I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Hôm nay, thế giới kỷ niệm ngày Dân số thế giới (11-7), với thông điệp ấn tượng “Thế giới 7 tỷ người”. Thông điệp này khẳng định, dân số thế giới tiếp tục gia tăng mạnh mẽ, đây vừa là cơ hội vừa là thách thức lớn đối với bất kỳ quốc gia nào. Đối với Việt Nam, theo thống kê mới nhất của Tổ chức Y tế thế giới (WHO), dân số nước ta hiện đứng hàng thứ 13 trên thế giới, với quy mô xấp xỉ 87 triệu người, mật độ dân số 257 người/km². Thời kỳ dân số vàng được đánh giá là rất tích cực nhưng thực tế cho thấy, hiện nay, dân số nước ta vẫn đang phải đối mặt với rất nhiều thách thức. Trong đó trở ngại, thách thức lớn nhất là chất lượng dân số, đây là những chỉ số phản ánh tình trạng thể chất, trí tuệ và tinh thần của cộng đồng dân cư.
Nhìn nhận khách quan, trong những năm gần đây, bằng những nỗ lực của Đảng và Nhà nước, chất lượng dân số Việt Nam liên tục tăng, cuộc sống người dân ngày càng cải thiện. Tuy nhiên so với yêu cầu đặt ra và tiêu chuẩn của thế giới, chất lượng dân số nước ta vẫn ở mức thấp, xếp ở nhóm sau của thế giới. Năm 2010, Việt Nam chỉ xếp thứ 113/169 trong bảng xếp hạng về chỉ số phát triển con người (HDI) của Liên hiệp quốc.
Theo cảnh báo của Quỹ Dân số Liên hiệp quốc, chất lượng dân số thấp đang là yếu tố cản trở sự phát triển và đặt Việt Nam trước nguy cơ tụt hậu. Do đó, nâng cao chất lượng dân số là mục tiêu phấn đấu của cả cộng đồng và quốc gia. Để đạt được điều đó, đòi hỏi cần có những giải pháp đồng bộ, chiến lược, sự nỗ lực rất lớn của hệ thống chính trị và toàn xã hội. Chúng ta cần phải có một cuộc điều tra tổng thể về chất lượng dân số, làm cơ sở để xây dựng chiến lược nâng cao chất lượng dân số trong thời gian tới.
2. Trang web Chinhphu.vn phản ánh: Sau 1 tuần làm việc khẩn trương, nghiêm túc, Hội nghị lần thứ 2 BCH TƯ Đảng khóa XI đã hoàn thành toàn bộ chương trình đề ra.
Phát biểu bế mạc Hội nghị vào sáng 10/7, Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng cho biết, về chương trình làm việc của Ban Chấp hành Trung ương khóa XI, Trung ương đã thảo luận và đi đến thống nhất đưa vào chương trình toàn khóa 24 nhóm vấn đề quan trọng và cần thiết nhất nhằm tập trung thực hiện yêu cầu của Đại hội XI của Đảng.
Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh để thực hiện tốt chương trình làm việc toàn khóa đã được Trung ương thông qua, ngay sau Hội nghị này, Bộ Chính trị sẽ chỉ đạo khẩn trương nghiên cứu xây dựng kế hoạch triển khai một cách nghiêm túc; phân công cụ thể các tổ chức và cá nhân chịu trách nhiệm chuẩn bị các đề án.
Khẳng định Hội nghị lần thứ 2 Ban Chấp hành Trung ương khóa XI thành công tốt đẹp, Tổng Bí thư, Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Phú Trọng nhấn mạnh, nhiệm vụ tiếp theo là phải tổ chức thực hiện thật tốt Nghị quyết Hội nghị lần này cùng với các Nghị quyết khác nhằm sớm đưa Nghị quyết Đại hội XI của Đảng vào cuộc sống, từng bước đạt kết quả thiết thực.
Báo cũng phản ánh: Hôm nay (11.7), tại trụ sở Văn phòng Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng sẽ chủ trì Hội nghị trực tuyến sơ kết 3 năm thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ 7 Ban Chấp hành T.Ư Đảng khóa X về “nông nghiệp, nông dân, nông thôn” với các tỉnh, thành trên địa bàn cả nước. ội dung chính của hội nghị là tổng kết, đánh giá toàn diện tình hình, kết quả thực hiện Nghị quyết “tam nông”, đồng thời thống nhất phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm và các giải pháp chủ yếu để triển khai thực hiện nhanh, hiệu quả nghị quyết trong thời gian tới.
