I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo điện tử Vnexpress phản ánh: Sau hơn một tháng thành lập đoàn kiểm tra Đảng viên có dấu hiệu vi phạm đối với bà Nguyễn Thị Kim Liên (Phó giám đốc Sở GDĐT tỉnh Cà Mau), Tỉnh ủy Cà Mau đề nghị trung ương kỷ luật nữ tỉnh ủy viên này.
Chiều 14/6, trao đổi với VnExpress.net, ông Dương Thanh Bình - Bí thư Tỉnh ủy Cà Mau cho biết, Tỉnh ủy Cà Mau không có thẩm quyền ra quyết định kỷ luật đối với bà Nguyễn Thị Kim Liên vì bà này là tỉnh ủy viên. Do đó, hồ sơ kỷ luật bà Liên đã được chuyển về Ban tổ chức Trung ương xem xét đề nghị Ban Bí thư Trung ương Đảng ra quyết định.
2. Báo Người lao động phản ánh: Lãnh đạo UBND phường Khánh Hậu, TP Tân An - Long An vừa yêu cầu bà Nguyễn Thị Ngọc Phượng (Phó Chủ tịch UBND phường) và bà Trần Thị Thúy Phượng (Chủ tịch Hội Phụ nữ phường) - cả hai vừa trúng cử đại biểu HĐND phường - làm tường trình vì có dấu hiệu gom thẻ cử tri để bầu cho nhau.
Theo đơn tố giác, thời điểm diễn ra bầu cử, bà Thúy Phượng đến nhà các hộ dân gom thẻ cử tri để bầu cho bà Ngọc Phượng. Đáp lại, bà Ngọc Phượng cũng thu gom thẻ cử tri và bầu cho bà Thúy Phượng. Theo tường trình của các thành viên tổ bầu cử số 1 (nơi bà Ngọc Phượng ứng cử), bà Thúy Phượng đã sử dụng nhiều phiếu bầu, gạch hết tên các ứng cử viên khác, chỉ chừa lại duy nhất bà Ngọc Phượng.
Báo cũng phản ánh: 1 người chết, 6 người bị thương trong vụ tai nạn xe buýt nghiêm trọng trên Quốc lộ 1A (đoạn chạy qua địa phận thôn Đông Nam Lộ, xã Cẩm Thành, huyện Cẩm Xuyên - Hà Tĩnh) lúc 11 giờ 45 phút ngày 14-6.
Đây là vụ nổ lốp xe gây tai nạn chết người lần thứ 2 trong 2 ngày liên tiếp. Trước đó, lúc 3 giờ sáng 13-6, một xe tải nổ lốp khi đang lưu thông trên đường cao tốc Trung Lương - TPHCM và lao sang làn đường dành cho xe chạy 100 km/giờ. Một xe khách phóng nhanh từ phía sau không né kịp đã húc vào đuôi xe tải khiến 8 người chết, 10 người bị thương.
Báo cũng phản ánh: Cho đến thời điểm này, Việt Nam là nước “dẫn đầu” về số lao động cư trú bất hợp pháp sau khi hết hợp đồng tại thị trường Hàn Quốc với 8.510 người, chiếm 14,8%. Thông tin này được Bộ LĐ-TB-XH báo cáo lên Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng ngày 13-6. Theo Bộ LĐ-TB-XH, Việt Nam cũng là quốc gia có số lao động dẫn đầu trong việc yêu cầu đòi chuyển chỗ làm với các lý do không chính đáng. Chương trình cấp phép lao động nước ngoài của Hàn Quốc qua hơn 6 năm thực hiện, đã có gần 60.000 lao động Việt Nam đi làm việc tại thị trường này, đứng đầu trong 15 quốc gia phái cử và chiếm 25% tổng số lao động theo chương trình này tại Hàn Quốc. Bộ LĐ-TB-XH nhấn mạnh: “Tình trạng nêu trên đã làm ảnh hưởng đến hình ảnh của lao động Việt Nam nói chung và quan hệ hợp tác lao động giữa hai nước nói riêng. Nếu không được khắc phục, cơ hội việc làm của lao động Việt Nam tại Hàn Quốc sẽ ngày càng bị thu hẹp”.
