I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG VẤN ĐỀ NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Nhân dân đưa các tin:
* Chiều 6-1, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã làm việc với Ðoàn Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam, tổng kết việc thực hiện Quy chế phối hợp công tác giữa Chủ tịch nước và Ðoàn Chủ tịch Ủy ban T.Ư MTTQ Việt Nam năm 2010, trọng tâm phối hợp công tác năm 2011.
* Tại Khu kinh tế Dung Quất, huyện Bình Sơn (Quảng Ngãi), sáng 6-1, Tập đoàn Dầu khí quốc gia Việt Nam chính thức khánh thành Nhà máy lọc dầu (NMLD) Dung Quất. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng dự và phát biểu ý kiến.
* Sáng 6-1, tại Phủ Chủ tịch, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết đã tiếp thân mật các cựu chuyên gia của Trung ương Ðoàn TNCS Hồ Chí Minh làm nhiệm vụ quốc tế tại Cam-pu-chia giai đoạn 1979-1989.
2. Báo VnMedia đưa tin: Thủ tướng Chính Phủ vừa đồng ý với đề xuất của Bộ LĐ-TB&XH về lịch nghỉ bù Tết Canh Dần. Theo đó cán bộ công chức bắt đầu nghỉ tết từ ngày 31/1 (28 Tết) đến 8/2 (mùng 6 Tết).
Theo đó, vào ngày thứ 7 và chủ nhật của tuần trước Tết (29 và 30/1 tức 26 và 27 tháng Chạp), công chức sẽ đi làm bù trước.
Sau đó, người lao động sẽ được nghỉ Tết bắt đầu từ thứ 2 (31/1) đến thứ 3 tuần sau (8/2), tức là từ 28 tháng Chạp đến mồng 6 Tết ).
Dịp Giỗ tổ Hùng Vương năm nay, cán bộ công chức cũng được nghỉ 3 ngày liền. Theo đó, cán bộ, công chức, viên chức được nghỉ vào thứ hai (ngày 11/4) và đi làm thay vào thứ bảy (9/4). Như vậy dịp giỗ tổ Hùng Vương nghỉ ba ngày, từ ngày 10 đến 12/4 (tức từ ngày 8 đến 10/3 âm lịch).
3. Báo Dân việt có bài Vietnamnet bị tấn công dữ dội chưa từng có. Bài báo đưa tin: Trong suốt 48 tiếng qua, báo điện tử Vietnamnet đã liên tục hứng chịu cuộc tấn công được cho là quy mô lớn chưa từng có ở Việt Nam. Đến tối qua, trang chủ Vietnamnet gần như tê liệt.
Nhận định về cuộc tấn công, ông Bùi Bình Minh - Trợ lý Tổng Biên tậpVietnamnet cho rằng hacker đã tấn công theo một cách thức rất chuyên nghiệp, sử dụng một con virus cực mạnh, có thể là nằm rất kín trong các máy tính cá nhân và với quy mô lớn chưa từng có. "Có khoảng từ 70 - 100 nghìn máy tính đã được huy động để tham gia cuộc tấn công này"- ông Minh nói.
Dù chưa có bất cứ manh mối nào để thấy sự liên hệ của cuộc tấn công tổng lực này với các cuộc tấn công Vietnamnet trong tháng 11 và 12 - 2010, tuy nhiên, có thể thấy có vẻ đã có một lộ trình phá hoại được vạch sẵn.
Trong cuộc tấn công hôm 6-12, hacker đã xâm nhập vào hệ thống, xóa sạch toàn bộ dữ liệu của Vietnamnet và tới cuộc tấn công này, hacker đã tấn công dữ dội hơn, trong thời gian dài hơn, tấn công từ trong nước và từ phía nước ngoài với một thủ đoạn bẩn thỉu hơn và không dễ khắc phục.
Hiện Vietnamnet vẫn nỗ lực phân tách các IP truy cập của bạn đọc và của hệ thống Botnet nhằm ngăn chặn và khắc phục sự cố. Cho đến thời điểm này, chưa biết khi nào Vietnamnet mới có thể ngăn chặn được cuộc tấn công này.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo cand.com có bài Chuyện hậu Vedan: Bỗng dưng bị... rối. Bài báo phản ánh: Cuối cùng thì luật sư Đại diện của Vedan cũng đã lên tiếng đòi ngưng chuyển tiền đợt II cho đại diện các hộ dân ở 3 tỉnh bị thiệt hại do việc xả thải trái phép ra sông Thị Vải của Công ty này là: Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và TP HCM. Lý do được Vedan đưa ra là hiện tại ở các địa phương trên đang xảy ra tình trạng cá nhân người dân khởi kiện Vedan.