3. Báo Thanh niên phản ánh: Theo Cục Quản lý nợ và tài chính đối ngoại (Bộ Tài chính), tổng số dư nợ công của Việt Nam năm nay sẽ ở mức khoảng 1.375.000 tỉ đồng, bằng khoảng 58,7% GDP năm 2011. Uớc tổng số dư nợ nước ngoài khoảng 835.000 tỉ đồng, bằng 42,2% GDP năm 2010 và dự kiến nợ nước ngoài sẽ ở mức 44,5% GDP năm 2011. Xu hướng gia tăng nợ công, đặc biệt là nợ nước ngoài khiến nhiều người lo ngại.
Nếu xét theo tiêu chí và kinh nghiệm của nhiều nước thì nợ công ở mức dưới 60% GDP là giới hạn an toàn. Tuy nhiên, về vấn đề nợ công, con số chỉ là chiếc áo bên ngoài, bản chất của sự an toàn hay nguy hiểm lại phụ thuộc cơ cấu, chất lượng đầu tư của các khoản nợ này. Nếu chất lượng đầu tư tốt, hiệu quả cao thì nợ công lớn cũng không đáng lo và ngược lại. Điều này lý giải vì sao nợ công Nhật Bản lên tới 200% GDP, gấp đôi giá trị nền kinh tế; nợ công của Mỹ năm 2011 dự kiến lên tới trên 102% GDP, vượt quá quy mô của nền kinh tế nước này... nhưng vẫn an toàn. Trong khi đó, nợ công chiếm 115% GDP đã đưa Hy Lạp tới con đường phá sản. Nói như vậy để thấy rằng, sự lo ngại hay những đánh giá về độ rủi ro của nợ công không thể căn cứ trên những con số bề ngoài. Hay nói cách khác, không có một mẫu số chung về sự an toàn cho tỷ lệ nợ công của tất cả các nước mà nó còn phụ thuộc vào trình độ quản lý, "sức khỏe"... của mỗi nền kinh tế.
Nợ công của Việt Nam cũng đang nằm trong ngưỡng an toàn nếu ta lấy "thông lệ 60% GDP" làm chuẩn. Vậy tại sao nỗi lo ngại nợ công gia tăng vẫn ám ảnh nhiều người? Câu trả lời là do chất lượng của các khoản đầu tư công. Đầu tư công thiếu hiệu quả là vấn đề tồn tại nhiều năm nay. Đây cũng chính là nguyên nhân dẫn đến lạm phát trong nền kinh tế; dẫn đến việc phải đối mặt với rủi ro, nguy hiểm của các khoản nợ mà bài học của Hy Lạp là một minh chứng điển hình trong sử dụng nợ công. Đó là lý do, Nghị quyết 11 của Chính phủ đã và đang quyết liệt cắt giảm đầu tư công ở những dự án thiếu hiệu quả, dồn vốn cho những nơi có hiệu quả để nâng cao chất lượng đầu tư công.
Nhìn một cách lạc quan thì còn vay được có nghĩa là vẫn được tín nhiệm. Cũng phải khẳng định là một quốc gia, một doanh nghiệp hay một cá nhân khi đầu tư thì vay nợ là chuyện đương nhiên. Tuy nhiên, vay bao nhiêu, vay nhiều hay ít phải tương ứng với trình độ, năng lực quản lý của mỗi quốc gia. Bên cạnh đó, "linh hồn" của các khoản vay chính là phân bổ vốn đúng nơi, đúng chỗ và cuối cùng, chất lượng nợ công mới là vấn đề quan trọng. Nếu không đảm bảo được các yếu tố trên, nếu còn tiếp diễn tình trạng đầu tư công chất lượng kém, hậu quả sẽ khôn lường.
