I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật Việt Nam điện tử có bài: Hướng đến chia sẻ, hợp tác và hỗ trợ toàn diện. Bài báo đưa tin: Chiều 6/3, Bộ Tư pháp đã tổ chức buổi gặp mặt các Đại sứ và đại diện các cơ quan ngoại giao nước ngoài tại Việt Nam.
Phát biểu tại buổi gặp mặt, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường nhấn mạnh: “Năm 2015 là năm có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với Việt Nam trong việc hoàn thành các chỉ tiêu, nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội của giai đoạn 2011 – 2016, tạo đà vững chắc cho việc thực hiện thắng lợi Chiến lược cải cách tư pháp. Đây cũng là năm thứ 2 thực hiện Hiến pháp mới. Các nghị quyết của Quốc hội và của Chính phủ đã được xác định rõ là phải tiếp tục thực hiện quyết liệt, hiệu quả đột phá chiến lược về cải cách thể chế, cải cách hành chính và cải cách tư pháp…
Điều này đặt ra cho công tác pháp luật và tư pháp một khối lượng công việc lớn, đầy thách thức. Chính vì vậy, bên cạnh việc phát huy nội lực, Bộ Tư pháp, các Bộ, cơ quan pháp luật và tư pháp mong muốn sẽ tiếp tục nhận được nhiều hơn nữa sự chia sẻ kinh nghiệm và sự hợp tác, hỗ trợ của các bạn”.
Theo đó, năm 2015, Bộ Tư pháp sẽ ưu tiên nâng cao chất lượng hoàn thiện thể chế, tham gia sâu, hiệu quả vào việc hoàn thiện các dự án luật trong Chương trình xây dựng luật, pháp lệnh của Quốc hội, nhất là Bộ luật Dân sự (sửa đổi), Bộ luật Hình sự (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng Hình sự (sửa đổi), Bộ luật Tố tụng Dân sự (sửa đổi). Đồng thời, thực hiện hiệu quả các Nghị quyết của Chính phủ về đơn giải hóa thủ tục hành chính trong các lĩnh vực liên quan đến hoạt động của doanh nghiệp như thuế, hải quan, bảo hiểm xã hội, đất đai, xây dựng, thành lập doanh nghiệp, phá sản doanh nghiệp; đẩy mạnh xã hội hóa các lĩnh vực tư pháp như công chứng, giám định, đấu giá tài sản và trợ giúp pháp lý, thực hiện thành công chế định Thừa phát lại; tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động của các cơ quan pháp luật, tư pháp.
Qua đây, Bộ trưởng Hà Hùng Cường bày tỏ sự ghi nhận, đánh giá cao những tình cảm tốt đẹp, sự hỗ trợ sự chân thành của bạn bè quốc tế đã và đang dành cho lĩnh vực pháp luật và tư pháp Việt Nam nói chung và Bộ Tư pháp Việt Nam nói riêng.
2. Báo Đất Việt có bài: "Quan" phải đích thân hầu tòa nếu dân thưa kiện. Bài báo phản ánh: Nhiều ý kiến trong Ủy ban Tư pháp đề nghị không để tình trạng lãnh đạo sai quân đi 'hầu tòa' thay thế rồi về 'báo cáo lại'.
Các ý kiến này được đưa ra khi Ủy ban Tư pháp Quốc hội tiếp tục cho ý kiến thẩm tra về dự thảo Bộ Luật Tố tụng hành chính (sửa đổi). Tại đây nhiều đại biểu bày tỏ quan ngại về đề xuất tại Khoản 3 Điều 60 cho phép bị đơn có thể ủy quyền cho người khác ra tòa thay mình.
Một số đại biểu cho rằng người ra quyết định hành chính, có hành vi hành chính sai hoặc lãnh đạo cơ quan ra quyết định hành chính, có hành vi hành chính sai phải trực tiếp có mặt tại phiên xét xử.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Vụ Pháp luật hình sự - hành chính theo dõi.
3. Báo Công an thành phố Hồ Chí Minh có bài: Án tham nhũng bị vướng giám định. Bài báo phản ánh: Sáng 6-3, Ban chỉ đạo thực hiện đề án “Đổi mới và nâng cao hiệu quả hoạt động giám định tư pháp” họp phiên thứ 4. Tại phiên họp này, ông Phạm Anh Tuấn, Phó Trưởng ban Nội chính Trung ương, cho biết hiện có nhiều cơ quan, tổ chức, cá nhân giám định tư pháp vụ việc còn từ chối, né tránh giám định tư pháp trong những vụ án liên quan đến tội phạm kinh tế, tội phạm có chức vụ, quyền hạn và tội tham nhũng vì ngại đụng chạm.
