có ý kiến “bênh”… sắc lẹm.
Đại biểu Hoàng Hữu Phước (TPHCM) đề nghị thẳng bỏ luật Lập hội và luật Biểu tình khỏi chương trình làm luật suốt nhiệm kỳ Quốc hội khóa XIII. Lý do ông Phước đưa ra là khái niệm “biểu tình” là cuộc tụ tập của người dân để chống lại Chính phủ nước mình hoặc chủ trương của Chính phủ nước mình. Biểu tình chưa là hình thức bày tỏ chính kiến chống lại một nước khác ngay cả khi nước đó đang xâm lược nước mình.
“Phản pháo” những phân tích, lý lẽ trên, đại biểu Dương Trung Quốc (Đồng Nai) lần lượt đưa ra những kiến giải lật lại ý kiến phát biểu trước đó. Ông Quốc trích sắc lệnh 31 của Hồ Chủ tịch ban hành 11 ngày sau khi tuyên bố thành lập nước tháng 9/1945 để khẳng định, đây là sắc lệnh về biểu tình. Thuật ngữ "biểu tình" cũng trở thành khái niệm chính văn trong Hiến pháp 1959. Quá trình hội nhập thế giới hiện nay, việc biểu tỏ thái độ của người dân, ông Quốc cho là cần thiết. Việc tụ tập đông người, theo đó, nên gọi đúng tên là “biểu tình”. Ông Quốc thừa nhận, đây là luật rất nhạy cảm, khó khăn, phải có lộ trình xây dựng thích hợp, thận trọng, nhưng “không vì thế mà phủ nhận để biến chúng ta thành một ốc đảo dị thường trong thế giới hiện nay”.
3. Báo Nhân dân phản ánh: Ban Chấp hành Trung ương Đảng, Quốc hội, Chủ tịch nước, Chính phủ, Ủy ban Trung ương Mặt trận Tổ quốc Việt Nam, Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh và gia đình vô cùng thương tiếc báo tin, đồng chí Võ Trần Chí đã từ trần hồi 15 giờ 35 phút, ngày 16/11 tại Bệnh viện Chợ Rẫy, Thành phố Hồ Chí Minh.
Đồng chí Võ Trần Chí sinh ngày 22/5/1927, quê quán xã Hướng Thọ Phú, huyện Thủ Thừa, tỉnh Long An; thường trú tại số 67 đường An Dương Vương, phường 8, quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh; nguyên Ủy viên Trung ương Đảng các khóa VI, VII; nguyên Ủy viên Bộ Chính trị khóa VII; nguyên Bí thư Thành ủy Thành phố Hồ Chí Minh; nguyên Bí thư Tỉnh ủy Long An, Khu ủy viên Khu II, Huân chương Hồ Chí Minh, Huy hiệu 60 năm tuổi Đảng và nhiều huân, huy chương cao quý khác.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Pháp luật Việt Nam phản ánh: Hôm qua (17/11) tại TP.Huế, Bộ Tư pháp đã tổ chức Hội thảo về các phương pháp thu thập, phân tích thông tin phục vụ việc lập chương trình, kế hoạch công tác của ngành Tư pháp và đề cương Chương trình công tác của ngành Tư pháp năm 2012. Thứ trưởng Bộ Tư pháp Lê Hồng Sơn chủ trì hội thảo. Tham dự hội thảo gồm giám đốc các sở Tư pháp, cục trưởng Thi hành án dân sự các tỉnh khu vực miền Trung - Tây nguyên và đại diện các tập đoàn, tổng công ty, như: Dầu khí, Than khoáng sản, Viettel.
Phương pháp thu thập, phân tích thông tin là giai đoạn quan trọng đối với quá trình lập chương trình công tác của ngành Tư pháp. Do vậy, việc thu thập, phân tích thông tin cần có phương pháp thực hiện một cách khoa học, phù hợp và hiệu quả. Phát biểu kết luận hội thảo, Thứ trưởng Lê Hồng Sơn cho rằng: về cơ bản, bộ tài liệu đã đưa ra được các phương pháp cụ thể trong công tác thu thập thông tin, xử lý thông tin phục vụ công tác xây dựng chương trình, kế hoạch công tác của ngành Tư pháp nhưng trong thời gian tới cần củng cố thêm chuẩn chung áp dụng cho tất cả các đơn vị, đối tượng cụ thể. Về chương trình công tác của Ngành năm 2012, Thứ trưởng Sơn cho rằng các địa phương cần tính toán xem những chương trình gì cần tập trung làm, chương trình gì không và cái gì cần phải có sự chỉ đạo từ Trung ương đến địa phương để triển khai có hiệu quả, tránh dàn trải, không sát với thực tế...
Báo cũng có bài Có hay không “kịch bản” hình sự “đá” dân sự?. Bài báo phản ánh: Ngày 21/10, TAND tỉnh Bình Dương đưa vụ án ra xét xử và tuyên bị cáo Tô Thành Huy (người chuyển nhượng tài sản) 13 năm tù về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản”; buộc bị cáo Huy bồi thường cho người nhận chuyển nhượng tài sản 5 tỷ đồng… Không đồng tình, người nhận chuyển nhượng tài sản là ông Nguyễn Văn Chung, bà Vũ Thị Thắm; người trúng đấu giá là ông Phan Văn Kiệt và Trung tâm dịch vụ bán đấu giá tài sản Bình Dương (Trung tâm đấu giá) đã kháng cáo.
Ông Chung đề nghị cấp phúc thẩm xác định lại việc Huy chiếm đoạt của ông Mai Hữu Tín 200 triệu đồng hay 6.606m2 đất; nếu chiếm đoạt 6.606m2 đất như nhận định của cấp sơ thẩm thì giá trị khu đất này theo định giá hơn 11,2 tỷ đồng chứ không phải 200 triệu đồng; còn nếu xác định Huy chiếm đoạt 200 triệu đồng thì 6.606m2 không phải của ông Tín. Bên cạnh đó, HĐXX xác định bị cáo có thêm 1 tình tiết định khung tăng nặng theo Điểm g, Khoản 1, Điều 48 BLHS nhưng Tòa chỉ tuyên Huy 13 năm tù là quá nhẹ. Theo ông Chung, “việc tòa xác định phần tài sản bị cáo Huy chiếm đoạt là của ông Tín là không có căn cứ vì ông này chưa được cấp sổ đỏ và cũng không có một trong các loại giấy tờ nào theo Điều 50 của Luật Đất đai, mà Tòa chỉ dựa vào một vài lời khai mâu thuẫn cả về nội dung và số tiền ông Tín bỏ ra sang nhượng đất”. Theo ông Chung, việc tòa tuyên bị cáo Huy trả cho ông hơn 5 tỷ đồng chẳng khác nào “bắt” ông “nắm người không tóc”, trong khi ông nhận chuyển nhượng hợp pháp.
Kháng cáo của Trung tâm đấu giá nêu: Việc TAND tỉnh Bình Dương tuyên buộc bị cáo Huy như trên đã xâm phạm đến quyền và lợi ích hợp pháp của Trung tâm đấu giá, ông Phan Văn Kiệt (người trúng đấu giá) và các bên liên quan. Điều này trái với những quy định của pháp luật trong việc bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của người trúng đấu giá. Theo ông Nguyễn Tất Thắng, Phó Giám đốc Trung tâm đấu giá: Việc ông Kiệt mua tài sản bán đấu giá là hợp pháp, được pháp luật bảo vệ. “Điều 4, Nghị định 17/2010/NĐ-CP của Chính phủ quy định: Trong trường hợp có quyết định của cơ quan Nhà nước có thẩm quyền về việc sửa đổi một phần hoặc hủy bỏ toàn bộ các quyết định liên quan đến tài sản bán đấu giá do có vi phạm pháp luật trước khi tài sản được bán đấu giá, nhưng trình tự, thủ tục bán đấu giá tài sản đó đảm bảo tuân theo đầy đủ quy định của pháp luật thì tài sản đó vẫn thuộc quyền sở hữu, quyền sử dụng của người mua được tài sản bán đấu giá…”.
Ông Thắng viện dẫn thêm Điều 2 Thông tư liên tịch số 14/2010/TTLT-BTP-TANDTC-VKSNDTC của Bộ Tư pháp, TANDTC và VKSNDTC: “…Trường hợp bản án, quyết định bị kháng nghị đã được tổ chức thi hành một phần thông qua bán đấu giá nay bị hủy, sửa thì cơ quan thi hành án tiếp tục hoàn thiện thủ tục theo quy định của pháp luật cho bên mua đấu giá, trừ trường hợp thủ tục bán đấu giá vi phạm quy định của pháp luật”. Cần nhắc rằng, hiện Quyết định 09/2009/QĐDS-ST ngày 24/2/2009 của TAND huyện Thuận An không bị hủy và còn hiệu lực thi hành. Như vậy, căn cứ vào các quy định và nội dung vừa nêu, đủ cơ sở khẳng định kết quả bán đấu giá của Trung tâm đấu giá phải được đảm bảo và thực hiện dứt điểm.
2. Báo Thanh niên phản ánh: Ngày 17.11, Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm - Bộ Tư pháp tổ chức hội thảo “Pháp luật về đăng ký bất động sản của Việt Nam và kinh nghiệm của CHLB Đức trong quá trình hoàn thiện pháp luật”.
Phát biểu tại hội thảo, tiến sĩ Vũ Đức Long, Cục trưởng Cục Đăng ký quốc gia giao dịch bảo đảm cho rằng, hiện quy định về việc đăng ký bất động sản (BĐS) được quy định trong nhiều luật, bộ luật dẫn đến có những quy định mâu thuẫn nhau. Theo ông Long, Nhà nước chưa kiểm soát được diễn biến của thị trường BĐS và thị trường này còn tiềm ẩn yếu tố bất định, thiếu minh bạch. Các giao dịch “ngầm” về BĐS vẫn diễn ra. Điều này, phù hợp với đánh giá của các nhà đầu tư nước ngoài, cho rằng điểm số minh bạch thị trường BĐS Việt Nam thấp nhất khu vực và thế giới. Tình trạng bất ổn tiềm ẩn trong các giao dịch BĐS do không được pháp luật điều chỉnh dẫn đến nguy cơ bất ổn xã hội; thất thu ngân sách, tạo môi trường cho hoạt động rửa tiền khi các khoản thu nhập bất hợp pháp được đầu tư vào BĐS mà không bị phát hiện và cuối cùng là tham nhũng trong lĩnh vực đất đai, nhà ở...
3. Báo Pháp luật và xã hội có bài Cần phân định rõ hơn chức năng của các cơ quan trong bộ máy Nhà nước. Bài báo phản ánh: Ngày 15-11, Sở Tư pháp Hà Nội đã tổ chức Hội thảo về tổng kết thi hành Hiến pháp 1992 với sự tham gia của đại diện các Sở, ngành và các tổ chức, đoàn thể. Phát biểu khai mạc, ông Nguyễn Văn Vỹ, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội nhấn mạnh, tổng kết thi hành Hiến pháp 1992 là nhiệm vụ chính trị quan trọng của TP Hà Nội trong những tháng cuối năm, đòi hỏi các cơ quan ban ngành phải hết sức tập trung và coi đây là nhiệm vụ ưu tiên số 1.
Tham gia đóng góp ý kiến, Phó Chủ tịch Hội Cựu chiến binh TP Hà Nội Nguyễn Huy Phương cho rằng, quan hệ giữa HĐND, UBND các cấp với các tổ chức chính trị - xã hội, các tổ chức đoàn thể là mối quan hệ phối hợp cùng nhau để thực hiện tốt nhiệm vụ chính trị tại địa phương. Do đó, việc sửa đổi Hiến pháp tới đây cần làm rõ vai trò, vị trí, chức năng, quyền lực của tổ chức, đoàn thể trong việc phản biện ở các cấp chính quyền. Chung quan điểm, nhiều đại biểu đề nghị, Hiến pháp sửa đổi cần phải quy định cụ thể, rõ ràng chức năng, nhiệm vụ cũng như mối quan hệ giữa các đoàn thể với các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp để công tác quản lý nhà nước hiệu quả hơn.
Về vai trò của các cơ quan trong bộ máy nhà nước, PGS, TS Hoa Hữu Lân, Viện Nghiên cứu phát triển Kinh tế - Xã hội nhận định, "hiện, các cơ quan lập pháp, tư pháp chưa phát huy hết vai trò, hiệu quả hoạt động của mình, trong khi vai trò của cơ quan hành pháp đang "nổi" lên". Vì vậy, theo ông Lân, "Hiến pháp cần sửa theo hướng phân rõ chức năng của các cơ quan. Ngoài ra, Chính phủ nên gọi là cơ quan hành pháp cao nhất của Nhà nước chứ không nên gọi là cơ quan hành chính quyền lực cao nhất như quy định của Hiến pháp hiện hành". Nhiều đại biểu cũng đồng tình rằng, thực tế hiện nay, cả Quốc hội và Chính phủ đều có quyền ban hành văn bản chỉ đạo, quản lý đối với cấp dưới hay đối với cùng một vấn đề nên Hiến pháp sắp tới phải phân rõ hơn nữa thẩm quyền giữa các cơ quan này. Đại diện Viện phát triển và quy hoạch quản lý Hà Nội nêu ý kiến: "Quá trình xem xét sửa đổi Hiến pháp 1992, cần lưu ý quy định rõ chức năng, thẩm quyền của HĐND và UBND làm cơ sở cho việc xây dựng luật và các văn bản dưới luật. Bên cạnh đó, để đẩy mạnh cải cách hành chính, tránh bộ máy cồng kềnh nên chăng xem xét việc có hay không hình thành tương ứng theo các đơn vị hành chính HĐND, UBND tại các cấp. Ví dụ, hiện nay chúng ta đang thí điểm cho việc bỏ HĐND cấp huyện".
Theo PGS, TS Hoa Hữu Lân, vai trò giám sát của Quốc hội, HĐND hiện nay vẫn chưa mạnh. Điều này thể hiện một phần qua việc các đề xuất về chỉ tiêu, quyết sách Chính phủ, UBND đưa ra luôn được đa số các đại biểu Quốc hội, đại biểu HĐND đồng thuận.Vì vậy, việc phân rõ chức năng của các cơ quan lập pháp, hành pháp, tư pháp, trong đó trao quyền mạnh hơn cho các cơ quan lập pháp và tư pháp là hết sức quan trọng và cần thiết. Liên quan đến nội dung này, các đại biểu cũng cho rằng, hiện giữa cơ quan Trung ương và cơ quan địa phương vẫn còn cơ chế "xin - cho"; Hiến pháp sửa đổi do đó, cần phân định rõ hơn chức năng của các cơ quan này. Trong đó, các cơ quan Trung ương chỉ nên quy định về những vấn đề trọng đại, then chốt của đất nước; các điều chỉnh chỉ nên mang tính định hướng chứ không nên can thiệp quá sâu vào từng địa phương. Bên cạnh đó, cũng cần giao quyền tự chủ hơn nữa cho địa phương.
Tại Hội thảo, việc quy định về vai trò, vị trí của Thủ đô Hà Nội trong Hiến pháp sửa đổi, bổ sung cũng được nhiều đại biểu quan tâm, cho ý kiến. Các ý kiến thống nhất rằng, Hà Nội là Thủ đô của cả nước, nên Hiến pháp cần thể hiện được vị trí, vai trò, chức năng lớn của Thủ đô Hà Nội so với các tỉnh, thành khác trong cả nước. Một số ý kiến cũng cho rằng cần phải xác định Thủ đô là một trung tâm chính trị, trung tâm hành chính, trung tâm ngoại giao, trung tâm của các đầu mối ngoại thương,… chứ không nên đặt Hà Nội là một trung tâm kinh tế lớn của cả nước.
Phát biểu tổng kết Hội thảo, Phó Giám đốc Sở Tư pháp Nguyễn Văn Vỹ hoan nghênh các ý kiến đóng góp của đại biểu và cho biết, các ý kiến này sẽ được Sở Tư pháp tổng hợp lại để báo cáo UBND thành phố vào cuối tháng 11 này.