I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Giao thông vận tải đưa tin: Chiều ngày 26-7, Quốc hội đã công bố kết quả kiểm phiếu bầu Thủ tướng Chính phủ, Phó Chủ tịch nước, Chánh án Tòa án nhân dân tối cao, Viện trưởng Viện kiểm sát Nhân dân tối cao.
Theo đó, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng tiếp tục trúng cử chức vụ này nhiệm kỳ 2011-2016 với 94% số phiếu bầu của Quốc hội. Cũng theo kết quả được công bố, bà Nguyễn Thị Doan tiếp tục trúng cử Phó Chủ tịch nước với 446/500 phiếu bầu. Ông Trương Hòa bình tiếp tục trúng cử làm Chánh án tòa án Nhân dân tối cao với 481/500 phiếu bầu. Ông Nguyễn Hòa Bình trúng cử làm Viện trưởng Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao với 469/500 phiếu bầu.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Khi Chủ tịch nước tuyên chiến với “nội xâm”. Bài báo đưa tin: Trả lời phỏng vấn báo chí ngay sau khi nhậm chức, tân Chủ tịch nước Trương Tấn Sang thẳng thắn bày tỏ “mong muốn nhân dân hãy giám sát chúng tôi để thúc đẩy công tác phòng, chống tham nhũng (PCTN), để ít ra chúng ta cũng đạt kết quả tốt hơn khóa trước”.
Trước đó, tâm sự với báo chí khi sắp kết thúc nhiệm kỳ, nguyên Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết nói rằng còn một “bài toán” mà thầy giáo cũ giao cho trước khi ra Hà Nội ông đã không “giải” được chính là công tác PCTN. Với lời tự kiểm khắt khe ấy, nhiều người dân lại rất sẻ chia với Chủ tịch nước bởi thực ra tuy ở vị trí đứng đầu Ban Chỉ đạo cải cách tư pháp trung ương nhưng chức danh Chủ tịch nước không phải là “tư lệnh” của khối tư pháp, càng không phải đứng đầu khối hành pháp.
Bởi thế, nói như tân Chủ tịch nước Trương Tấn Sang, so với mục tiêu, yêu cầu thì hiện nay chúng ta chưa “ngăn chặn và từng bước đẩy lùi tình trạng tham nhũng” mà nguyên do nằm ở khâu thực hiện. Vì thế trong bối cảnh tiến trình sửa Hiến pháp 1992 bắt đầu được khởi động, nhiều ý kiến đề xuất cần sửa những điều khoản liên quan để chức danh Chủ tịch nước thực quyền hơn.
Chẳng hạn như việc “sát sườn” với chức danh này là chỉ đạo khối tư pháp, một số ý kiến đề nghị Chủ tịch nước phải “nắm” toàn bộ các chức danh tư pháp một cách thực chất. Nghĩa là Chủ tịch nước không chỉ bổ nhiệm (một số) thẩm phán mà phải là người bổ nhiệm từ điều tra viên cao cấp, kiểm sát viên cao cấp đến toàn bộ thẩm phán của TAND từ cấp tỉnh trở lên. Thực tế hiện nay kết quả giải quyết các vụ án hình sự (đặc biệt là án tham nhũng) phụ thuộc gần như tuyệt đối vào năng lực của cơ quan điều tra, trong khi cơ quan này lại trực thuộc ít nhất hai cấp hành chính. Việc đưa ra mô hình Chủ tịch nước “nắm” nhân sự cao cấp của tất cả cơ quan tư pháp sẽ hạn chế việc cơ quan hành chính các cấp can thiệp vào các vụ án, từ khâu phát hiện tội phạm đến truy tố, xét xử.
Khi Chủ tịch nước tuyên chiến với “nội xâm” người dân rất phấn khởi nhưng cần phải sửa chế định để chức danh này phát huy hiệu quả hơn.
