Điểm tin báo chí sáng ngày 23 tháng 12 năm 2010Trong buổi sáng ngày 23/12/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Thông tấn xã Việt Nam phản ánh: Ngày 22.12, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) đã ra Thông báo Hội nghị lần thứ 14.
Theo đó, thực hiện Chương trình làm việc toàn khóa, trong các ngày từ ngày 13 đến ngày 22.12.2010, tại thủ đô Hà Nội, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) đã họp Hội nghị lần thứ 14 để tiếp thu ý kiến đóng góp của đại hội đảng các cấp, đại biểu Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân và của cán bộ, đảng viên, nhân dân vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XI của Đảng; thảo luận Báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương khóa X trình Đại hội XI và Báo cáo kiểm điểm tình hình thực hiện Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa X; thảo luận, thông qua phương án nhân sự Ban Chấp hành Trung ương khóa XI và cho ý kiến về một số vấn đề quan trọng khác.
Phó trưởng ban thường trực Ban Đối ngoại T.Ư, ông Phạm Xuân Sơn cho biết: ĐH đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia (Hà Nội), với chủ đề: “Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020 Việt Nam trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại”. Phiên trù bị sẽ diễn ra ngày 11, và ngày 12.1 sẽ bắt đầu ĐH chính thức. Tham dự ĐH có 1.400 đại biểu đại diện cho hơn 3,6 triệu đảng viên sinh hoạt ở gần 54.000 tổ chức cơ sở Đảng. Ngoài các đại biểu chính thức, dự ĐH còn có các vị khách mời.
Ông Sơn cũng thông báo về công tác chuẩn bị chu đáo cho ĐH, đặc biệt là các dự thảo văn kiện trình ĐH lần thứ XI. Về công tác nhân sự, theo ông Phạm Xuân Sơn: “Chúng tôi sẽ phấn đấu tăng tỷ lệ trẻ, tỷ lệ nữ, tỷ lệ cán bộ người dân tộc, tỷ lệ cán bộ khoa học trong BCH T.Ư khóa XI, bảo đảm có tính kế thừa, số mới không dưới 1/3 và có 3 độ tuổi. BCH T.Ư đã tích cực chuẩn bị để ĐH bầu BCH khóa mới trên tinh thần có số dư để lựa chọn”.
2. Báo Thanh niên phản ánh: Hôm qua 22.12, Hội Nông dân Đồng Nai đã tiến hành lấy ý kiến của 554 hộ dân đánh bắt, nuôi trồng thủy sản trên sông Thị Vải thuộc xã Long Phước (H.Long Thành).
Theo ông Trần Như Độ, Chủ tịch Hội Nông dân Đồng Nai, số tiền bồi thường của Vedan gần 60 tỉ đồng (đợt 1) đã có sẵn, giờ chỉ cần hộ dân thống nhất cách chia thế nào để có cơ sở chi trả cho dân trước Tết Nguyên đán, theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Kết thúc ngày đầu tiên, Hội đã lấy được 374 ý kiến chọn phương án không phân biệt vùng ô nhiễm mà đền bù theo diện tích thực tế bị ô nhiễm. Dự kiến, đợt lấy ý kiến kết thúc vào ngày 26.12.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: trong hai ngày 22 và 23-12, tại TP Nha Trang (Khánh Hòa) diễn ra hội nghị tòa án các tỉnh biên giới ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia với sự tham gia của hơn 100 đại biểu. Đây là hội nghị đầu tiên trong lĩnh vực này, được tổ chức theo sáng kiến của TAND Tối cao Việt Nam.
Phiên họp đầu tiên với tiêu đề “Nâng cao hiệu quả hợp tác phòng chống tội phạm” do Chánh án TAND Tối cao nước CHDCND Lào Khammy Sayavong chủ trì. Thời gian qua, tuy có sự phối hợp giải quyết một số vụ án xuyên quốc gia nhưng ba nước vẫn chưa thiết lập được cơ chế trao đổi thông tin, nhất là thông tin pháp lý có tính chất kịp thời, thường xuyên giữa tòa án cấp tỉnh có chung đường biên giới. Hội nghị đã thống nhất cần tăng cường sự hợp tác trong đấu tranh phòng chống và xét xử các loại tội phạm xuyên quốc gia trong hệ thống tòa án ba nước.
Báo cũng phản ánh: Một ngân hàng thương mại (NHTM) vừa thông báo sẽ điều chỉnh tăng lãi suất các loại thẻ tín dụng quốc tế (Visa, Master…) lên 23% thay cho mức lãi suất 19%-21% trước đó. Đồng thời, bắt đầu từ ngày 1-1-2011, ngân hàng này cũng sẽ tăng một số khoản phí sử dụng thẻ tín dụng như phí thường niên, phí chuyển đổi ngoại tệ, phí chậm thanh toán…
Khác với thẻ ATM là chủ thẻ chỉ được sử dụng gần tối đa số dư số tiền có trong tài khoản thẻ, chủ thẻ Visa có thể xài cả trăm triệu đồng khi mua hàng hóa, dịch vụ trong và ngoài nước dù nó được tính bằng VND hay ngoại tệ. Sau đó chủ thẻ mới phải hoàn trả ngân hàng. Lý do có được sự “tiền trảm hậu tấu” khá tiện dụng này là do chủ thẻ Visa đáp ứng được các điều kiện của ngân hàng phát hành thẻ và đây mới được coi là “ví điện tử” thực sự. Cho nên thẻ Visa rất được khuyến khích ở các nước phát triển bởi nó giúp giảm đáng kể tiền mặt lưu thông, thuận tiện cho cơ quan thuế và phòng chống tham nhũng, đặc biệt là luôn đem lại sự an toàn, tiện dụng cho các chủ thẻ.
