Điểm tin báo chí sáng ngày 10 tháng 11 năm 2010

10/11/2010
Trong buổi sáng ngày 10/11/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những sự kiện nổi bật của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC:
1. Báo điện tử Vietnamnet phản ánh: Sáng 9/11, Ngân hàng Nhà nước ra thông báo "Nhằm bình ổn thị trường, Ngân hàng Nhà nước sẽ cho phép nhập khẩu vàng với khối lượng phù hợp".
Lí do mà Ngân hàng Nhà nước đưa ra nhằm lí giải cho động thái này là: "Trong mấy ngày qua, giá vàng thế giới diễn biến phức tạp theo hướng liên tục tăng cao. Ngày 9/11/2010, giá vàng thế giới đã tăng lên mức 1.410USD/oz. Tại thị trường trong nước, tại một số thời điểm, giá vàng trong nước đã tăng cao hơn giá vàng thế giới". Từ đầu năm tới nay, Ngân hàng Nhà nước mới có hai đợt cấp phép cho các đơn vị đầu mối nhập khẩu vàng. Vào đầu năm, có khoảng 7-8 tấn vàng được nhập về. Tiếp đó, trong đợt nhập vào đầu tháng 10 vừa qua, có khoảng 10 đầu mối được cấp phép, mỗi đơn vị được cấp hạn ngạch nhập 1-3 tạ vàng.
Trả lời trên Thanh Niên Online, PGS-TS Trần Hoàng Ngân, thành viên Hội đồng Tư vấn chính sách tài chính - tiền tệ quốc gia đã đề xuất hai giải pháp để kịp thời bình ổn thị trường. Theo ông Ngân, Chính phủ phải bán vàng ra ngay thị trường để can thiệp hoặc vay của các ngân hàng thương mại cung cấp cho thị trường và nhu cầu của người dân, giữ đúng mặt bằng giá thế giới. Cách thứ hai là có thể phát hành chứng chỉ vàng "giấy" bán cho người dân có nhu cầu. Nếu không làm như vậy thì khi người dân ùn ùn mua vàng mà không có sẽ dẫn đến chuyện "sốc" tâm lý, dễ dẫn đến tình trạng khan vàng".
2. Trang web bee.net.vn phản ánh: Ngày 9/11, UBND huyện Đức Thọ, Hà Tĩnh đã chính thức có quyết định cách chức đối với ông Nguyễn Văn Tuấn - nguyên Chủ tịch xã Đức Lạc về việc thực hiện không đúng chức trách, trách nhiệm của một lãnh đạo xã trong đợt lũ vừa qua. Quyết định trên được chính ông Võ Công Hàm - Chủ tịch UBND huyện Đức Thọ ký.
3. Báo Hà Nội mới phản ánh: Đúng 30 ngày sau khi Đại lễ kết thúc thành công, hôm qua 9-11, Thành ủy, HĐND, UBND, MTTQ TP Hà Nội đã tổ chức hội nghị tổng kết các hoạt động kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội.
Nhân dịp này, Chủ tịch UBND TP Hà Nội đã ra quyết định tặng Cờ Đơn vị xuất sắc phong trào thi đua cho 52 đơn vị và tặng bằng khen cho 564 tập thể, 908 cá nhân có thành tích xuất sắc trong hoạt động kỷ niệm 1000 năm Thăng Long - Hà Nội (danh sách cụ thể đăng trên số báo này), kèm theo số tiền thưởng tổng cộng hơn 2 tỷ đồng.
Báo cũng phản ánh: Chiều 9-11, tại Hà Nội chương trình Phát triển của Liên hợp quốc (UNDP) tại Việt Nam đã giới thiệu ấn phẩm Báo cáo Phát triển con người 2010 với tiêu đề "Của cải thực sự của quốc gia: Con đường đi đến phát triển con người".
Báo cáo đúc kết các phân tích trong nhiều năm; đồng thời nhìn nhận xu hướng phát triển con người trong 40 năm qua. Theo đó, ấn bản lần thứ 20 này nêu bật những quốc gia đã đạt được tiến bộ lớn nhất trong các thập kỷ vừa qua về chỉ số phát triển con người (HDI), trong đó Trung Quốc, Indonesia, CHDCND Lào và Hàn Quốc nằm trong danh sách "10 quốc gia đứng đầu" trong danh sách các nước có tiến bộ về phát triển con người. Tại Việt Nam, báo cáo ghi nhận, trong 4 thập kỷ qua, thu nhập bình quân đầu người của Việt Nam đã tăng gấp 5 lần. Việt Nam đứng thứ 8 trong danh sách các quốc gia trên thế giới đạt nhiều tiến bộ về thu nhập bình quân đầu người.
4. Báo Pháp luật Việt Nam phản ánh: Việc Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội (QHKT) đưa lên website thông báo danh sách 75 đồ án, dự án cần điều chỉnh quy hoạch để tiếp tục được triển khai và danh sách 16 đồ án, dự án tạm dừng chờ quy hoạch phân khu (thuộc danh sách 244 đồ án quy hoạch, dự án đầu tư xây dựng được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận về nguyên tắc cho phép triển khai đợt I) nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Việc Sở Quy hoạch Kiến trúc Hà Nội (QHKT) đưa lên website thông báo danh sách 75 đồ án, dự án cần điều chỉnh quy hoạch để tiếp tục được triển khai và danh sách 16 đồ án, dự án tạm dừng chờ quy hoạch phân khu (thuộc danh sách 244 đồ án quy hoạch, dự án đầu tư xây dựng được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận về nguyên tắc cho phép triển khai đợt I) nhận được sự quan tâm đặc biệt của dư luận.
Trả lời Pháp Luật Việt Nam, TS.LS Lê Đình Vinh, Phó Tổng giám đốc Công ty Luật Smic cho rằng, trong trường hợp này, Sở QHKT không phải là cơ quan có thẩm quyền phê duyệt và quyết định dự án đầu tư nhưng lại ra thông báo tạm dừng đối với các dự án đầu tư là vừa không đúng thẩm quyền, vừa chưa đủ cơ sở pháp lý. Theo phân tích của ông Vinh, đối với những dự án đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về mặt nguyên tắc cho phép triển khai, được phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500, đã đền bù giải phóng mặt bằng xong thì có nghĩa là chủ đầu tư đã đủ điều kiện để triển khai các bước tiếp theo. “Trong trường hợp này, việc việc tạm dừng triển khai những dự án đó phải có ý kiến của Thủ tướng Chính phủ. Sở QHKT không có thẩm quyền tạm dừng các dự án đó” - ông Vinh cho biết. “Trong trường hợp thấy có cơ sở pháp lý để tạm dừng dự án và việc tạm dừng dự án là cần thiết, thì Sở QHKT phải tham mưu cho Chủ tịch UBND thành phố để kiến nghị với Thủ tướng Chính phủ xem xét quyết định tạm dừng” - ông Vinh nói.
Phản ánh đến Pháp Luật Việt Nam, đại diện chủ đầu tư Khu đô thị mới Kim Chung - Di Trạch cho rằng, dự án đã được Thủ tướng Chính phủ đồng ý về mặt nguyên tắc cho phép triển khai, được phê duyệt quy hoạch tổng mặt bằng tỷ lệ 1/500, đã đền bù giải phóng mặt bằng xong cơ bản thì việc thông báo tạm dừng là hết sức… vô lý.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP:
1. Báo Kinh tế và Đô thị có bài Xử lý nghiêm cán bộ, công chức cản trở thực hiện cải cách TTHC. Bài báo phản ánh: Đây là một trong những nội dung quan trọng tại văn bản số 8980/UBND-TCT30 của Chủ tịch UBND TP Nguyễn Thế Thảo gửi lãnh đạo các sở, ngành, quận, huyện, xã, phường về triển khai công tác kiểm soát thủ tục hành chính (TTHC).
Theo đó, từ 1/11/2010, các sở, ban, ngành thành phố được giao nhiệm vụ chủ trì soạn thảo và tham mưu giúp UBND TP ban hành các văn bản quy phạm pháp luật (VBQPPL) có quy định về TTHC; UBND các quận, huyện, xã, phường theo thẩm quyền khi ban hành VBQPPL có quy định về TTHC phải tổ chức đánh giá tác động của TTHC theo đúng quy định của Chính phủ. Cơ quan, đơn vị được giao nhiệm vụ chủ trì soạn thảo VBQPPL có quy định về TTHC phải bảo đảm một TTHC cụ thể, có đầy đủ các bộ phận tạo thành cơ bản như quy định của Chính phủ và phải gửi hồ sơ về Văn phòng UBND TP để lấy ý kiến trước khi gửi Sở Tư pháp thẩm định.
