Điểm tin báo chí sáng ngày 15 tháng 4 năm 2011

15/04/2011
Trong buổi sáng ngày 15/4/2011, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
 

I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:

1. Báo Người lao động phản ánh: HĐND TP Cần Thơ khóa VII (nhiệm kỳ 2004-2011) đã họp bất thường ngày 14-4 bầu bổ sung ông Nguyễn Thanh Sơn (SN 1957, quê Kiên Giang), Phó Chủ tịch Thường trực UBND TP, giữ chức Chủ tịch UBND TP; bầu ông Lê Hùng Dũng (SN 1957, quê Bạc Liêu), Giám đốc Sở Y tế TP, giữ chức Phó Chủ tịch UBND TP Cần Thơ. HĐND TP Cần Thơ cũng thông qua tờ trình về việc miễn nhiệm chức danh chủ tịch UBND TP đối với ông Trần Thanh Mẫn, Ủy viên Trung ương Đảng, trước đó đã được bầu làm Bí thư Thành ủy TP.

Cùng ngày, HĐND tỉnh Bắc Ninh khóa XVI đã tổ chức kỳ họp và bầu ông Nguyễn Sỹ, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy, giữ chức Chủ tịch HĐND tỉnh nhiệm kỳ 2004-2011; bầu ông Nguyễn Nhân Chiến, Phó Bí thư Tỉnh ủy, Phó Chủ tịch Thường trực UBND tỉnh, giữ chức Chủ tịch UBND tỉnh.

2. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 14-4, Ban Thường trực Ủy ban MTTQ TPHCM tổ chức hội nghị hiệp thương lần thứ 3 lựa chọn danh sách chính thức các ứng cử viên đại biểu Quốc hội (ĐBQH) khóa XIII trên địa bàn TPHCM. Bà Phạm Phương Thảo, Chủ tịch HĐND TP, Chủ tịch Hội đồng bầu cử TP, dự hội nghị. Theo Phó Chủ tịch Ủy ban MTTQ TP Trần Trung Tính, tổng số người được cơ quan tổ chức giới thiệu là 37/41 người, có 4 người gửi đơn xin rút tên không ứng cử (Nguyễn Thị Hậu, Huỳnh Đăng Linh, Kiều Ngọc Vũ và Nguyễn Thị Trúc Lâm); số người tự ứng cử còn 20/22 người do có 2 người rút tên không ứng cử (Bùi Văn Viện và Lương Văn Trí).

Từ ngày 24-3 đến 31-3, Ủy ban MTTQ TP đã tổ chức lấy ý kiến nhận xét, tín nhiệm của cử tri nơi cư trú và nơi làm việc của ứng cử viên. Kết quả tín nhiệm ở nơi cư trú: 37 người do cơ quan, tổ chức, đơn vị giới thiệu đạt tỷ lệ từ 95,23% đến 100%; 7/20 người tự ứng cử đạt tỷ lệ từ 55,5% đến 100%. Kết quả tín nhiệm ở nơi làm việc: 37 người do cơ quan, tổ chức giới thiệu đạt tỷ lệ từ 98,61% đến 100%; 5/10 người tự ứng cử đạt tỷ lệ từ 59,7% đến 100%.

3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: “Trong tháng 9, lần đầu tiên Việt Nam sẽ tổ chức diễn tập ứng phó với động đất và sóng thần tại Đà Nẵng. Sau này, căn cứ tình hình cụ thể, ở những vùng có nguy cơ sóng thần sẽ tiếp tục tổ chức diễn tập”. Thiếu tướng Phạm Hoài Giang, Chánh Văn phòng Ủy ban Quốc gia tìm kiếm cứu nạn, cho biết bên lề hội nghị triển khai công tác phòng chống lụt bão và tìm kiếm cứu nạn năm 2011 do Bộ Tài nguyên và Môi trường tổ chức ngày 14-4.

Mục đích chính là kiểm tra hệ thống cảnh báo sóng thần, việc tổ chức truyền dẫn tin và xử lý tin tức. Cùng với đó, giúp người dân biết khi xảy ra sóng thần thì phải hành động như thế nào, đồng thời nâng cao kỹ năng xử lý thiên tai đối với cơ quan chuyên môn và chính quyền.

