Điểm tin báo chí sáng ngày 08 tháng 02 năm 2011Trong buổi sáng ngày 08/02/2011, một số báo đã có bài phản ánh những vấn đề nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Dân Việt đưa tin: Vào tối ngày 6-2, hai xe taxi Vinasun, 1 xe taxi Mai Linh, 1 ô tô con và xe tải nhỏ đang dừng trên cầu Ghềnh vì kẹt xe thì tàu SE2 đâm vào, làm 2 người chết tại chỗ, 26 người khác bị thương.
Ngày 7-2, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định khởi tố vụ án vụ tai nạn đường sắt tại cầu Ghềnh về tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng"
Nguyên nhân vụ TNGT được xác định, do nhân viên gác chắn 3 và 4 không tuân thủ quy định điều khiển đèn tín hiệu để phương tiện (ô tô) lưu thông vào lòng cầu Ghềnh (tuyến đường sắt) cả hai đầu cầu gây ách tắc giao thông. Xe ôtô taxi ViNaSun, biển kiểm soát: 56K-9697, đi hướng từ Bửu Hoà sang Quyết Thắng phải lùi lại để 5 xe ôtô qua cầu theo hướng ngược lại, đến khi tàu SE2 tới thì các nhân viên gác chắn không ra được tín hiệu chưa thông cầu nên tàu SE2 vẫn đi vào cầu gây tai nạn giao thông.
2. Trang web Xalo.vn đưa tin: ngày 7/2, khi trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước xung đột xảy ra trong những ngày vừa qua tại khu vực đền Preah Vihear, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga nhấn mạnh: Cũng là thành viên của ASEAN, Việt Nam lo ngại sâu sắc về xung đột tại khu vực đền Preah Vihear trên biên giới giữa Campuchia và Thái Lan. "Việt Nam kêu gọi hai bên kiềm chế, tránh để sự việc diễn biến phức tạp, giải quyết vấn đề thông qua thương lượng hoà bình trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc và trên tinh thần hữu nghị, đoàn kết ASEAN, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hoà bình, ổn định và hợp tác ở khu vực và trên thế giới," bà Nguyễn Phương Nga nói.
3. Báo Dân trí đưa tin: Theo tin từ Cục Cảnh sát Giao thông đường bộ, đường sắt, từ 30 Tết đến mồng 5 Tết Nguyên đán Tân Mão, trên địa bàn toàn quốc đã xảy ra 373 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm 288 người chết, 359 người khác bị thương…
So với Tết năm ngoái, số vụ tai nạn giao thông giảm 24 vụ, tăng 1 người chết, giảm 66 người bị thương.
4. Báo Nhân dân đưa tin: Sáng 6-2, tại Công viên Hòa Bình (Hà Nội), Thành ủy, HÐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội tổ chức lễ phát động Tết trồng cây "Ðời đời nhớ ơn Bác Hồ" Xuân Tân Mão năm 2011.
Tổng Bí thư, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đến dự lễ và tham gia trồng cây.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật & Xã hội đưa tin: Sở Tư pháp Hà Nội đã nghiên cứu đề xuất với UBND TP Hà Nội cho phép áp dụng thí điểm Đề án chức danh Tư pháp cho công chức Tư pháp cấp xã trên địa bàn TP.
Ít người, nhiều việc - đó là thực trạng phổ biến hiện nay của hệ thống Tư pháp cơ sở. Quy định hiện hành, công chức Tư pháp cấp xã phải đảm nhận 12 đầu việc thuộc các lĩnh vực: Lập pháp, lập quy, phổ biến, tuyên truyền, giáo dục pháp luật, quản lý đời sống dân cư tại địa bàn trên cơ sở các quy định pháp luật, thực hiện trợ giúp pháp lý cho người nghèo và các hoạt động thuộc lĩnh vực hộ tịch, chứng thực theo thẩm quyền được phân cấp với nhiều quy trình, thủ tục hành chính (TTHC) phức tạp. Thêm công tác chứng thực như những năm vừa qua thì trung bình mỗi tháng, một cán bộ Tư pháp xã phải thực hiện thêm 317 việc, tăng gấp 7 lần so với trước đây. Theo kết quả khảo sát, có 66 % số công chức Tư pháp cơ sở được hỏi đều đánh giá, khối lượng công việc mà họ phải gánh vác đã quá tải so với năng lực thực tế. Chưa kể, với việc cùng một lúc đảm nhiệm nhiều vai trò và vai trò nào cũng đòi hỏi cán bộ Tư pháp vừa là chuyên gia pháp lý, vừa là người am hiểu, vận dụng hiệu quả kỹ năng nghiệp vụ tư pháp; đồng thời làm tròn nhiệm vụ của một người cán bộ cơ sở gần dân, đại diện cho tâm tư, nguyện vọng, tiếng nói của dân và quan trọng hơn là bảo vệ quyền lợi cho người dân thì “buộc” người làm công tác Tư pháp cơ sở phải đáp ứng được những tiêu chí về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động tư pháp ở cơ sở và đạo đức nghề nghiệp
Với mục đích hoàn thiện chức danh của công chức Tư pháp hộ tịch cấp xã; ổn định và phát triển bền vững đội ngũ này theo hướng thạo chuyên môn, nghiệp vụ; có năng lực tổ chức và triển khai thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao; Sở Tư pháp Hà Nội đã nghiên cứu đề xuất với UBND TP Hà Nội cho phép áp dụng thí điểm Đề án chức danh Tư pháp cho công chức Tư pháp cấp xã trên địa bàn TP. Theo đó, căn cứ vào thực tiễn, Đề án đưa ra 2 phương án xác định chức danh Tư pháp cấp xã.
Thứ nhất, xác định chức danh Tư pháp căn cứ vào quan niệm truyền thống trong các văn bản pháp luật hiện hành. Theo phương án này, có 2 tên gọi được đề xuất là Hộ tịch viên, Tư pháp – Hộ tịch viên. Tuy nhiên, theo đánh giá, hai tên gọi này hoặc làm hẹp lại chức năng của công chức Tư pháp cấp xã hoặc chưa bao quát đầy đủ nhiệm vụ của Tư pháp cấp xã.
Thứ hai, xác định chức danh Tư pháp trên cơ sở cá thể hóa chức năng hoạt động của Tư pháp cơ sở vào hoạt động thực hiện nhiệm vụ của từng công chức Tư pháp cơ sở theo phân công, phân cấp. Theo phương án này, tên gọi “Tư pháp viên cấp xã” sẽ thể hiện đầy đủ và khái quát hoạt động Tư pháp cơ sở hiện nay.
Cũng theo Đề án, công chức Tư pháp được đưa vào diện áp dụng thử chức danh Tư pháp phải hội tụ đủ các tiêu chuẩn như: Về học vấn (tốt nghiệp THPT); về chuyên môn (có Bằng Cử nhân Luật); có thời gian làm công tác Tư pháp tại xã, phường từ 2 năm trở lên; đã qua các lớp bồi dưỡng nghiệpvụdo ngành Tư pháp tổ chức và hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Khi cán bộ, công chức đáp ứng được các tiêu chuẩn này, UBND quận sẽ đề xuất với Sở Tư pháp TP báo cáo Bộ Tư pháp xem xét, bổ nhiệm chức danh Tư pháp cấp xã. Theo đó, cán bộ Tư pháp xã sau khi được bổ nhiệm chức danh sẽ được trao nhiều quyền hơn trong việc thực hiện hoạt động nghề nghiệp của mình. Đề án cũng dự kiến sẽ thực hiện thí điểm trước tiên ở quận Hoàn Kiếm và quận Ba Đình.
Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Phan Hồng Sơn cho hay, cải cách Tư pháp không chỉ đơn thuần là cải cách về hình thức, trình tự, thủ tục mà còn là cải cách để thực sự nâng cao năng lực hoạt động của cả hệ thống Tư pháp. Không thể có cải cách Tư pháp triệt để nếu không đi từ “gốc” của hệ thống. Nói cụ thể hơn, nếu không quan tâm phát triển và hoàn thiện hệ thống cán bộ Tư pháp cấp xã thì sẽ khó tạo sự đổi mới thực sự và toàn diện đối với hệ thống Tư pháp hiện hành.
Do vậy, quy định chức danh Tư pháp đối với công chức Tư pháp cấp xã sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo cơ chế ràng buộc trách nhiệm cho đội ngũ này; giúp cán bộ Tư pháp có bước đột phá để thay đổi về tư duy, lề lối và phong cách làm việc. Đồng thời, là động lực giúp họ gắn bó và tâm huyết với nghề nghiệp; nhất là trong điều kiện chính sách đãi ngộ, hỗ trợ cán bộ Tư pháp còn nhiều hạn chế, lại thường xuyên phải luân chuyển như hiện nay.
Đề án thí điểm chức danh Tư pháp đối với công chức Tư pháp cấp xã của Hà Nội hiện đang được hoàn thiện, nhưng đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của đội ngũ cán bộ Tư pháp cơ sở, người dân và nhiều Sở Tư pháp tỉnh bạn. Theo Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Trọng Minh, Đề án của Hà Nội mở ra hy vọng giải quyết “bài toán khó” về nâng cao chất lượng nguồn lực cán bộ của ngành Tư pháp hiện nay; đồng thời Giám đốc Nguyễn Trọng Minh cũng bày tỏ mong muốn được học tập, chia sẻ kinh nghiệm cùng Hà Nội.
Báo cũng có bài Hà Nội: Rà soát VBQPPL được ban hành đến 31-12-2010. Bài báo đưa tin: UBND TP Hà Nội vừa ban hành kế hoạch rà soát, hệ thống hóa VBQPPL trên địa bàn thành phố. Theo đó, thành phố sẽ tiếp tục rà soát và xác lập danh mục các VBQPPL do HĐND, UBND TP Hà Nội và tỉnh Hà Tây ban hành trước ngày 1-8-2008 chưa được hợp nhất, thay thế hoặc bãi bỏ; các văn bản QPPL do HĐND, UBND TP Hà Nội ban hành từ ngày 1-8-2008 đến ngày 31-12-2010; các văn bản QPPL do HĐND, UBND quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn ban hành từ ngày 1-8-2008 đến ngày 31-12-2010.
2. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Mò Ó có… trường Luật. Bài báo đưa tin: Câu lạc bộ Phụ nữ với pháp luật sớm trở thành “trường Luật” của phụ nữ xã Mò Ó (huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị). Đến đây, chị em được tiếp thu nhiều kiến thức pháp luật và tham gia các hoạt động ý nghĩa. Cán bộ tư pháp, lãnh đạo xã, chủ nhiệm CLB... là giáo viên. “Học sinh” gồm 50 chị em phụ nữ.
Là địa bàn miền núi hội tụ hai dân tộc Kinh - Vân Kiều, đời sống người dân xã Mò Ó gặp khá nhiều khó khăn. Dân bản quanh năm gieo mồ hôi trên nương với ước vọng no đủ. Thế nhưng, điều làm chính quyền lo lắng nhất không phải là tỷ lệ hộ nghèo còn cao hay việc phát triển kinh tế chậm. Lãnh đạo xã trăn trở hơn khi thấy người dân cần mẫn với cuốc cày, mà ít chú tâm đến việc học tập chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. "Sẽ rất nguy hiểm khi nhân dân thiếu hiểu biết về các chủ trương, chính sách, đặc biệt là pháp luật", ông Phan Văn Lực, Chủ tịch UBND xã Mò Ó - nhận định.
Nỗi âu lo của lãnh đạo và người dân xã Mò Ó vơi phân nửa khi CLB Phụ nữ với pháp luật ra đời. Thành lập tháng 10/2009, CLB bao gồm 50 thành viên, chia thành 5 tổ ở 5 thôn bản. Mỗi tháng, các tổ sinh hoạt đều đặn một lần. Ban chủ nhiệm CLB và cán bộ tư pháp sẽ đến tận nơi tham gia cùng chị em. Trong buổi sinh hoạt, phụ nữ mỗi tổ được giới thiệu về các điều luật, giải đáp thắc mắc, tư vấn để tìm hướng tháo gỡ mâu thuẫn... Nội dung tuyên truyền pháp luật liên tục thay đổi sao cho gần gũi với vấn đề mới nảy sinh ở từng thôn bản.
Ba tháng 3 một lần, thành viên CLB lại tụ họp ở Trụ sở UBND xã để giao lưu, học tập về pháp luật. Tại buổi sinh hoạt này, cán bộ tư pháp huyện, tư pháp xã, lãnh đạo xã, chủ nhiệm CLB... sẽ tổ chức hoạt động tuyên truyền pháp luật sâu rộng hơn; thông qua hoạt động: văn nghệ, đóng kịch, hái hoa dân chủ, đối thoại pháp luật...
Là mô hình thí điểm ở huyện Đakrông, CLB Phụ nữ với pháp luật đã tích cực giúp nâng cao nhận thức của người dân. Tuy nhiên, “ngôi trường” của phụ nữ xã Mò Ó còn gặp một số khó khăn. Xã có địa giới rộng, việc tổ chức sinh hoạt định kì 3 tháng 1 lần cho chị em không đơn giản, một số phụ nữ ở bản Khe Luồi thậm chí còn phải vượt sông để đến tham gia sinh hoạt. Đặc biệt, CLB hiện đang hoạt động nhờ vào nguồn quỹ của Hội Liên hiệp phụ nữ xã thế nên, việc tổ chức các hoạt động lớn không đơn giản...
Không chỉ 50 thành viên trong CLB mà nhiều người dân xã Mò Ó cũng háo hức chờ đến ngày CLB Phụ nữ và pháp luật sinh hoạt. Có lẽ đó là minh chứng sinh động nhất thể hiện một điều, pháp luật đã và đang bám rễ bền chặt trong nhận thức người dân nơi đây…
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Sửa đổi Bộ luật Tố tụng dân sự: Nên cho luật sư tham gia phiên hòa giải. Bài báo đưa tin: Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM vừa tổ chức hội thảo góp ý cho bản giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật sửa đổi một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) do Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra. Có nhiều vấn đề đã được các đại biểu phân tích và đề nghị bổ sung trước khi Quốc hội thông qua…
Nhiều chuyên gia đề xuất phiên hòa giải phải có sự tham gia của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho đương sự.
TS Nguyễn Thị Hoài Phương (giảng viên Trường ĐH Luật TP.HCM) cho rằng thật vô lý khi luật sư là đại diện của đương sự nhưng lại chỉ được tham gia tại tòa mà lại không có ở khâu hòa giải. Làm như vậy là tòa đã hạn chế quyền được biết và nghĩa vụ bảo vệ của họ với đương sự trong quá trình tham gia tố tụng. Có luật sư ở phiên hòa giải sẽ giúp quá trình giải quyết vụ án nhanh hơn vì có thể chính họ sẽ phân tích, tác động đương sự hòa giải thành.
Theo một thẩm phán TAND quận 11 (TP.HCM) ngoài vấn đề trên còn nhiều vấn đề sát sườn khác đang gây khó khăn cho hoạt động xét xử nhưng cũng chưa được dự thảo đề cập. Đó là chuyện tống đạt các văn bản tố tụng cho đương sự vắng mặt thông qua UBND phường, xã. Bởi hiện nay, cán bộ tòa án chỉ mang văn bản đó đến niêm yết công khai tại ủy ban chứ luật chưa quy định quy trình chặt chẽ như thế nào thì quá trình tống đạt đó mới xong. Cạnh đó, việc đương sự nộp đơn khởi kiện bổ sung hiện các thẩm phán cũng chia thành hai quan điểm khác nhau là chấp nhận và không chấp nhận. Nếu chấp nhận thì khi ấy buộc tòa án phải nhập hai vụ án thành một rất mất thời gian nên cần được quy định rõ.
Bản tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa ban hành đã bổ sung quy định về thẩm quyền giải quyết của tòa với một số phát sinh trong quá trình thi hành án (THA) dân sự. Đó là thụ lý yêu cầu xác định phần sở hữu tài sản riêng trong khối tài sản chung bị kê biên; thụ lý giải quyết quanh việc tranh chấp kết quả bán đấu giá tài sản THA, tranh chấp về thanh toán phí tổn đăng ký mua tài sản bán đấu giá.
Phó Cục trưởng Cục THA dân sự TP.HCM Vũ Quốc Doanh cho biết còn có một vướng mắc lớn trong hoạt động THA cần được tháo gỡ là tiền tạm ứng lệ phí THA. Điều 128 (BLTTDS) quy định tiền này đương sự nộp cho cơ quan THA có thẩm quyền, sau đó tùy vào bản án mà cơ quan THA nộp vào ngân sách hay trả lại cho đương sự. Tuy nhiên, Luật THA dân sự lại không quy định vấn đề này... Do vậy, cơ quan lúng túng nhiều chỗ. Chẳng hạn, khi đương sự mang tiền đến nộp tạm ứng lệ phí theo yêu cầu của tòa, cơ quan THA không nhận thì sai với BLTTDS nhưng nhận và sau đó ra quyết định THA thì lại sai với Luật THA vì không có quy định. Ông Doanh cho rằng luật sửa đổi BLTTDS cần phải xem xét kỹ vấn đề này để chỉnh sửa cho thống nhất với Luật THA dân sự.
Điểm tin báo chí sáng ngày 08 tháng 02 năm 2011
08/02/2011
Trong buổi sáng ngày 08/02/2011, một số báo đã có bài phản ánh những vấn đề nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Dân Việt đưa tin: Vào tối ngày 6-2, hai xe taxi Vinasun, 1 xe taxi Mai Linh, 1 ô tô con và xe tải nhỏ đang dừng trên cầu Ghềnh vì kẹt xe thì tàu SE2 đâm vào, làm 2 người chết tại chỗ, 26 người khác bị thương.