3. Báo Nhân dân phản ánh: Chính phủ vừa ban hành Nghị định số 43/2011/NÐ-CP quy định về việc cung cấp thông tin và dịch vụ công trực tuyến trên trang thông tin điện tử (TTÐT) hoặc cổng TTÐT của cơ quan nhà nước.
Nghị định nêu rõ, cổng TTÐT Chính phủ đóng vai trò làm đầu mối kết nối mạng thông tin hành chính điện tử của Chính phủ trên in-tơ-nét, tích hợp thông tin từ cổng TTÐT của các bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư. Cổng TTÐT của bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan thuộc Chính phủ là cổng tích hợp thông tin của toàn ngành, lĩnh vực do cơ quan quản lý và được tích hợp thông tin dịch vụ công trực tuyến của tất cả các cơ quan, đơn vị trực thuộc. Cổng TTÐT của bộ, ngành, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư phải được liên kết, tích hợp thông tin với cổng TTÐT của các cơ quan trực thuộc để bảo đảm tổ chức và cá nhân có thể tìm kiếm và khai thác mọi thông tin thuộc lĩnh vực quản lý nhà nước của cơ quan, lĩnh vực kinh tế - xã hội của địa phương.
4. Báo Quân đội nhân dân phản ánh: Ngày 14-6, Cục Kiểm soát thủ tục hành chính, thuộc Văn phòng Chính phủ đã tổ chức buổi tọa đàm với các cơ quan báo chí về công tác kiểm soát thủ tục hành chính (TTHC).
Theo ông Ngô Hải Phan, Cục trưởng Cục Kiểm soát TTHC, tính đến ngày 10-6, đã có hơn 3.600 TTHC của các địa phương được đơn giản hóa và con số này ở bộ, ngành Trung ương là hơn 1.900 TTHC. Ước tính, đã có 40% TTHC được đơn giản hóa, làm giảm đáng kể chi phí tuân thủ.
5. Báo điện tử VnMedia phản ánh: Ngày 14/6/2011, tại Hà nội, Tổng cục Thống kê kết hợp với Quỹ dân số Liên hợp quốc tại UNFPAViệt Nam tổ chức hội nghị công bố các ấn phẩm Tổng Điều tra dân số và nhà ở Việt Nam năm 2011. Theo dự báo dân số 2009 - 2049 của Tổng cục Thống kê, với phương án mức sinh trung bình, dân số Việt Nam sẽ đạt 95,3 triệu người vào năm 2019; 102,7 triệu người vào năm 2029 và 108,7 triệu vào năm 2049.
Kết quả phân tích về giáo dục cho thấy, tỷ lệ biết đọc, biết viết của một số dân tộc như Thái, Khmer và Mông vẫn còn tương đối thấp so với mức trung bình của cả nước. Tỷ lệ dân số 5-18 tuổi hiện không đi học của một số tỉnh phía Nam còn cao như Bình Dương (30,8%), Bạc Liêu (26,2%), An Giang ( 25,9%) và Sóc Trăng (25,8%)...đang là thách thức trong vấn đề nâng cao chất lượng giáo dục và phát triển nguồn nhân lực nước ta. ũng theo kết quả phân tích về cấu trúc tuổi và giới tính, Việt Nam đã bước vào thời kỳ “cơ cấu dân số vàng”, bắt đầu vào khoảng năm 2007 và theo dự báo sẽ kết thúc vào năm 2041.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Thời báo Kinh tế Sài Gòn có bài Đề xuất vội vàng?. Bài báo phản ánh: Với lý do đơn giản hóa thủ tục hành chính, Bộ Xây dựng vừa đề xuất sửa đổi Luật Nhà ở theo hướng các hợp đồng về nhà ở không cần qua thủ tục công chứng, chứng thực như hiện nay.
