Trong buổi sáng ngày 19/01/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Vietnamnet phản ánh: Khi hiệu quả sử dụng sứ quán ở nước ngoài hiện nay còn thấp thì phải tạo cơ chế, luật pháp giúp phát huy hơn nữa vai trò toàn diện của đại sứ, người đứng đầu cơ quan đại diện ngoại giao ở nước ngoài, đặc biệt trong nhiệm vụ ngoại giao kinh tế. Đây là vấn đề được Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm đặt ra tại buổi thảo luận cuối tuần qua ở Ủy ban Thường vụ Quốc hội, về dự án Luật Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài.
Người đứng đầu cơ quan chủ trì soạn thảo dự án luật - Phó Thủ tướng, Bộ trưởng Ngoại giao Phạm Gia Khiêm dứt khoát không đồng tình cơ chế hoạt động của thương vụ độc lập. Khẳng định nhiều lần vai trò quan trọng của hệ thống thương vụ, song ông Khiêm chỉ rõ: Hệ thống thương vụ chỉ có thể phát huy hơn nữa vai trò của mình khi làm tốt chức năng tham mưu chung cho người đứng đầu cơ quan đại diện, cho Nhà nước. Theo dự án luật, bộ phận kinh tế, thương mại, đầu tư, du lịch, lao động, khoa học - công nghệ sẽ được ghép thành một bộ phận chung. Dù tổ chức mô hình này nhưng luật sẽ vẫn tạo cơ chế cho các bộ, ngành chỉ đạo chuyên môn cán bộ biệt phái, nhưng đồng thời phải thông báo cho đại sứ, người đứng đầu cơ quan đại diện để chỉ đạo triển khai các hoạt động ở địa bàn sở tại. Cơ quan soạn thảo luật cho rằng việc tổ chức như vậy để phát huy sức mạnh tổng hợp của sứ quán, tránh tình trạng chia năm, xẻ bảy, không thống nhất.
Chủ nhiệm UB Pháp luật của QH Nguyễn Văn Thuận đồng tình với quan điểm của Bộ Ngoại giao khi nhấn mạnh cơ quan đại diện thực hiện nhiệm vụ cho đất nước, không phải là “vương quốc” riêng của ngành ngoại giao hay của riêng riêng bộ, ngành nào. Chỉ xác định như vậy mới xây dựng được cơ quan đại diện ngoại giao đúng “tầm”. Hiện nay, các hoạt động xúc tiến thương mại đang được thực hiện dưới nhiều hình thức, bởi nhiều hiệp hội, tổ chức, hay doanh nghiệp. Với cơ quan đại diện ngoại giao, cần phát huy vai trò chung của sứ quán, đặc biệt vai trò của đại sứ trong nhiệm vụ ngoại giao kinh tế.
Chủ nhiệm Văn phòng QH Trần Đình Đàn nhấn mạnh chức danh “đặc mệnh toàn quyền” của đại sứ hiện vẫn còn hạn chế. Do vậy, phải đảm bảo phát huy vai trò, chức năng của người đứng đầu cơ quan đại diện, để mọi quyết định đưa ra có sự thống nhất, tập trung đầu mối. Theo ông Đàn, người đại diện cho Nhà nước Việt Nam ở nước ngoài phải là người đại diện cả về ý chí và quyền lực trong mọi quyết định chung vì đất nước. Mọi tổ chức đều phải đảm bảo phát huy tốt hơn vai trò của thương vụ hay bất cứ bộ phận nào khác, cũng như vai trò người chỉ huy thống nhất trong cơ quan đại diện ngoại giao.
Luật Cơ quan đại diện Việt Nam ở nước ngoài sẽ được Quốc hội thảo luận và thông qua trong năm nay.
2. Báo Người lao động phản ánh: Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai Võ Văn Một vừa có văn bản yêu cầu Vedan VN (đóng tại huyện Long Thành) thực hiện các biện pháp khắc phục ô nhiễm môi trường, do công ty này đã vi phạm nghiêm trọng Luật Bảo vệ môi trường đã bị các cơ quan chức năng phát hiện trước đó.