4. Báo Pháp luật và xã hội phản ánh: Bộ Nội vụ cho biết, từ ngày 25-4 Dự án tuyển chọn 600 trí thức trẻ làm Phó Chủ tịch UBND xã sẽ bắt đầu nhận hồ sơ đăng ký. Dự án sẽ thành lập Hội đồng tuyển chọn 2 cấp tại Bộ Nội vụ và tại UBND 20 tỉnh có huyện nghèo nhằm tuyển chọn đúng người, đủ tiêu chuẩn làm Phó Chủ tịch UBND xã. Việc tuyển chọn thí điểm tại địa phương sẽ có sự giám sát của các cơ quan truyền thông.

Những trí thức trẻ được phê duyệt sẽ được bồi dưỡng về vị trí, chức danh, công việc chuyên môn mà họ sẽ phải đảm nhận dưới chức danh Phó Chủ tịch UBND xã. Ngoài ra các quy định về thẩm quyền, kỹ năng điều hành, các kinh nghiệm, tình huống thực tiễn cũng như quyền lợi, chính sách của họ ở địa phương… cũng sẽ được trang bị đến đội viên. Sau khi hoàn thành chương trình bồi dưỡng này, đội viên dự án sẽ được đưa về xã công tác.UBND các huyện nghèo sẽ phối hợp với cấp ủy, chính quyền xã làm quy trình, thủ tục để trình HĐND xã bầu, phê chuẩn đội viên Dự án vào chức danh Phó Chủ tịch UBND xã. 

II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:

1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Giải quyết bồi thường nhà nước: Còn lúng túng. Bài báo phản ánh: Bộ Tư pháp vừa trình Thủ tướng Chính phủ báo cáo sơ kết một năm thi hành Luật Trách nhiệm bồi thường của Nhà nước. Theo đó, đến tháng 10-2010, các cơ quan có trách nhiệm bồi thường đã tiếp nhận 308 vụ yêu cầu bồi thường thiệt hại, thụ lý giải quyết 220 vụ (số liệu này chưa đầy đủ bởi nhiều địa phương chưa báo cáo và nhiều trường hợp người bị thiệt hại khởi kiện ra tòa).

Cũng theo báo cáo, hoạt động giải quyết bồi thường của các cơ quan có trách nhiệm còn lúng túng, chưa kịp thời. Có vụ chưa giải quyết theo đúng trình tự, thủ tục, quy định, gây bức xúc trong nhân dân. Mặt khác, việc xác định trách nhiệm hoàn trả của người thi hành công vụ còn hạn chế... Bộ Tư pháp cũng kiến nghị Thủ tướng sớm xem xét, quyết định Đề án xây dựng đơn vị chuyên trách thuộc Bộ Tư pháp, kiện toàn tổ chức Sở Tư pháp để thực hiện nhiệm vụ quản lý nhà nước về công tác bồi thường.

Báo cũng có bài “Vụ cán bộ Sở Tư pháp TP Cần Thơ nhận hối lộ bị bắt: Khởi tố, bắt giam ba đối tượng liên quan. Bài báo phản ánh: Liên quan đến vụ ông Phạm Thanh Dũng, phó trưởng phòng Hành chính-Tư pháp (Sở Tư pháp TP Cần Thơ), nhận hối lộ của đường dây cò môi giới hôn nhân với người nước ngoài, ngày 14-4, Công an TP Cần Thơ tiến hành bắt giữ thêm ba đối tượng liên quan.

Cả ba đối tượng bị khởi tố, bắt tạm giam về hành vi đưa hối lộ. Đó là Nguyễn Hoàng Minh, cán bộ hộ tịch phường An Lạc, quận Ninh Kiều, TP Cần Thơ; Trần Thị Thanh Hường (ngụ phường 15, quận Tân Bình, TP.HCM), giáo viên kiêm thông dịch viên tiếng Hàn và A Hữu Thọ (ngụ khu phố 8, phường Bình Hưng Hòa A, quận Bình Tân, TP.HCM), nhân viên Công ty Kim Việt Hưng.