… Thực tế đã chứng minh từ khi có Luật Công chứng, các giao dịch mua bán nhà, đất đã thuận lợi, minh bạch hơn rất nhiều, góp phần đẩy nhanh tốc độ cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho người dân.
Nếu theo đề xuất của Bộ Xây dựng, thời điểm có hiệu lực của hợp đồng sẽ phải thay đổi. Với trường hợp mua, nhận tặng cho, nhận đổi nhà ở, thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở được tính từ ngày bên nhận quyền sở hữu nhà ở được cấp giấy chứng nhận nhà đất. Đối với trường hợp mua nhà ở của doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, thời điểm này được tính từ ngày bàn giao nhà ở cho bên mua. Đối với trường hợp thuê, mua nhà ở, thời điểm này được tính từ ngày bên thuê, mua được cấp giấy chứng nhận nhà đất. Đối với trường hợp mua nhà ở trả chậm, thời điểm này được tính từ ngày bên mua thanh toán hết tiền mua nhà ở cho bên bán, trừ trường hợp các bên có thỏa thuận khác. Với trường hợp thừa kế nhà ở, thời điểm chuyển quyền sở hữu nhà ở được tính từ thời điểm mở thừa kế. Đối với trường hợp pháp nhân tặng cho nhà ở thì thời điểm này được tính từ ngày bên tặng cho ký văn bản tặng cho. Quy định này là trái với quy định của Bộ luật Dân sự và Luật Đất đai. Theo đó, thời điểm có hiệu lực của hợp đồng là thời điểm các bên hoàn thành giao kết hợp đồng. Đối với hợp đồng, giao dịch cần có công chứng là thời điểm hoàn thành thủ tục công chứng.
Việc xác định thời điểm có hiệu lực của hợp đồng giao dịch bất động sản có ý nghĩa rất quan trọng vì đó là thời điểm phát sinh quyền và nghĩa vụ của các bên với nhau. Đặc biệt là khi giải quyết các tranh chấp về bất động sản trong hợp đồng có giá trị thay đổi theo thời giá thị trường tại thời điểm hợp đồng có hiệu lực. Hiệu lực của hợp đồng cũng là một trong những căn cứ để xem xét về tính hợp lệ và thời hiệu khởi kiện trong vụ án dân sự (ví dụ: khi hợp đồng được giao kết nhưng chưa có hiệu lực thì các tranh chấp nếu có sẽ không được tòa án thụ lý giải quyết tại thời điểm đó).
Không biết Bộ Xây dựng căn cứ vào thực tế nào để đưa ra đề xuất này. Vì nếu hỏi, bất cứ người dân nào cũng công nhận thủ tục công chứng là cần thiết, vì đó là công cụ pháp lý để Nhà nước bảo vệ các giao dịch của người dân. Nếu không có thủ tục này sẽ phát sinh nhiều vấn đề tranh chấp trong quá trình giao dịch, nhất là thay đổi trong thời gian từ khi ký kết hợp đồng đến khi hoàn thành thủ tục sang tên. Trên thực tế, trong giao dịch dân sự người dân cần công chứng để bảo đảm tính pháp lý, bảo vệ quyền lợi của mình khi có tranh chấp vì văn bản công chứng được coi là chứng cứ, có giá trị pháp lý để các cơ quan nhà nước có thẩm quyền xem xét, giải quyết.
Việc công chứng viên kiểm tra và chịu trách nhiệm về tính xác thực, tính hợp pháp đối với nhiều yếu tố như: thời điểm giao kết hợp đồng, giao dịch; tư cách, năng lực chủ thể tham gia hợp đồng, giao dịch; sự tự nguyện của các bên, quyền sở hữu tài sản hợp pháp và các nội dung thỏa thuận của các bên trong hợp đồng… là hoàn toàn phù hợp với các nguyên tắc của pháp luật về giao dịch dân sự, bảo đảm tính công bằng ngay từ quan hệ hợp đồng giao dịch về bất động sản, nhằm hạn chế rủi ro cho các bên tham gia giao dịch.
