Điểm tin báo chí sáng ngày 18 tháng 11 năm 2010

18/11/2010
Trong buổi sáng ngày 18/11/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo Thanh niên phản ánh: Tạp chí  National Geographic của Mỹ vừa công bố xếp hạng 99 bãi biển trên thế giới. Theo đó, Nha Trang, Mũi Né rơi vào nhóm những bãi biển tệ nhất. Bảng xếp hạng được thực hiện bởi Trung tâm Các địa điểm du lịch bền vững thuộc National Geographic Society. Trung tâm này đã tập hợp 340 chuyên gia, tiến hành chấm điểm các  bờ biển đẹp nhất trên thế giới với nhiều tiêu chí. Kết quả được công bố trên tạp chí National Geographic Traveler số tháng 11-12.2010.
Chuyên gia du lịch người Singapore, ông Robert Tan, khẳng định đây là cú sốc đối với du lịch VN, vì mức tác động của bình chọn này sẽ rất lớn bởi đây là tạp chí uy tín trên thế giới, có nhiều người đọc. “Hiện nay, du khách trước khi đi du lịch nước ngoài thường tham khảo thông tin trên mạng, sau mới quyết định chọn điểm đến”, ông Tan lo lắng. Theo ông, ở các nước, việc quy hoạch xây dựng ven biển rất khắt khe, như Thái Lan, các bãi biển đều không được xây dựng công trình. Việc giữ gìn bãi biển sạch đẹp cũng được quan tâm đúng mức bằng cách tăng kinh phí cho các công ty chuyên dọn dẹp bãi biển qua nguồn thu thuế từ các công ty du lịch. Cho nên, nếu phát triển không bền vững, du lịch VN tự mình làm mất đi lợi thế cạnh tranh là các bãi biển đẹp.
Báo cũng phản ánh: Trong văn bản báo cáo việc thực hiện lời hứa tại phiên chất vấn kỳ họp thứ 7 vừa qua, Bộ trưởng Văn hóa - Thể thao - Du lịch Hoàng Tuấn Anh đã cho biết, phần nhiều kinh phí tổ chức các lễ hội truyền thống hiện nay được huy động từ các nguồn hợp pháp ngoài ngân sách. Bên cạnh đó, những lễ hội, lễ kỷ niệm lớn như Đại lễ 1.000 năm Thăng Long - Hà Nội, giỗ tổ Hùng Vương - Lễ hội Đền Hùng… “phần kinh phí trực tiếp cho lễ hội chiếm tỷ trọng không lớn, trong đó chủ yếu chi cho việc xây dựng, đầu tư các công trình văn hóa có liên quan”.
Ông Hoàng Tuấn Anh cho rằng, việc thống kê chính xác tổng chi phí tổ chức lễ hội, lễ kỷ niệm, lễ khánh thành… ở các cấp, các địa phương, các DN đòi hỏi có sự phối hợp của nhiều cấp, nhiều ngành và nhiều cơ quan liên quan. “Đến thời điểm này, bộ chưa thể đưa ra con số chính xác về chi phí cho việc tổ chức lễ hội, lễ kỷ niệm, lễ khánh thành”, Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh khẳng định.
Báo cũng phản ánh: Thật khó tin khi biết rằng tại đảo Lý Sơn tỉnh Quảng Ngãi, nơi không có một con sông nào mà nước lũ vẫn nhấn chìm cả hai khu dân cư với hàng trăm gia đình thuộc thôn Tây xã An Vĩnh. Cũng khó tin như thế khi chứng kiến cảnh trên 10 ngôi nhà ở Phước Thiện, một làng chài nằm sát mép biển thuộc xã Bình Hải, huyện Bình Sơn bị lũ quét làm đổ sụp và hơn chục ngôi nhà khác đang đứng trước nguy cơ trôi luôn ra biển. Đi tìm lời giải cho điều khó tin này thật dễ dàng: do quy hoạch lộn tùng phèo mà ra!
Huyện nào bây giờ cũng có cán bộ chuyên lo công tác quản lý quy hoạch các khu dân cư, thậm chí mỗi xã cũng có cán bộ chuyên trách chuyện này. Ấy thế mà, người dân muốn thích xây nhà kiểu gì (không phải kiểu dáng) thì tùy. Thế nên mới có chuyện, dân cứ đổ xô ra đường để làm nhà, đến nỗi nhà của người dân đã bít tất cả các lối thoát nước. Làng Phước Thiện một bên là biển nhưng sau lưng làng lại có ngọn núi Giông Tranh, nước vẫn “tụ hội” từ ngọn núi này để trút xuống làng. Thời nhà cửa còn thưa thớt, chỉ dăm bảy phút sau trận mưa là làng không còn đọng giọt nước nào vì tất cả thoát nhanh ra biển. Giờ thì dân “bịt kín” tất cả các lối thoát của nước nên con đường làng vô tình đã biến thành dòng sông. Và chính dòng sông “tự tạo” ấy đã “xiết” mấy chục ngôi nhà của làng chài chỉ trong một buổi chiều mưa dữ. Cũng như làng Phước Thiện, nhiều khu dân cư tại Lý Sơn, do xây cất quá lộn xộn nên đã vô tình biến mình thành ốc đảo khi có mưa lớn, vì nước chẳng có lối nào để thoát ngoài việc tràn vô nhà! Thôi thì chuyện này dù khó tin nhưng còn có thể hiểu vì xây nhà ở nông thôn hiện nay chẳng cần phải có giấy phép nên ai muốn xây kiểu gì thì xây, nhưng chuyện Bệnh viện Đa khoa Quảng Ngãi mà bị ngập lụt thì quả là chuyện quá khôi hài khi toàn bộ thành phố này không có chỗ nào ngập nước cả. Người ta đã làm các tuyến đường cao như những tuyến đê bao quanh bệnh viện, biến cơ sở y tế này thành một hồ bơi khổng lồ giữa lòng thành phố.
Vậy là, ngập lũ ở một số nơi không chỉ do nước từ sông dâng lên mà còn là do quy hoạch kém.
2. Báo Dân Việt phản ánh: Người dân các tỉnh: Khánh Hoà, Phú Yên, Đăk Nông và mới nhất là Hà Tĩnh đã đòi thuỷ điện bồi thường vì xả lũ gây hại cho họ, nếu không sẽ khởi kiện ra tòa. Những trận lũ kinh hoàng vừa qua đã gây thiệt hại nặng nề về người và tài sản của người dân nhiều tỉnh miền Trung. Những thiệt hại này có phần nguyên nhân từ việc các thuỷ điện xả lũ.
Luật sư Trần Vũ Hải - Công ty Luật Hà Nội: Về mặt pháp lý người dân hoàn toàn có quyền khởi kiện, có quyền yêu cầu giải thích chính thức, đàng hoàng từ các nhà máy thủy điện về vấn đề mà họ cho rằng thủy điện xả lũ gây thiệt hại. Tuy nhiên, để có cơ sở, lúc này rất cần có các chuyên gia độc lập để xác định thiệt hại của dân và sự liên quan đối với việc các nhà máy thủy điện xả lũ. Theo tôi, hoạt động của các nhà máy thủy điện đang liên quan trực tiếp đến người dân và buộc phải có trách nhiệm trước dân. Nào là việc sử dụng, quản lý tài nguyên nước, rồi việc bán điện, và nhất là việc thực hiện chức năng điều tiết, xả lũ. Chính vì càng liên quan đến nhiều người dân, lại càng phải công khai, minh bạch thông tin, càng phải có trách nhiệm trả lời trước dân chứ không thể lờ trách nhiệm đi được".