Chủ tịch UBND tỉnh Đồng Nai yêu cầu Vedan lập báo cáo tình hình khắc phục hậu quả vi phạm Luật Bảo vệ môi trường theo quyết định của Chánh Thanh tra Bộ Tài nguyên – Môi trường trước đây.
Báo cũng phản ánh: Chính phủ sẽ thí điểm một số thủ tục hành chính về lập, thẩm định, phê duyệt và điều chỉnh quy hoạch chi tiết (QHCT), báo cáo đánh giá tác động môi trường, giao đất, cho thuê đất, thu tiền sử dụng đất, thỏa thuận chiều cao công trình, cấp giấy chứng nhận đầu tư.
Đó là nội dung của Nghị quyết 33/2008/NQ-CP về tiếp tục thực hiện cải cách hành chính trong đầu tư xây dựng khu đô thị mới, nhà ở, hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp.
Cụ thể, trường hợp đã có chủ trương đầu tư nhưng chưa có QHCT 1/2.000 được phê duyệt thì UBND cấp tỉnh được phép giao cho nhà đầu tư lập quy hoạch và trình duyệt theo quy định thay vì chờ cơ quan chức năng phủ kín quy hoạch như hiện nay. Thời gian thẩm định, phê duyệt QHCT 1/2.000 và 1/500 không quá 30 ngày làm việc. Ngoài ra, còn bãi bỏ giấy chứng nhận đầu tư đối với dự án đầu tư khu đô thị mới, khu nhà ở, khu công nghiệp trong nước.
3. Báo Lao động phản ánh: Theo TT Dự báo khí tượng thuỷ văn T.Ư, ngày 18.1 ở miền Bắc trời chuyển nhiều mây, có mưa nhỏ, mưa phùn vài nơi.
Nhiệt độ ban đêm tăng khoảng 2-30C, nhưng do không có nắng nên nhiệt độ ban ngày giảm 2-30C. Dự báo, trời vẫn còn rét nhưng rét đậm chỉ còn ở vùng núi cao. Diễn biến thời tiết này sẽ kéo dài trong 3 ngày đầu tuần.
Đến đêm 22.1, ngày 23.1 sẽ có một đợt gió mùa đông bắc mạnh tràn xuống, kéo theo không khí lạnh tăng cường. Vì vậy, những ngày giáp và trong dịp Tết Kỷ Sửu, toàn miền Bắc trời chuyển rét đậm, vùng núi rét hại. Trung Bộ có mưa nhỏ, trời rét, ở Nam Bộ và Tây Nguyên trời lạnh vào đêm và sáng sớm. Cũng theo dự báo, do các hồ Hoà Bình, Thác Bà và Tuyên Quang tăng cường xả nước xuống hạ lưu phục vụ đổ ải cấy lúa xuân đợt I (từ ngày 17 - 25.1) nên sáng 18.1, mực nước sông Hồng tại Hà Nội đã lên mức 1,8m (tăng khoảng 0,3m).
Dự báo đến sáng 20.1, mực nước sông Hồng tại Hà Nội lên mức 2,30 - 2,50m. Các địa phương cần nạo vét của cống, kênh mương tranh thủ lấy nước phục vụ đợt gieo cấy vụ đông xuân, tránh gây lãng phí.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Một vụ thi hành án: Hai lần ngưng cưỡng chế trái luật". Bài báo phản ánh: Xui xẻo trên rơi vào bà Nguyễn Thị Mãng, ngụ ấp 4, xã Hòa Bình, huyện Giồng Trôm, tỉnh Bến Tre. Thắng kiện từ năm 2004 nhưng đến nay bà Mãng vẫn chưa nhận được hơn 3.000 m2 đất tọa lạc tại địa chỉ trên.
Trước đây, bà Mãng có tranh chấp quyền sử dụng đất trên với vợ chồng bà Châu Thị Yến. Phía bà Yến cho rằng bà đã mua đất của một người khác. Tuy nhiên, bà Mãng đã trưng ra được những giấy tờ chứng minh đất đó thuộc quyền sử dụng của bà. Án phúc thẩm ngày 31-12-2004 của TAND tỉnh Bến Tre xử buộc bà Yến phải trả lại đất cho bà Mãng và bà Mãng có trách nhiệm thanh toán cho bà Yến 40 triệu đồng hoa lợi trên đất. Ngay sau khi bản án có hiệu lực, bà Mãng đã nộp đơn yêu cầu thi hành án và Thi hành án huyện Giồng Trôm đã ra quyết định cưỡng chế bà Yến thi hành án. Nhưng rồi việc cưỡng chế lần một bất thành do bà Yến không chấp hành.
