Trong buổi sáng ngày 15/9/2008, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài "Tăng lương trợ cấp từ 01/10". Bài báo phản ánh: Lương trợ cấp cho cán bộ, công nhân viên chức, người làm công tác cơ yếu hưởng lương hưu hàng tháng... sẽ được tăng thêm 15% bắt đầu từ ngày 1/10 tới.
Nghị định số 101 do Chính phủ ban hành hôm 12/9 quy định, những nằm trong diện được tăng lương trợ cấp từ gồm cán bộ, công nhân viên chức, người lao động, quân nhân, công an nhân dân và người làm công tác cơ yếu, cán bộ xã, phường thị trấn và trợ cấp hàng tháng; người hưởng trợ cấp mất sức lao động, công nhân cao su được hưởng lương hưu.
Mức tăng 15% tiền trợ cấp, lương hưu, bảo hiểm xã hội... với các đối tượng trên được áp dụng bắt đầu từ ngày 1/10/2008. Đợt điều chỉnh này nằm trong lộ trình cải cách tiền lương nhằm góp phần đảm bảo an sinh xã hội, giảm bớt khó khăn do trượt giá gây ra.
Thủ tướng yêu cầu Bộ Tài chính bảo đảm kinh phí điều chỉnh lương hưu, trợ cấp bảo hiểm xã hội, trợ cấp hàng tháng đối với các trường hợp nêu trên.
2. Báo Người lao động phản ánh: Sáng 14-9, tại hiện trường vụ sập 2 nhịp dẫn cầu Cần Thơ thuộc xã Mỹ Hòa, huyện Bình Minh - Vĩnh Long, lễ tưởng niệm một năm các công nhân, kỹ sư tử nạn trong sự cố này đã được tổ chức trang trọng.
Lãnh đạo TP Cần Thơ, tỉnh Vĩnh Long, Ban Quản lý dự án Mỹ Thuận và liên danh nhà thầu TKN Nhật Bản cùng hàng trăm chư tăng, phật tử, thân nhân người bị nạn và người dân địa phương đến dự, tưởng niệm những nạn nhân trong vụ tai nạn này. Dịp này, lễ cầu siêu cho các nạn nhân cũng được tổ chức.
Vụ sập nhịp dẫn cầu Cần Thơ xảy ra sáng 26-9-2007, làm 54 người chết, 80 người bị thương.
3. Báo Dân trí phản ánh: UBND tỉnh Thừa Thiên - Huế vừa phê duyệt đề cương Đề án “Bổ sung dân tộc Pa Kô vào danh mục các dân tộc Việt Nam”, theo đó vào năm 2009 dân tộc này sẽ trở thành thành viên thứ 55 trong đại gia đình các dân tộc Việt Nam.
Pa Kô là dân tộc thiểu số, định cư chủ yếu ở huyện A Lưới (Thừa Thiên - Huế) và một số ở miền rừng núi huyện Hướng Hóa (Quảng Trị).
4. Báo Tiền phong phản ánh: Theo nguồn tin riêng của Tiền phong, tại Sở Văn hóa-Thể thao & Du lịch Quảng Trị lại có thêm một trường hợp không có bằng cấp song vẫn được bổ nhiệm chức vụ. Đó là ông Hoàng Tiện, được bổ nhiệm giữ chức Kế toán trưởng Sở VH-TT&DL từ tháng 6/2008 theo Quyết định 1010 ngày 3/6/2008 của UBND tỉnh Quảng Trị.
Theo Thông tư liên tịch số 50 ngày 15/6/2005 của liên Bộ Tài chính-Nội vụ, tiêu chuẩn về trình độ chuyên môn để được bổ nhiệm chức Kế toán trưởng của Sở này (tức VH-TT&DL) phải có trình độ về kế toán từ đại học trở lên. Thế nhưng cho đến nay ông Tiện vẫn chưa có bằng đại học.