Nếu theo đề xuất của Bộ Xây dựng về thời điểm có hiệu lực của hợp đồng thì với các hợp đồng góp vốn mua bất động sản hình thành trong tương lai sẽ không có hiệu lực cho đến khi bên mua nhận bàn giao bất động sản. Trường hợp này mâu thuẫn với chính các quy định hiện hành do Bộ Xây dựng soạn thảo công nhận các giao dịch bất động sản hình thành trong tương lai như: Luật Kinh doanh bất động sản, Nghị định 71/2010, Thông tư 16/2010.
2. Báo Quân đội nhân dân có bài Chồng chéo văn bản Luật. Bài báo phản ánh: Tại kỳ họp bàn về công tác xây dựng và giám sát thi hành luật, Ủy ban Thường vụ Quốc hội Khóa XII xác định 41 văn bản quy phạm pháp luật đang có quy định chồng chéo, mâu thuẫn...
Chẳng hạn như trong lĩnh vực quản lý đất đai, chỉ cần có Luật Đất đai là đủ, đằng này Luật Đầu tư, Luật Xây dựng, Luật Nhà ở… đi kèm với đó là hàng loạt các văn bản dưới luật cũng đều can thiệp vào cùng một đối tượng là “đất đai”. Do thiếu sự phối hợp, các cơ quan không nghiên cứu kỹ các văn bản luật đã ban hành để đưa ra các quy định nên dẫn đến tình trạng mỗi luật điều chỉnh mỗi kiểu, người dân chẳng biết đâu mà lần.
Để loại bỏ các quy định, văn bản quy phạm pháp luật mâu thuẫn, chồng chéo, hết hiệu lực, không phù hợp, lâu nay Bộ Tư pháp đã phối hợp với các cơ quan chức năng tổ chức rà soát các văn bản quy phạm pháp luật. Tuy nhiên, trên phạm vi toàn quốc và ở từng lĩnh vực, từng cấp cụ thể vẫn còn những văn bản chồng chéo, mâu thuẫn. Muốn giảm tối đa những văn bản như vậy, dư luận cho rằng việc rà soát cần phải được tiến hành thường xuyên, chặt chẽ, kỹ càng hơn. Đối với các văn bản quy phạm pháp luật đang có quy định chồng chéo, mâu thuẫn, cũng cần phải làm rõ mâu thuẫn chồng chéo ở chỗ nào, thuộc trách nhiệm của trung ương hay của địa phương để rút kinh nghiệm nghiêm túc. Tuy nhiên, điều quan trọng vẫn là quan điểm, nhận thức về tính hợp hiến, hợp pháp và tính thống nhất của hệ thống văn bản quy phạm pháp luật. Chúng ta đều biết, luật cơ bản, có hiệu lực pháp lý cao nhất của Nhà nước là Hiến pháp. Việc ban hành các văn bản quy phạm pháp luật ở bất cứ cấp nào cũng phải phù hợp với Hiến pháp, bảo đảm tính thống nhất, thứ bậc hiệu lực pháp lý của văn bản trong hệ thống pháp luật. Văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước cấp dưới ban hành phải phù hợp với văn bản quy phạm pháp luật của cơ quan nhà nước cấp trên... Nếu mọi người, mọi cấp, mọi ngành đều quán triệt rõ tinh thần đó thì chắc chắn các văn bản quy phạm pháp luật mâu thuẫn, chồng chéo sẽ không xuất hiện.
Việc ban hành quá nhiều văn bản quy phạm pháp luật với hiệu lực pháp lý khác nhau, chồng chéo, mâu thuẫn... đã gây nhiều khó khăn cho quá trình áp dụng luật và việc chấp hành pháp luật của người dân. Để quản lý chặt chẽ xã hội, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân trong việc chấp hành pháp luật, dư luận mong rằng những văn bản quy phạm pháp luật trái với Hiến pháp, trái với văn bản của cơ quan nhà nước cấp trên sớm được cơ quan nhà nước có thẩm quyền bãi bỏ, đình chỉ thi hành.