Trong buổi sáng ngày 22/6/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử dân trí phản ánh: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa ký Chỉ thị 919/CT-TTg về việc tiếp tục nâng cao nhận thức, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan nhà nước đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam.
Theo đó, để tiếp tục nâng cao nhận thức, tăng cường trách nhiệm của các cơ quan nhà nước đối với hoạt động của Hội Nhà báo Việt Nam, Thủ tướng yêu cầu Thủ trưởng các Bộ, cơ quan ngang Bộ, cơ quan thuộc Chính phủ, Chủ tịch UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương cần phối hợp với các cơ quan chức năng của Đảng, các cấp Hội Nhà báo Việt Nam thực hiện nghiêm túc các văn bản của Trung ương, của Ban Bí thư, đảm bảo để Hội Nhà báo Việt Nam thực hiện tốt chức năng, nhiệm vụ của một tổ chức chính trị-xã hội- nghề nghiệp trong giai đoạn cách mạng mới.
Thủ tướng yêu cầu, các cơ quan quản lý hành chính nhà nước nói trên phải chủ động cung cấp thông tin cho các cấp Hội Nhà báo trong quá trình xây dựng cơ chế, chính sách, pháp luật và trong quá trình tổ chức thực hiện các nhiệm vụ chính trị, kinh tế - xã hội, an ninh, quốc phòng… phù hợp với quy định của luật pháp để Hội có điều kiện tập hợp, làm tốt công tác thông tin, tuyên truyền, động viên các nhà báo - hội viên tham gia tích cực vào việc tạo sự đồng thuận trong xã hội đối với các chủ trương, chính sách của Đảng, Nhà nước.
Ngoài ra, các cơ quan nhà nước cần xây dựng và hoàn thiện các cơ chế, chính sách về tổ chức, biên chế, tài chính và các điều kiện cần thiết khác, đảm bảo cho các cấp Hội Nhà báo hoạt động có hiệu quả thiết thực, thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ của Hội theo quy định của pháp luật.
Chỉ thị của Thủ tướng nêu, Hội Nhà báo Việt Nam cần tăng cường phối hợp với các cơ quan nhà nước trong việc đào tạo, bồi dưỡng cho hội viên - nhà báo về kiến thức pháp luật, về phẩm chất chính trị, đạo đức nghề nghiệp và nghiệp vụ báo chí; trong việc củng cố tổ chức, đổi mới nội dung và phương thức hoạt động của các cấp Hội Nhà báo và mở rộng quan hệ hợp tác quốc tế về báo chí.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng yêu cầu Bộ Thông tin và Truyền thông, Nội vụ, Tài chính, Kế hoạch và Đầu tư, các Bộ, cơ quan liên quan và UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương trong phạm vi chức năng, nhiệm vụ của mình có trách nhiệm tạo điều kiện để Hội Nhà báo Việt Nam tổ chức thành công Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ IX (vào quý III/2010) và phối hợp với Hội Nhà báo Việt Nam khẩn trương xây dựng, ban hành các cơ chế, chính sách cần thiết, phù hợp với quy định của pháp luật, tạo điều kiện để Hội Nhà báo các cấp hoạt động có hiệu quả, góp phần thúc đẩy sự phát triển mạnh mẽ của báo chí và đội ngũ người làm báo Việt Nam.
2. Báo điện tử chính phủ có bài Sẽ rút ngắn thời gian và đơn giản hóa hồ sơ cấp chứng minh nhân dân. Bài báo phản ánh: Theo phương án đơn giản hóa TTHC, thời gian giải quyết việc cấp mới, đổi, cấp lại chứng minh nhân dân tại các thành phố, thị xã không quá 5 ngày; tại các huyện miền núi vùng cao, biên giới, hải đảo không quá 20 ngày; tại các khu vực còn lại không quá 10 ngày.
Phương án đơn giản hóa thủ tục hành chính (TTHC) thuộc phạm vi, chức năng của Bộ Công an đã được hoàn tất gồm 83 thủ tục, nhóm thủ tục.Trong đó các thủ tục cấp mới, đổi, cấp lại chứng minh nhân dân là những nội dung được người dân rất quan tâm.
