Trong buổi sáng ngày 08/6/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Hà Nội mới phản ánh: Sở Y tế TP.HCM chính thức xác nhận có thêm 3 ca dương tính với virus cúm A/H1N1 do máy đo thân nhiệt phát hiện. Đây là bệnh nhân nhiệm cúm thứ 13 tại Việt Nam.
2. Báo Người lao động phản ánh: Theo ông Trần Đình Đàn, Ủy viên Ủy ban Thường vụ Quốc hội (QH), Chủ nhiệm Văn phòng QH, tính tới tối 7-6, đã có 216 chất vấn của 112 đại biểu QH thuộc 43 đoàn gửi tới Thủ tướng Chính phủ và các thành viên Chính phủ.
Ngoài Thủ tướng Chính phủ nhận được 22 câu hỏi chất vấn, người nhận được nhiều câu hỏi chất vấn nhất là Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng với 25 câu. Trên cơ sở tập hợp các câu hỏi chất vấn của đại biểu QH, đoàn thư ký kỳ họp đề nghị Thủ tướng Chính phủ cùng Phó Thủ tướng Kiêm Bộ trưởng Bộ GD - ĐT Nguyễn Thiện Nhân (24 câu), Bộ trưởng Bộ LĐ-TB-XH Nguyễn Thị Kim Ngân (19 câu), Bộ trưởng Bộ Y tế Nguyễn Quốc Triệu (19 câu), Bộ trưởng Bộ NN - PTNT Cao Đức Phát (21 câu), Bộ trưởng Bộ Kế hoạch - Đầu tư Võ Hồng Phúc (9 câu) và Bộ trưởng Bộ Công Thương Vũ Huy Hoàng trả lời chất vấn trực tiếp.
Theo ông Trần Đình Đàn, trong cuộc họp ngày 8-6, Ủy ban Thường vụ QH sẽ quyết định những thành viên Chính phủ trả lời chất vấn trực tiếp tại kỳ họp này.
3. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Để chủ trương kích cầu của Chính phủ được thực hiện đúng mục đích, đối tượng, hiệu quả cao, Thanh tra Chính phủ vừa có công văn gửi chánh thanh tra các bộ, ngành T.Ư, địa phương về việc điều chỉnh kế hoạch công tác thanh tra năm 2009.
Theo đó Thanh tra Chính phủ yêu cầu chánh thanh tra các bộ, ngành, địa phương căn cứ vào chức năng, nhiệm vụ và tình hình cụ thể mà các bộ, ngành, địa phương điều chỉnh Chương trình công tác năm 2009, báo cáo cấp có thẩm quyền trước khi quyết định thanh tra nếu có dấu hiệu vi phạm pháp luật đến những lĩnh vực có liên quan trực tiếp các giải pháp của Chính phủ về thực hiện các gói kích cầu đầu tư, kích cầu tiêu dùng và đảm bảo an sinh xã hội, chống suy giảm kinh tế...
Việc thanh tra cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước, quản lý và sử dụng đất, khai thác tài nguyên khoáng sản chỉ tiến hành thanh tra đối với doanh nghiệp địa bàn có vấn đề dư luận quan tâm.
4. Báo Công an nhân dân phản ánh: Ngày 6/6, Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương đã tổ chức Hội nghị Tổng kết 10 năm thực hiện Chỉ thị 30-CT/TW của Bộ Chính trị (khóa VIII) về xây dựng và thực hiện Quy chế dân chủ (QCDC) ở cơ sở. Các đồng chí: Trương Tấn Sang, Ủy viên Bộ Chính trị, Thường trực Ban Bí thư; Hà Thị Khiết, Bí thư Trung ương Đảng, Trưởng ban Dân vận Trung ương, Trưởng Ban Chỉ đạo thực hiện QCDC Trung ương; đại diện các Ban của Trung ương, cấp ủy và lãnh đạo các cơ quan, đơn vị trong Khối đã tham dự Hội nghị.
