Trong buổi sáng ngày 13/11/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Giađinh.net phản ánh: Các cơ quan chức năng đang thực hiện dán tem "đảm bảo chất lượng" mới cho các loại mũ bảo hiểm (MBH). Theo đó, sẽ đổi dần từ loại tem CS trước đây sang tem CR.
Tuy nhiên, theo Trung tâm kỹ thuật - tiêu chuẩn và đo lường chất lượng III (khu vực phía Nam), đến ngày 10/11, cơ quan này mới cấp tem CR cho 4 doanh nghiệp với tổng cộng 53 kiểu mũ bảo hiểm (MBH). Trong khi đó, chỉ riêng tại khu vực phía Nam, hiện có đến 135 doanh nghiệp sản xuất và nhập khẩu MBH cho người đi xe gắn máy.
Các doanh nghiệp cho biết đã chuẩn bị cho sự thay đổi này song vẫn rất lo ngại về tình trạng hàng giả, hàng nhái. Nói thẳng ra, các doanh nghiệp đều hiểu rằng có đổi sang loại tem nào thì lợi ích của những doanh nghiệp làm ăn chân chính vẫn bị những đối tượng chụp giật xâm hại nếu các cơ quan quản lý không kiểm soát được thị trường.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Chiều 12-11, triều cường dâng cao đã gây ngập lụt nhiều tuyến đường trên địa bàn TP.HCM. Tại Thủ Đức, vào lúc 17 giờ, khi triều cường đạt đỉnh trong ngày, nước đã tràn qua nhiều tuyến bờ bao ở phường Hiệp Bình Phước khiến nguy cơ vỡ bờ rất cao. Nhiều đoạn trên đường Quốc Hương, Lương Định Của (quận 2) cũng chìm ngập trong nước. Tại phường 28, quận Bình Thạnh, nước triều đã tràn qua một đoạn bờ bao dài đến 700 m ở bán đảo Thanh Đa. Khu vực đường Bình Quới (thuộc bán đảo Thanh Đa) đoạn từ cầu Kinh đến khu vực cư xá Thanh Đa, đường D2 (phường Văn Thánh Bắc) nước ngập trên nửa bánh xe và tràn vào hầu hết các nhà dân sống ở xung quanh.
Ban chỉ huy phòng chống lụt bão thành phố đã có thông báo khẩn cho biết khoảng 5 giờ sáng mai (14-11), đỉnh triều đạt 1,49 m, là đỉnh cao nhất trong đợt triều cường này.
3. Báo Tiền phong phản ánh: Sau hai năm Việt Nam gia nhập WTO, vấn đề lao động, việc làm, nhất là lao động ở khu vực nông thôn; đối tượng nghèo; cũng như hoạt động của doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) đang gặp nhiều khó khăn, thách thức.
Nhiều nhà nghiên cứu cho rằng, hiện nền kinh tế nông nghiệp đang thiếu hụt nhiều lao động kỹ thuật, trong khi đó lao động phổ thông, không có tay nghề lại dư thừa. Là thành viên của WTO, sức ép về trình độ, tay nghề đối với lao động khu vực nông thôn là rất lớn. Trong khi, nước ta có trên 85 triệu người, có khoảng 70% dân số sống ở nông thôn, lao động nông nghiệp chiếm gần 56% trong cơ cấu lao động, đây là một thách thức đối với Việt Nam. Một khó khăn nữa với khu vực nông nghiệp là việc cắt bỏ trợ cấp xuất khẩu, đồng thời miễn, giảm thuế nhập đối với hàng nông sản sẽ tác động xấu đến đời sống người dân. Bên cạnh đó, Việt Nam sẽ tiếp tục phải đương đầu với các vụ kiện bán phá giá.
Nếu đứng về lý, thì hội nhập sẽ tốt cho người nghèo về việc làm và mức sống, vì môi trường đầu tư, kinh doanh thuận lợi hơn... Tuy nhiên, thời gian qua có thể có những khó khăn từ điều kiện của cụ thể của thế giới và Việt Nam nên người nghèo đang đối mặt với giá cả leo thang. DN khó khăn không phát triển được thì việc làm cũng bị hạn chế. Đầu tư cho người nghèo, nhất là người đặc biệt khó khăn bằng cứu trợ xã hội. Mặt khác, Nhà nước cũng cần gỡ khó cho DN để tạo việc làm cho người nghèo.
Ông Nguyễn Hoàng Lưu, Phó Chủ tịch Hiệp hội các doanh nghiệp vừa và nhỏ (DNVVN) Việt Nam cho biết: Sau hai năm Việt Nam gia nhập WTO, các DNVVN chịu tác động rất lớn, trong khi loại DN này chiếm tỷ lệ tới 90% các DN trong nước. Mặc dù chúng ta nói gia nhập WTO có nhiều cơ hội, nhưng thách thức lại quá lớn. Thời gian qua, DNVVN chưa nắm bắt được thị trường nước ngoài. Hơn nữa, nguồn nhân lực cũng không chuẩn bị kỹ càng, đặc biệt là nguồn nhân lực cấp cao còn kém, tính chuyên nghiệp trong quản lý cũng không cao. Ông Lưu cũng cảnh báo, đầu năm 2009, khi các tập đoàn bán lẻ nước ngoài vào nước ta, các DNVVN hoạt động trong lĩnh vực phân phối và bán lẻ sẽ chịu cạnh tranh rất khốc liệt.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Khi thẩm phán “PR” cho luật sư...". Bài báo phản ánh: Giá thuốc tăng, người ta đổ tội cho việc “đi đêm” giữa các hãng dược và thầy thuốc. Người ta tin rằng bác sĩ kê toa có thể do thuốc tốt nhưng cũng có thể do “mờ mắt” trước những khoản hoa hồng mà hãng dược chung chi.