Kết quả điều tra ban đầu cho thấy Nguyễn Hoàng Minh và Trần Thị Thanh Hường đã đứng ra nhận hồ sơ kết hôn có yếu tố nước ngoài, sau đó câu kết với Phạm Thanh Dũng để nhờ giải quyết. Số tiền Minh đưa hối lộ cho Dũng bước đầu cơ quan điều tra đã chứng minh là trên 1,2 tỉ đồng. Còn Trần Thị Thanh Hường đã chuyển tiền hối lộ vào tài khoản của ông LVR - là tài khoản do Dũng mượn CMND của ông R để mở tại Ngân hàng Đông Á với số tiền trên 241 triệu đồng. Ngoài việc quan hệ “làm ăn” trực tiếp với Minh, Hường thì Phạm Thanh Dũng còn câu kết với Trần Ngọc Trung (đã bị khởi tố, bắt tạm giam) để thông qua Trung nhận tiền để làm hồ sơ cho A Hữu Thọ. Thọ đã chuyển vào tài khoản của Trung trên 263 triệu đồng. Sau đó Trung rút tiền từ tài khoản ra để đưa cho Dũng. Cũng theo thông tin từ Cơ quan CSĐT Công an TP Cần Thơ, vụ Phạm Thanh Dũng nhận hối lộ, kết quả điều tra đến đầu tháng 4-2011 đã làm rõ được một số hành vi, thủ đoạn. Theo đó, tháng 4-2009, Phạm Thanh Dũng được lãnh đạo Sở Tư pháp TP Cần Thơ phân công phụ trách lĩnh vực đăng ký kết hôn có yếu tố nước ngoài. Theo đó, nhiệm vụ được giao là tiếp nhận hồ sơ, kiểm tra và phỏng vấn sau đó đề xuất tham mưu cho lãnh đạo Sở cấp chứng nhận cho các trường hợp người Việt Nam đã được đăng ký kết hôn tại nước ngoài (hồ sơ xin ghi chú kết hôn chủ yếu là cấp cho các trường hợp phụ nữ Việt Nam lấy chồng Hàn Quốc) và cấp giấy chứng nhận kết hôn cho người Việt Nam kết hôn với người nước ngoài (hồ sơ đăng ký kết hôn chủ yếu cấp cho các phụ nữ lấy chồng Đài Loan). Lợi dụng nhiệm vụ được giao, Phạm Thanh Dũng đã móc nối với các đối tượng môi giới kết hôn để nhận tiền giúp các đối tượng giải quyết các hồ sơ kết hôn có yếu tố nước ngoài. Mỗi hồ sơ xin ghi chú, Dũng nhận từ 250 đến 400 USD, hồ sơ xin đăng ký kết hôn Dũng nhận từ 400 đến 1.200 USD. Ngoài ra, với trường hợp xin ghi chú kết hôn hoặc xin đăng ký kết hôn mà có sự chênh lệch quá 24 tuổi, một trong hai người trong hồ sơ từng ly hôn hoặc bị dị tật… thì phải “chung chi” thêm cho Dũng từ 400 đến 1.200 USD.

Theo Thượng tá Nguyễn Văn Thuận, Phó Thủ trưởng Cơ quan CSĐT, Trưởng phòng PC46 Công an TP Cần Thơ, đây là vụ án đưa, nhận hối lộ lớn nhất từ trước đến nay trên địa bàn TP Cần Thơ bị phát hiện và bắt giữ. Số tiền nhận hối lộ lên đến hàng chục tỉ đồng, hành vi phạm tội diễn ra trong thời gian dài và liên quan đến nhiều đối tượng.

Báo cũng có bài Ủy quyền dân sự: Luật chưa rõ, nhiều cách hiểu. Bài báo phản ánh: Trong thực tiễn xét xử, nhiều bản án dân sự của tòa cấp dưới đã bị tòa cấp trên hủy, sửa với lý do giấy ủy quyền của đương sự không ghi rõ từng nội dung ủy quyền. Có chuyện này cũng bởi luật chưa quy định cụ thể, gây nhiều cách hiểu khác nhau...