Ở Việt Nam từ năm năm trước đã có chủ trương giảm dần việc thanh toán tiền mặt, kiểm soát thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn và chống gian lận thuế. Chính vì thế sau đề án trả lương qua tài khoản, dịch vụ thẻ tín dụng Visa phải được khuyến khích thông qua các ưu đãi về thuế, phí cũng như thủ tục hành chính liên quan. Thế nhưng thực tế hiện nay các chủ thẻ hầu hết chỉ đem ra sử dụng khi đi… nước ngoài, còn khi phải thanh toán trong nước, họ thà xuất tiền mặt còn hơn, bởi các khoản phải nuôi thẻ (như lãi suất, các loại thuế, phí chồng chất như trên) luôn có xu hướng tăng. Trước thực trạng đó, Ngân hàng Nhà nước vẫn không thể hiện thái độ, mặc các NHTM tăng phí như vũ bão. Vậy phải chăng việc im lặng đó có ý nghĩa khuyến khích xài tiền mặt?
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Quân đội nhân dân phản ánh: Sáng 22-12, tại Đà Nẵng, Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2011 đã được khai mạc. Tham gia hội nghị có đại diện lãnh đạo các Bộ, ban, ngành TƯ và TP.Đà Nẵng, cùng hơn 400 đại biểu đến từ Bộ Tư pháp, các Sở Tư pháp và Cục Thi hành án dân sự (THADS), tổ chức pháp chế Bộ, ngành trên cả nước.
Song song với công tác Tư pháp, Hội nghị triển khai công THADS năm 2011 cũng đã được tổ chức với việc thảo luận các chuyên đề về những vấn đề của lĩnh vực này. Kết quả những năm qua cho thấy, mặc dù số việc phải THADS các năm đều tăng, song với việc nâng cao vị thế của Ngành và quyết tâm nâng cao kết quả thi hành án, Ngành THADS đã giảm số vụ việc tồn đọng sang năm thấp hơn cùng kỳ năm trước; tăng kết quả thi hành xong cả về việc và tiền.
2. Báo Dân Việt có bài Long An: Thiếu nữ 17 tuổi hai lần tảo hôn. Bài báo phản ánh: Do thiếu hiểu biết về pháp luật, nhiều thanh niên đã phải lãnh án oan uổng vì tội "làm chồng" trẻ em. Ở Đức Huệ, Long An còn có một em gái lấy chồng hai lần, mà lần nào cũng… chưa đủ tuổi.
Huyện biên giới Đức Huệ (Long An) có hàng chục trường hợp tảo hôn. Do thiếu hiểu biết về pháp luật, nhiều thanh niên đã phải lãnh án oan uổng vì tội "làm chồng" trẻ em. Phóng viên Dân Việt còn phát hiện một em gái lấy chồng hai lần, mà lần nào cũng… chưa đủ tuổi! TAND huyện Đức Huệ vừa tuyên xử đối tượng Trần Quốc T. ba năm tù cho hưởng án treo vì tội "yêu" trẻ em. Theo hồ sơ vụ án, Quốc T quen và yêu Ngô Thị Thu T (sinh ngày 16-7-1993, ngụ xã Mỹ Quý Tây, huyện Đức Huệ) khi Thu T đang là học sinh lớp 8. Do cha mẹ ly hôn, Thu T lúc ở với bố, khi ở với mẹ. Giữa năm 2008, Thu T cùng "người yêu” bỏ nhà ra Vũng Tàu xây tổ uyên ương. Gia đình Thu T đã ra tận Vũng Tàu bắt em về tiếp tục việc học. Thế nhưng tuổi trẻ bồng bột, Thu T đã tìm về ở với bố và tiếp tục mối quan hệ với bạn trai. Ngày 21-7-2008, ông Ngô Văn Đ đem con mình "gả" luôn cho Quốc T.
Sự việc đã được Công an xã Mỹ Quý Tây lập hồ sơ chuyển Công an huyện Đức Huệ điều tra. Tuy nhiên, vụ việc vẫn không được ngăn chặn. Gần một năm sau, khi Thu T mang bầu thì các cơ quan tố tụng mới bắt đầu xét xử. Ra tòa, Quốc T mới biết mình phạm tội "giao cấu với trẻ em" gây hậu quả nghiêm trọng (mang thai). Cách đây vài ngày, gia đình Thu T lại tổ chức lễ hỏi cho em khá rình rang. Chú rể là một chàng trai khá trẻ ở huyện bên cạnh. Theo lời của gia đình, đám cưới đã được lên lịch và dự kiến tổ chức trước Tết Nguyên đán.
Một cán bộ xã Mỹ Quý Tây cho biết, trường hợp gia đình tổ chức cưới hỏi cho Thu T lần hai cũng là tảo hôn vì em chưa đủ tuổi. "Cũng chẳng thấy ai chỉ đạo ngăn cản mấy vụ này đâu. Chỉ riêng Mỹ Quý Tây, ngó sơ sơ đã có hơn chục trường hợp tảo hôn", vị cán bộ này nói. Điều đáng buồn là năm 2008, chính chị Nguyễn Thị Kim T (mẹ ruột Thu T) gửi đơn nhờ các cơ quan chức năng ngăn chặn tình trạng con mình bị tảo hôn nay chính chị lại gả con khi cháu chưa đủ 18 tuổi. Khi trao đổi với phóng viên, chị Kim T mới giật mình thốt lên: "Trời ơi, tui cứ tưởng tuổi ta là đủ 18 rồi chứ!".
