Điểm tin báo chí sáng ngày 10 tháng 01 năm 2011Trong buổi sáng ngày 10/01/2011, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo điện tử Chính phủ phản ánh: Ngày 9/1, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã diễn ra tại Thủ đô Hà Nội. Đây là Hội nghị cuối cùng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X.
Hội nghị đã thông qua danh sách giới thiệu bổ sung nhân sự Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng xem xét, quyết định; thông qua Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về phương án nhân sự Ban Chấp hành Trung ương khóa XI để trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI. Hội nghị thông qua dự kiến danh sách Đoàn Chủ tịch, Đoàn Thư ký và Ban Thẩm tra tư cách đại biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng trình Đại hội XI; góp ý kiến lần cuối vào Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành Trung ương khóa X trình Đại hội lần thứ XI của Đảng.
2. Báo Lao động phản ánh: UBND TP Hà Nội vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ và nhiều bộ, ngành đề nghị mở rộng diện được mua nhà xã hội, công khai tiêu chuẩn hỗ trợ về nhà ở...
Ông Vũ Ngọc Đạm - Trưởng phòng Phát triển nhà (Sở Xây dựng Hà Nội) cho biết, Hà Nội đang triển khai kế hoạch xây dựng 1,5 triệu m2 nhà cho người thu nhập thấp trong 5 năm 2011-2015. Ngay sau Tết Nguyên đán, sẽ nhận đơn mua nhà tại khu tái định cư Kiến Hưng, khu đô thị mới Sài Đồng, Đặng Xá, Đại Mỗ... với gần 4.000 căn hộ. Ngoài phát triển nhà thu nhập thấp, Hà Nội triển khai hàng loạt dự án nhà ở dành cho công nhân, sinh viên. Hà Nội khẳng định sẽ hoàn thành kế hoạch 1,5 triệu m2 nhà cho công nhân các khu công nghiệp và 10 dự án nhà sinh viên với khoảng trên 41.000 chỗ ở. Tuy nhiên, Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng, đối tượng được mua nhà thu nhập thấp theo quy định tại Nghị quyết 18 của Chính phủ còn khá hạn hẹp.
“Vì sao chỉ cán bộ, công nhân viên chức nhà nước chưa có nhà hoặc có nhà nhưng diện tích dưới 5 m2/người được mua, còn người đang ở nhỉnh hơn 5 m2/người nhưng có cống hiến tốt, gánh trách nhiệm nặng hơn lại không được mua? Chúng tôi đề nghị cần mở rộng đối tượng mua nhà để đảm bảo công bằng và công khai để giảm tình trạng đi đêm với nhau”, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội phân tích. “Nhà ở cho cán bộ, công chức sẽ được cải thiện nhiều vì giá bán theo thời giá hiện hành chỉ vào khoảng 15 triệu đồng/m2. Giá bán được tính theo nguyên tắc: giá đất tính theo khung giá nhà nước cộng với chi phí xây dựng và 10% lợi nhuận cho chủ đầu tư...”, ông Đạm khẳng định.
Về cơ sở xét duyệt đơn mua nhà thu nhập thấp, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết: Việc kiểm soát thu nhập thực tế của người mua nhà đang gặp rất nhiều khó khăn. Thực tế mới kiểm soát được thu nhập từ lương, phụ cấp. “Nhưng nếu chờ đến lúc minh bạch hoàn toàn thu nhập mới hỗ trợ nhà cho những người hưởng lương từ ngân sách thì quá muộn. Chúng tôi vẫn đang nghiên cứu, hoàn thiện quy định này”, ông Đạm nói.
3. Báo điện tử Vietnamnet phản ánh: Trong các thị trường mới nổi, bất động sản (BĐS) Việt Nam xếp thứ 4 về mức độ hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài, theo báo cáo của Hiệp hội Các nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực bất động sản (AFIRE).