3. Báo Nhân dân đưa tin: Ngày 26-7, đồng chí Phạm Quang Nghị, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy Hà Nội đã tới thăm, tặng quà các gia đình chính sách tiêu biểu trên địa bàn TP Hà Nội, nhân kỷ niệm 64 năm Ngày Thương binh, Liệt sĩ 27-7.
Tối 26-7, tại Cung văn hóa hữu nghị Hà Nội diễn ra Chương trình "Màu hoa đỏ" lần thứ tư. Ðến dự có Phó Chủ tịch nước Nguyễn Thị Doan; đại diện các bộ, ngành T.Ư; các Bà mẹ Việt Nam Anh hùng, gia đình thương binh, liệt sĩ, gia đình có công với nước.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Sài Gòn giải phóng có bài Sẽ có Luật Phòng, chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố. Bài báo phản ánh: Phó Thủ tướng Nguyễn Sinh Hùng, Trưởng Ban chỉ đạo Phòng, chống rửa tiền vừa có ý kiến chỉ đạo Bộ Tư pháp, Bộ Công an và các cơ quan liên quan phải gửi báo cáo kết quả thực hiện Kế hoạch hành động Quốc gia về Chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố cho Ngân hàng Nhà nước Việt Nam trước ngày 15-8.
Phó Thủ tướng cũng yêu cầu Ngân hàng Nhà nước Việt Nam có báo cáo gửi các thành viên Ban chỉ đạo Phòng, chống rửa tiền, các Bộ, cơ quan liên quan về tình hình công tác phòng, chống rửa tiền và việc thực hiện các cam kết của Việt Nam; những việc cần thực hiện trước phiên họp của Tổ chức chống rửa tiền quốc tế (FATF) sẽ diễn ra vào tháng 10-2011; dự báo các kịch bản và những ảnh hưởng đối với nền kinh tế trong các trường hợp FATF đánh giá, xếp loại không thuận đối với Việt Nam.
Bên cạnh đó, tích cực đôn đốc các Bộ, cơ quan liên quan, tổng hợp báo cáo về việc thực hiện Kế hoạch hành động Quốc gia và các chỉ đạo của Trưởng Ban chỉ đạo; thống nhất với các cơ quan liên quan về biện pháp xử lý đối với các khó khăn, vướng mắc và các lập luận, phản hồi sẽ gửi FATF về những nội dung mà Việt Nam chưa thực hiện hoặc không thực hiện do các đặc thù của hệ thống pháp luật.
Phó Thủ tướng cũng đồng ý để Ngân hàng Nhà nước Việt Nam chủ trì, phối hợp với các cơ quan liên quan nghiên cứu đưa các nội dung về 9 khuyến nghị đặc biệt của FATF về chống tài trợ khủng bố vào dự thảo Luật Phòng, chống rửa tiền và đổi tên gọi thành Luật Phòng, chống rửa tiền và chống tài trợ khủng bố.
2. Báo Sài Gòn giải phóng Online có bài Phó phòng tư pháp say rượu giật súng CSGT Cần Thơ. Bài báo đưa tin: Khoảng 15 giờ ngày 26-7, trong lúc làm nhiệm vụ trên quốc lộ 1A (đoạn qua phường Ba Láng, quận Cái Răng, TP Cần Thơ), Đội chỉ huy giao thông điều khiển tín hiệu (Phòng CSGT đường bộ, Công an TP Cần Thơ) phát hiện người điều khiển mô tô 65C1-020.41 chạy quá tốc độ quy định (57km/h thay vì 40km/h) nên đã ra tín hiệu dừng xe.
Người điều khiển xe là Huỳnh Thanh Thắng (SN 1962), là Phó phòng Tư pháp huyện Châu Thành, Hậu Giang, đang say rượu. Sau khi lực lượng CSGT lập biên bản, tạm giữ giấy phép lái xe, ông Thắng quay sang chửi bới và lao vào giật đứt cầu vai, bảng tên và giật súng của thiếu úy Phan Vĩnh Minh thuộc lực lượng CSGT, nhưng đã bị khống chế kịp thời.
