Điểm tin báo chí các ngày 19, 20 tháng 9 và sáng ngày 21 tháng 9 năm 2015Trong ngày 19, 20/9 đến đầu giờ sáng ngày 21/9/2015, một số báo đã có bài phản ánh những thông tin liên quan đến công tác tư pháp như sau: >I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP1. Báo Pháp luật Việt Nam có bài: Thủ tục xóa án tích sẽ bớt gian nan, phức tạp? Bài báo phản ánh: Trên thực tế, Toà án chỉ cấp giấy chứng nhận đã được xoá án tích cho các đối tượng có đơn yêu cầu. Tuy nhiên, thủ tục xin giấy chứng nhận đã được xoá án tích hết sức phức tạp, gây phiền hà cho người bị kết án. Xoá án tích là một chế định mang tính nhân đạo của luật hình sự, thể hiện sự thừa nhận của Nhà nước về mặt pháp lý việc người bị kết án đã có đủ điều kiện theo luật định để được coi là không còn mang án tích và do vậy họ không phải tiếp tục gánh chịu bất cứ hậu quả nào do việc kết án mang lại. Sự thừa nhận này nhằm khuyến khích những người bị kết án chấp hành nghiêm chỉnh bản án và cải tạo tốt để được sớm quay trở về hoà nhập cộng đồng. Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Tư pháp, thủ tục xóa án tích hiện nay còn rất phức tạp, thậm chí gây khó cho người dân. Để bảo đảm thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về bảo vệ và thực hiện quyền con người, đáp ứng các mục tiêu về cải cách tư pháp, nâng cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội, Dự thảo BLHS (sửa đổi) đang đề xuất nhiều phương án sửa đổi, bổ sung chế định xoá án tích, trong đó có một phương án được đánh giá là ưu việt hơn cả khi đề xuất sửa đổi một số vấn đề lớn về chính sách xoá án tích như không quy định việc toà án cấp giấy chứng nhận xoá án tích đối với trường hợp đương nhiên được xoá án tích; sửa đổi các điều kiện xoá án tích theo hướng thuận lợi hơn cho người bị kết án như rút ngắn thời hạn, thời điểm tính thời hạn xoá án tích; bổ sung quy định người bị kết án về một tội do lỗi vô ý, người được miễn hình phạt thì được coi là không có án tích.Theo đánh giá của Bộ Tư pháp, tác động tích cực của phương án này là bảo đảm sự phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về bảo vệ và thực hiện quyền con người, đáp ứng các mục tiêu về cải cách tư pháp, nâng cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội; khuyến khích người đang chấp hình hình phạt tích cực học tập, lao động, cải tạo tốt, sống có trách nhiệm, có kỷ luật, tăng quyết tâm sửa chữa lỗi lầm, khắc phục nguyên nhân và điều kiện phạm tội; đồng thời cải cách thủ tục, điều kiện xoá án tích, tạo điều kiện để người bị kết án, đặc biệt là người chưa thành niên, nhanh chóng tái hoà nhập cộng đồng; bảo đảm hơn nữa các quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kết án; bảo đảm sự phù hợp, thống nhất và đồng bộ giữa hệ thống pháp luật về xoá án tích.2. Báo điện tử VOV có bài: Sửa Luật Hình sự: Ý kiến trái chiều về "án tử" cho người từ 75 tuổiBài báo phản ánh: Theo nhiều ý kiến, đã phạm tội là phải chịu hình phạt kể cả người từ 75 tuổi trở lên. Tuy nhiên có ý kiến cho rằng làm thế đi ngược truyền thống nhân đạo của dân tộcQuy định về không áp dụng và không thi hành án tử hình đối với người bị kết án từ 75 tuổi trở lên trong Dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) có cũng là nội dung gây nhiều tranh cãi. Nhiều người đồng tình với quy định này vì cho rằng, đây là một hướng góp phần giảm hình phạt tử hình trên thực tế, đồng thời nó mang ý nghĩa nhân đạo sâu sắc, là một đặc ân của Nhà nước đối với đối tượng người bị kết án đã đến tuổi thượng thọ, được hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước.Trái với các quan điểm trên, nhiều ý kiến cho rằng không nên bổ sung quy định như trong dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) vì tuổi thọ trung bình của nước ta đã nâng cao hơn trước rất nhiều. Mặt khác, thực tế trong cho thấy, người từ 75 tuổi trở lên vẫn có thể là người đứng đầu các băng nhóm tội phạm, buôn bán ma túy….3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài: Phải ghi nhận luận cứ của người bào chữa trong bản ánBài báo phản ánh: Pháp luật tố tụng hiện hành (hình sự, dân sự, hành chính...) đều chưa có quy định buộc HĐXX phải ghi nhận luận cứ của người bào chữa cho bị cáo, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự trong bản án.