Ngày 7-2, Cơ quan cảnh sát điều tra Công an tỉnh Đồng Nai đã ra quyết định khởi tố vụ án vụ tai nạn đường sắt tại cầu Ghềnh về tội danh “Thiếu trách nhiệm gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng"
Nguyên nhân vụ TNGT được xác định, do nhân viên gác chắn 3 và 4 không tuân thủ quy định điều khiển đèn tín hiệu để phương tiện (ô tô) lưu thông vào lòng cầu Ghềnh (tuyến đường sắt) cả hai đầu cầu gây ách tắc giao thông. Xe ôtô taxi ViNaSun, biển kiểm soát: 56K-9697, đi hướng từ Bửu Hoà sang Quyết Thắng phải lùi lại để 5 xe ôtô qua cầu theo hướng ngược lại, đến khi tàu SE2 tới thì các nhân viên gác chắn không ra được tín hiệu chưa thông cầu nên tàu SE2 vẫn đi vào cầu gây tai nạn giao thông.
2. Trang web Xalo.vn đưa tin: ngày 7/2, khi trả lời câu hỏi của phóng viên về phản ứng của Việt Nam trước xung đột xảy ra trong những ngày vừa qua tại khu vực đền Preah Vihear, Người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Nguyễn Phương Nga nhấn mạnh: Cũng là thành viên của ASEAN, Việt Nam lo ngại sâu sắc về xung đột tại khu vực đền Preah Vihear trên biên giới giữa Campuchia và Thái Lan. "Việt Nam kêu gọi hai bên kiềm chế, tránh để sự việc diễn biến phức tạp, giải quyết vấn đề thông qua thương lượng hoà bình trên cơ sở các nguyên tắc cơ bản của luật pháp quốc tế, Hiến chương Liên hợp quốc và trên tinh thần hữu nghị, đoàn kết ASEAN, vì lợi ích của nhân dân hai nước, vì hoà bình, ổn định và hợp tác ở khu vực và trên thế giới," bà Nguyễn Phương Nga nói.
3. Báo Dân trí đưa tin: Theo tin từ Cục Cảnh sát Giao thông đường bộ, đường sắt, từ 30 Tết đến mồng 5 Tết Nguyên đán Tân Mão, trên địa bàn toàn quốc đã xảy ra 373 vụ tai nạn giao thông đường bộ, làm 288 người chết, 359 người khác bị thương…
So với Tết năm ngoái, số vụ tai nạn giao thông giảm 24 vụ, tăng 1 người chết, giảm 66 người bị thương.
4. Báo Nhân dân đưa tin: Sáng 6-2, tại Công viên Hòa Bình (Hà Nội), Thành ủy, HÐND, UBND, Ủy ban MTTQ Việt Nam TP Hà Nội tổ chức lễ phát động Tết trồng cây "Ðời đời nhớ ơn Bác Hồ" Xuân Tân Mão năm 2011.
Tổng Bí thư, Chủ tịch QH Nguyễn Phú Trọng đến dự lễ và tham gia trồng cây.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật & Xã hội đưa tin: Sở Tư pháp Hà Nội đã nghiên cứu đề xuất với UBND TP Hà Nội cho phép áp dụng thí điểm Đề án chức danh Tư pháp cho công chức Tư pháp cấp xã trên địa bàn TP.
Ít người, nhiều việc - đó là thực trạng phổ biến hiện nay của hệ thống Tư pháp cơ sở. Quy định hiện hành, công chức Tư pháp cấp xã phải đảm nhận 12 đầu việc thuộc các lĩnh vực: Lập pháp, lập quy, phổ biến, tuyên truyền, giáo dục pháp luật, quản lý đời sống dân cư tại địa bàn trên cơ sở các quy định pháp luật, thực hiện trợ giúp pháp lý cho người nghèo và các hoạt động thuộc lĩnh vực hộ tịch, chứng thực theo thẩm quyền được phân cấp với nhiều quy trình, thủ tục hành chính (TTHC) phức tạp. Thêm công tác chứng thực như những năm vừa qua thì trung bình mỗi tháng, một cán bộ Tư pháp xã phải thực hiện thêm 317 việc, tăng gấp 7 lần so với trước đây. Theo kết quả khảo sát, có 66 % số công chức Tư pháp cơ sở được hỏi đều đánh giá, khối lượng công việc mà họ phải gánh vác đã quá tải so với năng lực thực tế. Chưa kể, với việc cùng một lúc đảm nhiệm nhiều vai trò và vai trò nào cũng đòi hỏi cán bộ Tư pháp vừa là chuyên gia pháp lý, vừa là người am hiểu, vận dụng hiệu quả kỹ năng nghiệp vụ tư pháp; đồng thời làm tròn nhiệm vụ của một người cán bộ cơ sở gần dân, đại diện cho tâm tư, nguyện vọng, tiếng nói của dân và quan trọng hơn là bảo vệ quyền lợi cho người dân thì “buộc” người làm công tác Tư pháp cơ sở phải đáp ứng được những tiêu chí về năng lực chuyên môn, nghiệp vụ, kỹ năng hoạt động tư pháp ở cơ sở và đạo đức nghề nghiệp
Với mục đích hoàn thiện chức danh của công chức Tư pháp hộ tịch cấp xã; ổn định và phát triển bền vững đội ngũ này theo hướng thạo chuyên môn, nghiệp vụ; có năng lực tổ chức và triển khai thực hiện hiệu quả các nhiệm vụ được giao; Sở Tư pháp Hà Nội đã nghiên cứu đề xuất với UBND TP Hà Nội cho phép áp dụng thí điểm Đề án chức danh Tư pháp cho công chức Tư pháp cấp xã trên địa bàn TP. Theo đó, căn cứ vào thực tiễn, Đề án đưa ra 2 phương án xác định chức danh Tư pháp cấp xã.