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Cục Kiểm lâm (Bộ NN&PTNT) cho biết đến ngày 17-11, nhiều khu vực không có mưa trong nhiều ngày, thời tiết khô hanh kéo dài. Sáu khu vực có nguy cơ xảy ra cháy rừng ở cấp cực kỳ nguy hiểm (cấp V) gồm: toàn tỉnh Bắc Kạn, Điện Biên, Thái Nguyên; một phần tỉnh Bắc Giang, Lạng Sơn và Quảng Ninh. Ngoài ra, cháy rừng ở cấp nguy hiểm (cấp IV) có nguy cơ xảy ra tại 12 tỉnh, thành. Nếu xảy ra cháy, hầu hết các loại rừng đều dễ bắt lửa với tốc độ lan nhanh. Ban Chỉ đạo trung ương phòng chống chữa cháy rừng yêu cầu UBND các cấp và chủ rừng ở các địa phương trên thực hiện ngay các biện pháp phòng chống.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Thanh niên có bài Không có vướng mắc gì về pháp lý. Bài báo phản ánh: Trả lời Thanh Niên ngày 17.11, ông Phạm Ngọc Thạch, Trưởng phòng Chính sách thuế môi trường, phí và lệ phí, Bộ Tài chính cho biết, do hai Bộ Công an và Bộ Tư pháp còn đang có ý kiến trái chiều, và nhiều ý kiến phản hồi cũng chưa thống nhất nên Bộ Tài chính chưa thể ban hành thông tư. Ông Thạch thông tin: phía Bộ Công an thì không ủng hộ lắm vì họ cho rằng vẫn chưa chắc chắn về cơ sở pháp lý, còn Bộ Tư pháp có quan điểm ngược lại. Hiện Bộ Tài chính đã gửi văn bản tới các tỉnh, thành phố xin ý kiến và mới nhận được 20 ý kiến phản hồi. Các ý kiến này cũng khác nhau, nơi đồng ý, nơi không. Trước tình hình đó, Bộ Tài chính đang yêu cầu các đơn vị nhanh chóng gửi ý kiến để có thể tổng hợp lại, báo cáo Chính phủ trong tháng 12.2010.
Bộ Công an đề xuất đưa đấu giá biển số đẹp vào quản lý từ vài năm trước, nhưng nay lại bàn lui, ông có biết lý do vì sao không?
Tôi cũng không rõ nguyên nhân đằng sau đó, chỉ nhận được ý kiến từ phía Bộ cho rằng: còn vướng về căn cứ thủ tục pháp lý nên có thể muốn nghiên cứu một cách cẩn trọng hơn.
Vấn đề pháp lý đó là gì, thưa ông?
Vướng mắc hiện nay là việc coi biển số xe là tài sản hay không, nếu coi là tài sản thì sợ rằng việc sở hữu cá nhân, cá nhân có quyền định đoạt và biển số đấu giá không đi theo xe sẽ gây khó khăn cho cơ quan quản lý.
Vấn đề sở hữu như một tài sản thực chất có quá phức tạp không, thưa ông?
Thực tế, trong Nghị định đấu giá tài sản do Chính phủ ban hành không có điều nào ghi đấu giá biển số xe là đấu giá tài sản, nên nó không bị ràng buộc bởi quy định này. Nhiều ý kiến cũng phản hồi không có vướng mắc gì về pháp lý theo hướng trên, và ngay Văn phòng Chính phủ khi họp giữa các bộ cũng có ý kiến căn cứ pháp lý như vậy là không có vấn đề gì. Bởi vì đây là một loại quyền tài sản, chứ không phải tài sản. Chúng ta hiểu đấu giá ở đây là đấu giá quyền tài sản. Đấu giá biển số đẹp là biển số của Nhà nước, khi Nhà nước giao cho cá nhân một biển số gắn liền với một chiếc xe nào đó thì cá nhân có quyền sử dụng biển số xe. Nhưng biển số đó Nhà nước vẫn quản lý như tất cả các loại biển số thông thường khác, nó chỉ khác ở chỗ biển số đẹp mà cá nhân đó thích và mua để sử dụng. Thực chất, biển gắn liền với xe, chứ cơ quan quản lý không bán biển không.
Trong trường hợp nếu cá nhân không dùng nữa, có thể bán cho cá nhân khác theo thỏa thuận, nhưng phải thông báo, đăng ký lại để cơ quan chức năng có thể quản lý, và kiểm tra biển đó ai sở hữu, gắn vào phương tiện nào.
Vậy Bộ Tài chính có ủng hộ việc đấu giá biển số đẹp không?