Lần hai, Thi hành án huyện Giồng Trôm dự định cưỡng chế vào chiều 12-6-2007. Nhưng đến ngày 11-6, Thi hành án huyện Giồng Trôm bất ngờ ra thông báo hoãn việc cưỡng chế.
Lần ba, Thi hành án huyện Giồng Trôm dự kiến cưỡng chế vào ngày 8-12-2008. Nhưng đến chiều 5-12, bà Mãng lại nhận được điện thoại của Thi hành án huyện về việc phải tạm dừng cưỡng chế.
Trong hai lần ngưng cưỡng chế sau này, Thi hành án huyện Giồng Trôm đều buộc tạm dừng vào giờ chót theo chỉ đạo của trưởng thi hành án tỉnh Bến Tre. Ở lần hai, trưởng thi hành án tỉnh chỉ ra lệnh miệng với lý do “huyện cần chờ tỉnh tăng cường lực lượng”. Ở lần ba, trưởng thi hành án tỉnh có ra văn bản nêu rõ “Huyện cần tạm dừng theo yêu cầu của UBND tỉnh để không làm ảnh hưởng tình hình an ninh, chính trị, trật tự tại địa phương” (!?). Theo Pháp lệnh Thi hành án dân sự, bản án, quyết định của tòa án đã có hiệu lực pháp luật phải được thi hành. Cớ sao thi hành án huyện lại tạm dừng cưỡng chế với những lý do thiếu thuyết phục như trên?
Trao đổi với PV vào sáng 8-12, ông Trần Thanh Bình - Trưởng Thi hành án huyện Giồng Trôm thừa nhận: “Việc tạm dừng cưỡng chế thi hành án là trái luật nhưng do có chỉ đạo của UBND tỉnh và trưởng thi hành án tỉnh nên chúng tôi phải chấp hành”. Thi hành án huyện Giồng Trôm đã cung cấp các văn bản ngăn cản thi hành án trái luật để báo cáo cho Văn phòng Đoàn đại biểu Quốc hội tỉnh Bến Tre theo yêu cầu.
Được biết, vào ngày 16-10-2006 (trước lần tạm hoãn thi hành án thứ hai), Cục Thi hành án - Bộ Tư pháp đã có văn bản yêu cầu trưởng Thi hành án tỉnh Bến Tre chỉ đạo cấp huyện thi hành dứt điểm bản án trên và báo cáo kết quả về Cục. Chẳng rõ vì sao chỉ đạo này đã không được trưởng Thi hành án tỉnh Bến Tre thực hiện đến nơi đến chốn.
2. Báo Nhân dân có bài Tận tụy với nhiệm vụ được giao. Bài báo phản ánh: Dường như "có duyên" với ngành tòa án, năm 1993 đồng chí Nguyễn Anh Tung được chuyển về công tác tại Tòa án Nhân dân huyện Kỳ Sơn (Hòa Bình) và được giao nhiệm vụ Ðội trưởng Thi hành án (THA) dân sự. Từ đó đến nay, đồng chí gắn bó với nhiệm vụ THA dân sự.
