Trong buổi sáng ngày 21/7/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Người lao động phản ánh: Ngày 20-7, tại Hà Nội, Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương tổ chức hội thảo về các đề án đổi mới tổ chức và hoạt động của các cơ quan tư pháp.
Theo TTXVN, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết, Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương, chủ trì hội thảo. Các chuyên gia trong lĩnh vực tư pháp đã đóng góp nhiều ý kiến về đề án thành lập tòa án sơ thẩm khu vực, tòa án phúc thẩm, tòa án thượng thẩm, đổi mới tổ chức và hoạt động của TAND Tối cao. Ý kiến chung là việc tổ chức tòa án sơ thẩm khu vực, vấn đề trung tâm của tiến trình cải cách tư pháp không nên căn cứ vào tiêu chí số lượng án, mà căn cứ theo đơn vị hành chính và đặc thù của từng địa phương cụ thể. Về tổ chức hệ thống, các ý kiến thảo luận xung quanh hai mô hình 4 cấp theo tinh thần Nghị quyết 49-NQ/TƯ của Bộ Chính trị (TAND Tối cao, tòa án thượng thẩm, tòa án phúc thẩm và tòa án sơ thẩm khu vực) và 3 cấp (TAND Tối cao, tòa án phúc thẩm và tòa án sơ thẩm khu vực).
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết hoan nghênh các đại biểu đã đóng góp nhiều ý kiến cho các đề án. Chủ tịch nước nhấn mạnh: Việc xây dựng tổ chức và bộ máy các cơ quan tư pháp theo mô hình mới phù hợp với thực tiễn của VN là một việc làm cấp thiết, tuy nhiên cũng không thể nóng vội; việc học tập kinh nghiệm của nước ngoài cũng cần phải được nghiên cứu kỹ để áp dụng phù hợp với thực tiễn của VN…
Báo cũng phản ánh: Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng vừa ký quyết định bổ nhiệm thứ trưởng của các bộ Công Thương, Nội vụ, Tài nguyên và Môi trường.
Theo website Chính phủ, ông Nguyễn Nam Hải, Ủy viên HĐQT kiêm Tổng Giám đốc Tổng Công ty Thuốc lá VN, được bổ nhiệm giữ chức Thứ trưởng Bộ Công Thương; ông Nguyễn Tiến Dĩnh, Ủy viên Thường vụ Thành ủy Hà Nội, Ủy viên Đoàn Chủ tịch Tổng LĐLĐ VN, Chủ tịch LĐLĐ TP Hà Nội, giữ chức Thứ trưởng Bộ Nội vụ; ông Nguyễn Thái Lai, Cục trưởng Cục Quản lý tài nguyên nước, giữ chức Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường.
2. Báo Đất Việt phản ánh: Công an huyện Thạch Thành, Thanh Hóa vừa phát hiện nhiều người dân bị một số đối tượng môi giới lừa giấy chứng nhận quyền sử dụng đất lâm nghiệp thông qua các dự án vay vốn phát triển rừng lãi suất thấp không có thật. Phối hợp với Công an tỉnh Thanh Hóa, Công an huyện Thạch Thành đã điều tra, xác minh có 1.760 hộ ở 12 ở huyện này đã giao nộp sổ đỏ để mong được vay vốn với lãi suất thấp cho một đối tượng tên là Hồ Văn Quang, xã Thành Kim. Quang là người môi giới cho Công ty TNHH Thịnh Phước, 153 Cao Bá Quát, phường Yên Đố, thành phố Pleiku, Gia Lai.
Doanh nghiệp tư nhân Xuân Đạm, cũng đóng tại huyện miền núi Thạch Thành đã thu 785 sổ đỏ photocopy công chứng cùng với giấy uỷ quyền của các hộ dân các xã Thạch Lâm, Thạch Tân, Thạch Tượng, Thạch Cẩm. Sau đó, doanh nghiệp tư nhân này giao toàn bộ số giấy tờ trên cho Công ty TNHH Phú Tài, trụ sở tại Nghệ An.