Kết quả báo cáo của AFIRE dựa vào cuộc khảo sát được tiến hành đối với các nhà đầu tư hiện nắm giữ hơn 627 tỷ USD bất động sản toàn cầu, trong đó có 265 tỷ USD tại Mỹ. Theo đó, dẫn đầu trong top các thị trường mới nổi là Brazil, xếp thứ 2 là Trung Quốc. Vị trí tiếp theo là Ấn Độ. Việt Nam không được xếp hạng năm ngoái, nhưng năm nay bất ngờ xếp thứ 4, đẩy Mexico xuống vị trí thứ 5. Ông Peter Ryder, Tổng giám đốc Indochina Capital nhận định, sở dĩ bất động sản Việt Nam được nâng hạng là do sự phát triển nhanh chóng trong thị trường địa ốc tại Việt Nam và các quy định mở cửa hơn nữa đối với giới đầu tư nước ngoài. Trong số các quốc gia phát triển được xếp hạng về đầu tư bất động sản, Mỹ dành được số phiếu gấp bốn lần nước xếp thứ 2 là Anh. Khoảng 65% những người được hỏi cho biết, Mỹ hứa hẹn cơ hội tăng giá tốt nhất. Theo giới chuyên gia, do mối lo ngại suy thoái kép dần mờ đi, các nhà đầu tư đang trở nên hào hứng hơn với triển vọng của nền kinh tế Mỹ và hướng mục tiêu vào các cơ hội đầu tư bất động sản tại nước này.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Hà Nội mới có bài Giảm tải… ảo. Bài báo phản ánh: Nghị định số 79/2007/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký… ra đời với kỳ vọng tạo ra nhiều sự thông thoáng, thuận lợi cho người dân trong hoạt động này, giảm tải cho các phòng công chứng nhà nước. Tuy nhiên có quy định của chính nghị định đã và đang gây khó khăn cho cán bộ ở địa phương, tạo ra tình trạng "một cửa nhiều khóa".
Hiện nay, ở hầu hết các tỉnh, TP trên cả nước việc xử lý và thực hiện chứng thực đều được áp dụng theo cơ chế "một cửa" tiếp nhận nhưng thực chất là qua hai cửa. Bởi lẽ, người muốn chứng thực chỉ được nộp yêu cầu của mình tại bộ phận "một cửa". Tiếp đến, cán bộ "một cửa" lại chuyển yêu cầu này cho cán bộ tư pháp để ghi sổ, thực hiện công việc chứng thực, chuyển lãnh đạo ký duyệt, đóng dấu. Sau đó, mới chuyển kết quả cho bộ phận "một cửa" để trả lại cho người có yêu cầu chứng thực. Vô hình trung, quy trình này đã làm phức tạp hóa một cách không cần thiết đối với thủ tục chứng thực bản sao. Mặt khác, khó bảo đảm thời hạn đã được quy định trong Nghị định 79 là giải quyết và trả kết quả ngay trong ngày cho công dân.
Kết quả kiểm tra đột xuất tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội ngay khi Nghị định 79 có hiệu lực ít lâu đã chứng minh thực trạng này. Đặc biệt, tại các xã, phường thuộc tỉnh Kon Tum, nhiều trường hợp người dân đến giao dịch không biết chữ buộc cán bộ tư pháp cơ sở phải hướng dẫn, viết thay nên rất mất thời gian, khó hoàn thành tốt tất cả các nhiệm vụ được giao. Đến nay, sau 3 năm thực thi, UBND cấp xã của tỉnh này vẫn chỉ bố trí lịch tiếp nhận và giải quyết yêu cầu chứng thực một số buổi trong tuần vì thiếu người trực, khiến người dân phải đi lại nhiều lần. Trong khi đó, lãnh đạo UBND cấp xã do bận nhiều việc nên việc phân công lãnh đạo trực ký đôi khi vẫn khó khăn. Qua kiểm tra đột xuất của cơ quan chức năng, việc lỗi hẹn trả giấy tờ cho dân ở quận, huyện nào cũng từng xảy ra.
Vì lý do kể trên, Nghị định 79 khi đi vào cuộc sống phần nào vẫn chưa thực sự đạt được mục tiêu đề ra. Nên chăng, để rút ngắn thời gian giao dịch, đẩy mạnh cải cách hành chính, cần giao trực tiếp thẩm quyền ký văn bản chứng thực cho cán bộ tư pháp - hộ tịch thay vì chủ tịch hoặc phó chủ tịch như hiện nay. Một cách làm sáng tạo khác quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) đang áp dụng là phân công một cán bộ chuyên trách tiếp nhận và giải quyết việc chứng thực theo quy trình ISO 9001-2000 dù công chức tư pháp không trực ở bộ phận "một cửa". Thế nhưng, để làm được điều này lâu dài thì biên chế cán bộ tư pháp - hộ tịch cũng phải được tăng thêm vì hiện nay công việc tư pháp ở địa phương này cũng đang trong tình trạng quá tải.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Ngày 8-1, Ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Đề án Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp họp phiên đầu tiên. Cuộc họp đã thông qua kế hoạch 2011, với trọng tâm là tổ chức năm đoàn kiểm tra hàng loạt tỉnh thành về công tác giám định tư pháp. Trưởng Ban chỉ đạo - Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng đánh giá giám định tư pháp đang là một điểm nghẽn, ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động tố tụng. Hàng loạt vụ án như vụ tham ô tại dự án cầu Bãi Cháy, vụ điện kế điện tử… đã bị trả hồ sơ, chậm tiến độ vì lúng túng trong giám định. Nguyên nhân là hệ thống giám định tư pháp chưa hoàn thiện, cơ sở vật chất thiếu thốn, giám định viên vừa thiếu, vừa yếu. Sắp tới, Bộ Tư pháp sẽ chủ trì nghiên cứu, đề xuất nâng Pháp lệnh Giám định tư pháp thành luật.
