Trong buổi sáng ngày 03/8/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Thanh niên phản ánh: Theo tin từ UBND TP Đà Nẵng, kỳ họp thường niên lần thứ 3 của Hội đồng tư vấn kinh doanh APEC sẽ diễn ra tại TP Đà Nẵng từ ngày 24 - 27.8. Tham dự có 200 đại biểu là doanh nhân, lãnh đạo các tập đoàn kinh tế hàng đầu của khu vực châu Á - Thái Bình Dương, các nhà nghiên cứu và quan chức đến từ 21 nền kinh tế thành viên APEC.
Trong thời gian diễn ra kỳ họp, TP sẽ giới thiệu về tiềm năng và cơ hội đầu tư tại địa phương, đặc biệt là dự án KCN Công nghệ cao và KCN Công nghệ thông tin, các dự án phát triển công nghiệp phụ trợ, du lịch, thương mại; danh lam thắng cảnh, văn hóa truyền thống và sản phẩm thủ công mỹ nghệ.
2. Báo Nhân dân phản ánh: Theo UBND TP Hồ Chí Minh, từ ngày 1-8, bộ thủ tục hành chính chung áp dụng thống nhất tại UBND quận, huyện gồm 638 thủ tục hành chính; bộ thủ tục hành chính chung áp dụng tại phường, xã, thị trấn là 172 thủ tục hành chính.
Theo đề án đơn giản hóa thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý Nhà nước giai đoạn 2007 - 2010 (đề án 30), giai đoạn hai sẽ được triển khai thực hiện rà soát, đối chiếu, bổ sung bộ thủ tục hành chính chung áp dụng đối với các sở, ngành của thành phố. Dự kiến cuối tháng 8-2009, sẽ hoàn thành và công bố thủ tục hành chính chung cho sở, ngành với 1.764 thủ tục hành chính.
3. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 31-7, tại Hội thảo về tổ chức và hoạt động của Văn phòng Quốc hội (VPQH), các đại biểu đưa ra kiến nghị ghi nhận địa vị pháp lý, chức năng, nhiệm vụ và những nguyên tắc hoạt động cơ bản của VPQH vào Luật Tổ chức QH hoặc Quy chế hoạt động của UBTVQH trong lần sửa tới đây; đồng thời, bổ sung các quy định về một số vấn đề quan trọng trong tổ chức và hoạt động của VPQH; đặc biệt nên quy định theo hướng mở về phương thức tổ chức các cơ quan của VPQH để phù hợp với quá trình đổi mới hoạt động của QH.
Việc đào tạo, bồi dưỡng công chức VPQH nên tiến hành riêng, tập trung vào việc trang bị những kiến thức nghị viện; thiết lập cơ chế luân chuyển công chức giữa các bộ phận của VPQH, tạo điều kiện cho công chức tích lũy kinh nghiệm, kiến thức về tổ chức, công việc của QH...
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Nhiều cán bộ bị đề nghị kiểm điểm, kỷ luật vì tiếp tay cho ông Xê. Như đã thông tin, ngày 31-7, chủ tịch UBND tỉnh Bình Thuận đã chấp thuận đơn xin từ chức của ông Trần Văn Xê - Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh này.
Trước đó, do giả mạo chữ ký thành lập doanh nghiệp, mua bán đất đai, xây dựng công trình trái phép, chiếm dụng vốn của người khác và của nhà nước..., ông Xê đã bị kỷ luật với hình thức cảnh cáo. Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy Bình Thuận cũng đã đề nghị giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh kiểm điểm những cán bộ liên quan trong việc cấp giấy chứng nhận đầu tư hai doanh nghiệp do ông Xê giả mạo tên người khác để thành lập; đề nghị giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường làm rõ việc cấp giấy đỏ và hợp đồng cho thuê đất đối với DNTN Thanh Thảo và kiểm điểm cán bộ, công chức có liên quan.
DNTN Thanh Thảo được thành lập năm 2004 tại xã Hàm Chính, huyện Hàm Thuận Bắc, ngành nghề kinh doanh xăng dầu. Doanh nghiệp này do người khác đứng tên nhưng toàn bộ chữ ký trong hồ sơ, thủ tục đều do ông Xê ký và trực tiếp điều hành. Cuối năm 2008, khi DNTN Thanh Thảo không thực hiện đúng hợp đồng và nợ Công ty cổ phần Vật tư xăng dầu Bình Thuận gần một tỷ đồng, chính ông Xê đã đứng ra làm giấy bảo lãnh nợ.
Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy cũng đề nghị chủ tịch UBND huyện Hàm Thuận Bắc thu hồi năm giấy đỏ với diện tích hơn 26 ha; kiểm điểm trách nhiệm lãnh đạo Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện, chủ tịch, phó chủ tịch, cán bộ địa chính xã Hàm Liêm về việc tham mưu cho chủ tịch UBND huyện cấp giấy đỏ và cho phép chuyển nhượng diện tích đất nói trên. Như đã đưa tin, diện tích đất trên do ông Xê mạo danh người khác mua và làm giả hồ sơ rồi lợi dụng chức vụ tác động để được cấp giấy đỏ và sau đó đã chuyển nhượng số đất này cho một doanh nghiệp ở TP.HCM trái pháp luật.
Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy cũng đề nghị lãnh đạo Sở Tư pháp Bình Thuận kiểm điểm trách nhiệm của ba công chứng viên Phòng Công chứng số 1 tỉnh Bình Thuận. Theo đó, ông Xê đã mượn giấy đỏ của người quen, giả chữ ký của họ trong giấy bảo lãnh cho mình vay ngân hàng. Mặc dù không có mặt chủ đất nhưng các công chứng viên vẫn chứng thực hợp đồng và ông Xê dễ dàng vay được hơn 700 triệu đồng. Các công chứng viên cho biết việc công chứng như thế là sai nhưng vẫn chứng vì nể nang thủ trưởng.
Ủy ban Kiểm tra Tỉnh ủy cũng yêu cầu trưởng Thi hành án dân sự TP Phan Thiết xử lý ông Huỳnh Lê Hữu - nhân viên đơn vị này vì có hành vi nhận sai phạm thay cho ông Xê.
2. Thông tấn xã Việt Nam có bài “Luật sư lừa tiền người quen để đánh bạc”. Bài báo phản ánh: Viện KSND Thành phố Hà Nội vừa hoàn tất cáo trạng truy tố bị can Lê Quốc Trung (sinh năm 1977, ở tại ngõ 296, phố Thanh Nhàn, phường Thanh Nhàn, quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) về tội "lừa đảo chiếm đoạt tài sản".
Tốt nghiệp Đại học Luật Hà Nội năm 1998, 5 năm sau, Trung đã được Đoàn Luật sư thành phố Hà Nội cấp thẻ luật sư và Bộ Tư pháp cấp chứng chỉ hành nghề. Công việc không suôn sẻ. Bí tiền tiêu, Trung quay ra cá độ bóng đá và chơi lô, đề. Nợ nần chồng chất, Trung nảy sinh ý định lừa đảo những người quen nhằm chiếm đoạt tiền.
Theo cơ quan điều tra, Trung đã vay của người quen khoảng gần 2 tỷ đồng và số tiền này được cho vào cá độ, bây giờ không có khả năng thanh toán. Ngoài ra, Trung còn dùng thủ đoạn tự giới thiệu là mình có khả năng làm được thủ tục cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, sở hữu nhà, sang tên nhà đất, tách Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Trung đã lừa các nạn nhân tổng số tiền 44 triệu đồng rồi dùng số tiền đó đánh bạc.Lê Quốc Trung bị bắt hôm 15/3/2009.
3. Báo Hà Nội mới phản ánh: Một ngày sau khi có quyết định thành lập của Thủ tướng Chính phủ, Ban soạn thảo dự án Luật Thủ đô đã nhóm họp với sự góp mặt của đại diện 17 bộ, ngành, cơ quan TƯ và Hà Nội. Từ bài học của việc yêu cầu "cao", nhưng lại khó đi vào thực tiễn của Pháp lệnh Thủ đô, đòi hỏi Luật Thủ đô phải tạo được cơ sở pháp lý để thực hiện quy hoạch, đầu tư, xây dựng, quản lý và phát triển Hà Nội mở rộng theo cơ chế đặc thù mà pháp lệnh hiện hành chưa giải quyết được.
Theo Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật, thông thường đối với việc xây dựng các đạo luật, Thủ tướng Chính phủ ủy quyền bộ trưởng thành lập Ban soạn thảo. Tuy nhiên, với tầm quan trọng đặc biệt của dự án Luật Thủ đô, Thủ tướng đã trực tiếp ra quyết định thành lập Ban soạn thảo gồm đại diện lãnh đạo của 17 bộ, ngành, cơ quan có đủ khả năng bao quát, xử lý các vấn đề về nội dung dự kiến sẽ quy định trong Luật Thủ đô.
Với sự thống nhất cao, ngay trong phiên họp lần thứ nhất, Ban soạn thảo dự án Luật Thủ đô đã đặt mốc hoàn thiện đề cương xây dựng luật với những quy chế, quy định mang tính đặc thù, tạo điều kiện để Hà Nội phát triển nhanh, mạnh và bền vững vào tháng 9 tới và trình Chính phủ dự thảo luật này vào cuối năm 2009 hoặc tháng 1-2010. Như vậy, chỉ sau ít tháng nữa, các chuyên gia sẽ phải hoàn tất mọi khâu chuẩn bị để trình Chính phủ xem xét dự án luật quan trọng này, sau đó trình Quốc hội vào tháng 5-2010.
Theo Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường, với tiến độ chuẩn bị gấp gáp như vậy, mục tiêu thông qua dự án phức tạp này ngay trong kỳ họp Quốc hội tới là nhiệm vụ rất khó khăn. Song, Luật Thủ đô có ra đời sớm thì các sở, ban, ngành của Hà Nội mở rộng mới có "cây gậy" pháp lý để thực hiện tốt các khâu quy hoạch, thu hút đầu tư, phát triển kinh tế - xã hội cũng như bảo đảm an ninh, quốc phòng - điều mà Pháp lệnh Thủ đô sau 8 năm thực thi không đạt được. Cũng theo người đứng đầu Bộ Tư pháp, với mục tiêu đó, quy định của luật phải mang tính khả thi cao, tránh "tuyên truyền, hô khẩu hiệu" như trong Pháp lệnh Thủ đô. Luật cũng phải đưa ra những yêu cầu khắt khe hơn trong lĩnh vực tôn giáo, quốc phòng, an ninh để thúc đẩy thủ đô phát triển bền vững. Về vấn đề này, ông Lê Thành Long, Vụ trưởng Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật (Bộ Tư pháp) cho rằng, Luật Thủ đô có xây dựng thành công hay không phụ thuộc rất lớn vào vai trò chủ động của Hà Nội, vì không ai nắm rõ tâm tư, nguyện vọng cũng như hướng phát triển của Hà Nội như những cán bộ đang làm việc ở Hà Nội. Vì lẽ này, đại diện UBND TP Hà Nội cần chủ trì đề xuất chủ trương, chính sách và nội dung của dự án luật; phối hợp với các bộ, ngành liên quan để đạt được sự đồng thuận trong từng nội dung cụ thể. Với tư cách là cơ quan có chức năng xây dựng pháp luật, Bộ Tư pháp sẽ hỗ trợ UBND TP Hà Nội về kỹ thuật lập pháp, đặc biệt là không để luật kém tính thực tiễn.
Nhất trí với ý kiến này, các thành viên Ban soạn thảo đã thống nhất sẽ làm việc theo chế độ tập thể. Trong đó, mỗi thành viên chịu trách nhiệm trước Ban soạn thảo và trước bộ, ngành mình trong phạm vi nhiệm vụ được giao. Chia sẻ với Bộ trưởng Bộ Tư pháp, đại diện Hà Nội, Chủ tịch Nguyễn Thế Thảo, Phó Trưởng ban Thường trực Ban soạn thảo cũng khẳng định, ngoài việc chưa có tiền lệ, Ban soạn thảo còn phải đối mặt với thách thức về thời gian. Tuy nhiên, Luật Thủ đô ra đời sẽ là thành quả thiết thực nhất cho dịp kỷ niệm đại lễ 1000 Thăng Long. Với mong muốn Luật Thủ đô ra đời sẽ có tính khả thi cao, Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho biết, khi soạn thảo dự án luật, TP sẽ không chỉ xin ý kiến các bộ, ngành mà còn mở rộng đến các chuyên gia và người dân bằng nhiều hình thức khác nhau.
Trước mắt, trong tháng 8-2009, Hà Nội sẽ sử dụng đội ngũ cán bộ tinh nhuệ nhất cùng Ban soạn thảo xây dựng luật khảo sát tình hình, tổng kết 8 năm thi hành Pháp lệnh Thủ đô. Đồng thời tập hợp, hệ thống hóa văn bản pháp luật liên quan đến vấn đề phân cấp, quy định đặc thù đối với Hà Nội; tập hợp, tham khảo, nghiên cứu rút kinh nghiệm các luật, quy chế Thủ đô của một số nước. Cùng với việc mở rộng địa giới hành chính Thủ đô, Luật Thủ đô ra đời sẽ khắc phục được một số bất cập trong lĩnh vực quy hoạch, xây dựng, đô thị… tạo cơ chế, chính sách đồng bộ, thuận lợi để Hà Nội cải thiện môi trường đầu tư, thu hút nguồn lực, phát triển sản xuất, kinh doanh, thương mại, thực hiện CNH, HĐH. Bên cạnh đó, góp phần thu hút lao động, đầu tư trong nước, thúc đẩy giao lưu, liên kết, hỗ trợ, phát triển kinh tế của cả Vùng Thủ đô (bao gồm cả các tỉnh, thành phố trong vùng). Tạo hành lang pháp lý để Thủ đô Hà Nội thực hiện tốt hơn công tác bảo tồn, khai thác và phát huy giá trị các di sản văn hóa vật thể và phi vật thể, các công trình có giá trị về kiến trúc, lịch sử, cách mạng; phát huy bản sắc, truyền thống của Thủ đô Hà Nội ngàn năm văn hiến.
4. Báo điện tử Dân trí có bài “Thiệt hại nặng vì phải chờ… được thi hành án”. Bài báo phản ánh: Cả 2 phiên toà sơ thẩm, phúc thẩm đều tuyên: Chấp nhận yêu cầu của nguyên đơn, buộc bị đơn phải trả lại nhà xưởng đang thuê và thanh toán khoản tiền thuê còn nợ. Tuy nhiên đã nhiều lần doanh nghiệp có đơn đề nghị nhưng bản án vẫn chưa được thi hành.
Công ty điện máy xe đạp - xe máy (XĐXM) (trực thuộc Bộ Thương mại, nay là Bộ Công Thương) được Bộ Thương mại giao quản lý sử dụng 17.757m2 kho xưởng tại địa chỉ ngõ 67 phố Đức Giang, quận Long Biên (Hà Nội) từ năm 1957. Năm 2001, Công ty XĐXM cho Công ty TNHH Thuỳ Anh thuê một phần diện tích nhà xưởng (khoảng 2.000m2) để sản xuất kinh doanh. Hợp đồng có hiệu lực 5 năm, với giá cho thuê 14 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, Công ty Thuỳ Anh chỉ trả tiền thuê nhà xưởng đến hết tháng 3/2004, sau đó không thanh toán tiền thuê, vi phạm các cam kết trong hợp đồng. Không những thế, Công ty Thùy Anh còn tự ý sửa chữa, cơi nới không thông báo cho Công ty XĐXM.
Tháng 8/2005, trước những biểu hiện bất hợp tác của Công ty Thuỳ Anh, Công ty XĐXM đã làm đơn khởi kiện Thùy Anh ra TAND TP Hà Nội để bảo vệ quyền lợi bị xâm hại. Từ đó đến nay đã qua 2 cấp xét xử sơ thẩm và phúc thẩm, toà 2 cấp đều tuyên: Chấp nhận yêu cầu đơn phương huỷ bỏ Hợp đồng ngày 1/8/2001 giữa Công ty điện máy XĐXM và Công ty Thuỳ Anh (chấm dứt từ ngày 24/5/2006); buộc Thuỳ Anh phải bàn giao toàn bộ nhà xưởng cho Công ty XĐXM và thanh toán tiền thuê nhà xưởng từ tháng 7/2003 đến tháng 5/2006 là 308 triệu đồng.
Vì chưa “tâm phục, khẩu phục” trước hai bản án trên, Công ty Thuỳ Anh đã có đơn gửi Viện Kiểm sát Nhân dân tối cao (VKSNDTC). Ngày 28/4/2008, VKSNDTC đã có Quyết định số 07/KN-VKSTC-V2 kháng nghị bản án số 241/2006/KDTM-PT ngày 21/11/2006 của Toà phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội.
Ngày 31/7/2008, Hội đồng thẩm phán TANDTC đã có Quyết định số 11/2008/KDTM-GĐT nói rõ: “Không chấp nhận kháng nghị số 07 của Viện trưởng VKSNDTC đối với bản án kinh doanh thương mại phúc thẩm số số 241/2006/KDTM-PT ngày 21/11/2006 của Toà phúc thẩm TANDTC tại Hà Nội; Giữ nguyên bản án trên”.
Trong đơn kiến nghị gửi đến Dân trí ngày 29/7/2009, ông Nguyễn Văn Trung, Giám đốc Công ty XĐXM cho biết, mặc dù đã có nhiều văn bản gửi đến cơ quan Thi hành án TP Hà Nội đề nghị cho thi hành bản án nói trên, song đến nay việc thi hành vẫn chưa được thực hiện. Và hậu quả của việc chậm trễ trong việc thi hành án trên đã làm tổn hại nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty XĐXM.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 03/8/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.