Nỗi lo ngại về nợ công gia tăng trên thực tế không nằm ở các con số là bởi lẽ như vậy.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Pháp luật Việt Nam có bài GĐPY và các cơ quan tố tụng loay hoay tìm tiếng nói chung. Bài báo phản ánh: Tại Đà Nẵng, Bộ Y tế hôm qua tổ chức Hội nghị Pháp y toàn quốc. Nhiều buồn vui nghề nghiệp, những bức xúc, khó khăn và cả những ước mong về một sự phụng sự tốt nhất cho hoạt động tố tụng, bảo vệ công lý đã được những người làm cái nghề “không ai muốn làm” này bày tỏ. Đối với bác sĩ pháp y, câu hỏi “sống thế nào” vẫn ngày ngày, giờ giờ được đặt ra. Cách đây 2 năm, những người làm giám định pháp y đã rất mừng vui khi Quyết định số 74 về chế độ bồi dưỡng giám định tư pháp. Nhưng đối với những người làm công tác giám định pháp y (GĐPY) thì bằng đó cũng đủ để vui mừng, vì nhiều năm trước đó họ chỉ nhận được vỏn vẹn 150.000 đồng cho một cả mổ tử thi. Thế nhưng, chưa kịp vui thì bác sĩ pháp y đã phải buồn vì có quá nhiều địa phương vẫn chưa thực hiện.
Theo thống kê của Viện Pháp y quốc gia, Cơ quan điều tra ở nhiều địa phương đến nay vẫn chưa chi trả tiền bồi dưỡng theo QĐ 74, hoặc mới bắt đầu chi trả nhưng các trường hợp đã giám định từ ngày 1/7/2009 đến nay thì không được truy lĩnh. Ông Nguyễn Thành Nam – Giám đốc Trung tâm Pháp y Kiên Giang cho biết: Không những không chi trả những vụ giám định thời gian trước đó, mà Cơ quan Điều tra ở đây còn nợ Trung tâm rất nhiều vụ thực hiện từ 1/1/2010 đến nay. Việc tạm ứng trước tiền bồi dưỡng khi trưng cầu giám định cũng không được thực hiện mà chỉ chi trả khi đã có đầy đủ kết luận giám định. Còn Trung tâm Pháp y tỉnh Vĩnh Phúc lại gặp khó khăn khác. Thực hiện QĐ 74, Cơ quan điều tra tỉnh đã có quy định đối với giám định viên cấp huyện chỉ chi trả tiền bồi dưỡng cho 3 người/vụ (bao gồm GĐV chính và 2 người phụ), còn tuyến huyện là 2 người/vụ (1 GĐV chính và 1 người phụ). Theo ý kiến của ông Nguyễn Hoài Nam – Trung tâm Pháp y tỉnh Vĩnh Phúc - quy định kiểu này là không phù hợp và gây khó cho hoạt động giám định.
Ông Nam cho rằng, QĐ 74 quy định khi chỉ số tiêu dùng tăng quá 25% thì Bộ Tư pháp có trách nhiệm chủ trì, phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính nghiên cứu, đề xuất điều chỉnh các mức bồi dưỡng trình Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định. Như vậy, các đối tượng được hưởng chế độ này luôn bị thiệt thòi vì chẳng lẽ phải đợi vật giá tăng từ vài phần trăm lên tới 25% mới được các Bộ nghiên cứu, đề xuất trong khi các bác sỹ pháp y vẫn không thể từ chối bất kỳ một vụ việc nào?.
Không phải đợi đến hội nghị này, TS.Vũ Dương – Viện trưởng Viện Pháp y Quốc gia - mới bày tỏ sự bức xúc của mình về sự phối hợp giữa Cơ quan giám định và Cơ quan tố tụng hiện nay. Tại hội nghị, ông Vũ Dương đã thẳng thắn nhận định: “Sự phối kết hợp giữa cơ quan tiến hành tố tụng và cơ quan giám định hiện nay còn có quá nhiều điểm chưa tốt”. Một bất cập về sự liên kết nữa là giữa cơ quan giám định trung ương và địa phương, giữa ngành y tế và tư pháp tại địa phương quá lỏng lẻo, thiếu sự chung tay tổng kết, đánh giá thường xuyên, dẫn đến nhiều kết quả giám định hiện nay bị thả nổi, sai lệch, thậm chí nhiều vụ giám định còn mang tính chất cho đủ thủ tục pháp lý mà thôi (nhất là với những vụ tai nạn giao thông tử vong tại hiện trường).