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Chưa có khung pháp lý cho các loại hình tập đoàn kinh tế. Bài báo phản ánh: TĐKT tư nhân thì xuất phát từ công ty gia đình, thiếu tính chuyên nghiệp, tự bơi. Hiện vẫn chưa có quy định pháp lý nào cho tất cả TĐKT thuộc mọi thành phần”. Các chuyên gia đã nhận định như vậy tại hội thảo Sự phát triển các TĐKT Việt Nam ngày 22-12.
Tham luận của luật sư Nguyễn Ngọc Bích dẫn chứng: “Tập đoàn là do một công ty phát triển mở rộng mà thành, trong khi ở ta lại gom nhiều cái thành một. Chẳng hạn Tập đoàn Công nghiệp xây dựng VN được thành lập từ các doanh nghiệp (DN) độc lập hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và cơ khí chế tạo; Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị VN cũng thế…”. Luật sư Trần Hữu Huỳnh - Trưởng phòng Pháp chế, Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng nhận xét: “Ở các nước, từ một cây chuối khỏe mạnh sẽ đẻ ra nhiều cây chuối khác, từ một cây tre sẽ đẻ ra nhiều măng chứ người ta không gom một cách cơ học như VN”. Tuy nhiên, TS Trần Thị Thanh Hồng, Vụ Kinh tế Văn phòng Trung ương Đảng, cho rằng sẽ là khập khiễng nếu so sánh TĐKT giữa ta với các nước có nền kinh tế phát triển. “Chúng ta có điều kiện và xuất phát điểm khác nên khó có thể đi theo trình tự như họ” - bà Hồng nói.
Nhiều đại biểu cũng cho rằng chúng ta mong muốn phát triển nhanh các tập đoàn nên không thể đi theo trình tự như các nước khác. “Hiện tại các TĐKT tư nhân cũng rất khát khao để phát triển mạnh, ít nhất là trong khu vực. Vậy vai trò của nhà nước trong việc này như thế nào? Chúng ta không thể dựa vào khung pháp lý cứng nhắc làm kìm hãm sự phát triển của các doanh nghiệp mà cần có các quy định pháp lý như một chất xúc tác để đẩy nhanh sự phát triển của các TĐKT” - một đại biểu nói. Theo ông Phạm Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Đổi mới doanh nghiệp Văn phòng Chính phủ, mô hình TĐKT ở VN còn rất mới. Hiện Luật DN chỉ điều chỉnh tổ chức và hoạt động của các DN độc lập nên việc đưa ra các quy định pháp luật để điều chỉnh hoạt động của TĐKT là cần thiết.
4. Báo điện tử VnMedia có bài Môi trường pháp lý làm "hư" doanh nghiệp. Bài báo phản ánh: Doanh nghiệp sinh ra là để kinh doanh và săn tìm lợi nhuận. Để đạt được mục đích đó, các doanh nghiệp có nhiều cách khác nhau, ít nhất có thể nêu ba cách như, nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp để tăng năng suất lao động, tăng chất lượng, hạ giá thành sản phẩm và chiếm lĩnh thị trường, tăng doanh thu và lợi nhuận. Tiêu cực hơn thì lách luật để trốn thuế, gian lận thuế, trốn tránh các nghĩa vụ đối với người lao động và bảo vệ môi trường nhằm thu được lợi nhuận cao hơn; Liên kết và hoạt động dưới sự bảo kê của cá nhân hoặc những nhóm quyền lực để thu được những khoản lợi nhuận siêu ngạch. Đáng tiếc là, môi trường pháp lý ở nước ta hiện nay đã và đang tạo điều kiện thuận lợi cho khá nhiều doanh nghiệp áp dụng cách tiêu cực. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật của chúng ta rất đồ sộ nhưng thiếu thống nhất, thiếu đồng bộ, rất dễ bị vô hiệu bằng những công văn - một trong những văn bản dưới luật - và việc thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt hiện nay là môi trường vô cùng thuận lợi cho những hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Còn vi phạm nghĩa vụ nộp các loại bảo hiểm bắt buộc cho người lao động và xả thải ra môi trường thì gần như các doanh nghiệp đang vô tư thực hiện mặc dù văn bản cấm thì không ít! Liên kết và hoạt động dưới sự bảo kê của cá nhân hoặc những nhóm quyền lực để thu được những khoản lợi nhuận siêu ngạch cũng là phương thức rất hữu hiệu của các doanh nghiệp hiện nay, đặc biệt là nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, xây dựng…
Dấu ấn của cơ chế quản lý hành chính, tập trung quan liêu, bao cấp trước đây vẫn còn rất nặng nề trong mối quan hệ giữa cơ quan công quyền thuộc bộ máy Nhà nước. Cho đến nay, Nhà nước ta vẫn chưa thực sự cung cấp cho nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp những dịch vụ công thuận tiện nhất. Ngược lại, các cơ quan công quyền vẫn chủ yếu thực hiện việc kiểm tra, giám sát một cách máy móc. Điều đó thể hiện ở hệ thống khổng lồ những thủ tục hành chính, giấy phép con vô lý…gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh. Đề án 30 về đơn giản hóa thủ tục hành chính đã triển khai khá rầm rộ với thông tin 258 thủ tục ưu tiên cắt giảm đợt đầu, người dân và cộng đồng doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được khoảng 30.000 tỷ đồng/năm. Song, con số đó mới chỉ là “tính cua trong lỗ”. Bởi lẽ, để kết quả của Đề án đi vào thực tế phải sửa trực tiếp 14 luật, 3 pháp lệnh, 44 nghị định, 8 quyết định của Thủ tướng và gần 100 quyết định cấp bộ.
