I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Người Lao động có bài: Việt Nam ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền LHQ. Bài báo đưa tin: Phát biểu tại khóa họp lần thứ 16 Hội đồng Nhân quyền Liên Hiệp Quốc (LHQ) ở Geneva (Thụy Sĩ) chiều 28-2, Thứ trưởng Thường trực Bộ Ngoại giao Phạm Bình Minh cho biết Việt Nam sẽ ứng cử vào Hội đồng Nhân quyền LHQ, nhiệm kỳ 2013-2016.
2. Báo Giao thông Vận tải Ðiện tử đưa tin: Bộ trưởng Bộ GTVT vừa có Quyết định số 309/QĐ-BGTVT về việc công bố danh mục văn bản quy phạm pháp luật về GTVT hết hiệu lực thi hành. Danh mục gồm 21 văn bản QPPL, trong đó: Hàng không có 5 văn bản (2 Nghị định và 3 Quyết định); Đường bộ có 9 văn bản (2 Thông tư, 7 Quyết định); Đường thủy nội địa có 5 văn bản (5 Quyết định); Quản lý chung có 2 văn bản (1 Thông tư, 1 Quyết định).
Các văn bản QPPL này hết hiệu lực thi hành từ ngày 23/2/2011.
3. Báo Dân Việt đưa tin: Chiều 1.3, thừa uỷ quyền của Chủ tịch nước CHXHCN Việt Nam, Đại tướng Phùng Quang Thanh - Uỷ viên Bộ Chính trị, Phó Bí thư Quân uỷ T.Ư, Bộ trưởng Bộ Quốc phòng đã trao Quyết định số 209/QĐ-CTN, ngày 22-2-2011 của Chủ tịch nước về việc bổ nhiệm Trung tướng Ngô Xuân Lịch, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam giữ chức Chủ nhiệm Tổng cục Chính trị QĐND Việt Nam thay Đại tướng Lê Văn Dũng.
4. Báo điện tử VTC News đưa tin: Bộ GD&ĐT vừa ban hành Quy chế đào tạo trình độ thạc sĩ mới. Quy chế này có hiệu lực thi hành kể từ ngày 15/4/2011. Theo đó, thời gian thi tuyển sinh đào tạo trình độ thạc sĩ được tổ chức từ 1 đến 2 lần/ năm. Các môn thi tuyển gồm: ngoại ngữ, môn cơ bản, môn cơ sở của ngành hoặc chuyên ngành đào tạo.
Đối với học viên tuyển sinh từ kỳ thi tháng 8/2011 trở đi áp dụng chương trình đào tạo quy định tại Thông tư này. Đối với học viên tuyển sinh năm 2011, 2012 tùy theo điều kiện, cơ sở đào tạo có thể áp dụng hình thức đào tạo theo học chế tín chỉ hoặc theo niên chế.
Từ năm 2013, các cơ sở đào tạo trình độ thạc sĩ áp dụng hình thức đào tạo quy định tại thông tư này. Trước ngày 30/8/2011, thủ trưởng cơ sở đào tạo phải hoàn thành việc xây dựng chương trình đào tạo trình độ thạc sĩ quy định mới.
5. Trang web ThienNhien.Net có bài Chương trình giáo dục Môi trường và Quyền con người. Bài báo đưa tin: Sáng kiến giáo dục “Môi trường và Quyền con người” là dự án hợp tác giữa Viện Nghiên cứu Quyền con người (VIHR) trực thuộc Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh và Hiệp hội Bảo tồn Thiên nhiên Quốc tế (IUCN) tại Việt Nam. Dự án này mong muốn đưa nội dung môi trường và quyền con người lồng ghép vào các chương trình giảng dạy của Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh – nơi có chức năng đào tạo cán bộ quản lý cấp trung và cao cấp của Nhà nước.
Ngày 28/02/2011, IUCN và VIHR đã tổ chức cuộc họp tham vấn “Thúc đẩy sự tham gia tích cực của xã hội dân sự trong quản trị môi trường”, với sự tham gia của đại diện hơn 10 tổ chức phi chính phủ Việt Nam (VNGOs). Kết quả tham vấn sẽ được các bên tiếp tục xem xét để đưa vào nội dung giảng dạy Môi trường và Quyền con người tại Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh.
6. Báo Dân trí có bài Chưa phát hiện ngân hàng găm giữ USD. Bài báo đưa tin: Thống đốc Nguyễn Văn Giàu khẳng định: NHNN chưa phát hiện ngân hàng nào găm giữ ngoại tệ như phản ánh của phương tiện thông tin đại chúng. Còn trạng thái ngoại tệ của toàn hệ thống dương 1,58% trước khi điều chỉnh tỷ giá và âm 1,16% sau khi điều chỉnh là đúng.
Phát biểu với báo giới xung quanh việc triển khai Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ trong ngành ngân hàng, Thống đốc Ngân hàng Nhà nước (NHNN) Nguyễn Văn Giàu cho hay: Thanh khoản của hệ thống ngân hàng luôn ở trạng thái dương kể từ năm 2007 đến nay.
Ý đồ bơm ra và hút vào tiền đồng trong thời gian qua đã thực hiện thành công. Trước tết, NHNN đã cung ứng hỗ trợ vốn thanh toán cho các ngân hàng thương mại khoảng 132.000 tỷ đồng, tính đến ngày 28/2, NHNN đã hút khỏi thị trường hơn 100.000 tỷ đồng và hiện chỉ còn lại 27.000 tỷ đồng trong hệ thống.
Tính đến cuối tháng 2/2011, tăng trưởng tín dụng cả VND và ngoại tệ tăng khoảng 3,27%. Tiền gửi của dân cư trong hệ thống ngân hàng cũng tăng nhanh ở cả VND và ngoại tệ. Đây là dấu hiệu cho thấy kết quả thành công bước đầu trong việc thực hiện mục tiêu kiềm chế lạm phát.
Trả lời câu hỏi của báo giới về tình trạng găm giữ ngoại tệ tại các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước và các NHTM, Thống đốc NHNN khẳng định: Về cơ bản các tập đoàn, tổng công ty Nhà nước thực hiện khá tốt việc bán USD cho các ngân hàng thương mại. Việc bán USD của các doanh nghiệp Nhà nước đã tác động lớn tới thị trường, giúp giá USD tự do giảm mạnh.
NHNN cũng chưa phát hiện thấy ngân hàng nào găm giữ ngoại tệ như phản ánh của phương tiện thông tin đại chúng. Trạng thái ngoại tệ của toàn hệ thống dương 1,58% trước khi điều chỉnh tỷ giá và âm 1,16% sau khi điều chỉnh là đúng. Tuy nhiên, không có chuyện cứ 10 ngân hàng là có thể găm giữ từ 2 - 3 tỷ USD.
Về triển khai Nghị quyết 11 của Chính phủ về những giải pháp chủ yếu tập trung kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội, các đơn vị trong toàn ngành ngân hàng tập trung thực hiện một cách đồng bộ, quyết liệt các nhiệm vụ và giải pháp nhằm ổn định thị trường tiền tệ, bảo đảm an toàn hệ thống, kiểm soát tốc độ tăng tín dụng dưới 20% và tốc độ tăng tổng phương tiện thanh toán khoảng 15% - 16%; điều hành lãi suất và tỷ giá ở mức hợp lý.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Trang Web eFinance Online có bài Có nên lấy lương cơ bản làm căn cứ tính mức phạt hành chính? Bài báo đưa tin: Góp ý cho dự thảo Luật Xử lý Vi phạm hành chính đang được Bộ Tư pháp chủ trì soạn thảo, một số chuyên gia đề xuất nên học tập kinh nghiệm nhiều nước trên thế giới là tính tiền phạt theo số lần mức lương tối thiểu. Tuy nhiên, một số ý kiến không tán thành việc lấy mức lương cơ bản làm căn cứ vì cho rằng lộ trình sắp tới là mức lương cơ bản sẽ thay đổi liên tục trong khi Luật rất cần bảo đảm tính ổn định và khả thi. Pháp lệnh có thể thay đổi linh hoạt được, chứ khi đã ban hành Luật thì không thể thay đổi một sớm một chiều. Theo Pháp lệnh năm 2008, mức phạt tiền tối đa trong xử phạt vi phạm hành chính là 500 triệu đồng. Mức phạt này đã quá lạc hậu, không đủ sức răn đe, nhất là trong bối cảnh giá cả leo thang như thời gian qua. Có ý kiến cho rằng có thể dựa vào tình hình biến động giá cả kinh tế xã hội do Quốc hội công bố để điều chỉnh mức xử phạt vi phạm hành chính. Chẳng hạn, nếu Quốc hội công bố giá cả biến động ở mức 30% chẳng hạn thì mức phạt tiền sẽ tăng lên tương ứng.
Phân tích thêm về việc xác định mức phạt vi phạm hành chính, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường cho rằng mặc dù có nhiều biện pháp khác để lồng ghép, phối hợp với nhau song phạt tiền vẫn là hình thức xử phạt quan trọng. Vì vậy cần nghiên cứu xem trong Luật, mức phạt tiền có tiếp tục để mức tối đa không hay sẽ điều chỉnh theo hướng nào cho hợp lý với tình hình lạm phát từ năm 2008 đến nay. Bộ trưởng cũng gợi ý có thể đưa ra mức phạt cao nhất là 1 tỷ đồng nhưng sẽ không quy định mức tối đa trong từng lĩnh vực quản lý nhà nước.
Trên thực tế, quy định về mức phạt tối đa rất nhanh lạc hậu nên rất cần có giải pháp để vi phạm hành chính bị xử lý nghiêm minh hơn. Chẳng hạn, khi những container rác thải được chở về cảng biển Việt Nam bị phát hiện thì người ta sẵn sàng không nhận là chủ hoặc thậm chí chấp nhận mức phạt 500 triệu đồng trong lĩnh vực bảo vệ môi trường. Kinh nghiệm của Singapore cho thấy, nước này áp dụng mức phạt tăng cao dần và đến một mức cao nhất định, người vi phạm sẽ phải ra Tòa và như vậy để kinh doanh làm giàu thì bất cứ ai cũng phải tuân thủ pháp luật.