UBND TP yêu cầu Sở Tư pháp không thẩm định các dự thảo VBQPPL có quy định về TTHC khi chưa có ý kiến của đơn vị kiểm soát TTHC theo quy định của Chính phủ (Nghị định 63/2010/NĐ-CP). Các sở, ban, ngành thành phố, UBND các quận, huyện, xã phường có trách nhiệm tổ chức công khai các bộ phận TTHC theo quy định. Trong đó, việc niêm yết công khai tại trụ sở, cơ quan trực tiếp giải quyết TTHC là một hình thức bắt buộc.
Chủ tịch TP cũng chỉ đạo các sở, ban, ngành, quận, huyện, xã phường liên tục kiểm soát chất lượng đối với Bộ TTHC thuộc thẩm quyền giải quyết của cơ quan, đơn vị, trình UBND TP công bố bổ sung các TTHC đã được công bố nhưng chưa chính xác; đồng thời cập nhật thường xuyên, liên tục đối với những thay đổi (bổ sung, sửa đổi quy định mới, thủ tục mới, bãi bỏ, hủy bỏ…) ngay khi văn bản quy định về những thay đổi đó có hiệu lực thi hành. Lập 1 bộ hồ sơ kèm văn bản quy định về những thay đổi đó để trình UBND TP quyết định công bố công khai. UBND TP yêu cầu các cơ quan truyền thông thành phố nêu gương những cán bộ, công chức có sáng kiến cải cách TTHC, tận tâm, tận tụy phục vụ nhân dân; phản ánh kịp thời những trường hợp gây khó khăn, cản trở thực hiện TTHC để chấn chỉnh, xử lý kịp thời, nghiêm minh. Văn phòng UBND TP có trách nhiệm kiện toàn tổ chức nhân sự của đợn vị kiểm soát TTHC xong trước ngày 15/11/2010.
2. Báo Người lao động có bài Nhiều quy định... không tưởng. Bài báo phản ánh: Bộ GD-ĐT vừa công bố dự thảo lần 4 thông tư liên tịch hướng dẫn định mức biên chế sự nghiệp giáo dục ở các cơ sở giáo dục mầm non công lập với nhiều quy định xa rời thực tế, thiếu khả thi. Dự thảo quy định: Đối với nhóm trẻ trong độ tuổi từ 3 đến 12 tháng tuổi, mỗi nhóm có không quá 15 trẻ và không quá 4 cháu/cô; nhóm trẻ của độ tuổi từ 13 đến 24 tháng tuổi có không quá 10 cháu/cô và không quá 20 cháu/nhóm; nhóm trẻ của độ tuổi từ 25 đến 36 tháng tuổi có không quá 15 cháu/cô và không quá 25 cháu/nhóm. Đối với lớp mẫu giáo học 1 buổi/ngày, biên chế giáo viên là 1,5 cô/lớp. Lớp mẫu giáo từ 3 đến 4 tuổi có không quá 25 trẻ/lớp, từ 4 đến 5 tuổi có không quá 30 trẻ/lớp, từ 5 đến 6 tuổi có không quá 35 trẻ/lớp. Đối với những lớp mẫu giáo học 2 buổi/ngày, biên chế giáo viên là 2,5 cô/lớp; lớp mẫu giáo từ 3 đến 4 tuổi có không quá 25 trẻ/lớp; từ 4 đến 5 tuổi có không quá 30 trẻ/lớp; từ 5 đến 6 tuổi có không quá 35 trẻ/lớp. Bộ GD-ĐT và Bộ Nội vụ cũng đưa ra quy định đối với nhà trẻ, trường mẫu giáo, trường mầm non tổ chức giáo dục hòa nhập, cứ 5 trẻ khuyết tật được bố trí thêm 1 biên chế giáo viên để tính kinh phí bổ sung vào quỹ lương chi trả cho người trực tiếp làm nhiệm vụ này.