Điều này, vi phạm nguyên tắc khi bồi thường giữa Vedan và người đại diện cho các hộ dân là: “Sau khi Vedan bồi thường, các địa phương sẽ đảm bảo cho việc không còn đơn kiện công ty”. Vì đâu nên nỗi(?!).
Như chúng tôi đã phân tích trong bài viết "Chuyện hậu Vedan - còn nhiều băn khoăn" in trên Chuyên đề ANTG ngày 22/12/2010, thì những rắc rối xung quanh việc bồi thường chi trả cho các hộ dân xuất phát từ chuyện "tự thăng chức trọng tài" cho mình của các cơ quan, ban, ngành vốn dĩ chỉ giữ vai trò trung gian trong việc thương thảo hoặc khởi kiện giữa các hộ nông dân bị ô nhiễm và Công ty Vedan... Và UBND huyện Cần Giờ là đơn vị xung phong cho việc chuyển vai trò không thật sự cần thiết này.
Ngay từ thời điểm công bố 839 hộ dân bị thiệt hại do hành vi xả thải của Vedan và nhận số tiền đền bù đợt I của Vedan là 50% trong tổng số tiền 45,7 tỉ đồng, thì Hội Nông dân huyện Cần Giờ chỉ cần làm một động tác rất đơn giản là chi trả cho các hộ dân bị thiệt hại theo danh sách đã niêm yết công khai trước đó, thì họ lại chọn một cách phức tạp hơn. Đây là điều mà dư luận không thể nào hiểu nổi vì sao UBND huyện Cần Giờ lại chỉ đạo cho Hội Nông dân huyện nghĩ ra cách khó đến vậy trong việc chi trả tiền bồi thường của Vedan cho các hộ dân (!?).
Luật sư Nguyễn Văn Hậu, người đại diện bảo vệ quyền lợi về mặt luật pháp cho các hộ dân tuyên bố rất cứng rắn là: "Nếu đến hạn chuyển tiền đợt II là trước ngày 14/1/2010, mà Vedan không chuyển tiền, chúng tôi sẽ khởi kiện họ". Bởi theo luật sư Hậu, cần phải xem xét những người đi khiếu kiện Vedan có nằm trong vùng ô nhiễm hay không?.
Giả sử Vedan không trả tiền đợt II theo đúng cam kết và UBND, Hội Nông dân huyện Cần Giờ và Luật sư Nguyễn Văn Hậu lại thêm một lần nữa đóng vai trò trung gian để giúp người dân khởi kiện, thì chuyện gì sẽ xảy ra(?!).
Trưa 30/12/2010, những con người khốn khó ấy lại lặn lội từ Cần Giờ lên tìm đến tôi. Họ đưa cho tôi cái biên bản mà Phòng Tiếp dân huyện Cần Giờ đã làm cho họ yên tâm. Trong biên bản có ghi chuyện họ bức xúc vì cách hành xử "nhũng nhiễu của Hội Nông dân huyện Cần Giờ".
Ai "hành xử nhũng nhiễu khiến họ bức xúc"?. Đó là ông Đỗ Thắng Tiên, người từng được họ tán tụng là anh hùng trong cuộc chiến đi tìm công lý từ Vedan. Ông Tiên chắc cũng búc xúc không kém các hộ dân này, nên ông đã trả lời họ rằng: "Giờ tui không công bố danh sách cho các chị coi, các chị làm gì được tui" khi họ đòi ông cho niêm yết công khai 839 hộ mà theo Hội Nông dân là "đạt chuẩn" để họ có thể tự mình đi giám sát.
Cái yêu cầu rất đỗi bình thường và hợp lý đó của người nông dân lại được một tổ chức bảo vệ quyền lợi cho họ là Hội Nông dân từ chối, thì không biết Hội Nông dân huyện Cần Giờ thuộc về người nông dân để đứng về phía họ hay tự chuyển mình nhằm phục vụ cho một "thế lực" nào khác (!?).