2. Báo điện tử Chính phủ đưa tin: Hàng năm, Chính phủ đều có văn bản phân công các Bộ, cơ quan xây dựng các văn bản quy định chi tiết hướng dẫn thi hành các luật, pháp lệnh theo đúng thời hạn.
Trong nhiều phiên họp Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ thường xuyên chỉ đạo, đôn đốc các Bộ, cơ quan tích cực hơn nữa trong việc xây dựng các văn bản quy định chi tiết luật, pháp lệnh để đẩy nhanh tiến độ xây dựng các văn bản quy phạm pháp luật. Riêng trong năm 2010 đã ban hành được 36 văn bản quy phạm pháp luật và nhiều văn bản hướng dẫn kịp thời các luật như: Luật cán bộ công chức, Luật quản lý nợ công, Luật sở hữu trí tuệ... Song trước yêu cầu về xây dựng thể chế ngày càng lớn, mỗi năm Quốc hội ban hành khoảng 20-30 luật, nên khối lượng văn bản Chính phủ cần quy định chi tiết và hướng dẫn ngày càng nhiều.
Tính đến thời điểm đầu năm 2011, các luật do Quốc hội thông qua năm 2010 đã có hiệu lực như: Luật các tổ chức tín dụng, Luật khám bệnh, chữa bệnh, Luật nuôi con nuôi, Luật sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu quả,... Như vậy, trong thời gian tới các cơ quan quản lý cần ban hành khoảng 90 văn bản quy định chi tiết cho các Luật đã có hiệu lực. Tính đến ngày 25/2/2011, còn hơn 55 văn bản quy định chi tiết cần được ban hành. Nhiều văn bản đã được các cơ quan soạn thảo xong và đang được trình các cơ quan có thẩm quyền xem xét, ban hành vào đầu năm 2011. Một số văn bản đang trong quá trình soạn thảo, chuẩn bị trình Chính phủ.
Để đẩy nhanh tiến độ ban hành các văn bản quy định chi tiết như kế hoạch đã đăng ký, cần tiếp tục thực hiện nghiêm Chỉ thị số 31/2006/CT-TTg ngày 25/8/2006 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh công tác soạn thảo và ban hành văn bản quy định chi tiết, hướng dẫn thi hành luật, pháp lệnh; thường xuyên báo cáo Thủ tướng hoặc Phó Thủ tướng được phân công chỉ đạo về tình hình soạn thảo văn bản. Đặc biệt là, để giảm bớt thời gian xử lý, trình văn bản, cần thực hiện theo yêu cầu của Thủ tướng Chính phủ là các Bộ chủ trì soạn thảo phối hợp chặt chẽ với các cơ quan liên quan trong quá trình soạn thảo, nhằm thống nhất quan điểm, nội dung của văn bản trước khi trình Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ; bảo đảm tiến độ, chất lượng dự thảo văn bản và đầy đủ các thủ tục theo quy định của pháp luật.
Đối với các cơ quan liên quan đến soạn thảo, góp ý, thẩm định, thẩm tra văn bản nên tiếp tục phối hợp chặt chẽ với các Bộ, cơ quan chủ trì trong quá trình soạn thảo, trình văn bản. Mối quan hệ phối hợp này cần được thể hiện thường xuyên trong từng khâu của quá trình xây dựng văn bản, theo hướng giảm bớt thủ tục hành chính, giấy tờ, tăng cường trao đổi trực tiếp trong quá trình soạn thảo, theo dõi.
Thực tế cho thấy, càng phối hợp chặt chẽ, trao đổi thông tin thường xuyên thì càng giảm bớt thời gian để các cơ quan giải quyết các ý kiến còn khác nhau và những vấn đề kỹ thuật, góp phần đẩy nhanh được tiến độ xây dựng văn bản quy phạm pháp luật. Bên cạnh đó, các cơ quan có thẩm quyền cần có những giải pháp và kế hoạch dài hạn trong việc nâng cao chất lượng xây dựng pháp luật như: nghiên cứu, xem xét các dự án luật đã có đủ dự thảo văn bản quy định chi tiết như quy định của quy trình ban hành luật; nghiên cứu việc hướng dẫn đồng thời các luật có liên quan để bảo đảm tính đồng bộ, thuận lợi cho việc thực thi các luật trong thực tế.
Các Bộ, cơ quan chủ trì soạn thảo nên chủ động nghiên cứu đầy đủ tác động của chính sách nếu được thực hiện trong thực tế ngay từ khi soạn thảo luật, tổ chức bộ máy, lực lượng nghiên cứu, soạn thảo và tạo điều kiện cho các đơn vị được giao chủ trì soạn thảo thực hiện nhanh các thủ tục trong quy trình xây dựng văn bản. Với những nỗ lực của Chính phủ, cộng đồng doanh nghiệp và người dân hy vọng sẽ tiếp tục được thụ hưởng các chính sách, quy định phù hợp, cũng như tạo điều kiện thuận lợi cho người dân chấp hành đúng các quy định pháp luật.