Điều này đã phần nào làm HĐXX mà trực tiếp là thẩm phán chủ tọa phiên tòa coi nhẹ sự có mặt, quan điểm và quá trình tranh luận của người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự trong xét xử. Rất hiếm khi có bản án ghi nhận đầy đủ luận cứ của người bào chữa, quan điểm của người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự.Cho đến nay, các bản án của tòa không ghi nhận luận cứ của người bào chữa, quan điểm của người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự vẫn không bị coi là vi phạm tố tụng nghiêm trọng. Trong khi đó, Hiến pháp 2013 đã quy định nguyên tắc tranh trụng trong xét xử được đảm bảo; phán quyết của tòa phải căn cứ kết quả tranh tụng công khai tại phiên tòa. Mà muốn minh bạch rằng kết quả xét xử của tòa tuân thủ nguyên tắc này thì bản án của tòa phải ghi nhận đầy đủ quan điểm, lập luận của các bên, nhận định và kết luận của HĐXX...Vì vậy, Quốc hội khi xem xét các dự án BLTTHS, BLTTDS, Luật Tố tụng hành chính cần phải có quy định nếu bản án không ghi nhận luận cứ của người bào chữa cho bị cáo, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự, không nêu nhận định, kết luận của HĐXX về việc chấp nhận hay không chấp nhận các quan điểm đó là vi phạm tố tụng nghiêm trọng (vi phạm nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được đảm bảo). Đây là một trong những căn cứ để tòa án cấp trên hủy án khi có kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm, kháng nghị giám đốc thẩm. Thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải chịu trách nhiệm về vi phạm này.Có quy định cụ thể như vậy mới bảo đảm xác định sự thật của vụ án, bảo đảm phán quyết của tòa căn cứ vào kết quả tranh tụng công khai tại phiên tòa.II- PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH1. Báo điện tử Bộ Xây dựng có bài: Gỡ vướng mắc cho kiều bào và người nước ngoài mua nhà Bài báo phản ánh: Tới đây, các thủ tục pháp lý cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài và người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam sẽ trở nên rõ ràng, thông thoáng hơn. Đây sẽ là cơ hội để thị trường bất động sản đón thêm những khách hàng mới tiềm năng này.Sau khi Luật Nhà ở 2014 chính thức có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2015, giới kinh doanh bất động sản vẫn băn khoăn về các thủ tục xác nhận nguồn gốc của người Việt Nam ở nước ngoài. Cụ thể, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho rằng, do hoàn cảnh lịch sử của đất nước, có nhiều người Việt Nam ở nước ngoài nay không còn lưu giữ được hồ sơ hộ tịch, nhiều trường hợp hồ sơ hộ tịch gốc cũng không còn lưu trữ tại các cơ quan có thẩm quyền trong nước. Do vậy, cần phải có giải pháp phù hợp để xử lý các trường hợp nêu trên để tạo điều kiện cho người Việt Nam ở nước ngoài có cơ hội được mua và sở hữu nhà.Về phía Bộ Xây dựng, tại một hội thảo gần đây tại TPHCM, ông Nguyễn Mạnh Khởi cho biết, việc lấy ý kiến, chỉnh sửa, bổ sung Nghị định quy định chi tiết Luật Nhà ở 2014 đang hoàn thành, đang trong giai đoạn trình Chính phủ và sẽ được ban hành trong thời gian sớm nhất.2. Báo Hải quan Online có bài: Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 127: Sẽ áp dụng chế tài xử phạt mạnhBài báo phản ánh: Luật Hải quan 2014 và các văn bản hướng dẫn đã được ban hành, một số nội dung quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa XK, NK đã có thay đổi. Tuy nhiên, chế tài đối với các quy định mới này lại chưa được quy định trong Nghị định số 127/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hải quan (gọi tắt là Nghị định 127). Do đó, Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 127 được xây dựng nhằm bổ sung các chế tài xử phạt đối với những hành vi vi phạm mới phát sinh, loại bỏ những hành vi vi phạm không còn phù hợp theo yêu cầu quản lý mới, điều chỉnh hình thức, mức phạt cho phù hợp với tính chất, mức độ của hành vi vi phạm và phù hợp. 3. Báo Nhân dân điện tử có bài: Tăng độ tuổi để bảo đảm tốt hơn quyền lợi của trẻ em Bài báo phản ánh: Sau 10 năm thực hiện, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em 2004 đã bộc lộ một số bất cập cần được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với bối cảnh mới. Dự thảo Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (sửa đổi) đang được trình Quốc hội xin ý kiến với những điểm mới, trong đó việc đề xuất tăng độ tuổi trẻ em từ dưới 16 lên dưới 18 tuổi đang là vấn đề được nhiều người quan tâm và gây nhiều tranh luận…4. Báo Sài Gòn đầu tư tài chính có bàiGiấy xác nhận kiến thức an toàn thực phẩmBài báo phản ánh: Hơn 2 tuần sau khi Bộ Công Thương công bố dự thảo thông tư quy định những điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm. Cụ thể, những cá nhân bán rượu, bánh, kẹo, mứt… phải kiểm tra y tế và tham gia khóa học để được cấp giấy xác nhận kiến thức về an toàn thực phẩm. Không ít tiểu thương đã lo ngại việc này sẽ “đẻ” thêm quy định mới, gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh.Theo quy định mới của Bộ Công Thương, các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ, gồm cơ sở do cá nhân, nhóm cá nhân hay hộ gia đình và cơ sở không được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh… ngoài việc tuân thủ các quy định tại thông tư của Bộ Y tế còn phải có giấy xác nhận kiến thức về an toàn thực phẩm.Ngay sau khi quy định mới này đưa ra đã có 2 luồng ý kiến trái ngược, đồng thời tỏ ra nghi ngờ về hiệu quả của việc thực thi.Mục tiêu của quy định mới hướng đến chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm hoàn toàn đúng, nhưng hơn