Ban đầu do khách quan, cá nhân thích sở hữu biển đẹp nên Bộ Công an đề xuất đấu giá. Mục tiêu ban đầu theo đề xuất của Bộ Công an, số tiền đấu giá được bổ sung vào quỹ bảo trợ xã hội, quỹ từ thiện… và thông tư hướng dẫn đấu giá là luật chơi cho những ai có nhu cầu. Do còn ý kiến trái chiều, nên với vai trò là cơ quan chủ trì, Bộ Tài chính sau khi tổng hợp các ý kiến, nếu đại đa số ủng hộ cũng sẽ làm theo hướng đó. Nhưng chúng tôi cũng vẫn phải báo cáo lại cơ quan cấp cao trong tháng 12 để xin quyết định cuối cùng.
2. Trang web Báo Kiến trúc và đời sống có bài Làm sổ hồng, tách thửa: Tắc vì những quy định bất khả thi. Bài báo phản ánh: Nhiều giấy chứng nhận nhà, đất đã được ký, nhưng người dân chưa được nhận vì chưa biết nộp tiền sử dụng đất theo giá thị trường hay bảng giá đất của thành phố. Nhiều hồ sơ xin tách thửa của dân cũng bị ách lại vì họ khó đáp ứng những quy định của quyết định 19 do UBND TP.HCM ban hành.Theo quy định của nghị định 69 về giá đất, trường hợp Nhà nước giao đất không qua đấu thầu, mà thời điểm giao đất, giá đất do UBND tỉnh, thành phố ban hành chưa sát với giá chuyển nhượng thực tế trên thị trường trong điều kiện bình thường, UBND tỉnh, thành phố căn cứ vào giá chuyển nhượng thực tế trên thị trường để xác định lại giá đất cụ thể cho phù hợp. Tuy nhiên, hiện nay, cơ quan có thẩm quyền chưa có hướng dẫn cụ thể trình tự thủ tục xác định giá đất thị trường cho các quận, huyện, nên chưa thể xác định số tiền sử dụng đất phải đóng cho người dân nằm trong các trường hợp này.
Chính vì chưa có hướng dẫn, nên gần đây, nhiều chi cục thuế các quận, huyện tại TP.HCM cho biết không thể thu tiền sử dụng đất đối với trường hợp người dân được giao đất, hoặc chuyển mục đích sử dụng đất có diện tích vượt hạn mức đất ở. Theo một cán bộ chi cục thuế quận Thủ Đức, hiện đơn vị này chưa thể thu tiền sử dụng đất đối với trường hợp người dân được giao đất, hoặc chuyển mục đích sử dụng đất có diện tích vượt hạn mức đất ở (200m2) vì chưa được hướng dẫn cách tính tiền sử dụng đất theo giá thị trường.
Theo tìm hiểu của Sài Gòn Tiếp Thị, người dân tại các huyện Hóc Môn, Củ Chi, Bình Chánh đã đề nghị UBND thành phố xem lại quyết định 19 quy định về diện tích đất tối thiểu sau khi tách thửa đã gây khó cho người dân có diện tích đất nhỏ. Theo quyết định 19, nếu thửa đất có diện tích từ 1.000m2 trở xuống, thì phải thực hiện thủ tục chuyển đổi mục đích sang đất ở, sau đó thực hiện tách thửa. Nếu thửa đất có diện tích lớn hơn 1.000 – 2.000m2, cũng phải chuyển đổi mục đích sang đất ở, và phải có phương án đầu tư hạ tầng kỹ thuật. Khi cơ sở hạ tầng kỹ thuật đã được đầu tư và có nghiệm thu của UBND quận, huyện, thì mới thực hiện thủ tục tách thửa.
Theo lãnh đạo huyện Củ Chi, ở huyện còn tồn tại phần lớn những thửa đất trên dưới 1.000m2, nhưng chỉ có khoảng 50m2 xây nhà, còn lại trồng cây ăn trái, hoặc đất nông nghiệp. Do vậy, nếu muốn tách thửa, thì phải chuyển mục đích sử dụng của toàn bộ thửa đất trên sang đất ở, điều này quá khó đối với người dân.