Hiện văn bản quy định thời gian giải quyết cấp mới, đổi, cấp lại chứng minh nhân dân (CMND) đối với thành phố, thị xã 15 ngày làm việc và đối với địa bàn khác 30 ngày là quá dài, gây khó khăn, phiền hà cho người dân.
Trong khi cơ quan Công an đã được trang bị, sử dụng nhiều trang thiết bị công nghệ có thể rút ngắn thời gian giải quyết cấp CMND để phục vụ nhân dân tốt hơn.
Theo phương án đơn giản hóa TTHC, thủ tục cấp mới, đổi, cấp lại chứng minh thư không những rút ngắn thời gian giải quyết mà thành phần hồ sơ cần được đơn giản hóa.
Cụ thể, theo đề nghị của Tổ công tác chuyên trách cải cách thủ tục hành chính (TTHC) của Thủ tướng, cần sửa đổi mẫu Tờ khai cấp CMND do mẫu cũ có một số nội dung thông tin không rõ ràng, không cần thiết . Tờ khai cấp CMND chia thành 2 phần: phần tự khai của người dân và phần kiểm tra của cơ quan cấp CMND. Bổ sung vào tên biểu mẫu các ô: “Cấp mới; Cấp đổi; Cấp lại ” , thay “Nguyên quán” bằng “Quê quán”, bỏ mục trình độ học vấn, họ tên vợ/chồng, thay vào đó chỉ cần bổ sung mục lý do đề nghị (nếu cấp đổi, cấp lại CMND).
Thành phần hồ sơ cấp đổi hoặc cấp lại CMND gồm Đơn đề nghị cấp CMND và Tờ khai CMND là không cần thiết vì hai loại giấy này có nội dung tương tự, trùng lặp. Tổ công tác cho rằng, có thể bỏ Đơn đề nghị cấp CMND, chỉ cần Tờ khai CMND khi làm thủ tục cấp đổi hoặc cấp lại CMND.
Công dân thuộc diện được cấp CMND hiện đăng ký hộ khẩu thường trú tại địa phương nào thì Công an cấp huyện nơi đó làm thủ tục cấp CMND. Công an cấp tỉnh không trực tiếp tiếp nhận hồ sơ cấp CNMD.
CMND có giá trị sử dụng 15 năm. Mỗi công dân Việt Nam chỉ được cấp một CMND và có một số CMND riêng. Nếu có sự thay đổi hoặc bị mất CMND thì được làm thủ tục đổi, cấp lại một CMND khác nhưng số ghi trên CMND vẫn giữ đúng theo số ghi trên CMND đã cấp.
Theo phương án đơn giản hóa TTHC, nhóm thủ tục cấp đổi sổ hộ khẩu tại Công an cấp xã có một số nội dung được sửa đổi, bổ sung như thời hạn giải quyết, mẫu Tờ khai và nội dung khác.
Thời hạn giải quyết thủ tục này đang được đề nghị rút ngắn xuống còn 3 ngày (trước đây là 5 ngày) kể từ ngày nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Bởi Tổ công tác cho rằng, giấy tờ hồ sơ trong thủ tục đổi sổ hộ khẩu đơn giản, không nhiều giấy tờ và không phức tạp, cơ quan Công an đã có hồ sơ gốc và có sổ hộ khẩu gốc nên không cần xác minh, thì có thể trình ký ngay và trả kết quả cho người dân sớm.
Bên cạnh đó, cũng nên bỏ yêu cầu cung cấp Phiếu báo thay đổi hộ khẩu, nhân khẩu và thay bằng việc yêu cầu cung cấp “Tờ khai đề nghị cấp lại, cấp đổi sổ hộ khẩu”, tờ khai này được sử dụng chung cho trường hợp cấp lại và cấp đổi sổ hộ khẩu.
Lý do Tổ công tác đưa ra là, vì đây là trường hợp sổ hộ khẩu bị mất hoặc bị hỏng phải cấp lại, cấp đổi chứ không phải trường hợp có thay đổi nội dung trong sổ hộ khẩu, nhân khẩu nên không thể sử dụng Phiếu báo thay đổi hộ khẩu nhân khẩu được mà phải sử dụng biểu mẫu khác là “Tờ khai đề nghị cấp lại, cấp đổi sổ hộ khẩu.