hết cần một quy trình áp dụng rõ ràng, cụ thể. Ra thêm quyết định dễ, nhưng việc có đảm bảo đạt hiệu quả hay không là bài toán nan giải. Không chỉ tiểu thương, cả phía người tiêu dùng cũng mong muốn hiệu quả của các quy định chứ không phải “đẻ” thêm quy định, ra quân kiểm tra rầm rộ một thời gian rồi lại bỏ rơi như những lần trước. Phía cơ quan thực thi cần đảm bảo siết chặt quy trình giám sát, quản lý để tiểu thương chấp hành một cách nghiêm túc. 5. Báo VietnamNet có bài Trường ĐH phong giáo sư cho giảng viênBài báo phản ánh: Trường ĐH Tôn Đức Thắng đang triển khai thực hiện việc phong giáo sư (GS), phó giáo sư (PGS) cho cán bộ, giảng viên, nhà khoa học trong và ngoài nhà trường.TS Lê Văn Út, Trưởng phòng Quản lý phát triển KH&CN Trường ĐH Tôn Đức Thắng, cho biết việc này được triển khai trên cơ sở tìm hiểu, vận động cách thức các trường ĐH uy tín trên thế giới vào tình hình thực tế của trường.“Mục đích bổ nhiệm này nhằm phân công nhiệm vụ các thành viên ở các khoa, phòng rõ ràng hơn, hướng đến phát triển khoa học của nhà trường” - TS Út nhấn mạnh.TS Út chia sẻ trước lúc bắt tay thực hiện việc bổ nhiệm GS, PGS, Trường ĐH Tôn Đức Thắng đã tham khảo hoạt động của các trường ĐH ở các nước tiên tiến trên thế giới, xem họ đưa ra tiêu chí như thế nào về việc bổ nhiệm trợ lý GS, PGS, GS.Các nội dung, quy định về việc bổ nhiệm GS, PGS sẽ được thông báo rộng rãi trên website của trường để các nhà khoa học, cán bộ đăng ký nếu họ thấy mình xứng đáng được bổ nhiệm. Ngoài ra, các nhà khoa học bên ngoài trường có nhu cầu cũng có thể đăng ký. “Trường làm việc này tuy mới nhưng rất tự tin vì tiêu chuẩn của trường tiếp cận với tiêu chuẩn của nhiều trường trên thế giới” - ông Út nói.III- THÔNG TIN KHÁC 1. Báo Tiền phong có bài: Chủ tịch nước: Phải giáo dục lòng tự trọng cho cán bộ tư phápBài báo phản ánh: Đó là chỉ đạo của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang - Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương trong Phiên họp thứ 22, bàn về Đề án thực trạng và giải pháp phòng, chống tiêu cực trong hoạt động tư pháp, diễn ra tại Hà Nội ngày 18/9.Theo đó, sau khi nghe các đại diện ngành tư pháp trung ương báo cáo 2 Đề án của Viện KSND Tối cao và TAND Tối cao và các ý kiến đóng góp, Chủ tịch nước yêu cầu 2 cơ quan này nhanh chóng tiếp thu, chỉnh lý nội dung của đề án, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác này. Liên quan đến định hướng chỉnh lý, Trưởng Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương yêu cầu các đề án phải được xây dựng trên cơ sở các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác phòng, chống tiêu cực liên quan. Cùng với đó, phải bổ sung kịp thời những phát sinh từ thực tiễn, đưa ra những giải pháp để phòng chống tiêu cực trong hoạt động tư pháp có hiệu quả nhằm làm tốt hơn nữa vai trò bảo vệ công lý của các cơ quan tư pháp.Cũng theo chỉ đạo của Chủ tịch nước, trong quá trình xây dựng nội dung các đề án, cần thực hiện tốt hoạt động tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đồng thời phải giáo dục được lòng tự trọng, cũng như danh dự ở đội ngũ cán bộ làm công tác tư pháp.2. Báo điện tử Chính phủ đưa tin về Chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật tuần 14-18/9/2015Quy định mới về đăng ký doanh nghiệpChính phủ đã ban hành Nghị định quy định về đăng ký doanh nghiệp. Nghị định này thay thế Nghị định số 43/2010/NĐ-CP ngày 15/4/2010 và Nghị định số 5/2013/NĐ-CP ngày 9/1/2013.Bán cổ phần theo lô phải thực hiện đấu giá qua Sở giao dịch chứng khoánTheo Quyết định 41/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, bán cổ phần theo lô phải thực hiện đấu giá qua Sở giao dịch chứng khoán trên cơ sở phương án bán theo lô được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định, trong đó phương án bán cổ phần theo lô phải có các nội dung cơ bản sau: số lô cổ phần bán đấu giá; số lượng cổ phần của mỗi lô; giá khởi điểm của lô cổ phần bán đấu giá; tiêu chí nhà đầu tư tham gia đấu giá; phương án xử lý trong trường hợp đấu giá không thành công.20 ngành, lĩnh vực sử dụng vốn đầu tư phát triển Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 40/2015/QĐ-TTg ban hành nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 - 2020.Theo đó, vốn này được bố trí để chuẩn bị đầu tư và thực hiện các dự án hạ tầng kinh tế xã hội không có khả năng hoàn vốn trực tiếp hoặc không xã hội hóa được thuộc 20 ngành, lĩnh vực gồm: 1- Nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy lợi và thủy sản; 2- Công nghiệp; 3- Thương mại; 4- Giao thông; 5- Cấp nước, thoát nước và xử lý rác thải, nước thải; 6- Kho tàng; 7- Văn hóa; 8- Thể thao; 9- Du lịch; 10- Khoa học, công nghệ; 11- Thông tin; 12- Truyền thông; 13- Công nghệ thông tin; 14- Giáo dục, đào tạo và giáo dục nghề nghiệp; 15- Y tế, dân số và vệ sinh an toàn thực phẩm; 16- Xã hội; 17- Tài nguyên và môi trường; 18- Quản lý nhà nước; 19- Quốc phòng, an ninh; 20- Dự trữ quốc gia.