Không chỉ trong lĩnh vực y tế mới có hình thức “giới thiệu sản phẩm” như vậy. Cách đây không lâu, khi nộp đơn khởi kiện đến TAND quận nọ, bạn tôi đã được vị thẩm phán phụ trách vụ án đưa một tấm danh thiếp với gợi ý “nên đến chỗ của luật sư ấy nhờ tư vấn”. Không đến, bạn tôi sợ làm phật ý quan tòa, nhất là khi những quy định trong Bộ luật Dân sự linh hoạt, mềm dẻo hơn nhiều so với Bộ luật Hình sự. Nhưng đến thì anh lại thấy miễn cưỡng, không vui...
Có thể cho đó là một biểu hiện của việc thẩm phán “PR” giùm cho luật sư? Không thể nghĩ ngay đến chuyện hoa hồng vốn rất tế nhị nhưng người dân có quyền đặt ra câu hỏi: Khi vị luật sư được thẩm phán giới thiệu đứng ra bảo vệ cho nguyên đơn hoặc bị đơn, kết quả xét xử có còn khách quan nữa hay không? Hơn ai hết, chính các quan tòa hiểu rằng một trong những nguyên tắc cơ bản trong tố tụng là bảo đảm sự vô tư của những người tiến hành hoặc người tham gia tố tụng. Nguyên tắc này được ghi nhận tại Điều 16 Bộ luật Tố tụng dân sự và Điều 14 Bộ luật Tố tụng hình sự. Theo đó, nếu có lý do xác đáng cho thấy chánh án, thẩm phán, hội thẩm nhân dân, thư ký tòa án... có thể không vô tư trong khi thực hiện nhiệm vụ, quyền hạn của mình thì họ không được tiến hành hoặc tham gia tố tụng. Xin đừng để người dân vơi bớt niềm tin vào sự trong sáng của những người thực thi pháp luật khi họ nhận được tấm danh thiếp giới thiệu luật sư từ chính tay thẩm phán.
Báo cũng có bài "Dự luật lý lịch tư pháp bị đề nghị gác". Bài báo phản ánh: Dẫn số liệu kết quả thảo luận ở tổ về dự án Luật Lý lịch tư pháp, Phó Chủ nhiệm Ủy ban Quốc phòng-An ninh Trần Đình Nhã cho biết có 19 ý kiến đại biểu đồng ý về sự cần thiết ban hành luật và gần như vậy - 17 ý kiến phản đối. “Tôi đề nghị Ủy ban Thường vụ xem xét cho biểu quyết ngay về việc có cần thiết ban hành luật?” - ông Nhã nói.
Đại biểu Vi Thị Hương (Điện Biên) chia sẻ ý kiến này, bởi trong chín năm qua, tỉnh giải quyết các phiếu lý lịch tư pháp nhiều nhất nước cũng chỉ khoảng trên năm ngàn phiếu, Lai Châu chỉ cấp bảy phiếu, Cao Bằng 70 phiếu. Phó Giám đốc Sở Tư pháp Dăk Lăk Nguyễn Duy Hữu lo ngại cứ mỗi luật ra đời lại có thêm một trung tâm thì bộ máy nhà nước sẽ tiếp tục phình to. Còn Chủ nhiệm Ủy ban Pháp luật Nguyễn Văn Thuận cho rằng ý tưởng thành lập trung tâm quản lý dữ liệu tư pháp ở trong dự luật chỉ có ý nghĩa về mặt lý thuyết. “Có thể khẳng định trong vòng 10 năm tới không thực hiện được” - ông Thuận nói.
Trưởng ban soạn thảo, Bộ trưởng Tư pháp Hà Hùng Cường, nói đây là vấn đề hoàn toàn mới, khó tránh khỏi băn khoăn nhưng nhu cầu trong xã hội là có trong khi cả nước chưa có một cơ sở dữ liệu lý lịch tư pháp đúng nghĩa. “Giao chúng tôi nhiệm vụ cấp lý lịch tư pháp nhưng chúng tôi không có thông tin. Công an là cơ quan phối hợp, có thông tin thì lại có không đủ. Cho nên, có những trường hợp người dân phải chờ đợi sáu tháng mới được cấp phiếu lý lịch tư pháp, vậy cơ hội đi làm ăn, kinh doanh, học tập của dân có còn hay không?” - ông Cường gay gắt.
2. Báo Lao động phản ánh: Ngày 11.11, nguồn tin từ Bộ Tư pháp cho biết: Xung quanh những rắc rối trong vụ xử lý khu đất số 168 Nguyễn Đình Chiểu, Q.3, TPHCM (tài sản bị kê biên trong vụ án Epco - Minh Phụng), hiện đang cho Liên minh Hợp tác xã thương mại TPHCM thuê làm siêu thị Co.op Mart Nguyễn Đình Chiểu, Cty cổ phần thông tin và thẩm định giá Miền Nam đã có kết quả thẩm định giá.
Theo đó, khu đất trên được xác định có giá trị 503,1 tỉ đồng (mức giá trước đây UBND TPHCM chỉ định cho Liên minh Hợp tác xã thương mại TPHCM mua khu đất là 243 tỉ đồng). Hiện LMHTXTM đang xem xét có khả năng mua khu đất với giá 503,1 tỉ đồng trên hay không.
Theo chỉ đạo của Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, nếu Liên minh Hợp tác xã thương mại TPHCM không mua theo giá thẩm định sát với giá thị trường, khu đất cần phải được đấu giá để thu hồi tiền trả nợ cho các ngân hàng, nhằm sớm dứt điểm việc xử lý nợ tồn trong vụ án Epco - Minh Phụng.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 13/11/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng.