Trong buổi sáng ngày 19/5/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Thanh niên phản ánh: Hôm qua 18.5, Văn phòng Quốc hội (QH) tổ chức họp báo quốc tế, giới thiệu về chương trình Kỳ họp thứ 5, Quốc hội khóa XII. Theo đó, kỳ họp thứ 5 sẽ chính khai mạc vào ngày mai 20.5 và bế mạc vào ngày 20.6.2009.
Đây là kỳ họp đầu năm nên nội dung chính chủ yếu tập trung vào công tác lập pháp. QH sẽ xem xét thông qua 12 dự án luật: Luật Quản lý nợ công; Luật Lý lịch tư pháp; Luật Bồi thường nhà nước; Luật Quy hoạch đô thị; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Điện ảnh; Luật sửa đổi, bổ sung Điều 126 của Luật Nhà ở và Điều 121 của Luật Đất đai; Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật Di sản văn hóa... và cho ý kiến về 6 dự án luật khác. QH cũng sẽ dành thời gian để nghe và thảo luận về tình hình kinh tế - xã hội trong những tháng đầu năm 2009 và gói kích cầu của Chính phủ; dự án đầu tư khai thác bauxite tại Tây Nguyên; báo cáo giám sát về công tác di dân của Dự án thủy điện Sơn La, báo cáo giám sát về thực hiện chính sách pháp luật về an toàn vệ sinh thực phẩm..
Về vấn đề khai thác bauxite, Chủ nhiệm Văn phòng QH Trần Đình Đàn nói rằng báo cáo chi tiết về quy hoạch phân vùng, mục tiêu và các bước triển khai dự án sẽ được gửi đến đại biểu QH như một tài liệu tham khảo mà không bố trí thành một nội dung thảo luận riêng. Ông Đàn lưu ý: Đây là chủ trương lớn của Đảng, Nhà nước và QH ủng hộ chủ trương này. Tuy nhiên, theo ông Đàn trong quá trình thực hiện dự án cần hết sức lưu ý chỉ sử dụng lao động nước ngoài trong những lĩnh vực cần kỹ thuật cao mà lao động trong nước chưa đáp ứng được. Vấn đề đảm bảo môi trường cũng được ông Đàn nhắc tới như một điều kiện tiên quyết trong thực hiện các dự án khai thác bauxite.
Ông Trần Đình Đàn cũng cho biết Ủy ban Thường vụ QH sẽ đề xuất với QH ra Nghị quyết về giám sát an toàn vệ sinh thực phẩm. Ngoài ra, hai vấn đề đang được người dân hết sức quan tâm là Đề án đổi mới cơ chế tài chính cho giáo dục; việc giãn, giảm, miễn thuế thu nhập cá nhân cũng sẽ được QH cho ý kiến tại kỳ họp này. Quốc hội sẽ dành 2 ngày rưỡi để thực hiện hoạt động chất vấn và trả lời chất vấn.
2. Báo Hà Nội mới phản ánh: Ngày 18-5, Cục Y tế dự phòng và môi trường (Bộ Y tế) cho biết, trong ngày đã có thêm 2 tỉnh là Hà Nam và Hòa Bình ghi nhận bệnh nhân mắc tiêu chảy cấp do phẩy khuẩn tả.
Như vậy, đã có 11 tỉnh, thành phố xác nhận có người mắc tả với 53 ca. Kết quả điều tra dịch tễ cho thấy, đa số bệnh nhân tả đều có liên quan đến thịt chó, mắm tôm, rau sống và thực phẩm không bảo đảm vệ sinh. Đáng lưu ý, theo TS Nguyễn Huy Nga, Người phát ngôn Bộ Y tế, một trường hợp ở xóm 7, xã Lai Thành, Kim Sơn, Ninh Bình bị tiêu chảy cấp tử vong nghi do bệnh tả. Người bệnh có tiền sử nghiện rượu, thể trạng yếu, sống một mình, cho nên khi nhập viện đã mất nước nặng, suy kiệt cơ thể và tử vong.
Báo cũng phản ánh: Lúc 14 giờ ngày 18-5, thực hiện quyết định của Bộ trưởng Bộ Công an, trước sự chứng kiến của Phó lãnh sự Tổng lãnh sự quán Ô-xtrây-li-a tại thành phố Hồ Chí Minh A-na Mu-rây cùng các cơ quan chức năng của Việt Nam, Tổng cục An ninh - Bộ Công an đã công bố quyết định trục xuất khỏi lãnh thổ nước Cộng hòa Xã hội chủ nghĩa Việt Nam đối với Nguyễn Văn Bé, sinh năm 1952, Việt kiều Ô-xtrây-li-a, là thành viên của tổ chức khủng bố Việt Tân. Cuối buổi chiều cùng ngày, Nguyễn Văn Bé đã rời sân bay Tân Sơn Nhất (TP Hồ Chí Minh) trong chuyến bay về Ô-xtrây-li-a.