Trở lại chuyện đòi kiện Vedan nếu Vedan không trả tiền đợt II đúng hẹn, kiện có thắng không? Câu hỏi mà cách đây vài tháng, bất cứ ai cũng tự tin trả lời rằng: "Thắng tuyệt đối", thì bây giờ gió có thể đã đổi chiều?!.
Mà nếu như khởi kiện lại Vedan, vụ việc chắc chắn sẽ còn kéo dài, rất dài, thì 50% trong tổng số tiền 45,7 tỉ mà Công ty Vedan đã chuyển cho Cần Giờ biết bao giờ mới đến tay những hộ dân mà theo UBND huyện Cần Giờ là xứng đáng được nhận(?!). Ông Đoàn Văn Sơn cách đây vài tuần có khẳng định với chúng tôi là sẽ cố gắng chi trả tiền bồi thường cho bà con chậm nhất là trước tết Dương lịch.
Vậy mà lại thêm một lần nữa, ông đã không thể thực hiện lời hứa của mình. Mà cũng chẳng biết đến khi nào ông Sơn mới chỉ đạo cho cấp dưới của mình chi trả tiền bồi thường cho các hộ dân được xác định đủ chuẩn ô nhiễm trong đợt xét lại của UBND huyện Cần Giờ (?).
2. Báo Tin tức Online có bài Cần Thơ: Cục Thi hành án bị đòi hơn 3 tỉ đồng. Bài báo đưa tin: Đương sự tố cơ quan thi hành án làm sai khi tự ấn định lãi suất chậm thi hành án. Theo quy định, mức lãi suất chậm thi hành án là mức lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước công bố.
Tháng 3-2010, Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM xử phúc thẩm vụ Ngân hàng Thương mại cổ phần Phương Nam (Cần Thơ) kiện đòi nợ ông Vũ Đình Tân. Tòa bác kháng cáo của ông Tân, giữ nguyên bản án sơ thẩm của TAND TP Cần Thơ, buộc ông Tân phải trả cho ngân hàng Phương Nam hơn 25 tỉ đồng gồm 21 tỉ đồng tiền vốn và hơn 4 tỉ đồng tiền lãi tính đến ngày 12-8-2009. Ngoài ra, ông Tân còn phải thanh toán tiền lãi phát sinh cho đến khi trả dứt nợ.
Một tháng sau, Ngân hàng Phương Nam gửi đơn yêu cầu thi hành án tại Cục Thi hành án dân sự TP Cần Thơ, yêu cầu ông Tân phải trả hơn 25 tỉ đồng theo bản án phúc thẩm. Cạnh đó, ngân hàng còn tính lãi phát sinh đối với khoản nợ gốc 21 tỉ đồng tính từ ngày 12-8-2009 đến ngày có đơn yêu cầu thi hành án là hơn 3,8 tỉ đồng. Ngoài ra, kể từ ngày ngân hàng có đơn yêu cầu thi hành án, nếu ông Tân chậm thi hành án thì hằng tháng còn phải chịu lãi suất theo mức lãi suất nợ quá hạn trong hợp đồng tín dụng của ông với ngân hàng.
Thụ lý, Cục Thi hành án TP Cần Thơ đã kê biên hai thửa đất của ông Tân. Đầu tháng 8, Cục Thi hành án tổ chức bán đấu giá một thửa được hơn 29,5 tỉ đồng.
Do các bên không thỏa thuận được về việc tính lãi, ngày 17-8, Cục Thi hành án đã có công văn đề nghị Tòa Phúc thẩm TAND Tối cao tại TP.HCM giải thích bản án phúc thẩm. Cụ thể, Cục Thi hành án thắc mắc là tiền lãi được tính liên tục từ ngày 13-8-2009 đến ngày ông Tân trả dứt nợ với mức lãi suất theo hợp đồng tín dụng hay chỉ tính lãi kể từ ngày Ngân hàng Phương Nam có đơn yêu cầu thi hành án theo lãi suất cơ bản do Ngân hàng Nhà nước quy định?
Tòa chưa trả lời, ngày 31-8, Cục Thi hành án TP Cần Thơ đã chi trả cho Ngân hàng Phương Nam hơn 25 tỉ đồng theo bản án đã tuyên và gần 1,2 tỉ đồng mà Cục tạm tính lãi chậm thi hành án tính từ ngày ngân hàng có đơn yêu cầu thi hành án đến ngày 31-8 (Cục tự ấn định mức lãi suất chậm thi hành án là 1%/tháng trên số tiền hơn 25 tỉ đồng). Tổng cộng phía ngân hàng nhận hơn 26,2 tỉ đồng.
