Trong buổi sáng ngày 12/3/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử Vnexpress phản ánh: Luật sư đại diện của Công ty bột ngọt Vedan, thủ phạm chính trong vụ đầu độc sông Thị Vải, đã ký biên bản ghi nhớ với 3 tỉnh Đồng Nai, Bà Rịa - Vũng Tàu và TP HCM, để bàn các phương án hỗ trợ cho nông dân bị ảnh hưởng bởi việc xả thải nước bẩn ra môi trường.
Trao đổi với VnExpress.net, ông Nguyễn Văn Phụng, Phó chủ tịch hội nông dân TP HCM cho biết: "Các bên đang xúc tiến để trong thời gian sớm nhất có thể triển khai việc hỗ trợ cho nông dân gặp khó khăn". Hiện chưa xác định được Vedan sẽ hỗ trợ như thế nào, ra sao... Hiện TP HCM có hơn 1.000 đơn, Đồng Nai với 4.000 đơn, Bà Rịa - Vũng Tàu trên 2.000 đơn của nông dân khiếu nại Công ty Vedan xả thải thẳng ra sông Thị Vải làm môi trường nước bị ô nhiễm nặng, ảnh hưởng đến việc nuôi trồng thủy hải sản.
Đánh giá của Hội nông dân các tỉnh, việc Công ty Vedan cơ bản chịu ngồi vào bàn đàm phán để hỗ trợ cho nông dân được xem là tín hiệu tốt. Bởi từ tháng 9 năm ngoái, sau khi phát hiện hành vi "giết" sông Thị Vải của Vedan, Hội nông dân tình Đồng Nai đã bắt đầu gửi đơn khiếu kiện đi các nơi nhưng đều bị từ chối. Phía Vedan cũng không có phản hồi. Liên quan đến vấn đề này, theo ông Phụng, nguyên do là đơn của nông dân viết rất chung chung, cụ thể thiệt hại cũng chưa liệt kê được nên rất khó khởi kiện và để tòa thụ lý hồ sơ. "Tuy nhiên, nếu sắp tới mức hỗ trợ của Vedan không tương xứng thiệt hại, chúng tôi sẽ rà soát hồ sơ để khởi kiện tiếp", ông Phụng khẳng định.
2. Báo Đất Việt phản ánh: Hội nghị thường trực Hội đồng dân tộc của Quốc hội và các Uỷ ban của Quốc hội tiếp tục thảo luận, cho ý kiến về dự án Luật sửa đổi, bổ sung Điều 126 Luật nhà ở (quy định về quyền sở hữu nhà ở tại Việt Nam của người Việt Nam định cư ở nước ngoài).
Đa số đại biểu đồng tình với quy định trong dự thảo luật, nhằm khuyến khích người Việt Nam định cư ở nước ngoài về Việt Nam đầu tư, đóng góp cho quê hương. Theo đó, tất cả những người Việt Nam định cư ở nước ngoài, được các cơ quan có thẩm quyền của Việt Nam cho phép cư trú tại Việt Nam từ ba tháng trở lên, thuộc các đối tượng: người có quốc tịch Việt Nam; người gốc Việt Nam, bao gồm: người về đầu tư trực tiếp tại Việt Nam, người có công đóng góp cho đất nước, nhà khoa học, nhà văn hoá, người có kỹ năng đặc biệt mà Việt Nam có nhu cầu và người kết hôn với công dân Việt Nam sẽ được sở hữu nhà ở tại Việt Nam mà không hạn chế số lượng. Riêng đối với những người gốc Việt Nam mà không thuộc các đối tượng nói trên, sẽ chỉ được sở hữu một nhà riêng lẻ hoặc một căn hộ chung cư.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Trao đổi với Pháp Luật TP.HCM, ông Cao Sĩ Kiêm, Chủ tịch Hiệp hội Doanh nghiệp nhỏ và vừa Việt Nam, nhận định: Doanh nghiệp (DN) nói chung, đặc biệt là các DN nhỏ và vừa sẽ còn rất khó khăn trong một vài tháng tới.