Năm 2004, khi được điều về làm Trưởng THA dân sự TP Hòa Bình, đồng chí Tung đã khẳng định uy tín, bản lĩnh của một cán bộ THA có kinh nghiệm, tâm huyết với nghề. Khi đó, đơn vị còn tới 1.437 vụ án dân sự tồn đọng từ nhiều năm chưa được thi hành; phần lớn những vụ án này là tranh chấp tài sản, đất đai, nhà ở. Nhưng chỉ hơn một năm sau, đơn vị đã giải quyết hơn 95% số vụ án tồn đọng, đem lại quyền lợi chính đáng cho người được thi hành án và niềm tin trong nhân dân, tạo đà cho đơn vị hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ. Ðiều đáng ghi nhận là đa số quyết định THA của cơ quan THA dân sự ở TP Hòa Bình đều thấu tình, đạt lý, bảo vệ quyền lợi chính đáng của các bên. Ðồng chí Tung tâm sự, THA là việc làm rất khó khăn, phức tạp, liên quan đến cuộc sống, kinh tế của người phải THA, đòi hỏi cán bộ THA phải khéo léo, tận tụy với công việc. Một kinh nghiệm hay khi thực hiện nhiệm vụ THA là: Ðồng chí cùng anh em trong đội chuyển quyết định THA đến tổ trưởng dân phố, trao đổi với tổ trưởng hòa giải ở cơ sở để cùng tuyên truyền, vận động đương sự tự nguyện THA, hạn chế thấp nhất việc cưỡng chế. Trong cơ quan, đồng chí Tung sống chân tình với mọi người, quản lý anh em bằng hiệu quả công việc. Bản thân đồng chí thường nhận việc khó về mình. Qua kiểm tra, giám sát của các cơ quan chức năng đều có chung nhận xét, cơ quan THA dân sự TP Hòa Bình là một tập thể đoàn kết, luôn hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ được giao.
Năm 2008, cơ quan THA dân sự TP Hòa Bình được Bộ Tư pháp tặng cờ Ðơn vị thi đua xuất sắc. Ðồng chí Nguyễn Anh Tung được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen. Song, phần thưởng lớn nhất đối với đồng chí Nguyễn Anh Tung là niềm tin của người dân vào đội ngũ cán bộ THA, những người góp phần tích cực vào nhiệm vụ bảo vệ pháp luật và quyền lợi chính đáng của nhân dân.
3. Báo Công an nhân dân có bài Kỷ luật khiển trách Giám đốc Sở Tư pháp Gia Lai. Bài báo phản ánh: Chủ tịch UBND tỉnh Gia Lai Phạm Thế Dũng vừa ký quyết định kỷ luật khiển trách đối với ông Trần Xuân Hiệp, Giám đốc Sở Tư pháp Gia Lai, thời gian bị thi hành kỷ luật 12 tháng.
Theo quyết định kỷ luật ông Trần Xuân Hiệp, Giám đốc Sở Tư pháp Gia Lai vì chưa chấp hành đầy đủ nguyên tắc, quy định của Đảng và Nhà nước về công tác tổ chức cán bộ và vi phạm nguyên tắc quản lý tài chính.
Vụ việc này trước đây Báo CAND đã nêu và Ban Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai có quyết định kỷ luật hình thức khiển trách về Đảng và Ủy ban Kiểm tra Trung ương cũng đã kết luận hình thức kỷ luật khiển trách đối với ông Trần Xuân Hiệp là thỏa đáng.
4. Báo An ninh thủ đô có bài Doanh nhân tôn vinh pháp luật. Bài báo phản ánh: Đây là cuộc thi viết do Báo Pháp luật Việt Nam tổ chức bắt đầu từ tháng 1 và kéo dài đến hết tháng 10-2009. Mục đích lớn nhất của cuộc thi, theo ông Đào Văn Hội - quyền Tổng biên tập Báo Pháp luật Việt Nam, là tạo ra ảnh hưởng tích cực đến nhận thức của cộng đồng doanh nhân và doanh nghiệp về vai trò của việc nắm bắt đầy đủ, kịp thời hệ thống chính sách và pháp luật về kinh doanh, thương mại trong thời kỳ hội nhập kinh tế quốc tế; nâng cao vai trò của cộng đồng doanh nhân, doanh nghiệp vào việc xây dựng và hoàn thiện thể chế kinh tế thị trường, môi trường kinh doanh.
Ban tổ chức sẽ trao 1 giải đặc biệt trị giá 15 triệu đồng và Bằng khen do Bộ Tư pháp trao tặng, ngoài ra có 1 giải nhất, 2 giải nhì, 3 giải ba và 5 giải khuyến khích sẽ được trao cho các tác phẩm xứng đáng.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 19/01/2009, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.