Lực lượng CSGT phải gọi điện nhờ Cảnh sát 113, Công an quận Cái Răng hỗ trợ, đưa ông Thắng về trụ sở Công an phường Ba Láng làm việc... Tại đây, ông Thắng còn đòi hành hung một cán bộ Phòng Công tác chính trị Công an TP Cần Thơ đang làm nhiệm vụ.
3. Báo Tuổi trẻ Online có bài Đồng Tháp: sẽ công nhận giấy khai sinh mới. Bài báo phản ánh: Báo Tuổi Trẻ ngày 19-7-2011 có bài viết “Mất việc vì mượn khai sinh đi học”, nêu trường hợp anh Võ Văn Điền, ngày còn bé được cha mẹ anh mượn khai sinh của người khác để cho anh đi học, nên bằng tốt nghiệp và giấy chứng minh nhân dân, hộ khẩu của anh mang hai tên khác nhau.
Sau khi anh Điền đến Sở Tư pháp tỉnh Bến Tre xin điều chỉnh hộ tịch không được, báo Đồng Khởi, nơi anh công tác, đã cắt hợp đồng với anh.
Chúng tôi xin giới thiệu một trường hợp tương tự anh Điền ở tỉnh Đồng Tháp nhưng đã được nơi đây giải quyết tốt đẹp.
Việc mượn giấy khai sinh của người khác để đi học không phải là chuyện hiếm thấy. Hiện nay pháp luật hiện hành chưa có hướng dẫn giải quyết việc mượn giấy khai sinh như thế nào, chỉ có quy định khi cá nhân mượn giấy khai sinh của người khác để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật thì bị xử phạt vi phạm hành chính từ 200.000-500.000 đồng (điểm c, khoản 3, điều 10 nghị định 60/2009/NĐ-CP). Do không quy định cụ thể nên các cơ quan có thẩm quyền lúng túng trong việc xử lý các trường hợp mượn giấy khai sinh. Tuy nhiên để tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, đồng thời có căn cứ cho các ngành có liên quan điều chỉnh các giấy tờ nhân thân, phòng tư pháp thường tham mưu UBND cùng cấp ban hành quyết định giữ nguyên giấy khai sinh đã mượn và trả lại người cho mượn. Đồng thời công nhận giấy khai sinh mới được đăng ký quá hạn hoặc giấy khai sinh đã đăng ký hợp lệ trước đây của chính người mượn.
Ở tỉnh Đồng Tháp, ngày 2-7-2010 Sở Tư pháp đã có công văn hướng dẫn nghiệp vụ hộ tịch gửi các phòng tư pháp hướng dẫn giải quyết các trường hợp mượn khai sinh theo cách như trên.
Xin nêu một trường hợp cụ thể là chị Phan Thị Kim Dung, sinh ngày 8-12-1973 (xã Tân Phước, huyện Lai Vung, tỉnh Đồng Tháp). Gia đình chị Dung đã lấy giấy khai sinh của chị ruột chị Dung mang tên Phan Thị Thu Vân, sinh ngày 31-12-1969, để cho chị Dung đi học từ năm 1976. Sau đó chị Vân nghỉ học, còn chị Dung học tiếp đến năm 2005, tốt nghiệp Trường đại học Sư phạm Đồng Tháp và trở thành cô giáo mầm non ở Trường mẫu giáo xã Tân Phước.
Trước đó năm 1984, cha của chị Dung đã đăng ký khai sinh cho chị với tên thật là Phan Thị Kim Dung, chứng minh nhân dân cùng hộ khẩu đều mang tên này. Trong khi hồ sơ học tập, bằng cấp tốt nghiệp cùng các giấy tờ liên quan khác như quyết định tuyển dụng, nâng lương... đều mang tên Phan Thị Thu Vân. Năm 2009, khi nhà trường thực hiện hồ sơ thuế thu nhập cá nhân cho giáo viên thì phát hiện điều này.