Cách hiểu thứ nhất dựa vào hướng dẫn trong Nghị quyết 05 năm 2006 của Hội đồng Thẩm phán TAND Tối cao. Theo đó, người ủy quyền phải ghi rõ từng nội dung ủy quyền cho người được ủy quyền trong văn bản. Chẳng hạn giấy ủy quyền phải ghi “ông A. được thay mặt tôi kháng cáo bản án” thì người được ủy quyền mới có quyền kháng cáo.

Ngược lại, cách hiểu thứ hai thoáng hơn, lập luận Điều 73 Bộ luật Tố tụng dân sự (về người đại diện) không bắt buộc giấy ủy quyền phải ghi chi ly từng công việc của người được ủy quyền nên chỉ cần một giấy ủy quyền ban đầu có tính bao quát là đủ. Chẳng hạn, giấy ủy quyền ban đầu chỉ cần ghi “ông A. được thay mặt tôi tham gia tố tụng” thì người được ủy quyền đương nhiên có mọi quyền và nghĩa vụ xuyên suốt mọi giai đoạn tố tụng.

TS Nguyễn Văn Tiến (ĐH Luật TP.HCM) nhận xét: Mỗi giai đoạn tố tụng đều có những thủ tục khác nhau nên có những yêu cầu khác nhau. Vì lẽ đó, luồng ý kiến đòi hỏi giấy ủy quyền phải ghi rõ từng nội dung ủy quyền không hẳn là vô cớ. Từ đó, TS Tiến đề xuất TAND Tối cao cần hướng dẫn thêm là văn bản ủy quyền chung ban đầu có phạm vi ra sao, có giá trị đến giai đoạn nào trong tố tụng.

2. Báo Công an thành phố Hồ Chí Minh có bài Bao giờ công lý được thực thi?. Bài báo phản ánh: Như chúng tôi đã từng đề cập, gia đình bảy anh em họ Phạm (gồm Tâm, Cương, Hưng, Duyên, Mai, Dũng và Chi) vì cha mẹ mất không để lại di chúc nên phải nhờ đến TAND thị xã Cao Lãnh phân chia tài sản thừa kế căn nhà số 157 Hùng Vương, phường 2, thị xã Cao Lãnh.

Đội THA thị xã Cao Lãnh sau khi nhận được hồ sơ theo thẩm quyền đã nhanh nhảu bán căn nhà trên cho ông Trí và bà Hoa với giá 94 lượng vàng (cả hai đã nộp 26 lượng, tương đương 124 triệu đồng). Số tiền trên đã được THA thị xã Cao Lãnh mang gửi ngân hàng... lấy lãi (?!). Vì hồ sơ pháp lý căn nhà chưa đầy đủ cộng với việc hai trong số bảy anh em (ông Dũng và bà Chi) chưa đồng ý với bản án nên THA có trách nhiệm phải hoàn tất hồ sơ. Được THA hướng dẫn, bà Tâm đã đứng ra làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng (GCNQSD) nhà và đất để hợp thức hóa thủ tục mua bán với ông Trí, bà Hoa. Ngày 17-5-2001, UBND tỉnh Đồng Tháp cấp GCNQSD căn nhà trên. Tuy nhiên khi ông Trí, bà Hoa cầm hợp đồng đến công chứng thì hồ sơ bị ách lại do có sự tranh chấp, không đồng tình của hai trong số các anh em. Ngày 14-3-2002, UBND tỉnh Đồng Tháp bất ngờ ra quyết định thu hồi GCNQSD đã cấp cho bà Tâm mà không thông báo lý do. Vụ việc càng phức tạp thêm khi ngày 11-6-2003, THA lại có quyết định giao trung tâm bán đấu giá căn nhà trên với giá khởi điểm gần một tỷ đồng. Tất nhiên, ông Trí, bà Hoa không đồng tình vì đã làm thủ tục mua căn nhà trên với THA.

Ngày 17-5-2005, TAND tỉnh Đồng Tháp mở phiên tòa xét xử do ông Trí và bà Hoa khởi kiện yêu cầu “bồi thường thiệt hại trong việc chuyển nhượng QSD đất và nhà” mà bị đơn lại là... năm anh chị em Tâm, Cương, Hưng, Duyên và Mai?! Điều khiến dư luận bất bình là bản án do Hội đồng xét xử TAND tỉnh Đồng Tháp buộc năm anh em họ Phạm mỗi người phải có nhiệm vụ... bồi thường hợp đồng cho ông Trí, bà Hoa với số tiền 74.443.483 đồng?!

Gần 10 năm đã trôi qua cũng là ngần ấy thời gian gia đình anh chị em bà Tâm vác đơn cầu cứu khắp nơi. Thay vì mỗi người được nhận một phần tài sản thừa kế cha mẹ thì ngược lại, vì sai phạm của Đội THA thị xã Cao Lãnh, bảy cá nhân trên lại phải gánh thêm khoản nợ hàng trăm triệu đồng “từ trên trời rơi xuống”. Cho đến giờ này, căn nhà trên đã được bán đấu giá với số tiền 1 tỷ 680 triệu đồng cho một cá nhân khác, nhưng số tiền trên vẫn chưa được trả về đúng khổ chủ của nó. Cũng thời gian qua, mặc dù đã viết hàng trăm lá đơn khiếu nại về sai phạm của THA thị xã Cao Lãnh, tuy nhiên các nạn nhân vẫn không nhận được sự phản hồi nào từ các cơ quan có thẩm quyền, ngoại trừ những “phiếu chuyển đơn” theo thủ tục hành chính. Càng trớ trêu hơn khi gần đây, cán bộ cơ quan THA tỉnh Đồng Tháp lại tiếp tục đến tận cơ quan bà Duyên làm việc để yêu cầu “phối hợp” THA bằng cách... trừ lương. Những ai đã về hưu thì trừ vào... bảo hiểm xã hội?! Trái ngược với sự bất bình của các “nạn nhân” là sự bình thản đến ngạc nhiên của cơ quan THA. Những sai phạm như: THA thị xã Cao Lãnh dùng tiền ông Trí bà Hoa mua nhà nộp vào ngân hàng để lấy lãi mua sắm phương tiện cho đơn vị; tự ý chi trả sai khi chưa có kế hoạch chi trả, định giá nhà thấp hơn 124 triệu đồng sau khi tòa án định giá... lại được cấp trên kết luận chỉ là “một bài học về công tác nghiệp vụ” và sau đó là sự im lặng.
Thật trớ trêu khi một vụ sai phạm nghiêm trọng từ phía cơ quan THA nhưng cuối cùng hậu quả đã được “đẩy” về phía người dân khiến gia đình họ rơi vào cảnh khốn đốn.

3. Báo Nhà báo và công luận có bài Bán đấu giá bất động sản để thi hành án (THA): Ai hưởng lợi từ việc áp “giá ma”?. Bài báo phản ánh: Qua tìm hiểu, chúng tôi được biết, để có vốn sản xuất kinh doanh đồ gỗ mỹ nghệ, ngày 11/10/2007 gia đình ông Tới, bà Thể đã vay 400 triệu đồng của Ngân hàng TMCP Nam Việt- chi nhánh Hà Nội (Navibank), thời hạn vay 12 tháng. Ðể đảm bảo số tiền vay, vợ chồng ông Tới đã phải thế chấp 162m2 đất ở (trong đó có 01 ngôi nhà cấp 4 cùng các tài sản gắn liền trên đất). Trong Biên bản kiểm tra, định giá tài sản ngày 09/10/2007 do phía Navibank thẩm định, tài sản mà gia đình ông Tới đưa ra thế chấp được định giá là 810 triệu đồng. Một năm sau đó, do việc làm ăn bị thua lỗ, gia đình ông Tới chỉ hoàn trả cho ngân hàng được 100 triệu tiền gốc và toàn bộ phần tiền lãi. Số nợ còn lại là 300 triệu đồng gia đình ông Tới không có khả năng chi trả. Bởi vậy, Navibank quyết định khởi kiện gia đình ông Tới ra tòa án.

Theo đó, ngày 23/09/2009 TAND tỉnh Bắc Ninh đã có bản án số 21 buộc ông Tới phải hoàn trả cho ngân hàng cả gốc lẫn lãi. Nếu sau khi bản án có hiệu lực pháp luật mà ông Tới không thực hiện đúng nghĩa vụ trả nợ thì thửa đất cùng các tài sản gắn liền trên đất sẽ được BÐG theo quy định của pháp luật. Do phía gia đình ông Tới không có tiền nộp, nên ngày 24/12/2009, chấp hành viên Cục THA dân sự tỉnh Bắc Ninh đã tiến hành cưỡng chế, kê biên, định giá tài sản của vợ chồng ông Tới với giá 651.785.000 đồng. Tiếp đó, để tiến hành BÐG tài sản nói trên, Cục THA dân sự tỉnh Bắc Ninh đã ủy quyền cho Trung tâm bán đấu giá BÐG tài sản Bắc Ninh (TTDVBÐGTS) đứng ra tổ chức BÐG. Sau 3 lần tổ chức BÐG không thành, ngày 04/10/2010 TTDVBÐGTS đã tổ chức BÐG tài sản trên với giá là 428.136.000 đồng. Người trúng đấu giá là ông Nguyễn Văn Thăng trú tại xóm 2- thôn Cẩm Giàng- xã Ðồng Nguyên- TX Từ Sơn- Bắc Ninh.

Ngày 14/03/2011, Cục THADS có quyết định cưỡng chế buộc gia đình ông Ðàm Xuân Tới phải giao cho người trúng đấu giá tài sản- quyền sử dụng đất thửa đất đã thế chấp ngân hàng nhưng đến nay vẫn chưa thực hiện được. Quyết định của tòa án đã có hiệu lực, việc thi hành án là cần thiết. Nhưng quá trình thực thi có nhiều dấu hiệu bất thường. Cụ thể là, để đưa những tài sản thế chấp nói trên ra BÐG, TTDVBÐGTS đã thông báo 04 lần sai sự thật về tài sản bán đấu giá, như đã “hóa phép” ra 01 ngôi nhà 2 tầng: tầng 01 có diện tích 43m2, tầng 02 diện tích 52m2, trong khi nhà gắn trên đất của gia đình ông Tới chỉ là căn nhà cấp 4. Nghiêm trọng hơn, để bưng bít thông tin về việc BÐG, TTDVBÐGTS đã không niêm yết công khai việc BÐG tài sản tại nơi có bất động sản và những văn bản giấy tờ liên quan đến tài sản BÐG. Hành vi này đã vi phạm Khoản 1- Ðiều 12 Nghị định số 05/2005/NÐ-CP ngày 18/01/2005 về BÐG tài sản: “Người BÐG tài sản phải niêm yết việc BÐG tài sản tại nơi BÐG, nơi trưng bày tài sản, nơi đặt trụ sở của người BÐG tài sản, nơi có bất động sản BÐG chậm nhất là 7 ngày…”

Trao đổi với PV, ông Tới bức xúc: “Việc thông báo sai sự thật về tài sản BÐG và hành vi bưng bít thông tin tài sản đấu giá của TTDVBÐGTS là nguyên nhân chính dẫn đến kết quả BÐG lần thứ 4 chỉ được 428.136.000 đồng, trong khi giá thị trường là 02 tỷ đồng. Kết quả BÐG nói trên là quá phi lý, nó đã xâm hại nghiêm trọng đến quyền và lợi ích hợp pháp của gia đình tôi. Vậy, ai đã cố tình áp “giá ma” cho thửa đất của gia đình tôi để hưởng lợi trong vụ án này?”. Rõ ràng, có nợ thì phải trả, đó là điều không thể thoái thác nhưng cách giải quyết của TTDVBÐGTS là điều khó có thể chấp nhận được. Vì lẽ đó, công luận đề nghị các cơ quan thi hành tố tụng tỉnh Bắc Ninh cần xem xét lại việc đấu giá để tránh sự trục lợi cá nhân và đảm bảo lợi ích chính đáng cho người dân.