Không chỉ ở huyện miền núi Thạch Thành, doanh nghiệp tư nhân Xuân Đạm còn thu sổ đỏ photocopy công chứng của một số xã ở huyện Cẩm Thuỷ, huyện Bá Thước. Trong đó, có một cán bộ huyện đoàn Thạch Thành tên Nguyễn Ngọc Tuấn, cũng môi giới, thu gom 83 sổ đỏ chủ yếu của người quen ở các xã Thành An, Thành Yên, Thành Vinh, Thạch Tượng. Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Thanh Hóa đã vào cuộc tìm hiểu hành vi lừa đảo của các đối tượng nói trên.
3. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 20-7, tại Kon Tum đã diễn ra Hội nghị giữa 3 Ủy ban đối ngoại của Quốc hội nước CHDCND Lào, Vương quốc Campuchia và Việt Nam về “Tam giác phát triển ba nước”. Đồng chí Tòng Thị Phóng, Bí thư Trung ương Đảng, Phó Chủ tịch Quốc hội dự hội nghị.
Hội nghị đã thảo luận về việc hình thành “Tam giác phát triển”, các cơ chế chính sách ưu đãi đặc biệt, môi trường đầu tư, khuyến khích doanh nghiệp đầu tư vào các lĩnh vực hạ tầng then chốt để phát triển giao thông, thủy lợi, điện; phân bổ nguồn vốn chương trình xóa đói giảm nghèo, tạo việc làm, vay vốn để phát triển sản xuất, nhất là sản xuất hàng hóa; sự hợp tác trong các lĩnh vực văn hóa, du lịch, y tế, bảo vệ môi trường… góp phần thúc đẩy việc triển khai các thỏa thuận hợp tác trong song phương và đa phương giữa ba nước một cách thiết thực và có hiệu quả.
Báo cũng phản ánh: Sáng 20-7, Cục Quản lý cạnh tranh phối hợp với Cục Đầu tư nước ngoài và Báo Thế giới & Việt Nam (Bộ Ngoại giao) tổ chức Hội thảo mua bán, sáp nhập doanh nghiệp (M&A) ở Việt Nam. Trong năm 2007, ở Việt Nam đã có 113 vụ mua bán, sáp nhập doanh nghiệp với tổng giá trị lên đến 1,8 tỷ USD. Đến năm 2008, số vụ mua bán tiếp tục tăng lên, đạt 146 vụ. Trước hình hình suy thoái kinh tế, hiện nay nhiều doanh nghiệp Việt Nam phát triển âm, do vậy nhu cầu mua bán và sáp nhập doanh nghiệp (M&A), nhất là đối với các doanh nghiệp nhỏ và vừa, đang mở rộng.
Hội thảo đã tập trung thảo luận các vấn đề về thủ tục, pháp lý, kỹ năng tham gia thị trường M&A; các hãng luật, công ty tư vấn kỹ thuật của các quốc gia cũng trao đổi kinh nghiệm, trợ giúp các doanh nghiệp Việt Nam trong hoạt động M&A.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
Trang web stox.vn có bài Giao dịch BĐS qua sàn: Ít vì vướng luật. Bài báo phản ánh: Theo ông Cao Lê Tuấn, Tổng thư ký Mạng các sàn giao dịch BĐS Việt Nam, mới chỉ có khoảng 25% giao dịch BĐS được thực hiện qua sàn, mặc dù ý tưởng ban đầu của Thông tư 13 là tất cả phải thông qua sàn. Vậy làm thế nào để xây dựng một sản chuẩn, khả năng kết nối giữa các sàn và nguyên nhân vì sao các sàn vẫn chưa thực sự thu hút khách hàng? Đó là các vấn đề được quan tâm mổ xẻ tại cuộc tọa đàm giữa các thành viên mạng sàn miền Bắc do Báo Đầu tư tổ chức vừa qua.
Sau khi Bộ Xây dựng ban hành Thông tư số 13/2008/TT-BXD hướng dẫn việc giao dịch BĐS, đến nay trên cả nước đã có hàng trăm sàn giao dịch ra đời. Những DN BĐS lớn đều lập sàn giao dịch BĐS để chủ động bán các sản phẩm của mình, trong khi không ít cơ sở môi giới thành lập sàn để hợp thức hoá hoạt động môi giới.
Theo quy định, bên cạnh mua và bán, sàn giao dịch phải cung cấp thêm các dịch vụ như thẩm định giá, tư vấn và quản lý bất động sản, nhưng thực tế cho thấy, hoạt động môi giới vẫn là chủ yếu. Chỉ một số sàn có sự đầu tư lớn, đạt đến mức chuyên sâu về định giá và quảng cáo. Còn những mảng dịch vụ quan trọng như dịch vụ pháp lý, tư vấn, đấu giá, quản lý BĐS thì chỉ có tính chất cầm chừng. Không có nhiều sàn thực hiện đầy đủ các mảng hoạt động kể trên.