Theo ông Daniel Trnka, chuyên gia phân tích của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), người chấp bút bản Báo cáo đánh giá về Đề án 30 theo yêu cầu của Chính phủ Việt Nam, người dân và giới doanh nghiệp đòi hỏi phải cụ thể hóa các tính toán này bằng các thực thi thực tế. Điều đó có nghĩa là, việc đơn giản hóa thủ tục hành chính chưa có kết quả trên thực tế. Hệ thống các thủ tục hành chính nhiêu khê, phiền hà và thiếu tính khả thi đã bắt buộc nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp phải “đối phó” bằng nhiều cách để được việc. Và, tất nhiên, những “bài đối phó” đó không bao giờ trở thành chuẩn mực của quản trị doanh nghiệp tiên tiến.
Một trong những “kẻ thù” của việc nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp là tham nhũng . Dự thảo Báo cáo chính trị sẽ được trình bày tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng sắp tới đã nhận định: "Nhiều khuyết điểm, sai lầm của đảng viên và tổ chức đảng chậm được phát hiện; chưa ngăn chặn, đẩy lùi được tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí…. ".
Tham nhũng là vật cản vô cùng lớn đối với việc thiết lập một hệ thống quản trị doanh nghiệp tiến tiến theo thông lệ quốc tế. Bởi lẽ, tham nhũng sẽ thủ tiêu sự công khai, minh bạch; làm rối loạn sổ sách kế toán và báo cáo tài chính của doanh nghiệp; tham nhũng “cạnh tranh” gay gắt với các Nhà tư vấn – vốn được coi là “Bác sĩ” của doanh nghiệp; tham nhũng cũng có thể đưa một số doanh nghiệp vi phạm pháp luật một cách nghiêm trọng thành những gương điển hình với những danh hiệu cao quý; tham nhũng có thể tôn vinh một số cá nhân vi phạm pháp luật đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thành anh hung lao động, v.v… Với những tác động như trên của tham nhũng thì việc cải tiến, áp dụng những biện pháp cần thiết để nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp là một thách thức lớn.
Với tác động của môi trường pháp lý đến vấn đề quản trị doanh nghiệp nhất thiết cần phải hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật theo hướng nâng cao hơn nữa chất lượng văn bản khi ban hành, xử lý nghiêm tình trạng sử dụng công văn để sửa hoặc bổ sung nội dung thuộc phạm vi của văn bản quy phạm pháp luật và nhanh chóng sửa đổi những nội dung không phù hợp, gây khó khăn cho hoạt động của các doanh nghiệp trong các văn bản quy phạm pháp luật đã được “chỉ đích danh” trong kết quả bước đầu của Đề án 30.
Vấn đề quan trọng hơn cả là đảm bảo chất lượng các văn bản quy phạm pháp luật khi ban hành. Một trong những điều kiện để đáp ứng được yêu cầu đó là triển khai thực hiện phân tích đánh giá tác động pháp luật (RIA) trong quá trình làm luật. Từ tháng 3/2009, việc đánh giá RIA là bắt buộc khi ban hành các văn bản luật. Theo tính toán của OECD, việc thực hiện RIA sẽ làm phát sinh chi phí cho Chính phủ khoảng trên 10.000 đô la hàng năm, nhưng lại có thể giúp tiết kiệm được 300.000 đô la do giảm được thời gian dành cho việc ban hành các quy định không cần thiết cũng như thời gian soạn thảo. Song, chưa có thông tin nào cho thấy việc thực hiện các quy định về RIA được thực hiện. Bộ Tư pháp có trách nhiệm báo cáo đánh giá nhưng chưa có báo cáo nào được công bố.
Bên cạnh đó, thực hiện quyết liệt hơn nữa cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Có thể đánh giá rằng trong 5 năm qua, khá nhiều quy định quan trọng trong luật phòng chống tham nhũng đang… bị “treo”. Chẳng hạn như, quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị; quy định về kiểm tra và xử lý vi phạm về chế độ, định mức, tiêu chuẩn; quy định về minh bạch tài sản, thu nhập; quy định về chế độ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi để xẩy ra tham nhũng; quy định về cải cách hành chính, đổi mới công nghệ quản lý và phương thức thanh toán nhằm phòng ngừa tham nhũng….
Điểm tin báo chí sáng ngày 23 tháng 12 năm 2010
23/12/2010
Trong buổi sáng ngày 23/12/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Thông tấn xã Việt Nam phản ánh: Ngày 22.12, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) đã ra Thông báo Hội nghị lần thứ 14.
Theo đó, thực hiện Chương trình làm việc toàn khóa, trong các ngày từ ngày 13 đến ngày 22.12.2010, tại thủ đô Hà Nội, Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa X) đã họp Hội nghị lần thứ 14 để tiếp thu ý kiến đóng góp của đại hội đảng các cấp, đại biểu Quốc hội, Mặt trận Tổ quốc, các đoàn thể nhân dân và của cán bộ, đảng viên, nhân dân vào các dự thảo văn kiện trình Đại hội XI của Đảng; thảo luận Báo cáo kiểm điểm sự lãnh đạo, chỉ đạo của Ban Chấp hành Trung ương khóa X trình Đại hội XI và Báo cáo kiểm điểm tình hình thực hiện Quy chế làm việc của Ban Chấp hành Trung ương, Bộ Chính trị, Ban Bí thư khóa X; thảo luận, thông qua phương án nhân sự Ban Chấp hành Trung ương khóa XI và cho ý kiến về một số vấn đề quan trọng khác.
