I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử Dân trí phản ánh: Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đưa ra nhận định trên trong Bản tin kinh tế vĩ mô số 5 (10/2011) gửi tới các ĐBQH ngày hôm nay 26/10, như một kênh thông tin tham khảo hữu ích về tình hình kinh tế trong và ngoài nước.
Phân tích những áp lực dẫn tới gia tăng chỉ số lạm phát từ nay đến cuối năm, như áp lực tăng giá USD so với VND, áp lực điều chỉnh tăng giá điện, áp lực tăng lương…, Ủy ban Kinh tế nhận định khả năng kiềm giữ lạm phát dưới 18% theo mục tiêu của Chính phủ “trở nên rất khó khăn”.
Đáng chú ý, trong Bản tin kinh tế vĩ mô, Ủy ban Kinh tế đánh giá bao quát là kể từ năm 2001 - 2010, tỷ lệ lạm phát chung của Việt Nam luôn biến động rất mạnh theo chiều hướng gia tăng về thứ hạng lạm phát cao so với các nước trên thế giới trong danh sách gồm 182 nước được Quỹ Tiền tệ quốc tế (IMF) xếp hạng. “Mặc dù tỷ lệ lạm phát của Việt Nam so với tháng 12/2010 sẽ có xu hướng giảm tốc và đạt mức dự báo khoảng 19% vào cuối năm 2011 song con số này quả thực vẫn sẽ đưa Việt Nam vào nhóm 4 nước dẫn đầu trên thế giới về lạm phát tăng cao vào cuối năm 2011. Điều đó cho thấy tồn tại nguy cơ tiềm ẩn rủi ro khá cao về bất ổn kinh tế vĩ mô ở Việt Nam”, Ủy ban Kinh tế nhận định.
Báo cũng phản ánh: Viện Công nhân - Công đoàn, Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam công bố khảo sát tiền lương và mức sống tối thiểu của người lao động khu vực doanh nghiệp. Kết quả khảo sát cho thấy, 35,6% số người lao động được hỏi cho biết thu nhập của họ không đủ chi tiêu; 44,7% cho rằng phải chắt chiu, dành dụm và thật thiết kiệm mới đủ trang trải cuộc sống; 17,9% khẳng định tạm đủ trang trải cuộc sống gia đình; chỉ 1,9% cho biết đủ trang trải cuộc sống và có phần tích luỹ.
Ông Đặng Quang Điều, Viện trưởng Viện Công nhân - Công đoàn cho biết, cuộc khảo sát cũng đưa ra một kết quả khá bất ngờ là, tiền lương của người lao động trong các doanh nghiệp nhà nước, tổng công ty làm ăn có lãi có thể đạt bình quân tới 8 đến 10 triệu đồng/tháng, cao hơn khoảng 3 lần so với nhóm doanh nghiệp khu vực FDI.
Về phía Bộ Lao động- Thương binh và Xã hội - cơ quan khảo sát, đệ trình Chính phủ về đợt điều chỉnh lương vừa qua, Thứ trưởng Phạm Minh Huân, cho biết: Đây là khảo sát mà Bộ đã cộng thêm phần trượt giá kể từ năm 2008 đến nay. Ông Huân nhìn nhận: “Thực ra, đòi hỏi của Liên đoàn cũng là mong muốn của người lao động, ai chả muốn thu nhập cao hơn. Tuy nhiên, cũng cần hiểu và thông cảm cho chủ sử dụng lao động, đặc biệt là các doanh nghiệp trong nước. Tại thời điểm lạm phát như hiện nay, nhiều đơn vị đang phải gồng mình trước hàng loạt sức ép: giá đầu vào nguyên liệu, tín dụng lãi suất cao, đầu ra không thể tăng nhiều… Đề xuất mà Bộ đưa ra đã tính toán nhằm đảm bảo không gây khó cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ”.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Ngày 26-10, TAND thị xã Phúc Yên (Vĩnh Phúc) đã tiến hành phiên hòa giải đầu tiên việc KS Lê Văn Tạch (người đã tố giác việc hàng chục ngàn xe Toyota mắc lỗi kỹ thuật) kiện Công ty Ô tô Toyota Việt Nam (TMV) vì ra quyết đinh kỷ luật lao động trái luật. Tại phiên hòa giải này, phía TMV vẫn khẳng định việc đơn vị ra quyết định kỷ luật KS Tạch là đúng quy định pháp luật.
Ngược lại, KS Tạch và luật sư của mình tiếp tục khẳng định việc gửi các bức thư cho tổng giám đốc TMV là đúng quy định và chỉ nhằm mục đích phản ảnh về bảy lãnh đạo của công ty đã có hành động, lời nói đe dọa, xúc phạm đến KS Tạch. Trước quan điểm trái chiều nhau, luật sư của KS Tạch đề nghị tòa cần đẩy nhanh quy trình xét xử vì việc hòa giải đã không thành. Tuy nhiên, TAND thị xã Phúc Yên vẫn quyết định tiếp tục phiên hòa giải lần thứ hai vào ngày 31-10.
3. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: 9 tháng qua trên địa bàn cả nước xảy ra hơn 60 vụ vỡ nợ “tín dụng đen”, trong đó TPHCM và Hà Nội là hai địa phương có nhiều vụ nhất với số tiền lên đến hàng trăm tỷ đồng. Phần lớn nạn nhân của những vụ vỡ nợ “tín dụng đen” này đều là những người muốn giàu nhanh, để rồi bỗng chốc trắng tay và nợ nần ngút đầu, gia đình tan nát…
Hiện nay, hoạt động của các đường dây “tín dụng đen” có ở khắp nơi. Phổ biến nhất vay “nóng” theo hình thức vay ngày, vay tuần và “vay bạn” – có nghĩa nhiều người góp tiền lại cho một người vay. “Đầu ra” của nguồn “tín dụng đen” khổng lồ này phần lớn đổ vào nhà đất. Tất cả các kiểu “vay nóng” này đều xuất phát từ mối quan hệ quen biết cùng xóm, cùng nhóm làm ăn giới thiệu cho nhau và thông qua “cò”. Trả lãi đúng hẹn được cho là lòng tin bất thành văn mà các đường dây “tín dụng đen” xác lập với nhau. Thế nhưng, chỉ một “mắt xích” – tức một người vay “buông” là cả hệ thống sụp theo. Hậu quả bao giờ cũng đổ hết lên đầu những người vay sau vì nhẹ dạ cả tin, hám lời và thiếu hiểu biết về thị trường “tín dụng đen” đang nổ rộ khắp nơi. Nếu tỉnh táo nhìn lại, với lãi suất “khủng” tới vài trăm phần trăm mỗi năm, làm gì có người tài giỏi nào có thể làm ra lợi nhuận “siêu khủng” đến tới mức có thể trả được lãi hàng tháng, chứ chưa nói đến vốn gốc?
Để người dân không bị sập bẫy “tín dụng đen”, các cấp chính quyền và các cơ quan có trách nhiệm phải vào cuộc một cách quyết liệt, nhanh chóng tìm ra các biện pháp quản lý và phát hiện, ngăn chặn kịp thời các đường dây “tín dụng đen”. Các tổ chức đoàn thể xã hội, hội đoàn nghề nghiệp cần đẩy mạnh tuyên truyền ý thức pháp luật giúp người dân hiểu được tác hại của “tín dụng đen” đối với nền kinh tế và xã hội. Từ đó, khuyến khích người dân tham gia vào các hoạt động sản xuất, kinh doanh đúng đắn, tạo ra lợi ích đích thực cho gia đình và xã hội.
Báo cũng phản ánh: Chiều tối 26-10, triều cường dâng lên gây ngập lụt hàng loạt khu vực trung tâm các quận Ninh Kiều, Bình Thủy, Cái Răng, Phong Điền. Hầu hết các tuyến đường trung tâm tại quận Ninh Kiều bị ngập sâu trong nước từ 20-40cm.
Nhiều khu dân cư trong các hẻm nước tràn vào nhà dân. Trong khi đó, hệ thống đê bao các cồn trên sông Hậu như: cồn Sơn, cồn Khương, cồn Ấu bị đe dọa nhiều nơi.
4. Báo Người lao động phản ánh: Cục khảo thí và kiểm định chất lượng (Bộ GD-ĐT) đã có văn bản trả lời ông Cao Minh Quang, Thứ trưởng Bộ Y tế, về văn bằng của ông. Thêm một lần nữa, Cục Khảo thí và kiểm định chất lượng khẳng định, văn bằng của ông Cao Minh Quang không phải là văn bằng tiến sĩ.