3. Trang điện tử tintuconline.vietnamnet.vn có bài Cần Thơ: Cục Thi hành án bị đòi hơn 3 tỉ đồng. Bài báo phản ánh: Tháng 3-2010, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM xử phúc thẩm vụ Ngân hàng Thương mại cổ phần Phương Nam (Cần Thơ) kiện đòi nợ ông Vũ Đình Tân. Tòa bác kháng cáo của ông Tân, giữ nguyên bản án sơ thẩm của TAND TP Cần Thơ, buộc ông Tân phải trả cho ngân hàng Phương Nam hơn 25 tỉ đồng gồm 21 tỉ đồng tiền vốn và hơn 4 tỉ đồng tiền lãi tính đến ngày 12-8-2009. Ngoài ra, ông Tân còn phải thanh toán tiền lãi phát sinh cho đến khi trả dứt nợ.
Một tháng sau, Ngân hàng Phương Nam gửi đơn yêu cầu thi hành án tại Cục Thi hành án dân sự TP Cần Thơ, yêu cầu ông Tân phải trả hơn 25 tỉ đồng theo bản án phúc thẩm. Cạnh đó, ngân hàng còn tính lãi phát sinh đối với khoản nợ gốc 21 tỉ đồng tính từ ngày 12-8-2009 đến ngày có đơn yêu cầu thi hành án là hơn 3,8 tỉ đồng. Ngoài ra, kể từ ngày ngân hàng có đơn yêu cầu thi hành án, nếu ông Tân chậm thi hành án thì hằng tháng còn phải chịu lãi suất theo mức lãi suất nợ quá hạn trong hợp đồng tín dụng của ông với ngân hàng. Thụ lý, Cục Thi hành án TP Cần Thơ đã kê biên hai thửa đất của ông Tân. Đầu tháng 8, Cục Thi hành án tổ chức bán đấu giá một thửa được hơn 29,5 tỉ đồng
Do các bên không thỏa thuận được về việc tính lãi, ngày 17-8, Cục Thi hành án đã có công văn đề nghị Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM giải thích bản án phúc thẩm. Cụ thể, Cục Thi hành án thắc mắc là tiền lãi được tính liên tục từ ngày 13-8-2009 đến ngày ông Tân trả dứt nợ với mức lãi suất theo hợp đồng tín dụng hay chỉ tính lãi kể từ ngày Ngân hàng Phương Nam có đơn yêu cầu thi hành án theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định? Tòa chưa trả lời, ngày 31-8, Cục Thi hành án TP Cần Thơ đã chi trả cho Ngân hàng Phương Nam hơn 25 tỉ đồng theo bản án đã tuyên và gần 1,2 tỉ đồng mà Cục tạm tính lãi chậm thi hành án tính từ ngày ngân hàng có đơn yêu cầu thi hành án đến ngày 31-8 (Cục tự ấn định mức lãi suất chậm thi hành án là 1%/tháng trên số tiền hơn 25 tỉ đồng). Tổng cộng phía ngân hàng nhận hơn 26,2 tỉ đồng. Còn hơn 2,6 tỉ đồng, Cục Thi hành án đem gửi tiết kiệm không kỳ hạn. Với thửa đất chưa bán đấu giá còn lại của ông Tân, Cục Thi hành án vẫn giữ nguyên lệnh kê biên. Phía ông Tân không đồng tình, cho rằng việc Cục Thi hành án tự áp mức lãi suất chậm thi hành án 1% để quy ra số tiền gần 1,2 tỉ đồng là không có căn cứ.
Trong trường hợp này, Cục Thi hành án phải thực hiện theo khoản 2 Điều 305 Bộ luật Dân sự và Điều 1 Quyết định số 2665 ngày 25-11-2009 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định mức lãi suất cơ bản bằng đồng Việt Nam là 8%/năm (0,67%/tháng). Như vậy, số tiền lãi suất chậm thi hành án của ông Tân chỉ có gần 766 triệu đồng. Từ đó, phía ông Tân đã yêu cầu Cục Thi hành án phải trả lại hơn 3 tỉ đồng cộng lãi suất tiết kiệm, đồng thời giải tỏa kê biên thửa đất còn lại cho ông Tân vì vụ việc đã được thi hành án xong. Trước khiếu nại gay gắt từ phía ông Tân, Cục Thi hành án đã có văn bản xin ý kiến Tổng cục Thi hành án dân sự. Do vẫn chờ ý kiến của Tổng cục Thi hành án dân sự nên đến nay, vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
4. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Cần luật hóa chứng cứ điện tử. Bài báo phản ánh: Thực tiễn xét xử đã xuất hiện nhiều vụ tranh chấp hay phạm tội mà các chứng cứ chủ chốt, quan trọng là dữ liệu điện tử trên mạng Internet. Khi xử lý, các cơ quan tố tụng ít nhiều đều gặp lúng túng vì pháp luật chưa quy định về chứng cứ dạng này. Năm 2007, ông ĐXG (ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM) đã khởi kiện một nữ phó tổng giám đốc một công ty liên doanh ra TAND huyện Dĩ An (Bình Dương) để đòi bồi thường và xin lỗi công khai.
Theo đơn kiện, trước đó ông G. và bị đơn hợp tác làm ăn. Vì mâu thuẫn, bị đơn đã gửi email cho những đối tác khác của họ nói xấu ông thậm tệ, sai sự thật, làm ông mất danh dự, uy tín nghiêm trọng. Kèm đơn kiện, ông G. cũng nộp cho tòa bản sao các email có nội dung xúc phạm, nói xấu ông của bị đơn. Nhận đơn, TAND huyện Dĩ An đã chuyển vụ việc về TAND quận Bình Thạnh giải quyết bởi cả hai bên đương sự đều ngụ tại đây. Quá trình tòa chuẩn bị xét xử, phía bị đơn đã chấp nhận xin lỗi và thanh toán cho ông G. toàn bộ chi phí bỏ ra để đeo đuổi vụ kiện.
Một năm sau, cư dân mạng xôn xao vì vụ ca sĩ Phương Thanh đòi chủ nhân blog Cô gái Đồ Long phải xin lỗi công khai trên ba tờ báo. Theo Phương Thanh, một entry (bài viết) đăng trên blog Cô gái Đồ Long ám chỉ nói xấu, xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, uy tín của cô. Bị phản ứng, chủ nhân blog Cô gái Đồ Long đã xóa entry này nhưng phía Phương Thanh vẫn kịp thời sao lưu lại làm bằng. Xử sơ thẩm, TAND quận Tân Bình (TP.HCM) đã bác yêu cầu của Phương Thanh với lý do pháp luật chưa có quy định về xử lý các trường hợp gây thiệt hại từ blog. Xử phúc thẩm, TAND TP.HCM đã hủy bản án này. Quá trình TAND quận Tân Bình thụ lý lại, Phương Thanh đã chấp nhận lời xin lỗi của chủ nhân blog Cô gái Đồ Long.
Dù thực tiễn đã xảy ra nhiều tình huống tranh chấp hay phạm tội có liên quan đến chứng cứ dưới dạng dữ liệu điện tử trên mạng nhưng đến nay, pháp luật tố tụng hình sự, dân sự vẫn chưa hề có quy định điều chỉnh. Theo một thẩm phán Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM, các nhà làm luật thường mặc định rằng chứng cứ phải là những gì tồn tại thực tế chứ không phải là cái gì “ảo” trên mạng. Cho nên thực tiễn xét xử, cơ quan tố tụng nói chung và ngành tòa án nói riêng ít nhiều đều gặp lúng túng trong việc đánh giá giá trị pháp lý của chứng cứ điện tử. Để cơ quan tố tụng thống nhất cách hiểu và áp dụng thì phải luật hóa, chính thức công nhận dữ liệu điện tử trên mạng cũng là một nguồn chứng cứ bên cạnh các nguồn chứng cứ truyền thống.
TS Nguyễn Văn Tiến - giảng viên Trường ĐH Luật TP.HCM phân tích thêm: Pháp luật tố tụng quy định đóng khung chứng cứ là những gì có thật đã vô tình làm bó tay các cơ quan tố tụng. Thực tế sinh động của cuộc sống đòi hỏi đã đến lúc không chỉ phải công nhận thông tin trên mạng mà ngay cả các tin nhắn trên điện thoại di động cũng là chứng cứ. Theo ông, phải xác định lại khái niệm chứng cứ trong luật theo hướng mở rộng gồm những dữ liệu điện tử được lưu trong mạng, máy tính, phương tiện điện tử, máy móc hiện đại… Kéo theo đó là việc xác định rõ khái niệm nguồn chứng cứ và nguyên tắc xác định chứng cứ.
Điểm tin báo chí sáng ngày 10 tháng 01 năm 2011
10/01/2011
Trong buổi sáng ngày 10/01/2011, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo điện tử Chính phủ phản ánh: Ngày 9/1, Hội nghị lần thứ 15 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X đã diễn ra tại Thủ đô Hà Nội. Đây là Hội nghị cuối cùng của Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa X.