3. Báo Tiền phong online phản ánh: Sáng ngày 21/6, Văn phòng Chính phủ đã tổ chức trao tặng Bằng khen của Bộ trưởng Chủ nhiệm VPCP cho 12 cơ quan thông tấn báo chí có thành tích trong việc phối hợp tuyên truyền đề án 30 của Chính phủ, trong đó có Báo Tiền Phong.
Các cơ quan khác cũng được trao bằng khen của Bộ trưởng-Chủ nhiệm VPCP đợt này ngoài Báo Tiền Phong có TTXVN, Đài TNVN, Đài THVN, Báo Nhân dân, Lao Động, Tuổi trẻ, Vietnamnet.vn…
Bộ trưởng Nguyễn Xuân Phúc đánh giá cao vai trò của báo chí trong việc phối hợp với Ban chỉ đạo, Tổ công tác của Thủ tướng trong việc tuyên truyền về thực hiện đề án 30 của Chỉnh phủ. Đề án này nhằm góp phần chuyên nghiệp, hiện đại hóa nền hành chính theo hướng minh bạch, công khai với mục tiêu thiết thực nhất là cải cách, đơn giản hóa TTHC nhằm phục vụ người dân và doanh nghiệp ngày càng tốt hơn.
Bộ trưởng cho biết, giai đoạn 1 của đề án đã hoàn thành với việc thống kê và đặt ra yêi cầu cắt giảm, đơn giản hóa 30% trong tổng số 5.700 thủ tục hành chính của các Bộ ngành, địa phương cả nước. Kết quả cho thấy, nhiều bộ ngành, địa phương đã đạt chỉ tiêu này, riêng TP HCM đã cắt hoàn toàn 915 thủ tục hành chính- đạt 30% chỉ tiêu giảm thủ tục cắt giảm theo yêu cầu của Thủ tướng.
Nhờ việc cắt giảm, đơn giản thủ tục của các Bộ ngành, địa phương đã giúp tiết kiệm được khoảng 30 ngàn tỷ đồng chi phí mỗi năm. Theo Bộ trưởng, đợt trao bằng khen này mới chỉ là những ghi nhận bước đầu đóng góp của báo chí, chắc chắn vẫn còn sót nhiều đơn vị, cá nhân có thành tích –Bởi đây mới chỉ là sơ kết.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo người lao động có bài Bác yêu cầu khởi kiện Bộ trưởng Bộ Tư pháp. Bài báo phản ánh: Kết thúc phiên tòa xét xử sơ thẩm vụ ông Ngô Minh Sơn, luật sư tập sự tại Đoàn Luật sư Bạc Liêu, yêu cầu khởi kiện bộ trưởng Bộ Tư pháp ban hành quyết định thu hồi chứng chỉ hành nghề luật sư của ông, ngày 21-6, TAND tỉnh Bạc Liêu đã tuyên bác yêu cầu này cũng như yêu cầu bồi thường thiệt hại trên 123 triệu đồng của ông Sơn.
Theo TTXVN, ông Sơn khởi kiện bộ trưởng Bộ Tư pháp đối với nội dung Quyết định 825 thu hồi chứng chỉ hành nghề luật sư của ông. Ông Sơn cho rằng việc Bộ Tư pháp áp dụng điều khoản trong Luật Luật sư năm 2007 để thu hồi chứng chỉ hành nghề là không đúng. Ông Sơn viện dẫn việc phạm tội của ông đã được xóa án tích từ trước năm 2001, không thể áp dụng “hồi tố”, lấy Luật Luật sư năm 2007 để quy kết ông không đủ điều kiện được cấp thẻ hành nghề. Ông Sơn còn yêu cầu phải bồi thường tổn thất tinh thần, tiền mất thu nhập do không thể hành nghề luật sư trên 123 triệu đồng.
TAND tỉnh Bạc Liêu nhận định Quyết định 825 là đúng pháp luật, đúng trình tự luật định.