Phát biểu kết luận tại phiên họp, Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc yêu cầu trong năm 2015, các bộ, ngành cần thực hiện nghiêm túc việc soạn thảo, ban hành hoặc trình cơ quan có thẩm quyền ban hành các văn bản để triển khai thực hiện đề án, Luật Giám định tư pháp, hoàn thành trong quý II-2015. Phó Thủ tướng yêu cầu Bộ Công an chủ trì, phối hợp với Bộ Tài chính, Bộ Y tế phối hợp giải quyết kịp thời tiền bồi dưỡng giám định, chi phí giám định của các cơ quan điều tra đối với các tổ chức, cá nhân thực hiện giám định hoặc tham gia vào hoạt động giám định tư pháp. Các bộ, cơ quan ngang bộ tập trung thực hiện việc giám định phục vụ công tác phòng, chống tham nhũng, không để tồn đọng ảnh hưởng đến hoạt động tố tụng.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Bổ trợ tư pháp theo dõi
4. Trang BizLive có bài: Tịch thu phương tiện của lái xe “say xỉn”: Sẽ quyết trước 31/3. Bài báo phản ánh: Phó Thủ tướng Nguyễn Xuân Phúc vừa có ý kiến về kiến nghị của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia nâng mức xử phạt đối với xe quá tải, lái xe say rượu với mức phạt cao nhất là tịch thu phương tiện.
Theo đó, trong công văn số 1585/VPCP-KTN gửi các Bộ: Giao thông vận tải, Công an, Tư pháp và Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia về việc xem xét kiến nghị của Ủy ban An toàn giao thông Quốc gia, Phó Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc đã giao Bộ Giao thông vận tải khẩn trương chủ trì, phối hợp với các Bộ: Công an, Tư pháp và các cơ quan liên quan nghiên cứu, đề xuất, báo cáo Thủ tướng Chính phủ xem xét, quyết định trước ngày 31/3/2015.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật theo dõi.
5. Báo Kinh tế và Đô thị online có bài: Chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực. Bài báo đưa tin: Phó Chủ tịch UBND TP Hà Nội Lê Hồng Sơn vừa có văn bản yêu cầu các sở, ban, ngành, chính quyền các địa phương tăng cường một số biện pháp chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực đối với giấy tờ, văn bản khi thực hiện thủ tục hành chính.
Phó Chủ tich yêu cầu thủ trưởng các sở, ban, ngành thành phố, Chủ tịch UBND quận, huyện, thị xã, xã, phường thị trấn tiếp tục triển khai chỉ đạo của UBND thành phố về việc chủ động rà soát các thủ tục hành chính đang thực hiện tại địa phương, tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực hiện các thủ tục hành chính tại cơ quan, đơn vị mình, kịp thời phát hiện và khắc phục ngay tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực đối với giấy tờ, văn bản khi thực hiện thủ tục hành chính.
Sở Tư pháp chịu trách nhiệm đôn đốc các cấp, các ngành và tổng kết, đánh giá chung tình hình triển khai trên địa bàn TP; tổng hợp Báo cáo gửi Bộ Tư pháp và báo cáo UBND TP trước 30/4/2015. Tăng cường kiểm tra, giám sát, kịp thời chấn chỉnh tình trạng lạm dụng yêu cầu nộp bản sao có chứng thực đối với giấy tờ, văn bản khi thực hiện thủ tục hành chính trái với quy định.
Về vấn đề này, Văn phòng đề xuất Cục Hộ tịch, quốc tịch, chứng thực và Kiểm soát thủ tục hành chính theo dõi.
II. MỤC THÔNG TIN VỀ PHẢN HỒI CHÍNH SÁCH
1. Báo Lao động phản ánh ý kiến của luật sư Nguyễn Văn Hậu - Phó Chủ tịch Hội Luật gia TPHCM - trước đề xuất của Ủy ban An toàn giao thông quốc gia (UBATGTQG). Theo luật sư Hậu, không thể tùy tiện tịch thu xe; tịch thu phương tiện đối với người điều khiển xe máy có nồng độ cồn trên 80mg/100ml máu hoặc quá 0,4mg/lít khí thở, kèm theo hình thức phạt tiền. Theo luật sư Hậu, mức phạt trên là quá nặng so với tính chất, mức độ của hành vi vi phạm.