Đến năm 2020 có trên 84% dân số tham gia BHYTThủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1584/QĐ-TTg ngày 14/09/2015 giao chỉ tiêu thực hiện bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) giai đoạn 2015 – 2020 cho Ủy ban nhân dân 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương. Theo chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao, đến cuối năm 2015 có 75,4% dân số tham gia BHYT. Tỷ lệ này sẽ tăng dần qua các năm, đến năm 2016 là 78%, 2017 là 79,8%, 2018 là 81,4%, 2019 là 82,5% và đến 2020 là 84,3%.Bồi dưỡng cán bộ Công an quản lý, giáo dục đối tượng nhiễm HIV/AIDSThủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 43/2015/QĐ-TTg quy định chế độ bồi dưỡng đối với cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân trực tiếp làm công tác quản lý, giáo dục, khám chữa bệnh với đối tượng bị nhiễm HIV/AIDS tại các trại giam, trại tạm giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng và nhà tạm giữ.Tạo điều kiện thuận lợi XNK hàng hóa qua cửa khẩu Bờ YTrong Công văn số 7378/VPCP-QHQT, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu UBND tỉnh Kon Tum chủ trì, chỉ đạo các lực lượng chức năng tại cửa khẩu Bờ Y trao đổi, thống nhất với các cơ quan quản lý tại cửa khẩu Phu Cưa, tỉnh Át-ta-pư (Lào) để thực hiện thủ tục thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu kể cả ngày thứ Bảy, Chủ Nhật theo đúng quy định tại Thỏa thuận Hà Nội năm 2007, tạo điều kiện thuận lợi cho việc làm thủ tục vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu quốc tế Bờ Y, tỉnh Kon Tum và Cửa khẩu Phu Cưa, tỉnh Át-ta-pư. 3. Báo Điện tử Chính phủ có bàiChủ tịch nước dự Hội nghị Thượng đỉnh LHQ và thăm CubaTheo thông cáo của Bộ Ngoại giao, nhận lời mời của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon và Chủ tịch nước Cộng hòa Cu-ba Raul Castro Ruz, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Liên Hợp Quốc thông qua Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững và các sự kiện cấp cao liên quan tại New York, Hoa Kỳ từ ngày 24 đến 28/9 và thăm chính thức Cộng hòa Cuba từ ngày 28 đến 30/9.4. BáoVietnamNet đưa tin: Từ nơi đang sống lưu vong, cựu Thủ tướng Thái Lan Thái Lan Thaksin Shinawatra, lãnh đạo nhiều ảnh hưởng của phe "Áo đỏ", đã gửi một thông điệp đơn giản tới những người trung thành ở trong nước: Hãy im hơi lặng tiếng, đừng hoang mang, hãy "giả chết".Thaksin Shinawatra vẫn đang theo sát các sự kiện ở Thái Lan và kêu gọi sự kiên nhẫn ở những người muốn các đồng minh của ông trở lại nắm quyền. - Ít nhất 13 di dân gồm cả trẻ nhỏ đã bỏ mạng sau khi chiếc xuồng chở họ và một con phà đâm vào nhau ngoài khơi Thổ Nhĩ Kỳ. Xuồng chở di dân đang trên đường tới đảo Lesbos của Hy Lạp.- Cục Cảnh sát Hình sự Liên bang Đức (BKA) vừa bắt giữ và điều tra một người tị nạn từ Syria bị tình nghi là phần tử khủng bố. - Các cử tri Hy Lạp đi bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử được tổ chức trước hạn để bầu ra một chính phủ mới thực hiện gói cứu trợ thứ 3 như đã nhất trí gần đây với các chủ nợ quốc tế.- Tân Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull chính thức công bố thành phần Nội các mới, 6 ngày sau khi ông đánh bại cựu Thủ tướng Tony Abbott trong cuộc bỏ phiếu. - Tạp chí Phố Wall dẫn thông tin từ một nguồn giấu tên cho biết, Cục Điều tra Liên bang Mỹ vừa mở cuộc điều tra nhằm làm sáng tỏ những cáo buộc về việc Quỹ đầu tư nhà nước Malaysia (1MDB) rửa tiền.- Nguồn tin từ tờ New York Times cho hay, Mỹ và Trung Quốc đâng gấp rút đàm phán một thỏa thuận về an ninh mạng trước khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Washington ngày 24/9. Theo đó, cuộc thỏa thuận này có thể nhằm giải quyết các vụ tấn công mạng vào các nhà máy điện, mạng di động, bệnh viện...
Điểm tin báo chí các ngày 19, 20 tháng 9 và sáng ngày 21 tháng 9 năm 2015
21/09/2015
Trong ngày 19, 20/9 đến đầu giờ sáng ngày 21/9/2015, một số báo đã có bài phản ánh những thông tin liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật Việt Nam có bài: Thủ tục xóa án tích sẽ bớt gian nan, phức tạp?. Bài báo phản ánh: Trên thực tế, Toà án chỉ cấp giấy chứng nhận đã được xoá án tích cho các đối tượng có đơn yêu cầu. Tuy nhiên, thủ tục xin giấy chứng nhận đã được xoá án tích hết sức phức tạp, gây phiền hà cho người bị kết án.
Xoá án tích là một chế định mang tính nhân đạo của luật hình sự, thể hiện sự thừa nhận của Nhà nước về mặt pháp lý việc người bị kết án đã có đủ điều kiện theo luật định để được coi là không còn mang án tích và do vậy họ không phải tiếp tục gánh chịu bất cứ hậu quả nào do việc kết án mang lại.
Sự thừa nhận này nhằm khuyến khích những người bị kết án chấp hành nghiêm chỉnh bản án và cải tạo tốt để được sớm quay trở về hoà nhập cộng đồng. Tuy nhiên, theo đánh giá của Bộ Tư pháp, thủ tục xóa án tích hiện nay còn rất phức tạp, thậm chí gây khó cho người dân.
Để bảo đảm thực hiện các chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về bảo vệ và thực hiện quyền con người, đáp ứng các mục tiêu về cải cách tư pháp, nâng cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội, Dự thảo BLHS (sửa đổi) đang đề xuất nhiều phương án sửa đổi, bổ sung chế định xoá án tích, trong đó có một phương án được đánh giá là ưu việt hơn cả khi đề xuất sửa đổi một số vấn đề lớn về chính sách xoá án tích như không quy định việc toà án cấp giấy chứng nhận xoá án tích đối với trường hợp đương nhiên được xoá án tích; sửa đổi các điều kiện xoá án tích theo hướng thuận lợi hơn cho người bị kết án như rút ngắn thời hạn, thời điểm tính thời hạn xoá án tích; bổ sung quy định người bị kết án về một tội do lỗi vô ý, người được miễn hình phạt thì được coi là không có án tích.
Theo đánh giá của Bộ Tư pháp, tác động tích cực của phương án này là bảo đảm sự phù hợp với chủ trương, chính sách của Đảng và Nhà nước về bảo vệ và thực hiện quyền con người, đáp ứng các mục tiêu về cải cách tư pháp, nâng cao hiệu quả phòng ngừa và tính hướng thiện trong việc xử lý người phạm tội; khuyến khích người đang chấp hình hình phạt tích cực học tập, lao động, cải tạo tốt, sống có trách nhiệm, có kỷ luật, tăng quyết tâm sửa chữa lỗi lầm, khắc phục nguyên nhân và điều kiện phạm tội; đồng thời cải cách thủ tục, điều kiện xoá án tích, tạo điều kiện để người bị kết án, đặc biệt là người chưa thành niên, nhanh chóng tái hoà nhập cộng đồng; bảo đảm hơn nữa các quyền và lợi ích hợp pháp của người bị kết án; bảo đảm sự phù hợp, thống nhất và đồng bộ giữa hệ thống pháp luật về xoá án tích.
2. Báo điện tử VOV có bài: Sửa Luật Hình sự: Ý kiến trái chiều về "án tử" cho người từ 75 tuổi. Bài báo phản ánh: Theo nhiều ý kiến, đã phạm tội là phải chịu hình phạt kể cả người từ 75 tuổi trở lên. Tuy nhiên có ý kiến cho rằng làm thế đi ngược truyền thống nhân đạo của dân tộc.
Quy định về không áp dụng và không thi hành án tử hình đối với người bị kết án từ 75 tuổi trở lên trong Dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) có cũng là nội dung gây nhiều tranh cãi. Nhiều người đồng tình với quy định này vì cho rằng, đây là một hướng góp phần giảm hình phạt tử hình trên thực tế, đồng thời nó mang ý nghĩa nhân đạo sâu sắc, là một đặc ân của Nhà nước đối với đối tượng người bị kết án đã đến tuổi thượng thọ, được hưởng chế độ ưu đãi của Nhà nước.
Trái với các quan điểm trên, nhiều ý kiến cho rằng không nên bổ sung quy định như trong dự thảo Bộ luật Hình sự (sửa đổi) vì tuổi thọ trung bình của nước ta đã nâng cao hơn trước rất nhiều. Mặt khác, thực tế trong cho thấy, người từ 75 tuổi trở lên vẫn có thể là người đứng đầu các băng nhóm tội phạm, buôn bán ma túy….
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài: Phải ghi nhận luận cứ của người bào chữa trong bản án. Bài báo phản ánh: Pháp luật tố tụng hiện hành (hình sự, dân sự, hành chính...) đều chưa có quy định buộc HĐXX phải ghi nhận luận cứ của người bào chữa cho bị cáo, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự trong bản án.
Điều này đã phần nào làm HĐXX mà trực tiếp là thẩm phán chủ tọa phiên tòa coi nhẹ sự có mặt, quan điểm và quá trình tranh luận của người bào chữa, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự trong xét xử. Rất hiếm khi có bản án ghi nhận đầy đủ luận cứ của người bào chữa, quan điểm của người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự.
Cho đến nay, các bản án của tòa không ghi nhận luận cứ của người bào chữa, quan điểm của người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự vẫn không bị coi là vi phạm tố tụng nghiêm trọng. Trong khi đó, Hiến pháp 2013 đã quy định nguyên tắc tranh trụng trong xét xử được đảm bảo; phán quyết của tòa phải căn cứ kết quả tranh tụng công khai tại phiên tòa. Mà muốn minh bạch rằng kết quả xét xử của tòa tuân thủ nguyên tắc này thì bản án của tòa phải ghi nhận đầy đủ quan điểm, lập luận của các bên, nhận định và kết luận của HĐXX...
Vì vậy, Quốc hội khi xem xét các dự án BLTTHS, BLTTDS, Luật Tố tụng hành chính cần phải có quy định nếu bản án không ghi nhận luận cứ của người bào chữa cho bị cáo, người bảo vệ quyền lợi hợp pháp cho đương sự, không nêu nhận định, kết luận của HĐXX về việc chấp nhận hay không chấp nhận các quan điểm đó là vi phạm tố tụng nghiêm trọng (vi phạm nguyên tắc tranh tụng trong xét xử được đảm bảo). Đây là một trong những căn cứ để tòa án cấp trên hủy án khi có kháng cáo, kháng nghị phúc thẩm, kháng nghị giám đốc thẩm. Thẩm phán chủ tọa phiên tòa phải chịu trách nhiệm về vi phạm này.
Có quy định cụ thể như vậy mới bảo đảm xác định sự thật của vụ án, bảo đảm phán quyết của tòa căn cứ vào kết quả tranh tụng công khai tại phiên tòa.
II- PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH
1. Báo điện tử Bộ Xây dựng có bài: Gỡ vướng mắc cho kiều bào và người nước ngoài mua nhà. Bài báo phản ánh: Tới đây, các thủ tục pháp lý cho người Việt Nam định cư ở nước ngoài và người nước ngoài mua nhà tại Việt Nam sẽ trở nên rõ ràng, thông thoáng hơn. Đây sẽ là cơ hội để thị trường bất động sản đón thêm những khách hàng mới tiềm năng này.
Sau khi Luật Nhà ở 2014 chính thức có hiệu lực kể từ ngày 1/7/2015, giới kinh doanh bất động sản vẫn băn khoăn về các thủ tục xác nhận nguồn gốc của người Việt Nam ở nước ngoài. Cụ thể, ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) cho rằng, do hoàn cảnh lịch sử của đất nước, có nhiều người Việt Nam ở nước ngoài nay không còn lưu giữ được hồ sơ hộ tịch, nhiều trường hợp hồ sơ hộ tịch gốc cũng không còn lưu trữ tại các cơ quan có thẩm quyền trong nước. Do vậy, cần phải có giải pháp phù hợp để xử lý các trường hợp nêu trên để tạo điều kiện cho người Việt Nam ở nước ngoài có cơ hội được mua và sở hữu nhà.
Về phía Bộ Xây dựng, tại một hội thảo gần đây tại TPHCM, ông Nguyễn Mạnh Khởi cho biết, việc lấy ý kiến, chỉnh sửa, bổ sung Nghị định quy định chi tiết Luật Nhà ở 2014 đang hoàn thành, đang trong giai đoạn trình Chính phủ và sẽ được ban hành trong thời gian sớm nhất.
2. Báo Hải quan Online có bài: Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 127: Sẽ áp dụng chế tài xử phạt mạnh. Bài báo phản ánh: Luật Hải quan 2014 và các văn bản hướng dẫn đã được ban hành, một số nội dung quy định về quản lý hải quan đối với hàng hóa XK, NK đã có thay đổi. Tuy nhiên, chế tài đối với các quy định mới này lại chưa được quy định trong Nghị định số 127/2013/NĐ-CP của Chính phủ quy định xử phạt vi phạm hành chính và cưỡng chế thi hành quyết định hành chính trong lĩnh vực hải quan (gọi tắt là Nghị định 127).
Do đó, Nghị định sửa đổi, bổ sung Nghị định 127 được xây dựng nhằm bổ sung các chế tài xử phạt đối với những hành vi vi phạm mới phát sinh, loại bỏ những hành vi vi phạm không còn phù hợp theo yêu cầu quản lý mới, điều chỉnh hình thức, mức phạt cho phù hợp với tính chất, mức độ của hành vi vi phạm và phù hợp.
3. Báo Nhân dân điện tử có bài: Tăng độ tuổi để bảo đảm tốt hơn quyền lợi của trẻ em. Bài báo phản ánh: Sau 10 năm thực hiện, Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em 2004 đã bộc lộ một số bất cập cần được nghiên cứu sửa đổi, bổ sung cho phù hợp với bối cảnh mới. Dự thảo Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (sửa đổi) đang được trình Quốc hội xin ý kiến với những điểm mới, trong đó việc đề xuất tăng độ tuổi trẻ em từ dưới 16 lên dưới 18 tuổi đang là vấn đề được nhiều người quan tâm và gây nhiều tranh luận…
4. Báo Sài Gòn đầu tư tài chính có bài: Giấy xác nhận kiến thức an toàn thực phẩm. Bài báo phản ánh: Hơn 2 tuần sau khi Bộ Công Thương công bố dự thảo thông tư quy định những điều kiện bảo đảm an toàn thực phẩm. Cụ thể, những cá nhân bán rượu, bánh, kẹo, mứt… phải kiểm tra y tế và tham gia khóa học để được cấp giấy xác nhận kiến thức về an toàn thực phẩm. Không ít tiểu thương đã lo ngại việc này sẽ “đẻ” thêm quy định mới, gây khó khăn cho hoạt động kinh doanh.
Theo quy định mới của Bộ Công Thương, các tổ chức, cá nhân sản xuất kinh doanh thực phẩm nhỏ lẻ, gồm cơ sở do cá nhân, nhóm cá nhân hay hộ gia đình và cơ sở không được cấp giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh… ngoài việc tuân thủ các quy định tại thông tư của Bộ Y tế còn phải có giấy xác nhận kiến thức về an toàn thực phẩm. Ngay sau khi quy định mới này đưa ra đã có 2 luồng ý kiến trái ngược, đồng thời tỏ ra nghi ngờ về hiệu quả của việc thực thi.
Mục tiêu của quy định mới hướng đến chất lượng an toàn vệ sinh thực phẩm hoàn toàn đúng, nhưng hơn hết cần một quy trình áp dụng rõ ràng, cụ thể. Ra thêm quyết định dễ, nhưng việc có đảm bảo đạt hiệu quả hay không là bài toán nan giải.
Không chỉ tiểu thương, cả phía người tiêu dùng cũng mong muốn hiệu quả của các quy định chứ không phải “đẻ” thêm quy định, ra quân kiểm tra rầm rộ một thời gian rồi lại bỏ rơi như những lần trước. Phía cơ quan thực thi cần đảm bảo siết chặt quy trình giám sát, quản lý để tiểu thương chấp hành một cách nghiêm túc.
5. Báo VietnamNet có bài Trường ĐH phong giáo sư cho giảng viên. Bài báo phản ánh: Trường ĐH Tôn Đức Thắng đang triển khai thực hiện việc phong giáo sư (GS), phó giáo sư (PGS) cho cán bộ, giảng viên, nhà khoa học trong và ngoài nhà trường.
TS Lê Văn Út, Trưởng phòng Quản lý phát triển KH&CN Trường ĐH Tôn Đức Thắng, cho biết việc này được triển khai trên cơ sở tìm hiểu, vận động cách thức các trường ĐH uy tín trên thế giới vào tình hình thực tế của trường.
“Mục đích bổ nhiệm này nhằm phân công nhiệm vụ các thành viên ở các khoa, phòng rõ ràng hơn, hướng đến phát triển khoa học của nhà trường” - TS Út nhấn mạnh.
TS Út chia sẻ trước lúc bắt tay thực hiện việc bổ nhiệm GS, PGS, Trường ĐH Tôn Đức Thắng đã tham khảo hoạt động của các trường ĐH ở các nước tiên tiến trên thế giới, xem họ đưa ra tiêu chí như thế nào về việc bổ nhiệm trợ lý GS, PGS, GS.
Các nội dung, quy định về việc bổ nhiệm GS, PGS sẽ được thông báo rộng rãi trên website của trường để các nhà khoa học, cán bộ đăng ký nếu họ thấy mình xứng đáng được bổ nhiệm. Ngoài ra, các nhà khoa học bên ngoài trường có nhu cầu cũng có thể đăng ký. “Trường làm việc này tuy mới nhưng rất tự tin vì tiêu chuẩn của trường tiếp cận với tiêu chuẩn của nhiều trường trên thế giới” - ông Út nói.
III- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Tiền phong có bài: Chủ tịch nước: Phải giáo dục lòng tự trọng cho cán bộ tư pháp. Bài báo phản ánh: Đó là chỉ đạo của Chủ tịch nước Trương Tấn Sang - Trưởng Ban Chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương trong Phiên họp thứ 22, bàn về Đề án thực trạng và giải pháp phòng, chống tiêu cực trong hoạt động tư pháp, diễn ra tại Hà Nội ngày 18/9.
Theo đó, sau khi nghe các đại diện ngành tư pháp trung ương báo cáo 2 Đề án của Viện KSND Tối cao và TAND Tối cao và các ý kiến đóng góp, Chủ tịch nước yêu cầu 2 cơ quan này nhanh chóng tiếp thu, chỉnh lý nội dung của đề án, nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả của công tác này. Liên quan đến định hướng chỉnh lý, Trưởng Ban chỉ đạo Cải cách tư pháp Trung ương yêu cầu các đề án phải được xây dựng trên cơ sở các quy định của Đảng, Nhà nước về công tác phòng, chống tiêu cực liên quan. Cùng với đó, phải bổ sung kịp thời những phát sinh từ thực tiễn, đưa ra những giải pháp để phòng chống tiêu cực trong hoạt động tư pháp có hiệu quả nhằm làm tốt hơn nữa vai trò bảo vệ công lý của các cơ quan tư pháp.
Cũng theo chỉ đạo của Chủ tịch nước, trong quá trình xây dựng nội dung các đề án, cần thực hiện tốt hoạt động tuyên truyền, phổ biến các chủ trương, chính sách về công tác phòng, chống tham nhũng, tiêu cực. Đồng thời phải giáo dục được lòng tự trọng, cũng như danh dự ở đội ngũ cán bộ làm công tác tư pháp.
2. Báo điện tử Chính phủ đưa tin về Chỉ đạo, điều hành của Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nổi bật tuần 14-18/9/2015:
- Quy định mới về đăng ký doanh nghiệp
Chính phủ đã ban hành Nghị định quy định về đăng ký doanh nghiệp. Nghị định này thay thế Nghị định số 43/2010/NĐ-CP ngày 15/4/2010 và Nghị định số 5/2013/NĐ-CP ngày 9/1/2013.
- Bán cổ phần theo lô phải thực hiện đấu giá qua Sở giao dịch chứng khoán
Theo Quyết định 41/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ, bán cổ phần theo lô phải thực hiện đấu giá qua Sở giao dịch chứng khoán trên cơ sở phương án bán theo lô được cấp có thẩm quyền phê duyệt theo quy định, trong đó phương án bán cổ phần theo lô phải có các nội dung cơ bản sau: số lô cổ phần bán đấu giá; số lượng cổ phần của mỗi lô; giá khởi điểm của lô cổ phần bán đấu giá; tiêu chí nhà đầu tư tham gia đấu giá; phương án xử lý trong trường hợp đấu giá không thành công.
- 20 ngành, lĩnh vực sử dụng vốn đầu tư phát triển
Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 40/2015/QĐ-TTg ban hành nguyên tắc, tiêu chí và định mức phân bổ vốn đầu tư phát triển nguồn ngân sách nhà nước giai đoạn 2016 - 2020.
Theo đó, vốn này được bố trí để chuẩn bị đầu tư và thực hiện các dự án hạ tầng kinh tế xã hội không có khả năng hoàn vốn trực tiếp hoặc không xã hội hóa được thuộc 20 ngành, lĩnh vực gồm: 1- Nông nghiệp, lâm nghiệp, thủy lợi và thủy sản; 2- Công nghiệp; 3- Thương mại; 4- Giao thông; 5- Cấp nước, thoát nước và xử lý rác thải, nước thải; 6- Kho tàng; 7- Văn hóa; 8- Thể thao; 9- Du lịch; 10- Khoa học, công nghệ; 11- Thông tin; 12- Truyền thông; 13- Công nghệ thông tin; 14- Giáo dục, đào tạo và giáo dục nghề nghiệp; 15- Y tế, dân số và vệ sinh an toàn thực phẩm; 16- Xã hội; 17- Tài nguyên và môi trường; 18- Quản lý nhà nước; 19- Quốc phòng, an ninh; 20- Dự trữ quốc gia.