Trước đây, cũng tại Sở VH-TT&DL Quảng Trị, UBND tỉnh đã bổ nhiệm chức quyền Giám đốc Trung tâm Văn hoá-Thông tin tỉnh cho ông Đặng Hùng là người chưa có bằng tốt nghiệp cấp 3 (năm 2006, Tiền phong đã nhiều lần phản ánh). Vụ việc đến nay vẫn không được xử lý, ông Hùng vẫn an tọa ở ghế Phó Giám đốc Trung tâm này.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Lao động có bài "Bổ nhiệm hai Thứ trưởng Bộ Tư pháp". Bài báo phản ánh: Thủ tướng Chính phủ vừa ký quyết định bổ nhiệm hai Thứ trưởng Bộ Tư pháp và Trưởng ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Ngày 12.9.2008, tại Quyết định số 1254/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm bà Nguyễn Thúy Hiền, Cục trưởng Cục Đăng ký quốc gia bảo đảm thuộc Bộ Tư pháp, giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
Ngày 12.9.2008, tại Quyết định số:1256/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm ông Nguyễn Đức Chính, Giám đốc Sở Tư pháp thành phố Hồ Chí Minh, giữ chức Thứ trưởng Bộ Tư pháp.
Cùng ngày, tại Quyết định số 1257/QĐ-TTg, Thủ tướng Chính phủ bổ nhiệm Đại tá Nguyễn Văn Cương, Tư lệnh Bộ Tư lệnh Bảo vệ Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh giữ chức Trưởng ban, Ban Quản lý Lăng Chủ tịch Hồ Chí Minh.
Báo cũng có bài "Quản lý phân bón, cần cuộc đại phẫu: Trục lợi trên lưng nông dân vì... lỗ hổng pháp lý". Bài báo phản ánh: Ranh giới giữa phân bón kém chất lượng với phân bón giả không rõ ràng dẫn tới việc đa phần cơ quan chức năng chỉ xử lý hành chính mà không truy cứu trách nhiệm hình sự những trường hợp vi phạm.
Vậy nên các Cty, cơ sở bị phát hiện sẵn sàng đóng phạt, sẵn sàng xóa sổ DN để lập Cty mới tiếp tục làm phân...rởm. Đó là chưa nói đến tình trạng hệ thống đại lý cấp 2, 3, 4...vì buông lỏng kiểm soát nên thoải mái làm giá, trục lợi trên mồ hôi nước mắt nông dân...
Trao đổi với PV Lao Động, ông Phạm Quang Viễn (Phó Cục trưởng Cục QLTT - Bộ Thương mại) khẳng định, đa phần QLTT khi phát hiện chỉ biết xử phạt hành chính với cơ sở làm phân rởm. Mức phạt tối đa theo 2 Nghị định 126/2005/NĐ-CP và 95/2008/NĐ-CP chỉ 20 triệu đồng, không có bổ sung là thu hồi giấy phép kinh doanh.
"Cơ sở, Cty đó sẵn sàng đóng phạt rồi tiếp tục vi phạm. Vì 20 triệu đồng so với lợi nhuận họ thu về nhờ làm phân bón kém chất lượng chả thấm vào đâu!" - ông Viễn bức xúc. Cục Quản lý thị trường (QLTT) cho hay, sẽ đề nghị nâng mức phạt có thể lên đến cả trăm triệu đồng. Tuy nhiên với cơn sốt phân bón như hiện nay, mức phạt vậy không làm chùn tay người vi phạm.
Muốn đủ răn đe, chỉ có cách truy cứu hình sự hành vi làm hàng gian, hàng giả. Tuy nhiên theo ông Viễn, mặc dù pháp luật có những tiêu chuẩn về phân bón nhưng lại "hổng" ở chỗ, phân bón kém chất lượng đến mức độ nào thì là phân bón giả so với đăng ký để có hình thức xử lý phù hợp thì không cụ thể.