Cùng với đó, việc quy định tịch thu xe khi vi phạm về nồng độ cồn còn làm phát sinh nhiều hệ luỵ xã hội như hối lộ số tiền lớn hơn để được “bỏ qua” vi phạm, khiếu nại, khởi kiện liên quan đến việc tịch thu xe. Từ đó, luật sư đề nghị dự thảo quy định về xử phạt vi phạm giao thông như đề xuất trên (nếu có) cần được đưa ra lấy ý kiến nhân dân để đảm bảo tính khách quan, phù hợp với ý chí của nhân dân.
Về vấn đề này, Văn phòng Bộ đề xuất Cục Quản lý xử lý vi phạm hành chính và theo dõi thi hành pháp luật và Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật và theo dõi.
2. Báo An ninh thủ đô có bài: Dự thảo Nghị định phát triển, quản lý nhà ở xã hội: “Đẹp” nhưng vẫn vướng. Bài báo phản ánh: Đầu tháng 3-2015, Bộ Xây dựng đã đưa Dự thảo Nghị định phát triển quản lý nhà ở xã hội lấy ý kiến nhân dân trước khi trình Chính phủ ban hành. Tuy nhiên, nghiên cứu kỹ, có thể dễ dàng nhận thấy đây là một dự thảo nghị định “đẹp” nhưng chưa giải quyết được những vướng mắc cho cả hai phía, xây dựng và mua, thuê nhà ở xã hội, mặc dù nhu cầu nhà ở xã hội quá lớn, nhưng nguồn cung vẫn rất hạn chế, và người nghèo, người có khó khăn về nhà ở vẫn nhìn thấy nhà ở xã hội trong giấc mơ mà thôi. Có thể nhìn thấy một số vướng mắc trong phát triển xây dựng nhà ở xã hội đã phát sinh trong thời gian qua. Vướng mắc đầu tiên là còn thiếu quỹ đất tại các vị trí thuận lợi để xây dựng nhà ở xã hội. Vướng mắc tiếp theo là lợi nhuận khi xây dựng kinh doanh nhà ở xã hội quá thấp, không khuyến khích doanh nghiệp đầu tư; chưa có những đột phá để giải quyết những vướng mắc đã nhìn thấy; về thủ tục dự án nhà ở xã hội không đơn giản hơn trước, thậm chí ở một số dự án ngoài chính quyền địa phương còn thấy thêm các thủ tục ở cấp Bộ Xây dựng…
3. Báo Vietstock có bài: Trợ lực cho DN vừa và nhỏ: Cần lắm những biện pháp cụ thể và khả thi. Bài báo phản ánh: Dường như, vẫn còn nhiều vướng mắc giữa chính sách và khâu thực thi, nên doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) vẫn kêu khó, trong khi năm 2015 được đánh giá là thời điểm Việt Nam hội nhập sâu hơn với thế giới và khu vực. Nguyên nhân chủ yếu được lý giải là do các DNNVV gặp nhiều khó khăn trong sản xuất, kinh doanh. DNNVV đang thiếu vốn, việc triển khai quỹ bảo lãnh tín dụng cho DN còn chậm và chưa đều khắp. DNNVV chiếm tới hơn 80% số lượng DN và là lực lượng quan trọng của nền kinh tế.
Vấn đề đặt ra là Nhà nước mặc dù không thiếu những chính sách hỗ trợ, và các chính sách này nhìn chung đã bao quát mọi mặt của doanh nghiệp, song, khi đưa vào thực tế thì còn bất cập, do đó, cần có những biện pháp cụ thể và khả thi.
III- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Petrotimes có bài: Nguy cơ trước việc cải tạo, xây dựng những cấu trúc địa chất của Trung Quốc ở Trường Sa. Bài báo đưa tin: Sau sự kiện giàn khoan Hải Dương 981, thì hiện nay Trung Quốc lại tiếp tục đẩy tình hình an ninh trên Biển Đông vào trạng thái nguy hiểm hơn khi cho cải tạo và xây dựng những cấu trúc địa chất thuộc quần đảo Trường Sa.