Hội nghị đã thông qua danh sách giới thiệu bổ sung nhân sự Ủy viên dự khuyết Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XI trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng xem xét, quyết định; thông qua Báo cáo của Ban Chấp hành Trung ương khóa X về phương án nhân sự Ban Chấp hành Trung ương khóa XI để trình Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI. Hội nghị thông qua dự kiến danh sách Đoàn Chủ tịch, Đoàn Thư ký và Ban Thẩm tra tư cách đại biểu tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng trình Đại hội XI; góp ý kiến lần cuối vào Báo cáo kiểm điểm của Ban Chấp hành Trung ương khóa X trình Đại hội lần thứ XI của Đảng.
2. Báo Lao động phản ánh: UBND TP Hà Nội vừa có văn bản gửi Văn phòng Chính phủ và nhiều bộ, ngành đề nghị mở rộng diện được mua nhà xã hội, công khai tiêu chuẩn hỗ trợ về nhà ở...
Ông Vũ Ngọc Đạm - Trưởng phòng Phát triển nhà (Sở Xây dựng Hà Nội) cho biết, Hà Nội đang triển khai kế hoạch xây dựng 1,5 triệu m2 nhà cho người thu nhập thấp trong 5 năm 2011-2015. Ngay sau Tết Nguyên đán, sẽ nhận đơn mua nhà tại khu tái định cư Kiến Hưng, khu đô thị mới Sài Đồng, Đặng Xá, Đại Mỗ... với gần 4.000 căn hộ. Ngoài phát triển nhà thu nhập thấp, Hà Nội triển khai hàng loạt dự án nhà ở dành cho công nhân, sinh viên. Hà Nội khẳng định sẽ hoàn thành kế hoạch 1,5 triệu m2 nhà cho công nhân các khu công nghiệp và 10 dự án nhà sinh viên với khoảng trên 41.000 chỗ ở. Tuy nhiên, Sở Xây dựng Hà Nội cho rằng, đối tượng được mua nhà thu nhập thấp theo quy định tại Nghị quyết 18 của Chính phủ còn khá hạn hẹp.
“Vì sao chỉ cán bộ, công nhân viên chức nhà nước chưa có nhà hoặc có nhà nhưng diện tích dưới 5 m2/người được mua, còn người đang ở nhỉnh hơn 5 m2/người nhưng có cống hiến tốt, gánh trách nhiệm nặng hơn lại không được mua? Chúng tôi đề nghị cần mở rộng đối tượng mua nhà để đảm bảo công bằng và công khai để giảm tình trạng đi đêm với nhau”, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội phân tích. “Nhà ở cho cán bộ, công chức sẽ được cải thiện nhiều vì giá bán theo thời giá hiện hành chỉ vào khoảng 15 triệu đồng/m2. Giá bán được tính theo nguyên tắc: giá đất tính theo khung giá nhà nước cộng với chi phí xây dựng và 10% lợi nhuận cho chủ đầu tư...”, ông Đạm khẳng định.
Về cơ sở xét duyệt đơn mua nhà thu nhập thấp, đại diện Sở Xây dựng Hà Nội cho biết: Việc kiểm soát thu nhập thực tế của người mua nhà đang gặp rất nhiều khó khăn. Thực tế mới kiểm soát được thu nhập từ lương, phụ cấp. “Nhưng nếu chờ đến lúc minh bạch hoàn toàn thu nhập mới hỗ trợ nhà cho những người hưởng lương từ ngân sách thì quá muộn. Chúng tôi vẫn đang nghiên cứu, hoàn thiện quy định này”, ông Đạm nói.
3. Báo điện tử Vietnamnet phản ánh: Trong các thị trường mới nổi, bất động sản (BĐS) Việt Nam xếp thứ 4 về mức độ hấp dẫn đối với các nhà đầu tư nước ngoài, theo báo cáo của Hiệp hội Các nhà đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực bất động sản (AFIRE).
Kết quả báo cáo của AFIRE dựa vào cuộc khảo sát được tiến hành đối với các nhà đầu tư hiện nắm giữ hơn 627 tỷ USD bất động sản toàn cầu, trong đó có 265 tỷ USD tại Mỹ. Theo đó, dẫn đầu trong top các thị trường mới nổi là Brazil, xếp thứ 2 là Trung Quốc. Vị trí tiếp theo là Ấn Độ. Việt Nam không được xếp hạng năm ngoái, nhưng năm nay bất ngờ xếp thứ 4, đẩy Mexico xuống vị trí thứ 5. Ông Peter Ryder, Tổng giám đốc Indochina Capital nhận định, sở dĩ bất động sản Việt Nam được nâng hạng là do sự phát triển nhanh chóng trong thị trường địa ốc tại Việt Nam và các quy định mở cửa hơn nữa đối với giới đầu tư nước ngoài. Trong số các quốc gia phát triển được xếp hạng về đầu tư bất động sản, Mỹ dành được số phiếu gấp bốn lần nước xếp thứ 2 là Anh. Khoảng 65% những người được hỏi cho biết, Mỹ hứa hẹn cơ hội tăng giá tốt nhất. Theo giới chuyên gia, do mối lo ngại suy thoái kép dần mờ đi, các nhà đầu tư đang trở nên hào hứng hơn với triển vọng của nền kinh tế Mỹ và hướng mục tiêu vào các cơ hội đầu tư bất động sản tại nước này.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Hà Nội mới có bài Giảm tải… ảo. Bài báo phản ánh: Nghị định số 79/2007/NĐ-CP về cấp bản sao từ sổ gốc, chứng thực bản sao từ bản chính, chứng thực chữ ký… ra đời với kỳ vọng tạo ra nhiều sự thông thoáng, thuận lợi cho người dân trong hoạt động này, giảm tải cho các phòng công chứng nhà nước. Tuy nhiên có quy định của chính nghị định đã và đang gây khó khăn cho cán bộ ở địa phương, tạo ra tình trạng "một cửa nhiều khóa".
Hiện nay, ở hầu hết các tỉnh, TP trên cả nước việc xử lý và thực hiện chứng thực đều được áp dụng theo cơ chế "một cửa" tiếp nhận nhưng thực chất là qua hai cửa. Bởi lẽ, người muốn chứng thực chỉ được nộp yêu cầu của mình tại bộ phận "một cửa". Tiếp đến, cán bộ "một cửa" lại chuyển yêu cầu này cho cán bộ tư pháp để ghi sổ, thực hiện công việc chứng thực, chuyển lãnh đạo ký duyệt, đóng dấu. Sau đó, mới chuyển kết quả cho bộ phận "một cửa" để trả lại cho người có yêu cầu chứng thực. Vô hình trung, quy trình này đã làm phức tạp hóa một cách không cần thiết đối với thủ tục chứng thực bản sao. Mặt khác, khó bảo đảm thời hạn đã được quy định trong Nghị định 79 là giải quyết và trả kết quả ngay trong ngày cho công dân.
Kết quả kiểm tra đột xuất tại phường Yên Hòa, quận Cầu Giấy, Hà Nội ngay khi Nghị định 79 có hiệu lực ít lâu đã chứng minh thực trạng này. Đặc biệt, tại các xã, phường thuộc tỉnh Kon Tum, nhiều trường hợp người dân đến giao dịch không biết chữ buộc cán bộ tư pháp cơ sở phải hướng dẫn, viết thay nên rất mất thời gian, khó hoàn thành tốt tất cả các nhiệm vụ được giao. Đến nay, sau 3 năm thực thi, UBND cấp xã của tỉnh này vẫn chỉ bố trí lịch tiếp nhận và giải quyết yêu cầu chứng thực một số buổi trong tuần vì thiếu người trực, khiến người dân phải đi lại nhiều lần. Trong khi đó, lãnh đạo UBND cấp xã do bận nhiều việc nên việc phân công lãnh đạo trực ký đôi khi vẫn khó khăn. Qua kiểm tra đột xuất của cơ quan chức năng, việc lỗi hẹn trả giấy tờ cho dân ở quận, huyện nào cũng từng xảy ra.
Vì lý do kể trên, Nghị định 79 khi đi vào cuộc sống phần nào vẫn chưa thực sự đạt được mục tiêu đề ra. Nên chăng, để rút ngắn thời gian giao dịch, đẩy mạnh cải cách hành chính, cần giao trực tiếp thẩm quyền ký văn bản chứng thực cho cán bộ tư pháp - hộ tịch thay vì chủ tịch hoặc phó chủ tịch như hiện nay. Một cách làm sáng tạo khác quận Hoàn Kiếm (Hà Nội) đang áp dụng là phân công một cán bộ chuyên trách tiếp nhận và giải quyết việc chứng thực theo quy trình ISO 9001-2000 dù công chức tư pháp không trực ở bộ phận "một cửa". Thế nhưng, để làm được điều này lâu dài thì biên chế cán bộ tư pháp - hộ tịch cũng phải được tăng thêm vì hiện nay công việc tư pháp ở địa phương này cũng đang trong tình trạng quá tải.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Ngày 8-1, Ban Chỉ đạo Trung ương về thực hiện Đề án Đổi mới, nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp họp phiên đầu tiên. Cuộc họp đã thông qua kế hoạch 2011, với trọng tâm là tổ chức năm đoàn kiểm tra hàng loạt tỉnh thành về công tác giám định tư pháp. Trưởng Ban chỉ đạo - Phó Thủ tướng Trương Vĩnh Trọng đánh giá giám định tư pháp đang là một điểm nghẽn, ảnh hưởng nghiêm trọng tới hoạt động tố tụng. Hàng loạt vụ án như vụ tham ô tại dự án cầu Bãi Cháy, vụ điện kế điện tử… đã bị trả hồ sơ, chậm tiến độ vì lúng túng trong giám định. Nguyên nhân là hệ thống giám định tư pháp chưa hoàn thiện, cơ sở vật chất thiếu thốn, giám định viên vừa thiếu, vừa yếu. Sắp tới, Bộ Tư pháp sẽ chủ trì nghiên cứu, đề xuất nâng Pháp lệnh Giám định tư pháp thành luật.