Chính ranh giới giữa 2 vấn đề đó không có nên người làm phân bón rởm đã "lờn thuốc" với việc xử phạt hành chính. Vấn nạn phân bón rởm trở thành "dịch" lan khắp 30 tỉnh thành hiện nay cũng chính bởi chế tài không có sức răn đe đó.
Theo Nghị định 113/2003/NĐ-CP, 191/2007/NĐ-CP và 59/2006/NĐ-CP thì phân bón thuộc danh mục mặt hàng sản xuất có điều kiện. Tuy nhiên theo Cục QLTT, lại chưa có quy định cơ quan nào thẩm định đủ điều kiện và kiểm tra điều kiện đó suốt thời gian sản xuất. Giấy phép cứ vô tư cấp còn việc chấp hành và duy trì điều kiện sản xuất kinh doanh đã "vẽ" ra trong dự án xin cấp phép thì... tuỳ vào sự tự giác của DN.
Thế nên đã xảy thực tế, DN sẵn sàng làm ăn chụp giật, bị phát hiện, dù cho tên tuổi có bị "bêu" trên báo thì họ cũng chả sợ mất thương hiệu vì... có thương hiệu đâu mà mất. Ngược lại, họ sẵn sàng giải thể, xóa dấu vết rồi lập DN khác tiếp tục chiêu bài cũ.
2. Báo Vietnamnet có bài "Hậu vụ Minh Phụng - Epco: Quan làm sai dân gánh hậu quả". Bài báo phản ánh: Bản án cảnh cáo dành cho nguyên Trưởng phòng Thi hành án (THA) dân sự TP.HCM, ông Lương Vĩnh Phúc và Chấp hành viên Bùi Liên Hiệp lãnh 1 năm 8 tháng và… 3 ngày tù (bằng thời gian tạm giam), đã khép lại phiên toà sơ thẩm vụ hậu Minh Phụng – Epco vào ngày 9/9, nhưng để lại những dấu hỏi lớn.
VKSND TP.HCM buộc tội, TAND cùng cấp kết tội cả hai vị cán bộ trên đều có tội, với tính chất nghiêm trọng. Thế nhưng, bản án đã nêu khiến cho báo giới và những người quan tâm đến sai phạm tại Phòng THA TP.HCM trong vịêc giải quyết hậu vụ án Minh Phụng – Epco không khỏi ngạc nhiên, khó hiểu.
Điều khó hiểu được nhìn thấy rõ nhất phía sau bản án là, mặc dù 2 bị cáo trên bị tuyên có tội, gây thiệt hại cho Công ty TNHH Epco, thế nhưng, những người dân vô tội, bị ảnh hưởng bởi hậu quả của việc sai phạm do 2 vị cán bộ trên, lại phải gánh phần thiệt hại tài chính do chính 2 vị này gây ra, với số tiền 850 triệu đồng. Đó là chưa bàn đến bản án của 2 bị cáo này, dù toà nhận định hành vi của 2 ông Hiệp và Phúc, 2 bị cáo từng là cán bộ, lãnh đạo của Phòng THA TP.HCM, đã gây ra hậu quả nghiêm trọng.
5 người dân, đại diện cho 5 hộ dân có liên quan đến các lô đất mà Bùi Liên Hiệp đã thu tiền, có mặt tại toà từ rất sớm. 5 người, thì có 4 là phụ nữ và 3 trong số họ đã lớn tuổi. Trong suốt phiên xét xử, họ ngồi hàng ghế trên, nơi các nhân chứng, người có quyền và nghĩa vụ liên quan thường ngồi, họ chẳng nói lời nào, trừ khi vị chủ toạ, hay đại dịên VKS mời lên, nhưng họ cũng ấp úng.