Báo chí trong nước và nước ngoài tập trung vào các hình ảnh vệ tinh của tạp chí tình báo quốc phòng IHS Janes và lo ngại trước tình trạng Trung Quốc gia tăng các hoạt động xây dựng tại các cấu trúc địa lý này. Trang web của Trung tâm Nghiên cứu chiến lược và quốc tế (CSIS - Mỹ) đã liệt kê và cung cấp hình ảnh vệ tinh về việc Trung Quốc cải tạo và xây dựng 7 cấu trúc địa lý tại Trường Sa, bao gồm: đá Gạc Ma, đá Gaven, đá Huy gơ, đá Châu Viên, đá Chữ Thập, đá Subi, và đá Vành Khăn. Một số báo chí nước ngoài còn đề cập đến bãi Én Đất, nhưng còn có những tranh luận khác nhau về bên đang kiểm soát bãi này. Rất có khả năng sau khi Trung Quốc hoàn tất việc xây dựng các cấu trúc này, Trung Quốc sẽ chính thức tuyên bố một vùng nhận diện phòng không (ADIZ) như Trung Quốc đã làm với biển Hoa Đông hơn một năm trước. Và nếu Trung Quốc làm như vậy, thì hoà bình ổn định, tự do và an ninh, an toàn hàng hải ở Biển Đông sẽ bị đe dọa nghiêm trọng
2. Báo điện tử VOV có bài: Sẽ chất vấn Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình về tình hình oan sai. Bài báo phản ánh: Sáng nay (9/3), tại Hà Nội, Ủy ban Thường vụ Quốc hội khai mạc phiên họp thứ 36. Diễn ra từ hôm nay đến ngày 17/3, phiên họp có nhiều nội dung quan trọng.
Về công tác xây dựng pháp luật, tại phiên họp này, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo báo cáo giải trình tiếp thu, chỉnh lý dự án Luật Mặt trận Tổ quốc Việt Nam (sửa đổi); Luật ban hành văn bản pháp luật; dự án Luật tố tụng hành chính (sửa đổi), Luật tố tụng dân sự (sửa đổi); Luật hoạt động giám sát của Quốc hội và Hội đồng nhân dân…
Ủy ban Thường vụ Quốc hội cũng sẽ dành thời gian để tiến hành chất vấn Chánh án Tòa án nhân dân tối cao Trương Hòa Hình về tình hình oan sai trong hoạt động tố tụng hình sự và bồi thường oan sai theo quy định của Luật trách nhiệm bồi thường của nhà nước; chất vấn Bộ trưởng, Chủ nhiệm Ủy ban dân tộc Giàng Seo Phử về việc thực hiện Chương trình 135, thực trạng và giải pháp sắp xếp bố trí dân cư vùng thường hay xảy ra thiên tai; giải pháp giải quyết vấn đề ma túy và một số hủ tục, mê tín dị đoan trong vùng dân tộc thiểu số.
Phiên chất vấn diễn ra trong 1 ngày và được phát thanh, truyền hình trực tiếp; đồng thời, kết nối truyền hình trực tuyến với 63 Đoàn đại biểu Quốc hội tại các tỉnh, thành phố trong cả nước.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài: Luật Trưng cầu ý dân: Đừng ‘nợ’ thêm nữa. Bài báo phản ánh: “Muốn dân tin thì dân chủ phải mở rộng để người dân cảm thấy mình được tôn trọng, được Đảng và Nhà nước đặt niềm tin vào mình”. PGS-TS Nguyễn Cửu Việt (Trường ĐH Luật TP.HCM) đã nhấn mạnh như thế khi trao đổi với Pháp Luật TP.HCM xoay quanh dự án Luật Trưng cầu ý dân mà Ủy ban Thường vụ Quốc hội lần đầu tiên cho ý kiến tại phiên họp thứ 35 mới đây.
Bây giờ là thời điểm tuy rằng ban hành không sớm nhưng rất cần thiết phải có Luật Trưng cầu ý dân. Rõ ràng từ Hiến pháp năm 1946 đã ghi nhận nội dung này nhưng vì điều kiện chiến tranh chúng ta không làm được. Đến bây giờ theo tôi là rất cần rồi, nếu để lại nữa thì quá muộn, thêm món nợ với dân. Cũng có quan điểm nói rằng bây giờ mà ban hành Luật Trưng cầu ý dân chắc cũng không thực hiện được đâu, ý nói là QH quyết định hết rồi. Tôi cho rằng Hiến pháp đã ghi QH quyết định trưng cầu ý dân thì chúng ta phải hiện thực hóa đã rồi mới triển khai được trong thực tế. Còn nếu không ban hành luật thì cũng chỉ là cái quyền chung chung ghi trong Hiến pháp, giống như các Hiến pháp trước chẳng bao giờ làm được.