Nhận được hồ sơ yêu cầu chỉnh sửa của chị Dung, Sở Tư pháp đã có văn bản hướng dẫn chị về Phòng tư pháp huyện Lai Vung để được giải quyết. Sau khi kiểm tra, xác minh, phòng tư pháp đã tham mưu UBND huyện ban hành quyết định cho phép chị Dung thay đổi họ tên trong giấy tờ học tập. Tiếp đó, Sở GD-ĐT, Trường đại học Sư phạm Đồng Tháp đã ra quyết định điều chỉnh các văn bằng tốt nghiệp cho chị Kim Dung để thống nhất với các giấy tờ nhân thân khác.
4. Báo Dân Việt có bài Thanh Hóa: “Nhập nhèm” thi hành án dân sự. Bài báo phản ánh: Báo NTNN nhận được đơn của Công ty TNHH Kinh doanh vật tư tổng hợp Phú Hùng (Công ty Phú Hùng), ở TP.Thanh Hóa, phản ánh: Công ty Phú Hùng khởi kiện Công ty cổ phần Đầu tư xây dựng và Thương mại tổng hợp Thành Đạt (Công ty Thành Đạt), ở huyện Hoằng Hóa, ra tòa án.
Tòa xử và bản án có hiệu lực từ ngày 30.9.2010, buộc Công ty Thành Đạt phải trả cho Công ty Phú Hùng số tiền 320.931.810 đồng. Tuy nhiên, đến nay, Công ty Thành Đạt vẫn không trả nợ cho Công ty Phú Hùng.
Được biết, ngày 5.1.2011, Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hoằng Hóa có thông báo gửi Công ty Thành Đạt yêu cầu thi hành án phí sơ thẩm (16.046.590 đồng) và trả nợ cho Công ty Phú Hùng số tiền 320.931.810 đồng. Tuy nhiên, Công ty Thành Đạt không thực hiện và còn có thái độ thách thức cơ quan pháp luật.
Phía Công ty Phú Hùng tiếp tục có đơn gửi Thi hành án Hoằng Hóa, yêu cầu thi hành án, nhưng không hiểu vì lý do gì mà từ đó đến nay, việc thi hành án vẫn không thực hiện được. Trong khi đó, cơ quan chức năng hoàn toàn có thể tiến hành cưỡng chế Công ty Thành Đạt theo luật định, vì hiện tại công ty này có đủ điều kiện về tài chính, tài sản để thi hành án.
Theo ông Nguyễn Đức Sơn - Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự huyện Hoằng Hóa, vụ án này do ông Nguyễn Trọng Hải - Phó Chi cục trưởng Chi cục Thi hành án dân sự Hoằng Hóa phụ trách. Do đó, "vì sao chưa thi hành án được, thì chỉ có ông Hải mới trả lời được, bởi ông Hải phụ trách vụ này" - ông Sơn nói. Thế nhưng, khi chúng tôi hỏi ông Sơn, vì sao ông là thủ trưởng cơ quan Thi hành án, mà vụ việc đã kéo dài hơn nửa năm, nhưng ông không nắm được, thì ông Sơn cho rằng, cấp phó của ông chưa báo cáo lên (?!).
Còn ông Nguyễn Trọng Hải thì khẳng định: "Vụ việc này do tôi phụ trách, nhưng Công ty Thành Đạt không thực hiện đúng nghĩa vụ, nên tôi đã báo cáo lên cấp trên nhiều lần. Nếu các anh muốn làm việc với tôi, thì phải có sự đồng ý và ủy quyền trực tiếp của thủ trưởng cơ quan tôi. Tôi sẽ sẵn sàng hợp tác với báo chí"- ông Hải nói.
Ông Lê Bá Ngàn - Trưởng phòng Nghiệp vụ Cục Thi hành án dân sự Thanh Hóa khẳng định: "Đây là vụ việc thuộc thẩm quyền giải quyết của Chi cục Thi hành án dân sự Hoằng Hóa. Chúng tôi đã có ý kiến chỉ đạo Chi cục phải giải quyết dứt điểm vụ việc này, chậm nhất đến tháng 9.2011"- ông Ngàn nói.