2. Báo điện tử Chính phủ phản ánh: Sau cuộc làm việc với Thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội, Viện trưởng VKSND tối cao đã có quyết định kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm để giải quyết lại vụ án Trần Ngọc Sương ở Cần Thơ.
Trao đổi với phóng viên Báo CAND, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp của Quốc hội Lê Thị Thu Ba cho hay, từ đầu năm 2010 tới nay, Ủy ban đã tiến hành giám sát việc thực hiện pháp luật trong lĩnh vực tố tụng hình sự, dân sự, phát hiện và kiến nghị xử lý đúng pháp luật nhiều vụ án lớn, dư luận quan tâm.
Thường trực Ủy ban Tư pháp đã tổ chức nghiên cứu một số vụ việc khiếu nại phức tạp, kéo dài, có kiến nghị của các Đoàn đại biểu Quốc hội, HĐND cấp tỉnh và các cơ quan, tổ chức hữu quan và đề nghị các cơ quan tư pháp Trung ương báo cáo bằng văn bản để Ủy ban tiến hành giám sát đối với những vụ việc có dấu hiệu oan, sai.
Ủy ban Tư pháp đã có văn bản yêu cầu các cơ quan tư pháp Trung ương báo cáo bằng văn bản về việc giải quyết đối với 45 vụ án và đã tổ chức các buổi làm việc với các cơ quan tư pháp Trung ương hoặc địa phương để nghe báo cáo, trao đổi về việc xem xét, giải quyết đối với 10 vụ án trọng điểm.
Thông qua công tác giám sát, Ủy ban Tư pháp phát hiện các sai sót trong quá trình giải quyết đối với một số vụ án cụ thể và yêu cầu các cơ quan tư pháp có biện pháp khắc phục. Ủy ban Tư pháp đã có ý kiến cụ thể để các cơ quan có thẩm quyền xem xét, kháng nghị, giải quyết lại đối với 5 vụ án.
Điển hình, vụ án hình sự đối với bị cáo Trần Ngọc Sương ở Cần Thơ bị Tòa sơ thẩm và phúc thẩm tại địa phương xét xử về tội "lập quỹ trái phép". Sau cuộc làm việc với Thường trực Ủy ban Tư pháp, Viện trưởng VKSND tối cao đã có quyết định kháng nghị theo thủ tục giám đốc thẩm để giải quyết lại vụ án, điều này đã nhận được sự đồng tình của dư luận.
Ngoài ra, các cơ quan hữu quan trả lời không có căn cứ để xem xét giải quyết lại đối với 9 vụ việc và đang tiếp tục xem xét đối với 31 vụ việc liên quan khác.
3. Báo Vnexpress phản ánh: Bộ Thông tin và Truyền thông đang dự thảo văn bản cấm mua bán sim di động đã đăng ký sẵn thông tin, nhằm xiết chặt quản lý thuê bao trả trước.
Theo kết quả kiểm tra trong quý I/2010 của thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông, tổng cộng các mạng di động gồm Viettel, MobiFone, Vietnamobile… có tới gần chục triệu sim đã đăng ký sẵn thông tin nhưng chưa kích hoạt. Trong số này, Viettel dẫn đầu với 4,2 triệu sim, MobiFone hơn 2 triệu.
Các thông tin đăng ký sẵn phần lớn là do doanh nghiệp buôn bán sim thẻ thực hiện và không vi phạm quy định cá nhân chỉ được sở hữu tối đa 3 sim của một mạng di động. Tuy nhiên, thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông cũng phát hiện ra những trường hợp thành lập doanh nghiệp chỉ để lấy chứng minh thư nhân dân đăng ký thông tin cho hàng nghìn sim rồi bán ra thị trường.
Trước thực trạng này, cơ quan quản lý đang dự thảo văn bản xiết chặt hơn nữa việc quản lý đối với thuê bao trả trước. Theo đó, Bộ Thông tin và Truyền thông dự kiến sẽ cấm mua bán các sim đã đăng ký sẵn thông tin. Đối với các sim đã đăng ký theo quy định, nếu sau một thời gian mà không kích hoạt thì thông tin sẽ bị xóa và phải khai báo lại.