Trong buổi sáng ngày 27/5/2010, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Ngày 26-5, tại hội nghị tổng kết 5 năm thực hiện đề án tiếp nhận, hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng cho nạn nhân là phụ nữ và trẻ em bị buôn bán từ nước ngoài trở về giai đoạn 2005-2010 tổ chức ở Đà Nẵng. Nhiều đại biểu của các tỉnh, thành kiến nghị chương trình phòng chống nạn buôn người cần trở thành chương trình của quốc gia.
Bà Lê Hồng Loan, đại diện UNICEF Việt Nam, cho rằng việc tái hòa nhập cho các nạn nhân của nạn buôn người rất cần được xã hội quan tâm đúng mức. Ngoài ra, Việt Nam cũng cần đào tạo đội ngũ cán bộ có chuyên môn để giúp đỡ các nạn nhân có thể tái hòa nhập với cộng đồng. Vì vậy, chương trình phòng chống nạn buôn người cần được luật hóa.
Theo báo cáo của Sở LĐ-TB&XH các tỉnh, TP tính đến tháng 5-2010, số nạn nhân là phụ nữ, trẻ em bị buôn bán từ nước ngoài trở về là gần 3.200 trường hợp. Trong số này có hơn 1.000 nạn nhân được cấp kinh phí hỗ trợ tái hòa nhập cộng đồng và hỗ trợ học nghề.
Báo cũng phản ánh: Sáng 26-5, Phòng Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (PC36) Công an tỉnh Bình Dương kiểm tra hệ thống nước thải Công ty TNHH Taung Liang (Khu công nghiệp Việt Hương, huyện Thuận An). PC36 đã lập biên bản vi phạm đối với Công ty TNHH Taung Liang về các lỗi xả các chất thải độc hại không qua xử lý (cặn sơn, nước sinh hoạt ô nhiễm, chất thải rắn…), để các nguyên liệu rắn độc hại ảnh hưởng trực tiếp ra môi trường.
Ông Lê Văn Hiếu, phụ trách nhà máy xử lý nước thải Khu công nghiệp Việt Hương, cho biết hệ thống xử lý nước thải Khu công nghiệp Việt Hương có đấu nối tới tận Công ty TNHH Taung Liang nhưng công ty này không sử dụng mà xả thẳng xuống cống ngầm.
Báo cũng phản ánh: Ngày 25-5, Tổng Thanh tra Chính phủ có chỉ thị yêu cầu chánh thanh tra các cấp, ngành tăng cường tổ chức tiếp dân, xử lý đơn thư khiếu nại tố cáo kịp thời, hạn chế đến mức tối đa tình trạng công dân bức xúc dẫn đến khiếu kiện đông người. Với các vụ việc phức tạp, kéo dài thì chánh thanh tra ở địa phương phải tham mưu thành lập đoàn thanh tra, tổ công tác để xem xét, giải quyết dứt điểm. Khi giải quyết cần đảm bảo có lý, có tình, có tính khả thi để chấm dứt vụ việc.
Chỉ thị này cũng chỉ ra trong những năm qua, công tác tiếp dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo đã đạt nhiều kết quả. Tuy nhiên, ở một số bộ, ngành, địa phương vẫn chưa thực hiện tốt chế độ tiếp dân, xử lý đơn thư còn lòng vòng, giải quyết khiếu nại còn chậm, thiếu dứt điểm.
2. Báo Lao động phản ánh: Dường như sự đồng thuận giữa các NHTM trong việc hạ nhiệt mặt bằng LS huy động cũng như lãi suất (LS) cho vay tiền đồng không còn hiệu lực, khi mà một loạt các NHTM âm thầm đẩy LS huy động VND chạm ngưỡng 12%/năm. Với những diễn biến này, đồng thuận giảm mặt bằng LS huy động VND xuống ngưỡng 11,5%/năm như kêu gọi của Hiệp hội Ngân hàng VN cách đây ít lâu có nhiều nguy cơ phá bỏ. Động thái điều chỉnh mới này cũng cho thấy, cung-cầu vốn của một vài NHTM đang lặp lại chu trình đói vốn. Đặc biệt khi các NHTM chỉ được phép sử dụng vốn vay liên ngân hàng giải quyết khó khăn trong thanh khoản và không được cho vay ra ngoài thị trường.