Thứ nhất, xác định chức danh Tư pháp căn cứ vào quan niệm truyền thống trong các văn bản pháp luật hiện hành. Theo phương án này, có 2 tên gọi được đề xuất là Hộ tịch viên, Tư pháp – Hộ tịch viên. Tuy nhiên, theo đánh giá, hai tên gọi này hoặc làm hẹp lại chức năng của công chức Tư pháp cấp xã hoặc chưa bao quát đầy đủ nhiệm vụ của Tư pháp cấp xã.
Thứ hai, xác định chức danh Tư pháp trên cơ sở cá thể hóa chức năng hoạt động của Tư pháp cơ sở vào hoạt động thực hiện nhiệm vụ của từng công chức Tư pháp cơ sở theo phân công, phân cấp. Theo phương án này, tên gọi “Tư pháp viên cấp xã” sẽ thể hiện đầy đủ và khái quát hoạt động Tư pháp cơ sở hiện nay.
Cũng theo Đề án, công chức Tư pháp được đưa vào diện áp dụng thử chức danh Tư pháp phải hội tụ đủ các tiêu chuẩn như: Về học vấn (tốt nghiệp THPT); về chuyên môn (có Bằng Cử nhân Luật); có thời gian làm công tác Tư pháp tại xã, phường từ 2 năm trở lên; đã qua các lớp bồi dưỡng nghiệpvụdo ngành Tư pháp tổ chức và hoàn thành tốt các nhiệm vụ được giao. Khi cán bộ, công chức đáp ứng được các tiêu chuẩn này, UBND quận sẽ đề xuất với Sở Tư pháp TP báo cáo Bộ Tư pháp xem xét, bổ nhiệm chức danh Tư pháp cấp xã. Theo đó, cán bộ Tư pháp xã sau khi được bổ nhiệm chức danh sẽ được trao nhiều quyền hơn trong việc thực hiện hoạt động nghề nghiệp của mình. Đề án cũng dự kiến sẽ thực hiện thí điểm trước tiên ở quận Hoàn Kiếm và quận Ba Đình.
Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội Phan Hồng Sơn cho hay, cải cách Tư pháp không chỉ đơn thuần là cải cách về hình thức, trình tự, thủ tục mà còn là cải cách để thực sự nâng cao năng lực hoạt động của cả hệ thống Tư pháp. Không thể có cải cách Tư pháp triệt để nếu không đi từ “gốc” của hệ thống. Nói cụ thể hơn, nếu không quan tâm phát triển và hoàn thiện hệ thống cán bộ Tư pháp cấp xã thì sẽ khó tạo sự đổi mới thực sự và toàn diện đối với hệ thống Tư pháp hiện hành.
Do vậy, quy định chức danh Tư pháp đối với công chức Tư pháp cấp xã sẽ góp phần nâng cao hiệu quả hoạt động và tạo cơ chế ràng buộc trách nhiệm cho đội ngũ này; giúp cán bộ Tư pháp có bước đột phá để thay đổi về tư duy, lề lối và phong cách làm việc. Đồng thời, là động lực giúp họ gắn bó và tâm huyết với nghề nghiệp; nhất là trong điều kiện chính sách đãi ngộ, hỗ trợ cán bộ Tư pháp còn nhiều hạn chế, lại thường xuyên phải luân chuyển như hiện nay.