3. Trang điện tử tintuconline.vietnamnet.vn có bài Cần Thơ: Cục Thi hành án bị đòi hơn 3 tỉ đồng. Bài báo phản ánh: Tháng 3-2010, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM xử phúc thẩm vụ Ngân hàng Thương mại cổ phần Phương Nam (Cần Thơ) kiện đòi nợ ông Vũ Đình Tân. Tòa bác kháng cáo của ông Tân, giữ nguyên bản án sơ thẩm của TAND TP Cần Thơ, buộc ông Tân phải trả cho ngân hàng Phương Nam hơn 25 tỉ đồng gồm 21 tỉ đồng tiền vốn và hơn 4 tỉ đồng tiền lãi tính đến ngày 12-8-2009. Ngoài ra, ông Tân còn phải thanh toán tiền lãi phát sinh cho đến khi trả dứt nợ.
Một tháng sau, Ngân hàng Phương Nam gửi đơn yêu cầu thi hành án tại Cục Thi hành án dân sự TP Cần Thơ, yêu cầu ông Tân phải trả hơn 25 tỉ đồng theo bản án phúc thẩm. Cạnh đó, ngân hàng còn tính lãi phát sinh đối với khoản nợ gốc 21 tỉ đồng tính từ ngày 12-8-2009 đến ngày có đơn yêu cầu thi hành án là hơn 3,8 tỉ đồng. Ngoài ra, kể từ ngày ngân hàng có đơn yêu cầu thi hành án, nếu ông Tân chậm thi hành án thì hằng tháng còn phải chịu lãi suất theo mức lãi suất nợ quá hạn trong hợp đồng tín dụng của ông với ngân hàng. Thụ lý, Cục Thi hành án TP Cần Thơ đã kê biên hai thửa đất của ông Tân. Đầu tháng 8, Cục Thi hành án tổ chức bán đấu giá một thửa được hơn 29,5 tỉ đồng
Do các bên không thỏa thuận được về việc tính lãi, ngày 17-8, Cục Thi hành án đã có công văn đề nghị Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM giải thích bản án phúc thẩm. Cụ thể, Cục Thi hành án thắc mắc là tiền lãi được tính liên tục từ ngày 13-8-2009 đến ngày ông Tân trả dứt nợ với mức lãi suất theo hợp đồng tín dụng hay chỉ tính lãi kể từ ngày Ngân hàng Phương Nam có đơn yêu cầu thi hành án theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định? Tòa chưa trả lời, ngày 31-8, Cục Thi hành án TP Cần Thơ đã chi trả cho Ngân hàng Phương Nam hơn 25 tỉ đồng theo bản án đã tuyên và gần 1,2 tỉ đồng mà Cục tạm tính lãi chậm thi hành án tính từ ngày ngân hàng có đơn yêu cầu thi hành án đến ngày 31-8 (Cục tự ấn định mức lãi suất chậm thi hành án là 1%/tháng trên số tiền hơn 25 tỉ đồng). Tổng cộng phía ngân hàng nhận hơn 26,2 tỉ đồng. Còn hơn 2,6 tỉ đồng, Cục Thi hành án đem gửi tiết kiệm không kỳ hạn. Với thửa đất chưa bán đấu giá còn lại của ông Tân, Cục Thi hành án vẫn giữ nguyên lệnh kê biên. Phía ông Tân không đồng tình, cho rằng việc Cục Thi hành án tự áp mức lãi suất chậm thi hành án 1% để quy ra số tiền gần 1,2 tỉ đồng là không có căn cứ.