Ngày 25-4-2009, nhận lệnh của Đặng Quốc Sủng, "trung ương ủy viên" Việt Tân và Lê Ánh, phần tử cốt cán của Việt Tân tại Ô-xtrây-li-a, Nguyễn Văn Bé nhập cảnh Việt Nam dưới hình thức thăm thân nhân để tiến hành chụp ảnh cửa khẩu Hà Tiên (Kiên Giang), cửa khẩu Mộc Bài (Tây Ninh), đồng thời quan sát quy luật qua lại giữa Việt Nam - Cam-pu-chia để tổ chức khủng bố Việt Tân thiết lập đường dây đưa người, vũ khí xâm nhập Việt Nam trái phép. Bên cạnh đó, Nguyễn Văn Bé còn được Đặng Quốc Sủng ra lệnh chụp hình tòa Tổng lãnh sự Mỹ tại thành phố Hồ Chí Minh. Ngày 9-5-2009, Nguyễn Văn Bé đã bị Cơ quan An ninh Việt Nam bắt tạm giữ cùng với tang vật là những hình ảnh cửa khẩu, Tổng lãnh sự quán Mỹ mà Bé đã chụp. Làm việc với cơ quan điều tra, Nguyễn Văn Bé thành khẩn nhìn nhận hành vi vi phạm pháp luật Việt Nam của mình, đồng thời khai rõ về đồng bọn và viết đơn xin được khoan hồng.
3. Báo điện tử Vnexpress phản ánh:Tổng cục Thuế đã phát hiện khoảng 100.000 cá nhân chịu thuế nằm rải rác ở các địa phương đang dùng chung 50.000 số chứng minh thư. Sự cố này ảnh hưởng đáng kể tới tiến độ cấp mã số thuế cá nhân. Chứng minh thư được coi là căn cứ bắt buộc để khai báo hồ sơ thuế.
Tính đến hết tháng 4, chỉ tính riêng trên địa bàn tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu trong 3 tháng thực hiện cấp mã số thuế đã phát hiện 500 trường hợp. Cục Thuế TP HCM cũng ghi nhận tình trạng khi nhân viên nhập dữ liệu người đăng ký mã số thuế vào hệ thống, cứ vài trăm người làm thủ tục cấp mã số thuế lại có một trường hợp bị trùng số chứng minh thư. Điều này làm chậm tiến độ cấp số vì hệ thống khai báo không chấp nhận những trường hợp bị trùng. Cơ quan thuế và người làm thủ tục kê khai phải thực hiện thêm một thao tác là liên hệ với cơ quan công an xác minh và thực hiện rất nhiều thủ tục khác nữa mới hoàn tất việc cấp mã số thuế.
Tình trạng này cũng xảy ra ở phòng kê khai kế toán thuế Cục Thuế Đồng Nai. Theo giải thích từ cơ quan thuế Đồng Nai, việc trùng số chứng minh thư nguyên nhân sâu xa từ 30 năm trước... Năm 1979, sau khi thành lập đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo được tách từ tỉnh Đồng Nai, Bộ Công an cho phép Công an đặc khu Vũng Tàu - Côn Đảo cấp chứng minh thư từ số 271450001 đến số 271500000. Trong khi đó, Công an Đồng Nai vẫn dùng những số chứng minh thư trên để cấp cho người dân của tỉnh mình.
Trước tình trạng trên, cơ quan thuế đã áp dụng giải pháp trước mắt linh động thêm các ký tự vào sau chứng minh thư cấp mã số thuế cho người dân để họ thuận lợi trong việc kê khai thu nhập và giảm trừ gia cảnh. Sau đó, cơ quan thuế phải phối hợp với cơ quan công an để xác minh lại.
Trên thực tế, trong quá trình xây dựng hệ thống khai báo quản lý thuế, rất nhiều ý kiến đề xuất nên sử dụng chứng minh thư làm mã số thuế để giảm bớt chi phí cho ngành thuế và nhân dân. Tuy nhiên, theo một lãnh đạo của Tổng cục Thuế thì chứng minh thư và mã số thuế thuộc 2 ngành quản lý khác nhau và 2 ngành này chưa có mối liên hệ với nhau về mặt quản lý và sử dụng. Hơn nữa Bộ Công an cũng chưa có hệ thống quản lý tập trung, dẫn đến việc trùng chứng minh thư giữa các cá nhân khác tỉnh.