Phó trưởng ban thường trực Ban Đối ngoại T.Ư, ông Phạm Xuân Sơn cho biết: ĐH đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng Cộng sản Việt Nam sẽ diễn ra tại Trung tâm Hội nghị quốc gia (Hà Nội), với chủ đề: “Tiếp tục nâng cao năng lực lãnh đạo và sức chiến đấu của Đảng, phát huy sức mạnh toàn dân tộc, đẩy mạnh toàn diện công cuộc đổi mới, tạo nền tảng để đến năm 2020 Việt Nam trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại”. Phiên trù bị sẽ diễn ra ngày 11, và ngày 12.1 sẽ bắt đầu ĐH chính thức. Tham dự ĐH có 1.400 đại biểu đại diện cho hơn 3,6 triệu đảng viên sinh hoạt ở gần 54.000 tổ chức cơ sở Đảng. Ngoài các đại biểu chính thức, dự ĐH còn có các vị khách mời.
Ông Sơn cũng thông báo về công tác chuẩn bị chu đáo cho ĐH, đặc biệt là các dự thảo văn kiện trình ĐH lần thứ XI. Về công tác nhân sự, theo ông Phạm Xuân Sơn: “Chúng tôi sẽ phấn đấu tăng tỷ lệ trẻ, tỷ lệ nữ, tỷ lệ cán bộ người dân tộc, tỷ lệ cán bộ khoa học trong BCH T.Ư khóa XI, bảo đảm có tính kế thừa, số mới không dưới 1/3 và có 3 độ tuổi. BCH T.Ư đã tích cực chuẩn bị để ĐH bầu BCH khóa mới trên tinh thần có số dư để lựa chọn”.
2. Báo Thanh niên phản ánh: Hôm qua 22.12, Hội Nông dân Đồng Nai đã tiến hành lấy ý kiến của 554 hộ dân đánh bắt, nuôi trồng thủy sản trên sông Thị Vải thuộc xã Long Phước (H.Long Thành).
Theo ông Trần Như Độ, Chủ tịch Hội Nông dân Đồng Nai, số tiền bồi thường của Vedan gần 60 tỉ đồng (đợt 1) đã có sẵn, giờ chỉ cần hộ dân thống nhất cách chia thế nào để có cơ sở chi trả cho dân trước Tết Nguyên đán, theo chỉ đạo của UBND tỉnh. Kết thúc ngày đầu tiên, Hội đã lấy được 374 ý kiến chọn phương án không phân biệt vùng ô nhiễm mà đền bù theo diện tích thực tế bị ô nhiễm. Dự kiến, đợt lấy ý kiến kết thúc vào ngày 26.12.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: trong hai ngày 22 và 23-12, tại TP Nha Trang (Khánh Hòa) diễn ra hội nghị tòa án các tỉnh biên giới ba nước Việt Nam, Lào và Campuchia với sự tham gia của hơn 100 đại biểu. Đây là hội nghị đầu tiên trong lĩnh vực này, được tổ chức theo sáng kiến của TAND Tối cao Việt Nam.
Phiên họp đầu tiên với tiêu đề “Nâng cao hiệu quả hợp tác phòng chống tội phạm” do Chánh án TAND Tối cao nước CHDCND Lào Khammy Sayavong chủ trì. Thời gian qua, tuy có sự phối hợp giải quyết một số vụ án xuyên quốc gia nhưng ba nước vẫn chưa thiết lập được cơ chế trao đổi thông tin, nhất là thông tin pháp lý có tính chất kịp thời, thường xuyên giữa tòa án cấp tỉnh có chung đường biên giới. Hội nghị đã thống nhất cần tăng cường sự hợp tác trong đấu tranh phòng chống và xét xử các loại tội phạm xuyên quốc gia trong hệ thống tòa án ba nước.
Báo cũng phản ánh: Một ngân hàng thương mại (NHTM) vừa thông báo sẽ điều chỉnh tăng lãi suất các loại thẻ tín dụng quốc tế (Visa, Master…) lên 23% thay cho mức lãi suất 19%-21% trước đó. Đồng thời, bắt đầu từ ngày 1-1-2011, ngân hàng này cũng sẽ tăng một số khoản phí sử dụng thẻ tín dụng như phí thường niên, phí chuyển đổi ngoại tệ, phí chậm thanh toán…
Khác với thẻ ATM là chủ thẻ chỉ được sử dụng gần tối đa số dư số tiền có trong tài khoản thẻ, chủ thẻ Visa có thể xài cả trăm triệu đồng khi mua hàng hóa, dịch vụ trong và ngoài nước dù nó được tính bằng VND hay ngoại tệ. Sau đó chủ thẻ mới phải hoàn trả ngân hàng. Lý do có được sự “tiền trảm hậu tấu” khá tiện dụng này là do chủ thẻ Visa đáp ứng được các điều kiện của ngân hàng phát hành thẻ và đây mới được coi là “ví điện tử” thực sự. Cho nên thẻ Visa rất được khuyến khích ở các nước phát triển bởi nó giúp giảm đáng kể tiền mặt lưu thông, thuận tiện cho cơ quan thuế và phòng chống tham nhũng, đặc biệt là luôn đem lại sự an toàn, tiện dụng cho các chủ thẻ.
Ở Việt Nam từ năm năm trước đã có chủ trương giảm dần việc thanh toán tiền mặt, kiểm soát thu nhập của người có chức vụ, quyền hạn và chống gian lận thuế. Chính vì thế sau đề án trả lương qua tài khoản, dịch vụ thẻ tín dụng Visa phải được khuyến khích thông qua các ưu đãi về thuế, phí cũng như thủ tục hành chính liên quan. Thế nhưng thực tế hiện nay các chủ thẻ hầu hết chỉ đem ra sử dụng khi đi… nước ngoài, còn khi phải thanh toán trong nước, họ thà xuất tiền mặt còn hơn, bởi các khoản phải nuôi thẻ (như lãi suất, các loại thuế, phí chồng chất như trên) luôn có xu hướng tăng. Trước thực trạng đó, Ngân hàng Nhà nước vẫn không thể hiện thái độ, mặc các NHTM tăng phí như vũ bão. Vậy phải chăng việc im lặng đó có ý nghĩa khuyến khích xài tiền mặt?
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Quân đội nhân dân phản ánh: Sáng 22-12, tại Đà Nẵng, Hội nghị toàn quốc triển khai công tác tư pháp năm 2011 đã được khai mạc. Tham gia hội nghị có đại diện lãnh đạo các Bộ, ban, ngành TƯ và TP.Đà Nẵng, cùng hơn 400 đại biểu đến từ Bộ Tư pháp, các Sở Tư pháp và Cục Thi hành án dân sự (THADS), tổ chức pháp chế Bộ, ngành trên cả nước.
Song song với công tác Tư pháp, Hội nghị triển khai công THADS năm 2011 cũng đã được tổ chức với việc thảo luận các chuyên đề về những vấn đề của lĩnh vực này. Kết quả những năm qua cho thấy, mặc dù số việc phải THADS các năm đều tăng, song với việc nâng cao vị thế của Ngành và quyết tâm nâng cao kết quả thi hành án, Ngành THADS đã giảm số vụ việc tồn đọng sang năm thấp hơn cùng kỳ năm trước; tăng kết quả thi hành xong cả về việc và tiền.
2. Báo Dân Việt có bài Long An: Thiếu nữ 17 tuổi hai lần tảo hôn. Bài báo phản ánh: Do thiếu hiểu biết về pháp luật, nhiều thanh niên đã phải lãnh án oan uổng vì tội "làm chồng" trẻ em. Ở Đức Huệ, Long An còn có một em gái lấy chồng hai lần, mà lần nào cũng… chưa đủ tuổi.
Huyện biên giới Đức Huệ (Long An) có hàng chục trường hợp tảo hôn. Do thiếu hiểu biết về pháp luật, nhiều thanh niên đã phải lãnh án oan uổng vì tội "làm chồng" trẻ em. Phóng viên Dân Việt còn phát hiện một em gái lấy chồng hai lần, mà lần nào cũng… chưa đủ tuổi! TAND huyện Đức Huệ vừa tuyên xử đối tượng Trần Quốc T. ba năm tù cho hưởng án treo vì tội "yêu" trẻ em. Theo hồ sơ vụ án, Quốc T quen và yêu Ngô Thị Thu T (sinh ngày 16-7-1993, ngụ xã Mỹ Quý Tây, huyện Đức Huệ) khi Thu T đang là học sinh lớp 8. Do cha mẹ ly hôn, Thu T lúc ở với bố, khi ở với mẹ. Giữa năm 2008, Thu T cùng "người yêu” bỏ nhà ra Vũng Tàu xây tổ uyên ương. Gia đình Thu T đã ra tận Vũng Tàu bắt em về tiếp tục việc học. Thế nhưng tuổi trẻ bồng bột, Thu T đã tìm về ở với bố và tiếp tục mối quan hệ với bạn trai. Ngày 21-7-2008, ông Ngô Văn Đ đem con mình "gả" luôn cho Quốc T.
Sự việc đã được Công an xã Mỹ Quý Tây lập hồ sơ chuyển Công an huyện Đức Huệ điều tra. Tuy nhiên, vụ việc vẫn không được ngăn chặn. Gần một năm sau, khi Thu T mang bầu thì các cơ quan tố tụng mới bắt đầu xét xử. Ra tòa, Quốc T mới biết mình phạm tội "giao cấu với trẻ em" gây hậu quả nghiêm trọng (mang thai). Cách đây vài ngày, gia đình Thu T lại tổ chức lễ hỏi cho em khá rình rang. Chú rể là một chàng trai khá trẻ ở huyện bên cạnh. Theo lời của gia đình, đám cưới đã được lên lịch và dự kiến tổ chức trước Tết Nguyên đán.
Một cán bộ xã Mỹ Quý Tây cho biết, trường hợp gia đình tổ chức cưới hỏi cho Thu T lần hai cũng là tảo hôn vì em chưa đủ tuổi. "Cũng chẳng thấy ai chỉ đạo ngăn cản mấy vụ này đâu. Chỉ riêng Mỹ Quý Tây, ngó sơ sơ đã có hơn chục trường hợp tảo hôn", vị cán bộ này nói. Điều đáng buồn là năm 2008, chính chị Nguyễn Thị Kim T (mẹ ruột Thu T) gửi đơn nhờ các cơ quan chức năng ngăn chặn tình trạng con mình bị tảo hôn nay chính chị lại gả con khi cháu chưa đủ 18 tuổi. Khi trao đổi với phóng viên, chị Kim T mới giật mình thốt lên: "Trời ơi, tui cứ tưởng tuổi ta là đủ 18 rồi chứ!".
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Chưa có khung pháp lý cho các loại hình tập đoàn kinh tế. Bài báo phản ánh: TĐKT tư nhân thì xuất phát từ công ty gia đình, thiếu tính chuyên nghiệp, tự bơi. Hiện vẫn chưa có quy định pháp lý nào cho tất cả TĐKT thuộc mọi thành phần”. Các chuyên gia đã nhận định như vậy tại hội thảo Sự phát triển các TĐKT Việt Nam ngày 22-12.
Tham luận của luật sư Nguyễn Ngọc Bích dẫn chứng: “Tập đoàn là do một công ty phát triển mở rộng mà thành, trong khi ở ta lại gom nhiều cái thành một. Chẳng hạn Tập đoàn Công nghiệp xây dựng VN được thành lập từ các doanh nghiệp (DN) độc lập hoạt động trong lĩnh vực xây dựng và cơ khí chế tạo; Tập đoàn Phát triển nhà và đô thị VN cũng thế…”. Luật sư Trần Hữu Huỳnh - Trưởng phòng Pháp chế, Phòng Thương mại Công nghiệp Việt Nam (VCCI) cũng nhận xét: “Ở các nước, từ một cây chuối khỏe mạnh sẽ đẻ ra nhiều cây chuối khác, từ một cây tre sẽ đẻ ra nhiều măng chứ người ta không gom một cách cơ học như VN”. Tuy nhiên, TS Trần Thị Thanh Hồng, Vụ Kinh tế Văn phòng Trung ương Đảng, cho rằng sẽ là khập khiễng nếu so sánh TĐKT giữa ta với các nước có nền kinh tế phát triển. “Chúng ta có điều kiện và xuất phát điểm khác nên khó có thể đi theo trình tự như họ” - bà Hồng nói.
Nhiều đại biểu cũng cho rằng chúng ta mong muốn phát triển nhanh các tập đoàn nên không thể đi theo trình tự như các nước khác. “Hiện tại các TĐKT tư nhân cũng rất khát khao để phát triển mạnh, ít nhất là trong khu vực. Vậy vai trò của nhà nước trong việc này như thế nào? Chúng ta không thể dựa vào khung pháp lý cứng nhắc làm kìm hãm sự phát triển của các doanh nghiệp mà cần có các quy định pháp lý như một chất xúc tác để đẩy nhanh sự phát triển của các TĐKT” - một đại biểu nói. Theo ông Phạm Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Đổi mới doanh nghiệp Văn phòng Chính phủ, mô hình TĐKT ở VN còn rất mới. Hiện Luật DN chỉ điều chỉnh tổ chức và hoạt động của các DN độc lập nên việc đưa ra các quy định pháp luật để điều chỉnh hoạt động của TĐKT là cần thiết.
4. Báo điện tử VnMedia có bài Môi trường pháp lý làm "hư" doanh nghiệp. Bài báo phản ánh: Doanh nghiệp sinh ra là để kinh doanh và săn tìm lợi nhuận. Để đạt được mục đích đó, các doanh nghiệp có nhiều cách khác nhau, ít nhất có thể nêu ba cách như, nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp để tăng năng suất lao động, tăng chất lượng, hạ giá thành sản phẩm và chiếm lĩnh thị trường, tăng doanh thu và lợi nhuận. Tiêu cực hơn thì lách luật để trốn thuế, gian lận thuế, trốn tránh các nghĩa vụ đối với người lao động và bảo vệ môi trường nhằm thu được lợi nhuận cao hơn; Liên kết và hoạt động dưới sự bảo kê của cá nhân hoặc những nhóm quyền lực để thu được những khoản lợi nhuận siêu ngạch. Đáng tiếc là, môi trường pháp lý ở nước ta hiện nay đã và đang tạo điều kiện thuận lợi cho khá nhiều doanh nghiệp áp dụng cách tiêu cực. Hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật của chúng ta rất đồ sộ nhưng thiếu thống nhất, thiếu đồng bộ, rất dễ bị vô hiệu bằng những công văn - một trong những văn bản dưới luật - và việc thanh toán chủ yếu bằng tiền mặt hiện nay là môi trường vô cùng thuận lợi cho những hành vi trốn thuế, gian lận thuế. Còn vi phạm nghĩa vụ nộp các loại bảo hiểm bắt buộc cho người lao động và xả thải ra môi trường thì gần như các doanh nghiệp đang vô tư thực hiện mặc dù văn bản cấm thì không ít! Liên kết và hoạt động dưới sự bảo kê của cá nhân hoặc những nhóm quyền lực để thu được những khoản lợi nhuận siêu ngạch cũng là phương thức rất hữu hiệu của các doanh nghiệp hiện nay, đặc biệt là nhiều doanh nghiệp kinh doanh bất động sản, xây dựng…
Dấu ấn của cơ chế quản lý hành chính, tập trung quan liêu, bao cấp trước đây vẫn còn rất nặng nề trong mối quan hệ giữa cơ quan công quyền thuộc bộ máy Nhà nước. Cho đến nay, Nhà nước ta vẫn chưa thực sự cung cấp cho nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp những dịch vụ công thuận tiện nhất. Ngược lại, các cơ quan công quyền vẫn chủ yếu thực hiện việc kiểm tra, giám sát một cách máy móc. Điều đó thể hiện ở hệ thống khổng lồ những thủ tục hành chính, giấy phép con vô lý…gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh. Đề án 30 về đơn giản hóa thủ tục hành chính đã triển khai khá rầm rộ với thông tin 258 thủ tục ưu tiên cắt giảm đợt đầu, người dân và cộng đồng doanh nghiệp sẽ tiết kiệm được khoảng 30.000 tỷ đồng/năm. Song, con số đó mới chỉ là “tính cua trong lỗ”. Bởi lẽ, để kết quả của Đề án đi vào thực tế phải sửa trực tiếp 14 luật, 3 pháp lệnh, 44 nghị định, 8 quyết định của Thủ tướng và gần 100 quyết định cấp bộ.