Như để xác nhận họ có nghe và hiểu những gì luật sư, VKS, rồi vị thẩm phán Vương Văn Nghĩa đang nói, tôi lân la đến chỗ bà Nguyễn Thị Cúc (người có 3.653m2 đất “dính” đến vụ Epco – Minh Phụng), phá sự yên lặng của bà, tôi hỏi nhỏ: “Bà có hiểu mấy người trên kia nói gì không?”, sau cái lắc đầu, bà thật thà: “Không biết, nghe thì nghe vậy thôi, chứ hổng hiểu gì!”. Chẳng bao lâu sau, bà được mời lên để trả lời câu hỏi, nhưng khi đứng lên, bà lại ngơ ngác, không hiểu toà đã hỏi gì, và xin hỏi lại, nhưng cũng chẳng thể cung cấp thông tin gì hơn.
Về chỗ được một lúc, bà ngoái đầu về phía sau, nói nhỏ với tôi: “Xử sao tui hổng biết, đất của người ta, họ trả tiền đền bù lại rồi, thì phải trả lại cho người ta, ai sai người nấy chịu, sao mà cứ kêu lên kêu xuống hoài vậy?”, rồi bà ngồi lặng thinh.
Không khác bà Cúc, những người còn lại đều ngơ ngác, họ chẳng biết chuyện gì đang diễn ra trước mắt, họ chẳng hiểu các tội danh mà VKS buộc 2 bị cáo kia là cái gì. Cả đời họ, chưa bao giờ nhìn thấy cuốn Luật Hình sự hình dáng thế nào, thậm chí chữ nghĩa còn chưa rành, thì làm sao họ hiểu những điều luật sư, và đại diện VKS tranh luận với nhau!?
Và nhiều lô đất của họ đã được chuyển nhượng cho bên thứ 3, sau khi ông Bùi Liên Hiệp thu hồi tiền đền bù, nên họ chưa hiểu, vai trò họ có mặt tại toà để làm cái gì? Cho đến khi toà tuyên án, họ giật mình.
Toà tuyên, các hộ dân phải nộp lại 850 triệu đồng, được cho là tiền mà Công ty TNHH Epco đã thiệt hại do việc làm của ông Phúc và Hiệp gây ra, để công ty này trả cho Ngân hàng Công thương Việt Nam chi nhánh TP.HCM, đồng thời phải nộp thêm tiền án phí.
Trong khi toà kết án 2 bị cáo Phúc, Hiệp có tội, và thừa nhận hậu quả do sai phạm là nghiêm trọng và gây thiệt hại cho Công ty TNHH Epco. Thế nhưng, ngoài việc ông Phúc bị cảnh cáo, ông Hiệp lãnh án bằng thời gian đã “tạm ứng” trong thời gian tạm giam để điều tra, các trách nhiệm khác bị “bỏ qua”, mà thay vào đó là các hộ dân phải gánh.
3. Báo Tiền phong có bài "Vợ cán bộ Sở tư pháp bị tố cáo “ôm” hơn chục tỷ đồng bỏ trốn". Bài báo phản ánh: Trong hai ngày 12 và 13/9 nhiều người dân đã đến cơ quan điều tra công an tỉnh Lạng Sơn gửi đơn tố cáo bà Bùi Thị Thủy (44 tuổi) trú tại tầng 5 khu D, khu chung cư Khòn Lải (phường Đông Kinh, thành phố Lạng Sơn) về tội lừa đảo chiếm đoạt tài sản công dân.
Là vợ của một cán bộ phòng Thi hành án (Sở Tư pháp Lạng Sơn), bà Thủy đã huy động vốn của nhóm “chị em kết nghĩa” ở phường Chi Lăng, Vĩnh Trại, Đông Kinh (thành phố Lạng Sơn) với số tiền lên tới hơn chục tỷ đồng để buôn bán.
Sau khi gom được số tiền lớn, chiều 11/9 vợ chồng bà Thủy cùng con gái đang học đại học tại Hà Nội đã “biến mất”. Vụ vỡ nợ đang gây xôn xao dư luận. Công an tỉnh Lạng Sơn đang điều tra, xử lý vụ việc.
Trên đây là điểm báo sáng ngày 15/9/2008, Văn phòng xin báo cáo Lãnh đạo Bộ.
Phòng Tổng hợp - Văn phòng Bộ.