Đồng chí Trương Tấn Sang đã nêu rõ những mặt yếu, khuyết điểm trong việc thực hiện QCDC trong hoạt động của các Đảng bộ thuộc Khối. Cụ thể như một số cấp ủy chưa quan tâm chỉ đạo và thiếu kiểm tra, đôn đốc việc thực hiện chủ trương này. Việc mở rộng dân chủ trong hoạt động của một số cơ quan, đơn vị chưa được thực hiện nghiêm túc. Hoạt động của ban chỉ đạo thực hiện QCDC ở cơ quan, công việc giám sát của tổ chức công đoàn của ban thanh tra nhân dân có nơi chưa rõ, hiệu quả thấp, sự phối hợp giữa các tổ chức trong cơ quan thiếu chặt chẽ. Việc giải quyết khiếu nại tố cáo và trả lời thắc mắc của cán bộ công chức ở cơ sở tại một số đơn vị chưa được thực hiện nghiêm túc…
Đồng chí Trương Tấn Sang nhấn mạnh: Việc thực hiện QCDC ở cơ sở phải gắn với thực hiện nhiệm vụ chính trị của cơ quan, đơn vị. Những nội dung trong QCDC ở cơ sở cần lồng ghép vào chương trình công tác, chương trình kiểm tra của cấp ủy các cấp. Công tác vận động quần chúng cần được làm tốt để mọi người tham gia tích cực vào việc xây dựng và thực hiện QCDC ở cơ quan, đơn vị. Đảng ủy Khối quan tâm chỉ đạo tháo gỡ khó khăn ở những nơi còn yếu kém, gắn với cuộc vận động "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", cải cách hành chính và đấu tranh phòng, chống quan liêu, tham nhũng, lãng phí ở cơ sở. Kiên quyết đưa ra khỏi bộ máy của Đảng, chính quyền những cán bộ, đảng viên, công chức thoái hóa, biến chất, tham nhũng, sách nhiễu nhân dân.
Các Đảng bộ trong Khối tiếp tục đưa việc xây dựng, thực hiện QCDC ở cơ sở đi vào nền nếp, thường xuyên rà soát, bổ sung, điều chỉnh các quy định, quy chế trên tất cả các lĩnh vực liên quan đến hoạt động của cơ quan, đơn vị. Kiện toàn và duy trì đảm bảo các điều kiện cho ban chỉ đạo thực hiện QCDC ở các cấp hoạt động thường xuyên, có nền nếp, phát huy vai trò của các đoàn thể trong việc tuyên truyền, kiểm tra, giám sát và động viên cán bộ, công chức thực hiện QCDC ở cơ sở.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Tại buổi làm việc với đoàn công tác của Sở Tư pháp TP.HCM hôm 4-6, Phòng Tư pháp huyện Bình Chánh cho biết trong năm tháng đầu năm, các xã trong huyện đã chứng thực hơn 10.000 giao dịch về quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, việc chứng thực các giao dịch này còn chưa thống nhất. Nhiều trường hợp đất cấp cho hộ gia đình sau thời gian dài có sự thay đổi về người sử dụng đất nhưng chưa được cập nhật. Chẳng hạn có thành viên đã chết hoặc không còn sử dụng đất mà giao lại cho người khác trực tiếp sử dụng đất. Có xã yêu cầu chính các chủ cũ đứng tên trên giấy đỏ đi làm thủ tục chuyển nhượng, có xã lại cho phép những người đang trực tiếp canh tác, sử dụng đất làm thủ tục chuyển nhượng. Đoàn công tác của Sở Tư pháp TP đã ghi nhận ý kiến trên để đề xuất với cấp có thẩm quyền hướng dẫn cụ thể.
Báo cũng phản ánh: Sáng 6-6, Đại hội lần thứ 17 Hội Luật gia dân chủ quốc tế (IADL) lần đầu tiên tổ chức ở châu Á đã khai mạc tại Hà Nội. Hơn 200 đại biểu đến từ trên 100 quốc gia tham dự.
Chủ tịch IADL Jitendra Sharma đánh giá cao những đóng góp của Việt Nam trong cuộc đấu tranh của nhân dân tiến bộ thế giới vì hòa bình, tự do, độc lập dân tộc, dân chủ và tiến bộ xã hội. Ông khẳng định sự ủng hộ cuộc đấu tranh của các nạn nhân chất độc da cam, đòi tìm công lý và cho hay các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam đang mở đường cho nạn nhân của vũ khí nguyên tử ở Nhật Bản đòi lại công bằng cho chính mình.
Luật sư Shigeaki Matsui, Chủ tịch Hội Luật sư vì tự do, dân chủ Nhật Bản, đánh giá vụ kiện đòi bồi thường do các nạn nhân chất độc da cam Việt Nam tiến hành là hành động dũng cảm. “Chúng tôi cũng đang cân nhắc nghiêm túc việc lập hồ sơ đòi chính phủ Mỹ bồi thường cho các nạn nhân của bom nguyên tử tại Hiroshima và Nagasaki”.