Trong trường hợp này, Cục Thi hành án phải thực hiện theo khoản 2 Điều 305 Bộ luật Dân sự và Điều 1 Quyết định số 2665 ngày 25-11-2009 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định mức lãi suất cơ bản bằng đồng Việt Nam là 8%/năm (0,67%/tháng). Như vậy, số tiền lãi suất chậm thi hành án của ông Tân chỉ có gần 766 triệu đồng. Từ đó, phía ông Tân đã yêu cầu Cục Thi hành án phải trả lại hơn 3 tỉ đồng cộng lãi suất tiết kiệm, đồng thời giải tỏa kê biên thửa đất còn lại cho ông Tân vì vụ việc đã được thi hành án xong. Trước khiếu nại gay gắt từ phía ông Tân, Cục Thi hành án đã có văn bản xin ý kiến Tổng cục Thi hành án dân sự. Do vẫn chờ ý kiến của Tổng cục Thi hành án dân sự nên đến nay, vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
4. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Cần luật hóa chứng cứ điện tử. Bài báo phản ánh: Thực tiễn xét xử đã xuất hiện nhiều vụ tranh chấp hay phạm tội mà các chứng cứ chủ chốt, quan trọng là dữ liệu điện tử trên mạng Internet. Khi xử lý, các cơ quan tố tụng ít nhiều đều gặp lúng túng vì pháp luật chưa quy định về chứng cứ dạng này. Năm 2007, ông ĐXG (ngụ quận Bình Thạnh, TP.HCM) đã khởi kiện một nữ phó tổng giám đốc một công ty liên doanh ra TAND huyện Dĩ An (Bình Dương) để đòi bồi thường và xin lỗi công khai.
Theo đơn kiện, trước đó ông G. và bị đơn hợp tác làm ăn. Vì mâu thuẫn, bị đơn đã gửi email cho những đối tác khác của họ nói xấu ông thậm tệ, sai sự thật, làm ông mất danh dự, uy tín nghiêm trọng. Kèm đơn kiện, ông G. cũng nộp cho tòa bản sao các email có nội dung xúc phạm, nói xấu ông của bị đơn. Nhận đơn, TAND huyện Dĩ An đã chuyển vụ việc về TAND quận Bình Thạnh giải quyết bởi cả hai bên đương sự đều ngụ tại đây. Quá trình tòa chuẩn bị xét xử, phía bị đơn đã chấp nhận xin lỗi và thanh toán cho ông G. toàn bộ chi phí bỏ ra để đeo đuổi vụ kiện.
Một năm sau, cư dân mạng xôn xao vì vụ ca sĩ Phương Thanh đòi chủ nhân blog Cô gái Đồ Long phải xin lỗi công khai trên ba tờ báo. Theo Phương Thanh, một entry (bài viết) đăng trên blog Cô gái Đồ Long ám chỉ nói xấu, xúc phạm nghiêm trọng đến danh dự, uy tín của cô. Bị phản ứng, chủ nhân blog Cô gái Đồ Long đã xóa entry này nhưng phía Phương Thanh vẫn kịp thời sao lưu lại làm bằng. Xử sơ thẩm, TAND quận Tân Bình (TP.HCM) đã bác yêu cầu của Phương Thanh với lý do pháp luật chưa có quy định về xử lý các trường hợp gây thiệt hại từ blog. Xử phúc thẩm, TAND TP.HCM đã hủy bản án này. Quá trình TAND quận Tân Bình thụ lý lại, Phương Thanh đã chấp nhận lời xin lỗi của chủ nhân blog Cô gái Đồ Long.
Dù thực tiễn đã xảy ra nhiều tình huống tranh chấp hay phạm tội có liên quan đến chứng cứ dưới dạng dữ liệu điện tử trên mạng nhưng đến nay, pháp luật tố tụng hình sự, dân sự vẫn chưa hề có quy định điều chỉnh. Theo một thẩm phán Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM, các nhà làm luật thường mặc định rằng chứng cứ phải là những gì tồn tại thực tế chứ không phải là cái gì “ảo” trên mạng. Cho nên thực tiễn xét xử, cơ quan tố tụng nói chung và ngành tòa án nói riêng ít nhiều đều gặp lúng túng trong việc đánh giá giá trị pháp lý của chứng cứ điện tử. Để cơ quan tố tụng thống nhất cách hiểu và áp dụng thì phải luật hóa, chính thức công nhận dữ liệu điện tử trên mạng cũng là một nguồn chứng cứ bên cạnh các nguồn chứng cứ truyền thống.
TS Nguyễn Văn Tiến - giảng viên Trường ĐH Luật TP.HCM phân tích thêm: Pháp luật tố tụng quy định đóng khung chứng cứ là những gì có thật đã vô tình làm bó tay các cơ quan tố tụng. Thực tế sinh động của cuộc sống đòi hỏi đã đến lúc không chỉ phải công nhận thông tin trên mạng mà ngay cả các tin nhắn trên điện thoại di động cũng là chứng cứ. Theo ông, phải xác định lại khái niệm chứng cứ trong luật theo hướng mở rộng gồm những dữ liệu điện tử được lưu trong mạng, máy tính, phương tiện điện tử, máy móc hiện đại… Kéo theo đó là việc xác định rõ khái niệm nguồn chứng cứ và nguyên tắc xác định chứng cứ.