- Đến năm 2020 có trên 84% dân số tham gia BHYT
Thủ tướng Chính phủ đã ký Quyết định số 1584/QĐ-TTg ngày 14/09/2015 giao chỉ tiêu thực hiện bao phủ bảo hiểm y tế (BHYT) giai đoạn 2015 – 2020 cho Ủy ban nhân dân 63 tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương.
Theo chỉ tiêu được Thủ tướng Chính phủ giao, đến cuối năm 2015 có 75,4% dân số tham gia BHYT. Tỷ lệ này sẽ tăng dần qua các năm, đến năm 2016 là 78%, 2017 là 79,8%, 2018 là 81,4%, 2019 là 82,5% và đến 2020 là 84,3%.
- Bồi dưỡng cán bộ Công an quản lý, giáo dục đối tượng nhiễm HIV/AIDS
Thủ tướng Chính phủ đã ban hành Quyết định 43/2015/QĐ-TTg quy định chế độ bồi dưỡng đối với cán bộ, chiến sĩ Công an nhân dân trực tiếp làm công tác quản lý, giáo dục, khám chữa bệnh với đối tượng bị nhiễm HIV/AIDS tại các trại giam, trại tạm giam, cơ sở giáo dục bắt buộc, trường giáo dưỡng và nhà tạm giữ.
- Tạo điều kiện thuận lợi XNK hàng hóa qua cửa khẩu Bờ Y
Trong Công văn số 7378/VPCP-QHQT, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc đã yêu cầu UBND tỉnh Kon Tum chủ trì, chỉ đạo các lực lượng chức năng tại cửa khẩu Bờ Y trao đổi, thống nhất với các cơ quan quản lý tại cửa khẩu Phu Cưa, tỉnh Át-ta-pư (Lào) để thực hiện thủ tục thông quan cho hàng hóa xuất nhập khẩu kể cả ngày thứ Bảy, Chủ Nhật theo đúng quy định tại Thỏa thuận Hà Nội năm 2007, tạo điều kiện thuận lợi cho việc làm thủ tục vận chuyển hàng hóa xuất nhập khẩu qua cửa khẩu quốc tế Bờ Y, tỉnh Kon Tum và Cửa khẩu Phu Cưa, tỉnh Át-ta-pư.
3. Báo Điện tử Chính phủ có bài: Chủ tịch nước dự Hội nghị Thượng đỉnh LHQ và thăm Cuba. Theo thông cáo của Bộ Ngoại giao, nhận lời mời của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc Ban Ki-moon và Chủ tịch nước Cộng hòa Cu-ba Raul Castro Ruz, Chủ tịch nước Trương Tấn Sang và Phu nhân cùng đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam sẽ tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Liên Hợp Quốc thông qua Chương trình nghị sự 2030 về Phát triển bền vững và các sự kiện cấp cao liên quan tại New York, Hoa Kỳ từ ngày 24 đến 28/9 và thăm chính thức Cộng hòa Cuba từ ngày 28 đến 30/9.
4. Báo VietnamNet đưa tin:
- Từ nơi đang sống lưu vong, cựu Thủ tướng Thái Lan Thái Lan Thaksin Shinawatra, lãnh đạo nhiều ảnh hưởng của phe "Áo đỏ", đã gửi một thông điệp đơn giản tới những người trung thành ở trong nước: Hãy im hơi lặng tiếng, đừng hoang mang, hãy "giả chết". Thaksin Shinawatra vẫn đang theo sát các sự kiện ở Thái Lan và kêu gọi sự kiên nhẫn ở những người muốn các đồng minh của ông trở lại nắm quyền.
- Ít nhất 13 di dân gồm cả trẻ nhỏ đã bỏ mạng sau khi chiếc xuồng chở họ và một con phà đâm vào nhau ngoài khơi Thổ Nhĩ Kỳ. Xuồng chở di dân đang trên đường tới đảo Lesbos của Hy Lạp.
- Cục Cảnh sát Hình sự Liên bang Đức (BKA) vừa bắt giữ và điều tra một người tị nạn từ Syria bị tình nghi là phần tử khủng bố.
- Các cử tri Hy Lạp đi bỏ phiếu trong cuộc tổng tuyển cử được tổ chức trước hạn để bầu ra một chính phủ mới thực hiện gói cứu trợ thứ 3 như đã nhất trí gần đây với các chủ nợ quốc tế.
- Tân Thủ tướng Australia Malcolm Turnbull chính thức công bố thành phần Nội các mới, 6 ngày sau khi ông đánh bại cựu Thủ tướng Tony Abbott trong cuộc bỏ phiếu.
- Tạp chí Phố Wall dẫn thông tin từ một nguồn giấu tên cho biết, Cục Điều tra Liên bang Mỹ vừa mở cuộc điều tra nhằm làm sáng tỏ những cáo buộc về việc Quỹ đầu tư nhà nước Malaysia (1MDB) rửa tiền.
- Nguồn tin từ tờ New York Times cho hay, Mỹ và Trung Quốc đâng gấp rút đàm phán một thỏa thuận về an ninh mạng trước khi Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình thăm Washington ngày 24/9. Theo đó, cuộc thỏa thuận này có thể nhằm giải quyết các vụ tấn công mạng vào các nhà máy điện, mạng di động, bệnh viện...