Những quy định trên đã nhận được nhiều phản hồi trái chiều của các phụ huynh và giáo viên. Dưới góc nhìn của người trong cuộc, cô Nguyễn Thái Thuận, Hiệu trưởng Trường Mầm non Tuổi Hoa, quận Hoàn Kiếm (Hà Nội), cho rằng quy định tại dự thảo đưa ra chưa phù hợp với tình hình thực tế của thủ đô. Các trường rất khó đáp ứng được yêu cầu này vì nhu cầu học của trẻ rất lớn, nếu không nhận thì “đẩy” các cháu đi đâu? Thực tế, nếu gửi con ở các nhóm trẻ gia đình, các bậc phụ huynh không yên tâm về chất lượng; còn nếu cho con vào trường tư thục tốt thì không phải gia đình nào cũng có điều kiện đóng học phí cho con 2-3 triệu đồng/tháng. Một giáo viên Trường Thực nghiệm Hoa Sen, quận Ba Đình (Hà Nội), cho biết các lớp học của trường đều có khoảng 50 cháu/3 cô và thực tế, số cháu muốn xin vào trường còn đông hơn số trường nhận rất nhiều.
3. Báo Pháp luật và xã hội có bài Tạo sức bật cho Hà Nội phát triển. Bài báo phản ánh: Lần đầu tiên dự án Luật Thủ đô được trình Quốc hội, đã nhận được sự đánh giá cao của các đại biểu QH. Tuy nhiên, vướng mắc lớn nhất hiện nay của dự án Luật Thủ đô, theo các đại biểu QH là việc giải “bài toán đặc thù”.
Về vấn đề này, ĐB Ngô Thị Doãn Thanh (Hà Nội) khẳng định, “đặc thù lớn nhất của Hà Nội chính là vị trí Thủ đô. Từ đặc thù này sẽ chi phối đến các vấn đề khác như vị trí, vai trò chính trị, quyền và nghĩa vụ của công dân Thủ đô với công dân cả nước và công dân cả nước với công dân Thủ đô…”. ĐB Trần Du Lịch, (đoàn ĐB Quốc hội TP.HCM) cũng cho rằng, cần thiết phải có Luật Thủ đô để tạo sức bật cho Hà Nội phát triển. Tuy nhiên, theo ĐB Lịch “không cần qui định quá chi tiết như trong dự thảo, mà chỉ nên tập trung làm rõ địa vị chính trị, sự khác biệt của Thủ đô với các đô thị khác. Sau đó, mới xác định vị trí pháp lý, mô hình chính quyền Thủ đô… và những vấn đề lớn của Thủ đô trong giới hạn về hệ thống pháp luật hiện hành.
Trước đó, thẩm tra về dự án Luật Thủ đô, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội nhận định, dự thảo Luật chưa phản ánh được tính đặc thù trong cơ chế, chính sách dành cho Hà Nội với tư cách là Thủ đô của cả nước; chưa có những giải pháp cụ thể cho vấn đề phát triển, quản lý của Thủ đô. Nhiều quy định đưa ra đều có thể áp dụng tại nhiều địa phương khác; chẳng hạn, quy định về mục tiêu xây dựng, phát triển Hà Nội (Điều 3); quản lý không gian kiến trúc, cảnh quan và trật tự xây dựng (Điều 12); quản lý và bảo vệ môi trường (Điều 20)… Ủy ban Pháp luật cũng đặc biệt lưu ý, Luật Thủ đô nên chọn ra những vấn đề đặc thù của Hà Nội, cụ thể, hợp lý, hiệu quả, khả thi để quy định; không nên ôm đồm quá nhiều cơ chế, chính sách và phải “hạn chế đến mức thấp nhất sự phá vỡ tính thống nhất của hệ thống pháp luật”.
Trong dự án Luật Thủ đô, việc áp dụng mức phạt tiền đối với một số hành vi vi phạm hành chính và quy định mức thu một số loại phí ở khu vực nội thành cao hơn so với mức áp dụng chung cho cả nước hiện vẫn còn nhiều tranh cãi. Ủy ban Pháp luật đặt câu hỏi, xử phạt cao hơn phải chăng vì ý thức chấp hành pháp luật của người dân Thủ đô kém hơn các địa phương khác? Nếu tăng mức xử phạt đối với một số hành vi vi phạm hành chính vì những đặc thù trong quản lý của Hà Nội thì tại sao lại chỉ tăng mức phạt trong 6 lĩnh vực? Hay như quy định áp dụng mức phí cao hơn cả nước để có kinh phí dành cho đầu tư bảo vệ môi trường và xây dựng, cải tạo, nâng cấp các công trình giao thông liệu có hợp lý không khi đây là nhu cầu không chỉ của riêng Hà Nội.