Trước những thông tin này, Ban Cán sự Đảng - Bộ Y tế đã họp và yêu cầu ông Cao Minh Quang giải trình bằng văn bản về từng vấn đề nêu trên. Đồng thời, đã có văn bản gửi tới các cơ quan chức năng để cung cấp thông tin, bằng chứng. Bộ Y tế khẳng định, sau khi có đầy đủ các thông tin, bằng chứng, Bộ sẽ xem xét, báo cáo cấp có thẩm quyền và có ý kiến để giải quyết vụ việc theo đúng quy định hiện hành.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Ngày 26-10, Sở Tư pháp TP.HCM cho biết vừa phát hiện và chấn chỉnh nhiều sai phạm, nhầm lẫn tại Văn phòng công chứng (VPCC) Chợ Lớn. Cụ thể, VPCC Chợ Lớn có nhiều nhầm lẫn: Ngày công chứng ghi bằng số và chữ lệch nhau, chỉnh sửa sai sót lỗi chính tả, ngày tháng không đúng quy định, ghi nhầm quyền thành nghĩa vụ của bên A, bên B… Ghi nhầm giá trị tài sản thế chấp bằng số là 97,5 triệu đồng nhưng ghi bằng chữ lên đến “sáu tỷ hai trăm ba mươi triệu đồng”. Có hợp đồng nội dung ghi “một phần thửa đất chuyển nhượng…” nhưng công chứng viên lại chứng nhận “đây là hợp đồng chuyển nhượng toàn bộ thửa đất”. Có trường hợp công chứng viên ghi: “Các bên tham gia hợp đồng không khiếu nại về việc công chứng”. Ngoài ra, VPCC Chợ Lớn còn niêm yết “Công chứng nhanh, công chứng ngoài giờ, công chứng ngoài trụ sở theo yêu cầu của khách hàng” dễ gây ngộ nhận rằng VP thực hiện công chứng ngoài trụ sở mọi trường hợp…
Giám đốc Sở Tư pháp cũng chỉ đạo Thanh tra Sở tiến hành thủ tục xử phạt vi phạm hành chính VPCC Chợ Lớn về việc không niêm yết thù lao công chứng.
Báo cũng có bài “Lượng luật sư tăng nhanh nhưng chất đổi chậm”. Bài báo phản ánh: Theo chiến lược phát triển nghề luật sư, đến năm 2020, nước ta sẽ có khoảng 18.000-20.000 luật sư (gấp ba lần hiện nay). Dự kiến có khoảng 30 tổ chức luật sư có quy mô từ 50 luật sư trở lên hoạt động chuyên sâu trong lĩnh vực đầu tư, kinh doanh, thương mại có yếu tố nước ngoài (trong đó, 10 tổ chức có thương hiệu, uy tín trong khu vực và thế giới). Số luật sư có khả năng tham gia tư vấn, giải quyết tranh chấp thương mại quốc tế là khoảng 150 người…
Theo nhiều chuyên gia, việc chiến lược vạch ra các mục tiêu như trên là cần thiết, thể hiện sự quan tâm của Nhà nước đối với nghề luật sư. Tuy nhiên, thực tế vẫn còn ngổn ngang rất nhiều câu hỏi: Làm thế nào nâng chất được luật sư để đáp ứng yêu cầu của cải cách tư pháp và hội nhập quốc tế? Làm thế nào để xã hội, người dân đặt nhiều niềm tin hơn vào vai trò của luật sư?
Tại một hội thảo phát triển nghề luật sư do Bộ Tư pháp tổ chức hồi cuối tháng 8 vừa qua, một lãnh đạo Bộ Tư pháp nhận xét: Đội ngũ luật sư hiện nay còn nhiều hạn chế như thiếu kinh nghiệm, kỹ năng hành nghề, thiếu chuyên nghiệp và chưa có tác phong tốt tại phiên tòa. Cạnh đó, chưa có nhiều luật sư rành rẽ về chuyên môn khó như sở hữu trí tuệ, tranh chấp thương mại quốc tế, hàng hải… Tất cả tranh chấp thương mại mang tính quốc tế thời gian vừa qua, Việt Nam toàn phải đi thuê luật sư nước ngoài. Theo thống kê, chỉ có khoảng 20 luật sư (trên tổng số hơn 6.250) đủ trình độ ngang tầm với luật sư trong khu vực - một tỉ lệ rất thấp.
Trong một lần trả lời phỏng vấn của Pháp Luật TP.HCM mới đây, luật sư Nguyễn Đăng Trừng (Chủ nhiệm Đoàn Luật sư TP.HCM) cho biết khả năng ngoại ngữ yếu kém đang là một rào cản đối với giới luật sư Việt Nam khi hội nhập quốc tế. Ngay tại Đoàn Luật sư TP.HCM - đoàn luật sư mạnh nhất nước, trong tổng số khoảng 4.000 luật sư và người tập sự hành nghề luật sư thì chỉ có khoảng 400 người nghe, nói thạo tiếng Anh. Không thông thạo ngoại ngữ, các luật sư sẽ mất những cơ hội trao đổi, tiếp thu kinh nghiệm quý báu của đồng nghiệp khu vực và quốc tế trong hoạt động pháp lý ngày một rộng mở hiện nay.