Một vấn đề gây tranh cãi hiện nay là việc các chủ đầu tư xây dựng lớn lập ra sàn giao dịch BĐS để tiêu thụ các sản phẩm của mình sẽ làm mất đi sự minh bạch trong việc cung cấp thông tin. Theo lý lẽ của các đơn vị này, việc bán sản phẩm cho công ty mẹ giúp sàn giao dịch kiểm soát quá trình phân phối và quyết định giá bán. Mặt khác, họ cũng muốn quảng cáo các dự án và hoạt động kinh doanh trên sàn giao dịch riêng của mình. Vậy nhưng, với một quy trình khép kín từ sản xuất đến bán hàng, do không có cạnh tranh trong khâu phân phối nên khó có thể có thông tin minh bạch. Việc lập ra các sàn giao dịch BĐS rõ ràng có nhiều lợi ích cho các bên tham gia. Trong khi các sàn giao dịch nhận được 1% giá trị giao dịch thì NĐT cũng thu được lợi ích không nhỏ.
Ông Trần Ngọc Quang, Tổng giám đốc CTCP Đầu tư và Phát triển du lịch Vinaconex cho rằng, minh bạch thông tin giao dịch BĐS là điều kiện quan trọng để NĐT nước ngoài quan tâm đến thị trường BĐS Việt Nam. Bà Châu Thị Thu Nga, Chủ tịch HĐQT CTCP Đầu tư Xây dựng nhấn mạnh, giao dịch qua sàn sẽ giúp khách hàng tự tin hơn khi tiếp cận các dự án và mua hàng, bởi họ được tiếp xúc với những thông tin minh bạch hơn. Đây là cơ sở để thu hút NĐT tham gia lĩnh vực.
Tuy nhiên, số lượng BĐS giao dịch qua sàn vẫn rất khiêm tốn. Ông Cao Lê Tuấn, Tổng thư ký Mạng các sàn giao dịch BĐS Việt Nam cho rằng, thị trường BDS hiện nay chưa phải là thị trường, do vị thế chủ động đang thuộc về người bán. Chỉ khi nào khách hàng là "thượng đế” , thì khi đó mới thực sự là thị trường. Do cung hàng vẫn khan hiếm, nên việc người mua phụ thuộc vào người bán đã làm cho thị trường bị méo mó.
Ông Tuấn cho biết, mới chỉ có khoảng 25% giao dịch BĐS được thực hiện qua sàn, mặc dù ý tưởng ban đầu của Thông tư 13 nói trên là tất cả phải thông qua sàn. Điều này do Luật Dân sự quy định, mỗi công dân đều có quyền quyết định tài sản của mình, vì thế quy định về giao dịch BĐS qua sàn không thể ép người dân vào đây được, chủ yếu các dự án lần đầu phải giao dịch qua sàn.
Theo ông Tuấn, ngoài việc cần tiếp tục hoàn chỉnh các quy định của pháp luật, các sàn giao dịch BĐS cần phải làm tốt hơn công việc của mình để thu hút người dân tự nguyện tham gia. Chẳng hạn, ngoài việc tư vấn, hỗ trợ khách hàng trong việc tìm hàng, làm các thủ tục, thì mỗi sàn cần trở thành trung tâm công chứng để phục vụ khách hàng tốt hơn.
Kinh doanh địa ốc là ngành tiềm ẩn nhiều rủi ro do các giao dịch chủ yếu thực hiện trong tương lai. Ngay cả khi người mua ký hợp đồng trực tiếp với chủ đầu tư thì rủi ro đó cũng không phải là không có. Với chức năng minh bạch hoá, hỗ trợ tối đa cho khách hàng về mặt pháp lý, chắc chắn nhu cầu giao dịch BĐS qua sàn trong tương lai sẽ rất lớn. Theo các chuyên gia, ngay từ bây giờ, các DN kinh doanh sàn BĐS cần đầu tư chiều sâu, bao quát các mảng hoạt động để nắm bắt cá hội khi thị trường hồi phục.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 21/7/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.