3. Trang web stockbiz.vn có bài Cởi nút thắt cho thị trường BĐS. Bài báo phản ánh: Thông tư 16 hướng dẫn thực hiện hội dung Nghị định 71 vừa được ban hành có thể coi là một động thái cởi trói cho thị trường BĐS vốn đang trong giai đoạn trầm lắng nhiều tháng qua. Tuy nhiên,  dù đã có hiệu lực gần tháng nay nhưng những dấu hiệu tích cực mà nó mang đến cho thị trường vẫn chưa  rõ rệt, các giao dịch BĐS thành công vẫn còn rất ít. Nghị định 71 được xem là đã dáng một đòn mạnh vào đội ngũ những nhà đầu tư lướt sóng trên thị trường BĐS bấy lâu nay, những tác động của Nghị định 71 đối với thị trường BĐS là không hề nhỏ nhưng nó thực sự cần thiết để thị trường phát triển theo đúng quỹ đạo.
Thực tế, trước Thông tư 16, thị trường BĐS đã phải đối mặt với không ít khó khăn. Một trong những thách thức đầu tiên phải nhắc đến đó là việc thiếu vốn khi ngân hàng đồng loạt thắt chặt tín dụng cho BĐS Bên cạnh đó, Nghị định 71 được ban hành như lệnh “khai tử” đối với những nhà đầu tư theo kiểu lướt sóng. Vấn đề được nhiều người quan tâm nhất là việc người mua không được sở hữu các loại giấy tờ pháp lý có dấu đỏ. Trước Thông tư 16, người mua muốn giao dịch phải thông qua ủy quyền có công chứng, nhưng loại hợp đồng ủy quyền này sẽ trở nên vô hiệu nếu một trong 2 bên gặp sự cố như tử nạn hoặc mất năng lực hành vi dân sự. Trước những rủi ro ấy, nhiều người đã không giám bỏ tiền ra để tiến hành các giao dịch.
Mặc dù thị trường đã phần nào được “cởi trói” so với Nghị định 71 nhưng những kết quả mà nó đem lại cho thị trường BĐS đến thời điểm này cũng chỉ dừng lại ở mức khiêm tốn. Đại diện Sàn Giao dịch BĐS VNPT Land cho biết, lượng giao dịch tuy có tăng nhưng không đáng kể. Lượng người hỏi mua đã tăng lên nhưng cũng chỉ với động cơ khảo sát, nghe ngóng thị trường. Giao dịch thành công nếu có chỉ là những dự án có mức giá vừa phải, hợp lý, thuận lợi về giao thông, chủ đầu tư thực hiện dự án đúng tiến độ… Ngược lại, nhiều dự án không khả thi, như xa trung tâm, không thuận đường đi lại, giá lại không hợp lý thì cũng không có giao dịch.
Một trong những lý do được các doanh nghiệp kinh doanh trong lĩnh vực BĐS đưa ra là quy định có phần thắt chặt hơn cho các doanh nghiệp BĐS khi tham gia chuyển nhượng hợp đồng mua bán. Thông tư 16 quy định, những trường hợp không có chức năng kinh doanh BĐS (cá nhân, hộ gia đình) được chuyển nhượng các hợp đồng mua bán khá dễ dàng. Ngược lại, các đơn vị có chức năng kinh doanh BĐS, trước khi thực hiện việc chuyển nhượng, các doanh nghiệp phải đảm bảo việc đăng ký giấy phép kinh doanh, phải có vốn pháp định và phải công khai, minh bạch việc mua bán BĐS thông qua sàn… Việc quản lý chặt chẽ như vậy cũng góp phần kìm hãm sự sôi động trong giao dịch của thị trường BĐS. Tuy nhiên, một liệu pháp khác cho thị trường BĐS lúc này chính là quy định được phép phát triển và giao dịch loại hình chung cư mini. Trên thực tế, loại hình này đã phát triển khá sôi động ở Hà Nội trong vài năm trở lại đây. Khi loại hình chung cư mini được công nhận - chắc chắn sẽ được thị trường đón nhận.