Nói về nguyên nhân, theo ông Hoàng Doãn Đông, đó là do nhận thức của các ngành, cấp về bản chất, vai trò, ý nghĩa của công tác giám định còn rất nhiều hạn chế, dẫn tới sự phối hợp thiếu hiệu quả. Bên cạnh đó là hệ thống pháp luật cho công tác giám định, hành lang pháp lý bảo vệ quyền và lợi ích cá nhân, tổ chức thực hiện giám định chưa được bảo đảm…
Báo cũng phản ánh: Chiều ngày 9/7/2011 tại thành phố Cần Thơ, báo Pháp Luật Việt Nam đã long trọng tổ chức lễ khánh thành văn phòng đại diện tại Cần Thơ và khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Đây là sự kiện đặc biệt đánh dấu bước tiến mới của báo sau 26 năm thành lập.
2. Báo Hà Nội mới có bài Hoạt động thừa phát lại: Vẫn cảnh “cấm chợ ngăn sông”. Bài báo phản ánh: Bộ Tư pháp đang chuẩn bị trình Chính phủ đề nghị cho kéo dài thời gian thực hiện thí điểm TPL đến năm 2014 và mở rộng thêm các văn phòng khác ở một số TP. Nhiều ý kiến cho rằng, chủ trương trên là hoàn toàn đúng nhưng chưa cần thiết. Vấn đề cần quan tâm hiện nay là tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh để mô hình mới này có đất phát triển.
…Hoạt động TPL mang lại nhiều tiện ích. Tuy nhiên, đại diện văn phòng TPL quận Bình Thạnh phàn nàn rằng, hiện nay công việc chủ yếu của các văn phòng TPL là lập vi bằng, việc THA và các việc khác còn quá ít. Sở dĩ có điều này là do một số tòa án, Chi cục THA chưa sẵn sàng chia sẻ công việc của mình cho TPL, chỉ giao một vài văn bản cho văn phòng TPL tống đạt đến đương sự. Trong quá trình xác minh tình trạng nhà đất theo đơn yêu cầu, nhiều đơn vị không cung cấp kết quả xác minh cho TPL nên gây khó khăn cho hoạt động của mô hình non trẻ này… Hậu quả dây chuyền là các doanh nghiệp bảo hiểm còn e ngại trong việc cung cấp dịch vụ bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho TPL. Nhiều ý kiến lo ngại, giả sử hết thời gian thí điểm, nhà nước không cho tồn tại các văn phòng TPL thì những vi bằng từng lập có giá trị gì không? Trường hợp văn phòng TPL nào đó tự động đóng cửa thì những vi bằng do văn phòng ấy lập có được tòa án chấp nhận không?
Thiếu "đất" để hoạt động và thiếu cơ sở bảo đảm uy tín nên người dân chưa mặn mà với dịch vụ này. Nên chăng, thay vì mở rộng mô hình văn phòng TPL, Bộ Tư pháp cần đề ra cơ chế kiểm soát hữu hiệu hoạt động này và tạo lập những điều kiện cần thiết để TPL thoát cảnh "ngăn sông cấm chợ".
3. Báo Sài Gòn giải phóng có bài Đắc Nông: Kỷ luật hai cán bộ thi hành án nhận hối lộ. Bài báo phản ánh: Ngày 8-7, ông Nguyễn Hồng Hưng, Cục trưởng Cục Thi hành án dân sự tỉnh Đắc Nông, cho biết vừa kỷ luật hai cán bộ Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đắc G’long vì có hành vi nhận hối lộ.
Theo đó, ông Hồ Anh Từ (SN 1977) bị cách chức chi cục trưởng; ông Nguyễn Đức Quang (SN 1979), cán bộ thi hành án bị hạ một bậc lương. Trước đó, bà Đặng Thị Thường (SN 1964, cán bộ Bệnh viện Đa khoa tỉnh Đắc Nông) và bà Trần Thị Liên (SN 1956, trú tại phường Nghĩa Thành, thị xã Gia Nghĩa) đã yêu cầu Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đắc G’long đòi phía bị đơn là ông Trần Văn Nam (trú tại xã Quảng Sơn, huyện Đắc G’long) trả lại 270 triệu đồng theo một bản án tại phiên tòa. Để nhanh chóng lấy lại số tiền từ phía bị đơn, cuối năm 2010, bà Thường và bà Liên đã đưa hối lộ cho 2 cán bộ Chi cục Thi hành án dân sự huyện Đắc G’long 23 triệu đồng (trong đó Hồ Anh Từ nhận 12 triệu đồng và Nguyễn Đức Quang nhận 11 triệu đồng).