Tới dự và chào mừng đại hội, Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết phát biểu: “Đại hội này sẽ tiếp thêm sức mạnh, sự quyết tâm để tiếp tục nêu cao tinh thần pháp quyền trong đời sống xã hội mỗi nước và trong cộng đồng quốc tế, vì tương lai tươi sáng, tốt đẹp của nhân loại”.
Dự kiến đại hội sẽ diễn ra trong năm ngày. Đáng chú ý, một tiểu ban riêng sẽ thảo luận về vấn đề đòi công lý cho nạn nhân chất độc da cam, trong đó sẽ trình chiếu một bộ phim phóng sự của bà Masako Sakata (Nhật Bản) về chủ đề này.
Báo cũng có bài “Vướng khai sinh cho trẻ bị bỏ rơi”. Bài báo phản ánh: Vì đương sự trú nhiều nơi khác nhau nên chưa rõ nơi nào phải giải quyết. Vợ chồng ông Lê Hữu Chắn có hộ khẩu thường trú tại TP Huế, tỉnh Thừa Thiên-Huế. Do vào TP.HCM sinh sống nên cả hai đã đăng ký tạm trú tại phường 3, quận 8, TP.HCM.
Từ năm 2006, để tiện việc buôn bán tại chợ Vườn Chuối, hai người đã chuyển đến phường 4, quận 3 cư trú. Năm 2007, vợ chồng ông Chắn cho một phụ nữ đồng hương ở nhờ nhà mình và người phụ nữ này đã sinh một bé gái tại Trung tâm Y tế quận 3. Mấy tháng sau, người phụ nữ bỏ lại con cho vợ chồng ông Chắn nuôi dưỡng rồi bỏ đi biệt tăm. Nay để đứa bé có đủ giấy tờ đi học, vợ chồng ông Chắn đã đi làm khai sinh cho bé.
Theo ông Chắn trình bày, đầu tiên ông Chắn liên hệ với UBND phường 4, quận 3 (nơi đang cư trú) để hỏi thủ tục và được nơi đây hướng dẫn đến phường 3, quận 8 (nơi tạm trú dài hạn). Tuy nhiên, cán bộ hộ tịch của UBND phường 3, quận 8 đã từ chối giải quyết với lý do vợ chồng ông Chắn và đứa bé thực tế không sống ở địa phương. Không biết làm thế nào, ông Chắn đã đến Phòng Tư pháp quận 3 nhưng vẫn chưa nhận được câu trả lời cụ thể.
Trao đổi với phóng viên, ông Nguyễn Văn Vũ, Trưởng phòng Hộ tịch-Quốc tịch-Lý lịch tư pháp, Sở Tư pháp TP.HCM, cho biết: Việc khai sinh cho trẻ bị bỏ rơi được thực hiện theo các điều 13, 16 Nghị định 158 ngày 27-12-2005 của Chính phủ về đăng ký và quản lý hộ tịch.
Trước hết, người phát hiện trẻ sơ sinh phải báo ngay cho UBND hoặc công an cấp xã nơi trẻ bị bỏ rơi để lập biên bản và tìm người hoặc tổ chức tạm thời nuôi dưỡng trẻ em đó. UBND cấp xã đã lập biên bản phải thông báo trên đài phát thanh hoặc đài truyền hình địa phương ba lần, trong ba ngày liên tiếp các thông tin về trẻ em bị bỏ rơi. Hết thời hạn 30 ngày kể từ ngày thông báo cuối cùng, nếu không tìm thấy cha, mẹ đẻ của trẻ thì người hoặc tổ chức đang tạm thời nuôi dưỡng trẻ có trách nhiệm đi đăng ký khai sinh cho trẻ. Việc thực hiện đăng ký khai sinh cho trẻ được tiến hành tại UBND cấp xã nơi cư trú của người đang tạm thời nuôi dưỡng trẻ. Theo Điều 2 Luật Cư trú thì nơi cư trú là nơi công dân sinh sống tại một địa điểm thuộc xã, phường, thị trấn dưới hình thức thường trú hoặc tạm trú.
Vì chưa thực hiện đúng quy định nêu trên và còn cư trú ở nhiều nơi khác nhau nên ông Chắn chưa thể làm khai sinh cho đứa bé bị bỏ rơi. Sở Tư pháp sẽ xem xét lại trường hợp này để có thể hướng dẫn ông Chắn cách thức hoàn tất các thủ tục liên quan.