Nghề luật sư cao quý ở chỗ không chỉ đơn thuần cung cấp dịch vụ pháp lý để kiếm tiền mà còn mang trên mình sứ mệnh của một “hiệp sĩ” bảo vệ công lý, công bằng xã hội. Tuy nhiên, điều đáng tiếc là hiện vẫn còn một bộ phận không nhỏ luật sư “khủng hoảng trong ý thức về lý tưởng nghề nghiệp” như nhận định thẳng thắn của luật sư Trịnh Vĩnh Phúc (Đoàn Luật sư TP.HCM). Theo ông, nhiều luật sư chỉ xem nghề là phương tiện kiếm sống đơn thuần, dùng các tiểu xảo nghề nghiệp để trục lợi. Họ làm việc như… “thợ luật”, dễ dàng chà đạp lên chuẩn mực đạo đức nghề nghiệp và vi phạm pháp luật. Luật sư Phan Trung Hoài (Ủy viên Ban Thường vụ Liên đoàn Luật sư Việt Nam) cũng nhìn nhận phẩm chất đạo đức nghề nghiệp của luật sư vẫn đang là một mối quan tâm lớn. Trong một chừng mực nhất định, hoạt động của luật sư chưa tương xứng với kỳ vọng của xã hội, chưa gầy dựng được niềm tin trong lòng công chúng.
Trong một buổi tọa đàm do Pháp Luật TP.HCM tổ chức, Thẩm phán Vũ Phi Long (Phó Chánh Tòa Hình sự TAND TP.HCM) cho biết điều làm các cán bộ tố tụng bức xúc là có cả những luật sư già tuổi đời, cứng chuyên môn lại vẫn thường xuyên dùng “tiểu xảo” để kéo rê vụ án. Sự thiếu hợp tác này thực chất là một thái độ “phản tranh tụng” tiêu cực, vì lợi ích riêng của thân chủ mà bất chấp đến lợi ích chung. Kiểm sát viên cao cấp Võ Văn Thêm (Viện Phúc thẩm 3 VKSND Tối cao) cũng cho rằng một số luật sư phải nhìn lại mình nếu như họ muốn là một thành phần quan trọng trong cải cách tư pháp.
2. Báo điện tử Dân trí có bài Thái Bình: Doanh nghiệp khốn đốn vì 5 năm chưa được thi hành án. Bài báo phản ánh: Báo Điện tử Dân trí nhận được đơn của Công ty TNHH Lâm Hà (Công ty Lâm Hà), có trụ sở tại số 68, đường Nguyễn Tuân, quận Thanh Xuân, Hà Nội khiếu nại chấp hành viên Cục Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình chậm thi hành bản án sơ thẩm số 02/2006 của TAND tỉnh Thái Bình và Quyết định phúc thẩm số 214/2006/QĐPT ngày 17/10/2006 của Tòa phúc thẩm TAND Tối cao tại Hà Nội xử buộc Trường THPT dân lập Nguyễn Công Trứ (Trường Nguuyễn Công Trứ), phải trả Công ty TNHH Lâm Hà số tiền 1.115.570.917 đồng.
…Sau khi bản án có hiệu lực pháp luật, ngày 6/11/2006, Thi hành án sân sự tỉnh Thái Bình ra Quyết định thi hành án số 17/QĐ-TĐYC.THA buộc Trường Nguyễn Công Trứ phải trả cho Công ty Lâm Hà 1.155.587.917 đồng, nếu bên phải thi hành án chậm thi hành còn phải chịu theo mức lãi suất nợ quá hạn do Ngân hàng Nhà nước quy định kể từ ngày 6/11/2006. Mặc dù Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình ra quyết định như vậy, nhưng đến nay Công ty Lâm Hà vẫn chưa nhận được một đồng nào từ Trường Nguyễn Công Trứ. Bức xúc trước việc chậm thi hành án của Trường Nguyễn Công Trứ cũng như của Cơ quan Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình, Công ty Lâm Hà đã có đơn gửi Cục Thi hành án dân sự - Bộ Tư pháp. Theo đó, ngày 27/3/2007 và ngày 19/5/2009, Cục Thi hành án dân sự đã có Phiếu chuyển đơn của Công ty Lâm Hà đến Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình xem xét giải quyết, nhưng đến nay việc triển khai thi hành bản án số 02/2006/KDTM đối với Công ty Lâm Hà không hiểu vì sao vẫn chưa được Thi hành án dân sự tỉnh Thái Bình thực hiện.
…Sau khi sự việc xảy ra, ngày 1/11/2007, UBND tỉnh Thái Bình đã ban hành Quyết định thôi giữ chức Hiệu trưởng Trường Nguyễn Công Trứ đối với ông Ngô Thế Thông. Song, vấn đề mà dư luận và Công ty Lâm Hà thắc mắc ở đây là vì sao UBND tỉnh Thái Bình không hề có trách nhiệm với khoản nợ của Trường Nguyễn Công Trứ, ngôi trường do mình sinh ra? Vì sao Cục Thi hành án tỉnh Thái Bình lại chậm trễ trong việc thi hành bản án trên, khiến cho một doanh nghiệp lâm vào tình cảnh khốn đốn như Công ty Lâm Hà…