Còn hơn 2,6 tỉ đồng, Cục Thi hành án đem gửi tiết kiệm không kỳ hạn. Với thửa đất chưa bán đấu giá còn lại của ông Tân, Cục Thi hành án vẫn giữ nguyên lệnh kê biên.
Phía ông Tân không đồng tình, cho rằng việc Cục Thi hành án tự áp mức lãi suất chậm thi hành án 1% để quy ra số tiền gần 1,2 tỉ đồng là không có căn cứ.
Trong trường hợp này, Cục Thi hành án phải thực hiện theo khoản 2 Điều 305 Bộ luật Dân sự và Điều 1 Quyết định số 2665 ngày 25-11-2009 của Ngân hàng Nhà nước Việt Nam quy định mức lãi suất cơ bản bằng đồng Việt Nam là 8%/năm (0,67%/tháng). Như vậy, số tiền lãi suất chậm thi hành án của ông Tân chỉ có gần 766 triệu đồng.
Từ đó, phía ông Tân đã yêu cầu Cục Thi hành án phải trả lại hơn 3 tỉ đồng cộng lãi suất tiết kiệm, đồng thời giải tỏa kê biên thửa đất còn lại cho ông Tân vì vụ việc đã được thi hành án xong.
Trước khiếu nại gay gắt từ phía ông Tân, Cục Thi hành án đã có văn bản xin ý kiến Tổng cục Thi hành án dân sự. Do vẫn chờ ý kiến của Tổng cục Thi hành án dân sự nên đến nay, vụ việc vẫn chưa được giải quyết dứt điểm.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Luật sư muốn gặp thân chủ, khó đủ đường. Bài báo phản ánh: Ngày 25-11-2010, luật sư Phạm Văn Vui (Đoàn Luật sư tỉnh Bình Phước) được VKSND huyện Lai Vung cấp giấy chứng nhận người bào chữa cho bị can Lê Nhựt Linh - người bị cơ quan cảnh sát điều tra công an huyện này đề nghị truy tố về tội cướp tài sản.
Ngày 2-12-2010, luật sư Vui vượt hơn 300 km từ TP.HCM đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an huyện Lai Vung, trình thẻ luật sư và giấy chứng nhận người bào chữa để xin gặp thân chủ. Tại đây, ông được một cán bộ của cơ quan điều tra thông báo: “Nếu muốn vào gặp mặt bị can, luật sư phải lập kế hoạch và nội dung làm việc cụ thể với bị can gửi xin cơ quan cảnh sát điều tra phê duyệt, nếu được đồng ý thì mới được vào”. Vị cán bộ còn cho biết thêm đây là quy định chung của ngành.
Bức xúc vì đã phải vượt cả quãng đường dài đến xin gặp thân chủ lại bị gây khó dễ, luật sư Vui yêu cầu vị cán bộ điều tra cung cấp văn bản pháp luật liên quan về quy định trên thì ông này từ chối. Sau đó, vị cán bộ thẳng thừng tuyên bố không tiếp luật sư và không cho luật sư gặp mặt thân chủ.
Bộ luật Tố tụng hình sự đã quy định rất rõ ràng về việc luật sư có quyền gặp người bị tạm giữ, gặp bị can, bị cáo đang bị tạm giam (điểm e khoản 2 Điều 58). Luật Luật sư cũng nghiêm cấm cơ quan, tổ chức, cá nhân có hành vi cản trở hoạt động hành nghề của luật sư (khoản 2 Điều 9).
Quy định là thế nhưng trên thực tế, hoạt động của giới luật sư, đến nay vẫn còn gặp sự cản trở trái pháp luật từ các cán bộ điều tra mà trường hợp của luật sư Vui ở trên chỉ là một điển hình vừa xảy ra. Không có gì khó hiểu khi cho đến tận hôm nay, sau gần bảy năm thực hiện cải cách tư pháp, giới luật sư vẫn phải luôn kêu ca, than thở về chuyện bị cơ quan điều tra làm khó.
Đến bao giờ, các quy định của pháp luật mới được những người thực thi pháp luật nghiêm túc tuân thủ? Đến bao giờ, vai trò và vị trí của người luật sư mới được thực sự thừa nhận, tôn trọng?