Về giao thông của Thủ đô, ĐB Ngô Thị Doãn Thanh khẳng định cần thiết phải có những biện pháp để quản lý vấn đề giao thông của Hà Nội. Nếu để Hà Nội phát triển giao thông một cách tự do, tự nhiên như hiện nay thì đến lúc nào đó sẽ rất khó kiểm soát và phát sinh thêm nhiều vấn đề. ĐB Nguyễn Văn Vượng (Thái Nguyên) cũng cho rằng, Hà Nội nếu chỉ tuyên truyền sẽ không hiệu quả, trong khi phạt cũng là một hình thức giáo dục. “Mức phạt cao hơn để có tính răn đe, để văn minh hơn thì đó là điều tốt. Hơn nữa, ở Hà Nội, dịch vụ cao thì mức phí cao không có gì là không phù hợp”. Ngoài vấn đề về mức xử phạt, vấn đề quản lý dân cư và xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật cũng đã được các ĐB dành nhiều thời gian thảo luận, góp ý kiến. Theo các ĐB, bên cạnh sự cần thiết ban hành Luật Thủ đô, cần lưu ý đến yếu tố con người cũng như cách thức quản lý để khi có hiệu lực ban hành, Luật Thủ đô sẽ phát huy được hiệu quả quản lý của nó.
4. Báo Pháp luật Việt Nam có bài Pháp chế bị "bỏ quên". Bài báo phản ánh: Sáng nay (10/11), tại Hà Nội, Bộ Tư pháp tổ chức Hội nghị tổng kết 6 năm thực hiện Nghị định số 122/2004/NĐ-CP của Chính phủ quy định chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn và tổ chức pháp chế các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, cơ quan chuyên môn thuộc UBND tỉnh, thành phố trực thuộc TƯ và doanh nghiệp nhà nước.
Mặc dù Nghị định 122 và các văn bản hướng dẫn thi hành đã góp phần quan trọng trong nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác pháp chế nhưng công tác này vẫn gặp không ít khó khăn, bất cập. Đối với tổ chức pháp chế Bộ ngành, việc thực hiện các nhiệm vụ chủ trì, phối hợp chuẩn bị hồ sơ về dự thảo VBQPPL hay chủ trì, phối hợp tham gia ý kiến vào dự thảo VBQPPL là chưa phù hợp thực tiễn. Bởi qua thực tế cho thấy, không chỉ các tổ chức pháp chế Bộ ngành có trách nhiệm thực hiện các nhiệm vụ trên mà ngay cả các đơn vị khác trực thuộc các Bộ ngành cũng làm những nhiệm vụ này. Tổ chức pháp chế cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh có nhiệm vụ tham gia ý kiến về mặt pháp lý đối với dự thảo VBQPPL do các đơn vi khác soạn thảo trước khi trình Thủ trưởng cơ quan. Tuy nhiên, cũng qua thực tiễn, các cơ quan chủ trì soạn thảo thường không thực hiện xin ý kiến của tổ chức pháp chế và sau khi soạn thảo đã trình thẳng thủ trưởng cơ quan ký, ban hành.
Đối với các DNNN, việc thực hiện các nhiệm vụ, quyền hạn của tổ chức pháp chế gặp nhiều hạn chế như việc tham mưu, giúp lãnh đạo DN những vấn đề pháp lý về tổ chức, hoạt động của DN còn khép kín. Các nhiệm vụ tham gia xây dựng pháp luật, tham gia xây dựng các VB của DN, phổ biến giáo dục pháp luật… thì chưa được quan tâm và thực hiện nghiêm túc, lại chưa có sự phối hợp chặt chẽ với các cơ quan hữu quan như Bộ Tư pháp, tổ chức pháp chế Bộ, cơ quan ngang Bộ quản lý ngành, lĩnh vực hoặc ở địa phương là Sở Tư pháp, tổ chức pháp chế cơ quan chuyên môn về ngành, lĩnh vực mà DNNN tham gia sản xuất, kinh doanh.