Đề án thí điểm chức danh Tư pháp đối với công chức Tư pháp cấp xã của Hà Nội hiện đang được hoàn thiện, nhưng đã nhận được sự quan tâm đặc biệt của đội ngũ cán bộ Tư pháp cơ sở, người dân và nhiều Sở Tư pháp tỉnh bạn. Theo Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Quảng Ninh Nguyễn Trọng Minh, Đề án của Hà Nội mở ra hy vọng giải quyết “bài toán khó” về nâng cao chất lượng nguồn lực cán bộ của ngành Tư pháp hiện nay; đồng thời Giám đốc Nguyễn Trọng Minh cũng bày tỏ mong muốn được học tập, chia sẻ kinh nghiệm cùng Hà Nội.
Báo cũng có bài Hà Nội: Rà soát VBQPPL được ban hành đến 31-12-2010. Bài báo đưa tin: UBND TP Hà Nội vừa ban hành kế hoạch rà soát, hệ thống hóa VBQPPL trên địa bàn thành phố. Theo đó, thành phố sẽ tiếp tục rà soát và xác lập danh mục các VBQPPL do HĐND, UBND TP Hà Nội và tỉnh Hà Tây ban hành trước ngày 1-8-2008 chưa được hợp nhất, thay thế hoặc bãi bỏ; các văn bản QPPL do HĐND, UBND TP Hà Nội ban hành từ ngày 1-8-2008 đến ngày 31-12-2010; các văn bản QPPL do HĐND, UBND quận, huyện, thị xã, xã, phường, thị trấn ban hành từ ngày 1-8-2008 đến ngày 31-12-2010.
2. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Mò Ó có… trường Luật. Bài báo đưa tin: Câu lạc bộ Phụ nữ với pháp luật sớm trở thành “trường Luật” của phụ nữ xã Mò Ó (huyện Đakrông, tỉnh Quảng Trị). Đến đây, chị em được tiếp thu nhiều kiến thức pháp luật và tham gia các hoạt động ý nghĩa. Cán bộ tư pháp, lãnh đạo xã, chủ nhiệm CLB... là giáo viên. “Học sinh” gồm 50 chị em phụ nữ.
Là địa bàn miền núi hội tụ hai dân tộc Kinh - Vân Kiều, đời sống người dân xã Mò Ó gặp khá nhiều khó khăn. Dân bản quanh năm gieo mồ hôi trên nương với ước vọng no đủ. Thế nhưng, điều làm chính quyền lo lắng nhất không phải là tỷ lệ hộ nghèo còn cao hay việc phát triển kinh tế chậm. Lãnh đạo xã trăn trở hơn khi thấy người dân cần mẫn với cuốc cày, mà ít chú tâm đến việc học tập chủ trương, chính sách của Đảng, pháp luật của Nhà nước. "Sẽ rất nguy hiểm khi nhân dân thiếu hiểu biết về các chủ trương, chính sách, đặc biệt là pháp luật", ông Phan Văn Lực, Chủ tịch UBND xã Mò Ó - nhận định.
Nỗi âu lo của lãnh đạo và người dân xã Mò Ó vơi phân nửa khi CLB Phụ nữ với pháp luật ra đời. Thành lập tháng 10/2009, CLB bao gồm 50 thành viên, chia thành 5 tổ ở 5 thôn bản. Mỗi tháng, các tổ sinh hoạt đều đặn một lần. Ban chủ nhiệm CLB và cán bộ tư pháp sẽ đến tận nơi tham gia cùng chị em. Trong buổi sinh hoạt, phụ nữ mỗi tổ được giới thiệu về các điều luật, giải đáp thắc mắc, tư vấn để tìm hướng tháo gỡ mâu thuẫn... Nội dung tuyên truyền pháp luật liên tục thay đổi sao cho gần gũi với vấn đề mới nảy sinh ở từng thôn bản.
Ba tháng 3 một lần, thành viên CLB lại tụ họp ở Trụ sở UBND xã để giao lưu, học tập về pháp luật. Tại buổi sinh hoạt này, cán bộ tư pháp huyện, tư pháp xã, lãnh đạo xã, chủ nhiệm CLB... sẽ tổ chức hoạt động tuyên truyền pháp luật sâu rộng hơn; thông qua hoạt động: văn nghệ, đóng kịch, hái hoa dân chủ, đối thoại pháp luật...
Là mô hình thí điểm ở huyện Đakrông, CLB Phụ nữ với pháp luật đã tích cực giúp nâng cao nhận thức của người dân. Tuy nhiên, “ngôi trường” của phụ nữ xã Mò Ó còn gặp một số khó khăn. Xã có địa giới rộng, việc tổ chức sinh hoạt định kì 3 tháng 1 lần cho chị em không đơn giản, một số phụ nữ ở bản Khe Luồi thậm chí còn phải vượt sông để đến tham gia sinh hoạt. Đặc biệt, CLB hiện đang hoạt động nhờ vào nguồn quỹ của Hội Liên hiệp phụ nữ xã thế nên, việc tổ chức các hoạt động lớn không đơn giản...