Theo giải thích của ông Kiêm thì đầu ra cho sản phẩm đang bí thì đương nhiên là việc cầm cự hoạt động sản xuất cũng khó khăn chứ không nói gì đến việc có lợi nhuận trong tình hình kinh tế chưa có dấu hiệu phục hồi. Do vậy, chiến lược kinh doanh nên khai thác triệt để các giải pháp của Chính phủ như miễn giảm, giãn các chính sách thuế, hỗ trợ lãi suất tín dụng... Tuy nhiên, ông Kiêm cũng nhấn mạnh nhà nước nên xem xét có chi viện bằng tiền thông qua các quỹ hỗ trợ như Quỹ Hỗ trợ việc làm, Quỹ Hỗ trợ xuất khẩu... để DN có thể nhập được thiết bị mới, công nghệ hiện đại để giảm chi phí, tìm thị trường mới...
Cũng theo ông Kiêm, hiện chưa có đánh giá chính xác có bao nhiêu phần trăm DN khỏe mạnh hay số ốm yếu. Nhưng theo khảo sát sơ bộ của Hiệp hội DN nhỏ và vừa Việt Nam thì hiện có một bộ phận DN vừa và nhỏ đang ở mức nguy hiểm, tức là đang nằm im, chiếm khoảng 20% số DN của cả nước.
4. Báo Dân trí phản ánh: Liên quan đến sự cố gãy dầm nhịp cầu Chợ Đệm trong dự án đường cao tốc TPHCM - Trung Lương, sáng ngày 11/3, công trình này đang tạm dừng thi công để cơ quan chức năng khám nghiệm hiện trường. Hiện hiện trường đã được phong toả nghiêm ngặt. Trên cầu, lực lượng chức năng đang tiến hành đo đạc, ghi hình để phục vụ công tác điều tra. Phía lòng sông, cơ quan chức năng đã nghiêm cấm tàu thuyền qua lại. Anh Vũ Văn Tâm - đại diện Ban quản lý đường thuỷ nội địa số 10 cho biết, tình hình giao thông qua sông chợ Đệm sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng bởi sự cố này.
Ông Lê Hải Sơn - Trạm trưởng trạm quản lý đường Thuỷ nội đại Phú An - đoạn quản lý đường thuỷ nội đại số 10 cho biết: “Đây là sự cố nghiêm trọng không khác gì sự cố sập cầu Bình Điền vào năm 1998. Hằng ngày, đoạn sông chợ Đệm này có 150 tàu lớn qua khu vực này, chưa kể các tàu thuyền nhỏ. Chúng tôi giải quyết bằng cách cho tàu thuyền từ các tỉnh miền Tây lên TPHCM và ngược lại bằng đường kênh nước mặn, vào sông Cần Giuộc và bến Phú Định”.
Được biết, việc giao thông qua sông chợ Đệm sẽ tạm ngưng đến khi nào công tác khám nghiệm điều tra kết thúc.
5. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 11-3, tại An Giang, Diễn đàn hợp tác Kinh tế ĐBSCL 2009 (MDEC) do Ban chỉ đạo Tây Nam bộ, Ủy ban Quốc gia về hợp tác kinh tế quốc tế tổ chức đã khai mạc. Mục tiêu của diễn đàn năm nay là tìm giải pháp phát triển nguồn nhân lực vùng ĐBSCL, nhằm thúc đẩy nền nông nghiệp bền vững; nâng cao giá trị sản phẩm nông, thủy sản vùng ĐBSCL.
Diễn đàn cũng tập trung vào việc khắc phục tình trạng thừa lao động phổ thông, thiếu lao động kỹ năng… Trong khuôn khổ MDEC còn có các sự kiện diễn ra trong tháng 5 và 6-2009 như: Hội thảo khoa học về phát triển nguồn nhân lực ĐBSCL; gặp gỡ giao lưu giữa chính quyền, doanh nghiệp các tỉnh ĐBSCL với sinh viên tại TPHCM; hội nghị hợp tác xúc tiến đầu tư ĐBSCL…
Thông qua các hoạt động trên, ban tổ chức sẽ ghi nhận ý kiến của đông đảo người lao động nhất là sinh viên về nguyện vọng việc làm, cống hiến tri thức phát triển quê hương. Từ đó có những kế sách thu hút nhân tài thúc đẩy sự tăng trưởng kinh tế khu vực.
6. Báo Hà Nội mới phản ánh: Đầu năm nay, khi giá thép trong nước vừa “nhấp nhổm” leo thang đã phải tự “hạ nhiệt”, góp phần gỡ khó cho nhiều công trình xây dựng. Vậy đâu là nguyên nhân đã ép thị trường thép phải xuống giá?