2. Báo điện tử VnMedia phản ánh: Nhằm bảo đảm an toàn cho người dân khi tham gia giao dịch công chứng, ngày 5/6, Văn phòng công chứng (VPCC) Hồ Gươm đã ký kết hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho công chứng viên với Bảo hiểm Bảo Minh Hà Nội với phí bảo hiểm 66 triệu đồng. Theo đó, sẽ bảo hiểm các loại công chứng cho khách hàng với hạn mức 6 tỷ đồng cho mỗi vụ việc/1 công chứng viên/năm.
Trước VPCC Hồ Gươm, cũng có VPCC Nguyễn Tú, VPCC Việt… đã tham gia ký kết hợp đồng mua bảo hiểm các loại công chứng cho khách hàng với hạn mức lên tới 5 tỷ đồng cho mỗi vụ việc.
Hà Nội hiện có 39 VPCC được thành lập theo quyết định của UBND thành phố Hà Nội và giấy phép hoạt động của Sở Tư pháp. Mặc dù Việc bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp đối với công chứng viên là điều cần thiết đã có trong luật định nhưng các tổ chức hành nghề công chứng tại Hà Nội chưa thực hiện rộng rãi.
Nguyên nhân là do phí bảo hiểm không phải là số tiền nhỏ, nhất là đối với những doanh nghiệp mới hoạt động. Mặt khác, do hành lang pháp lý - tài chính còn chưa thật cụ thể nên các VPCC còn chần chừ chưa thực hiện nghiêm chỉnh quy định này. Hiện, Sở Tư pháp thành phố Hà Nội đang khuyến khích và chủ động chắp nối quan hệ, hướng dẫn các VPCC trên địa bàn ký kết các hợp đồng bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp cho công chứng viên, nhằm đảm bảo quyền lợi cho người dân trong các giao dịch công chứng.
3. Báo Người lao động phản ánh: Ban Chủ nhiệm Đoàn Luật sư tỉnh Bạc Liêu đã họp đột xuất vào ngày 7-6 để triển khai quyết định của bộ trưởng Bộ Tư pháp về việc thu hồi chứng chỉ hành nghề luật sư của ông Ngô Minh Sơn, SN 1956, ngụ phường 5, thị xã Bạc Liêu, do vi phạm các quy định về hành nghề luật sư.
Theo TTXVN, ông Sơn được cấp chứng chỉ hành nghề luật sư vào ngày 11-11-2008. Trước đó, khi công tác tại Phòng Công chứng số 1 tỉnh Bạc Liêu (từng giữ chức vụ trưởng phòng), ông Sơn đã nhận hối lộ, bị đưa ra xét xử và bị phạt 1 năm tù cho hưởng án treo.
4. Báo Công an thành phố Hồ Chí Minh trên mục Toà soạn và bạn đọc có bài Khổ vì thi hành án. Bài báo phản ánh: Là thương binh hạng 1/4 (thương tật 83%), tôi lại mang chứng bệnh tâm thần từ năm 1978 đến nay. Vì phải thường xuyên chữa bệnh tại TPHCM nên từ Kiên Giang, tôi đến huyện Hóc Môn tìm mua một căn nhà làm nơi ở chữa bệnh và tôi đã đặt cọc 100 triệu đồng để mua căn nhà số 4/80A ấp Nam Thới (xã Thới Tam Thôn, huyện Hóc Môn, TPHCM).
Việc mua bán không thành, tôi làm đơn khởi kiện và ngày 14-9-2006 TAND huyện Hóc Môn đã tuyên buộc ông Lê Minh Triều và bà Nguyễn Thị Thanh Xuân hoàn trả cho vợ chồng tôi số tiền 100 triệu đồng khi bản án có hiệu lực pháp luật. Kể từ khi bản án có hiệu lực pháp luật đến nay đã gần 3 năm nhưng ông Triều và bà Xuân cứ chây ỳ không chịu trả. Từ Kiên Giang lên TPHCM là một quãng đường khá xa nhưng tôi đã đi lại quá nhiều lần, tốn nhiều tiền bạc và công sức, mà cơ quan Thi hành án TPHCM vẫn chưa có biện pháp buộc ông Lê Minh Triều và bà Nguyễn Thị Thanh Xuân trả lại tiền cho tôi. Cho đến bao giờ tôi mới được nhận lại số tiền như bản án đã tuyên?
Trên đây là điểm báo sáng ngày 08/6/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.