Không chỉ 50 thành viên trong CLB mà nhiều người dân xã Mò Ó cũng háo hức chờ đến ngày CLB Phụ nữ và pháp luật sinh hoạt. Có lẽ đó là minh chứng sinh động nhất thể hiện một điều, pháp luật đã và đang bám rễ bền chặt trong nhận thức người dân nơi đây…
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Sửa đổi Bộ luật Tố tụng dân sự: Nên cho luật sư tham gia phiên hòa giải. Bài báo đưa tin: Đoàn đại biểu Quốc hội TP.HCM vừa tổ chức hội thảo góp ý cho bản giải trình, tiếp thu, chỉnh lý dự thảo luật sửa đổi một số điều của Bộ luật Tố tụng dân sự (BLTTDS) do Ủy ban Thường vụ Quốc hội đưa ra. Có nhiều vấn đề đã được các đại biểu phân tích và đề nghị bổ sung trước khi Quốc hội thông qua…
Nhiều chuyên gia đề xuất phiên hòa giải phải có sự tham gia của người bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp cho đương sự.
TS Nguyễn Thị Hoài Phương (giảng viên Trường ĐH Luật TP.HCM) cho rằng thật vô lý khi luật sư là đại diện của đương sự nhưng lại chỉ được tham gia tại tòa mà lại không có ở khâu hòa giải. Làm như vậy là tòa đã hạn chế quyền được biết và nghĩa vụ bảo vệ của họ với đương sự trong quá trình tham gia tố tụng. Có luật sư ở phiên hòa giải sẽ giúp quá trình giải quyết vụ án nhanh hơn vì có thể chính họ sẽ phân tích, tác động đương sự hòa giải thành.
Theo một thẩm phán TAND quận 11 (TP.HCM) ngoài vấn đề trên còn nhiều vấn đề sát sườn khác đang gây khó khăn cho hoạt động xét xử nhưng cũng chưa được dự thảo đề cập. Đó là chuyện tống đạt các văn bản tố tụng cho đương sự vắng mặt thông qua UBND phường, xã. Bởi hiện nay, cán bộ tòa án chỉ mang văn bản đó đến niêm yết công khai tại ủy ban chứ luật chưa quy định quy trình chặt chẽ như thế nào thì quá trình tống đạt đó mới xong. Cạnh đó, việc đương sự nộp đơn khởi kiện bổ sung hiện các thẩm phán cũng chia thành hai quan điểm khác nhau là chấp nhận và không chấp nhận. Nếu chấp nhận thì khi ấy buộc tòa án phải nhập hai vụ án thành một rất mất thời gian nên cần được quy định rõ.
Bản tiếp thu, chỉnh lý của Ủy ban Thường vụ Quốc hội vừa ban hành đã bổ sung quy định về thẩm quyền giải quyết của tòa với một số phát sinh trong quá trình thi hành án (THA) dân sự. Đó là thụ lý yêu cầu xác định phần sở hữu tài sản riêng trong khối tài sản chung bị kê biên; thụ lý giải quyết quanh việc tranh chấp kết quả bán đấu giá tài sản THA, tranh chấp về thanh toán phí tổn đăng ký mua tài sản bán đấu giá.
Phó Cục trưởng Cục THA dân sự TP.HCM Vũ Quốc Doanh cho biết còn có một vướng mắc lớn trong hoạt động THA cần được tháo gỡ là tiền tạm ứng lệ phí THA. Điều 128 (BLTTDS) quy định tiền này đương sự nộp cho cơ quan THA có thẩm quyền, sau đó tùy vào bản án mà cơ quan THA nộp vào ngân sách hay trả lại cho đương sự. Tuy nhiên, Luật THA dân sự lại không quy định vấn đề này... Do vậy, cơ quan lúng túng nhiều chỗ. Chẳng hạn, khi đương sự mang tiền đến nộp tạm ứng lệ phí theo yêu cầu của tòa, cơ quan THA không nhận thì sai với BLTTDS nhưng nhận và sau đó ra quyết định THA thì lại sai với Luật THA vì không có quy định. Ông Doanh cho rằng luật sửa đổi BLTTDS cần phải xem xét kỹ vấn đề này để chỉnh sửa cho thống nhất với Luật THA dân sự.