Từ giữa tháng 1/2009, giá thép trong nước liên tục giảm mạnh do một số nguyên nhân cơ bản như: Giá thép và phôi thép trên thế giới tiếp tục duy trì ở mức thấp. Hiện giá phôi thép chào bán tại Viễn Đông và Địa Trung Hải dao động quanh mức 300 USD/tấn. Bên cạnh đó, lượng phôi thép và thép thành phẩm tồn kho lớn (đến cuối tháng 2/2009, có khoảng 200 nghìn tấn thép thành phẩm và gần 400 nghìn tấn phôi thép tồn kho); Phôi thép tiếp tục được nhập khẩu về với lượng lớn và giá nhập khẩu vẫn duy trì ở mức thấp. Theo thống kê của cơ quan Hải quan, 2 tháng đầu năm 2009, lượng phôi thép nhập khẩu về Việt Nam ước đạt khoảng 170 - 180 nghìn tấn, với mức giá dao động quanh mức 400 USD/tấn (CIF hoặc CF). Bên cạnh đó là việc Chính phủ quyết định giảm 50% thuế giá trị gia tăng cho mặt hàng thép bắt đầu từ đầu tháng 2/2009; Sức ép cạnh tranh từ thép giá rẻ của nước láng giềng Trung Quốc cũng tác động mạnh đến thị trường thép trong nước.
Đối với Việt Nam, trước những gói giải pháp kích cầu đầu tư, tiêu dùng mà Chính phủ đã và đang thực hiện, cùng với việc phê duyệt đầu tư 35 nghìn tỷ đồng vào xây dựng nhà ở xã hội giai đoạn 2009-2010; chính sách hỗ trợ doanh nghiệp của Chính phủ như hạ lãi suất cho vay, giãn nợ… đã giúp các doanh nghiệp đẩy nhanh tiến độ triển khai các công trình xây dựng, tác động trực tiếp đến sự phục hồi của thị trường thép, nhu cầu thép sẽ tăng mạnh trở lại.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Thanh niên có bài "Không nên bỏ án tử hình đối với tội sản xuất, buôn bán hàng giả". Bài báo phản ánh: Hôm qua 11.3, Đoàn đại biểu quốc hội TP.HCM tổ chức lấy ý kiến góp ý cho dự luật Lý lịch tư pháp và Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự.
Góp ý Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Hình sự, thẩm phán TAND Tối cao Lương Ngọc Trâm cho rằng Bộ luật Hình sự Việt Nam hiện nay được xem là quá nghiêm khắc so với các nước. Trong tình hình hội nhập hiện nay, việc sửa đổi theo hướng giảm nhẹ hình phạt là cần thiết, nhất là đối với người phạm tội là trẻ vị thành niên. "Luật hiện hành quy định mức án cao nhất trong trường hợp người vị thành niên phạm tội là 18 năm tù, trong khi tại Canada chẳng hạn chỉ có 10 năm tù", thẩm phán Trâm nói. Mặt khác, thẩm phán Trâm đề nghị cần có những nghiên cứu sâu để phi hình sự hóa một số tội đối với trường hợp người vị thành niên phạm tội, như tội “giao cấu với trẻ em”... Ngược lại, thẩm phán Trâm cho rằng không nên bỏ án tử hình đối với tội “sản xuất, buôn bán hàng giả...”, vì hàng giả đe dọa an toàn, tính mạng, sức khỏe của người dân. Và đề nghị này được nhiều đại biểu tán đồng.
Về dự luật Lý lịch tư pháp, các đại biểu tranh luận chủ yếu xung quanh việc giao cho cơ quan nào tổ chức, quản lý cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp (theo dự thảo, lý lịch tư pháp sẽ bao gồm các thông tin về án tích, tình trạng thi hành án, thông tin về việc cấm đảm nhiệm chức vụ..., mở rộng hơn so với hiện nay).
Nhiều ý kiến cho rằng nên tiếp tục giao cho Sở Tư pháp các tỉnh, thành phố trực thuộc T.Ư (nơi hiện đang thực hiện), một số ý kiến đề nghị giao Bộ Công an (nơi có sẵn tàng thư lưu trữ thông tin của công dân), song đa số cho rằng nên giao tòa án (nơi phát hành bản án) phụ trách. Ngoài ra, không nên thành lập thêm Trung tâm Lý lịch tư pháp quốc gia, vừa làm phình bộ máy, vừa không cần thiết.