Điểm khó khăn nữa là theo quy định, chứng minh thư mất có thể cấp mới nhưng theo Luật Thuế thu nhập cá nhân thì mã số thuế mất thì không được cấp lại. "Ngoài ra, chứng minh thư chỉ được cấp cho đối tượng có độ tuổi từ 15 trở lên trong khi mã số thuế có thể cấp cho mọi đối tượng có thu nhập chịu thuế. Do vậy, ngành thuế không chọn phương án cấp mã số thuế trùng với chứng minh thư", vị quan chức này nói.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
Báo điện tử Dân trí có bài "Giao dịch bất động sản qua sàn có cần công chứng?". Bài báo phản ánh: Sàn giao dịch BĐS là một mô hình rất mới ở Việt Nam. Điều đó không chỉ đặt ra những băn khoăn cho người dân mà ngay cả các cơ quan chức năng cũng không tránh khỏi do thị trường BĐS đã trải qua một quá trình dài phát triển một cách tự phát.Xung quanh vấn đề này, ông Nguyễn Mạnh Hà, Cục trưởng Cục quản lý nhà và thị trường BĐS (Bộ Xây dựng) đã có cuộc trao đổi với báo giới.
Xin ông cho biết, những giao dịch BĐS nào buộc phải qua sàn?
Theo quy định, các giao dịch từ hoạt động kinh doanh BĐS bắt buộc phải qua sàn. Chẳng hạn như chủ đầu tư dự án nhà ở công bố bán nhà thì phải qua sàn. Còn các giao dịch mua bán giữa cá nhân với nhau thì không bắt buộc phải qua sàn, nhưng nhà nước khuyến khích đưa giao dịch qua sàn.Theo tôi, nếu thực hiện ngoài thị trường có thể ít người biết về mảnh đất hay căn hộ đó. Nhưng khi đưa BĐS đó lên sàn giao dịch, thông tin được lan toả thì nhiều người sẽ biết đến, hỏi mua. Như vậy, người dân sẽ có lợi vì sẽ bán được BĐS của mình ở giá tốt nhất.
Nói là vậy nhưng trên thực tế, hiệu quả hoạt động của các sàn giao dịch BĐS vẫn rất hạn chế?
Việc này hoàn toàn có thể hiểu được. Kinh doanh BĐS qua sàn vẫn là một mô hình rất mới ở Việt Nam, cần có thời gian học hỏi kinh nghiệm và điều chỉnh.Bên cạnh đó, chế tài bắt buộc giao dịch qua sàn đã có nhưng có những cái cả người dân và doanh nghiệp đều chưa quen. Do vậy, cần phải tuyên truyền mạnh hơn.
Có ý kiến cho rằng, khi BĐS được giao dịch qua sàn thì không cần phải qua công chứng nữa. Ông nghĩ sao?
Cái này chúng tôi cũng đang nghiên cứu. Hiện chưa có một quy định nào về việc BĐS khi qua sàn thì không phải qua công chứng. Mục tiêu của sàn giao dịch là nhằm công khai minh bạch, còn công chứng là để đảm bảo tính pháp lý của sản phẩm đó. Như vậy, mỗi cái đều có một mục đích riêng.Nếu gộp được hai cái làm một thì rất tốt, nhưng như thế phải có những biện pháp, quy định tăng tính pháp lý cho sàn chứ như hiện nay thì chưa thể đủ. Để có thể ký được vào giấy tờ mua bán BĐS thay cho công chứng đâu phải là đơn giản.
Ngoài tính pháp lý, các sàn cũng cần phải có sự liên kết, hỗ trợ nhau bởi nếu không hỗ trợ, liên kết thông tin thì các nhân viên môi giới không thể nào có đủ thời gian để thẩm định như một công chứng viên.
Những sản phẩm đã giao dịch qua sàn một lần rồi thì lần sau có phải giao dịch qua sàn nữa không?
Như tôi đã nói, trong Luật Kinh doanh BĐS chỉ quy định các doanh nghiệp kinh doanh BĐS bắt buộc phải thực hiện giao dịch qua sàn, còn người dân thì khuyến khích chứ không bắt buộc. Vì vậy, một khi người dân đã mua sản phẩm BĐS thông qua sàn thì lần giao dịch cá nhân sau sẽ không phải qua sàn nữa. Trong trường hợp chuyển nhượng nhiều lần giữa nhà đầu tư BĐS và các nhà đầu tư thứ cấp thì giao dịch từ lần thứ 2 cũng bắt buộc phải qua sàn.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 19/5/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.