Theo ông Daniel Trnka, chuyên gia phân tích của Tổ chức Hợp tác và phát triển kinh tế (OECD), người chấp bút bản Báo cáo đánh giá về Đề án 30 theo yêu cầu của Chính phủ Việt Nam, người dân và giới doanh nghiệp đòi hỏi phải cụ thể hóa các tính toán này bằng các thực thi thực tế. Điều đó có nghĩa là, việc đơn giản hóa thủ tục hành chính chưa có kết quả trên thực tế. Hệ thống các thủ tục hành chính nhiêu khê, phiền hà và thiếu tính khả thi đã bắt buộc nhân dân và cộng đồng doanh nghiệp phải “đối phó” bằng nhiều cách để được việc. Và, tất nhiên, những “bài đối phó” đó không bao giờ trở thành chuẩn mực của quản trị doanh nghiệp tiên tiến.
Một trong những “kẻ thù” của việc nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp là tham nhũng . Dự thảo Báo cáo chính trị sẽ được trình bày tại Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XI của Đảng sắp tới đã nhận định: "Nhiều khuyết điểm, sai lầm của đảng viên và tổ chức đảng chậm được phát hiện; chưa ngăn chặn, đẩy lùi được tệ quan liêu, tham nhũng, lãng phí…. ".
Tham nhũng là vật cản vô cùng lớn đối với việc thiết lập một hệ thống quản trị doanh nghiệp tiến tiến theo thông lệ quốc tế. Bởi lẽ, tham nhũng sẽ thủ tiêu sự công khai, minh bạch; làm rối loạn sổ sách kế toán và báo cáo tài chính của doanh nghiệp; tham nhũng “cạnh tranh” gay gắt với các Nhà tư vấn – vốn được coi là “Bác sĩ” của doanh nghiệp; tham nhũng cũng có thể đưa một số doanh nghiệp vi phạm pháp luật một cách nghiêm trọng thành những gương điển hình với những danh hiệu cao quý; tham nhũng có thể tôn vinh một số cá nhân vi phạm pháp luật đến mức truy cứu trách nhiệm hình sự thành anh hung lao động, v.v… Với những tác động như trên của tham nhũng thì việc cải tiến, áp dụng những biện pháp cần thiết để nâng cao năng lực quản trị doanh nghiệp là một thách thức lớn.
Với tác động của môi trường pháp lý đến vấn đề quản trị doanh nghiệp nhất thiết cần phải hoàn thiện hệ thống các văn bản quy phạm pháp luật theo hướng nâng cao hơn nữa chất lượng văn bản khi ban hành, xử lý nghiêm tình trạng sử dụng công văn để sửa hoặc bổ sung nội dung thuộc phạm vi của văn bản quy phạm pháp luật và nhanh chóng sửa đổi những nội dung không phù hợp, gây khó khăn cho hoạt động của các doanh nghiệp trong các văn bản quy phạm pháp luật đã được “chỉ đích danh” trong kết quả bước đầu của Đề án 30.
Vấn đề quan trọng hơn cả là đảm bảo chất lượng các văn bản quy phạm pháp luật khi ban hành. Một trong những điều kiện để đáp ứng được yêu cầu đó là triển khai thực hiện phân tích đánh giá tác động pháp luật (RIA) trong quá trình làm luật. Từ tháng 3/2009, việc đánh giá RIA là bắt buộc khi ban hành các văn bản luật. Theo tính toán của OECD, việc thực hiện RIA sẽ làm phát sinh chi phí cho Chính phủ khoảng trên 10.000 đô la hàng năm, nhưng lại có thể giúp tiết kiệm được 300.000 đô la do giảm được thời gian dành cho việc ban hành các quy định không cần thiết cũng như thời gian soạn thảo. Song, chưa có thông tin nào cho thấy việc thực hiện các quy định về RIA được thực hiện. Bộ Tư pháp có trách nhiệm báo cáo đánh giá nhưng chưa có báo cáo nào được công bố.
Bên cạnh đó, thực hiện quyết liệt hơn nữa cuộc đấu tranh phòng, chống tham nhũng. Có thể đánh giá rằng trong 5 năm qua, khá nhiều quy định quan trọng trong luật phòng chống tham nhũng đang… bị “treo”. Chẳng hạn như, quy định về công khai, minh bạch trong hoạt động của cơ quan, tổ chức, đơn vị; quy định về kiểm tra và xử lý vi phạm về chế độ, định mức, tiêu chuẩn; quy định về minh bạch tài sản, thu nhập; quy định về chế độ trách nhiệm của người đứng đầu cơ quan, tổ chức, đơn vị khi để xẩy ra tham nhũng; quy định về cải cách hành chính, đổi mới công nghệ quản lý và phương thức thanh toán nhằm phòng ngừa tham nhũng….