2. Báo Người lao động có bài Quảng Nam: Trưởng Thi hành án TP Tam Kỳ bị kiện. Bài báo phản ánh: Ngày 11-3, bà Nguyễn Thị Hoa (SN 1961, trú phường An Mỹ) và bà Nguyễn Thị Bông (SN 1966, trú phường An Sơn, TP Tam Kỳ), cho biết đã khởi kiện ông Lê Tấn Hùng, Trưởng Thi hành án TP Tam Kỳ, lên TAND TP Tam Kỳ.
Nguyên nhân là vì ông Hùng đã ký công văn gởi Phòng Công chứng số 1 và 2 tỉnh Quảng Nam đề nghị cho thực hiện việc chuyển nhượng quyền sử dụng hai lô đất của bà Ngô Thị Thi (SN 1976, trú phường Tân Thạnh, Tam Kỳ) mà TAND Tam Kỳ đang áp dụng biện pháp khẩn cấp tạm thời (cấm chuyển dịch quyền về tài sản) trong vụ án tranh chấp do bà Hoa và bà Bông là nguyên đơn.
Trước đó, ngày 10-3, ông Nguyễn Bá Hóa, Trưởng Thi hành án dân sự tỉnh Quảng Nam, đã kết luận việc làm của ông Lê Tấn Hùng là sai.
Báo cũng có bài "Kiến nghị sửa Luật Lao động". Bài báo phản ánh: Trong cuộc họp giữa Ủy ban Các vấn đề xã hội của Quốc hội với đại diện các ban ngành và giới chủ doanh nghiệp tại TPHCM, Bình Dương và Đồng Nai mới đây, các đại biểu đã kiến nghị sửa đổi những bất hợp lý của pháp luật lao động như trình tự và thủ tục giải quyết tranh chấp lao động tập thể, tiền lương, lập quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm; tổ chức nhà trẻ cho con công nhân...
Nhiều đại biểu cho rằng quy định xử phạt hành chính đối với hành vi vi phạm pháp luật quá thấp, không đủ sức răn đe nên nhiều doanh nghiệp chấp nhận bị xử phạt để khỏi thực hiện nghĩa vụ.
Đại diện LĐLĐ các tỉnh, thành kiến nghị tháo gỡ vướng mắc của pháp luật để quyền hoạt động của CĐ được thực hiện triệt để; sớm có quy định về định biên cán bộ CĐ chuyên trách tại các doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Cần chế tài tương xứng những hành vi vi phạm Luật CĐ; cản trở, gây khó khăn cho hoạt động CĐ.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản TP.HCM cho biết trung tâm sắp tổ chức thêm kênh đấu giá tài sản qua mạng Internet.Các cá nhân, tổ chức có nhu cầu đấu giá tài sản chỉ cần mở tài khoản để đặt cọc tiền, sau đó truy cập vào mạng Internet đặt lệnh để tham gia các phiên đấu giá trực tiếp thay vì phải đến trung tâm đấu giá.
Theo ông Phạm Văn Sỹ, Giám đốc Trung tâm Dịch vụ bán đấu giá tài sản TP, hình thức đấu giá này vừa đỡ tốn thời gian, chi phí đi lại cho người tham gia, vừa hạn chế được “quân xanh, quân đỏ” bắt tay làm giá trong các phiên đấu giá.
4. Báo Hà Nội mới có bài "Thêm 1 đơn vị theo dõi công tác quản lý xây dựng pháp luật. Bài báo phản ánh: Chiều 11-3, Bộ Tư pháp đã tổ chức lễ ra mắt Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật.
Đơn vị này được giao chức năng tham mưu, giúp Bộ trưởng Bộ Tư pháp thực hiện quản lý nhà nước trong 3 lĩnh vực công tác chính: xây dựng pháp luật, thi hành pháp luật và pháp chế. Trong 3 lĩnh vực này, theo dõi chung về thi hành pháp luật trong cả nước là chức năng mới của Bộ Tư pháp được Chính phủ giao tại Nghị định số 93. Để thực hiện tốt nhiệm vụ này, Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật sẽ kiểm tra thường xuyên việc thực hiện các văn bản quy phạm pháp luật do cơ quan nhà nước cấp trên ban hành thuộc phạm vi quản lý nhà nước của bộ, ngành, địa phương.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 12/3/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.