Cơ sở quan trọng nhất để các NHTM có thể hạ được LS là tiếp cận được vốn đầu vào giá rẻ, đặc biệt sau chỉ đạo của Chính phủ về việc giảm LS huy động xuống khoảng 10%/năm và lãi vay còn khoảng 12%/năm. Không phản ánh toàn bộ tình trạng của hệ thống các NHTM, song việc một vài NHTM điều chỉnh tăng mạnh LS huy động đồng nghĩa với việc LS cho vay tại các NH này khó có khả năng được điều chỉnh giảm. Dù rằng trên thực tế, mặt bằng LS cho vay VND tại các NHTM hiện nay cũng chưa có được những điều chỉnh đáng kể sau chỉ đạo mới đây của Chính phủ.
Các điều chỉnh lớn nhất về mặt bằng LS cho vay VND hiện mới bắt gặp tại nhóm các NHTM nhà nước. Cho vay thu mua chế biến nông - lâm sản và cho vay phục vụ phát triển nông nghiệp – nông thôn với thời hạn 6 tháng, BIDV đang chào LS 12,5% và chỉ cao hơn LS chỉ đạo của Chính phủ đúng 0,5%/năm. Sẽ cần thời gian và một loạt các biện pháp can thiệp mạnh tay của NHNN để có thể đưa được LS huy động xuống còn 10%/năm và lãi vay xuống còn 12% như yêu cầu mới đây của Chính phủ.
Báo cũng phản ánh: Cục Thuế TPHCM làm một việc xưa nay hiếm, đó là tổ chức tuần lễ “lắng nghe ý kiến người nộp thuế”. Cán bộ ngành thuế sẽ nghe tiếng nói thật thà của dân về những việc làm chưa được của ngành thuế, ngõ hầu sửa chữa cho dân được nhờ. Cục Thuế còn tổ chức hai buổi đối thoại với sự tham gia của 600 doanh nghiệp và sẽ khen thưởng những người có ý kiến đóng góp thiết thực giúp giảm gánh nặng thủ tục hành chính thuế. Người dân, doanh nghiệp (DN) nghe thông tin này mà lòng cảm kích. Xưa nay cán bộ ngành thuế uy quyền khiếp lắm. DN sợ hãi, cầu cạnh, o bế các vị để yên thân, thậm chí để luồn lách chuyện nộp thuế. Hai bên móc ngoặc thì cả hai đều có lợi, chỉ Nhà nước là lỗ to.
Cán bộ ngành thuế hách dịch với dân thuộc vào loại ghê gớm. DN nào không “ngoan” thì bị hành cho ra bã, cho nên thấy cán bộ thuế tới DN lo “trà nước” điếu đóm chu đáo, nếu không sẽ phải tốn kém gấp nhiều lần. Người dân và DN ngao ngán các vị đến tận cổ. Nay bỗng dưng Cục Thuế chân tình lắng nghe nỗi thống khổ của cả thiên hạ, nên người dân nửa tin nửa ngờ, mấy ngày qua chưa có nhiều người bước đến cửa quan thuế để xin được nói thật. Có lẽ đây là một sáng kiến trong cải cách hành chính thuế, hy vọng rồi đây xã hội sẽ tốt đẹp hơn bởi sau khi lắng nghe dân, Cục Thuế sẽ có những thay đổi phù hợp. Cục Thuế mời doanh nghiệp đến để lắng nghe ý kiến đề xuất.
Vậy thì xin được nói thật rằng, hầu như tất cả doanh nghiệp chỉ mong cán bộ thuế sạch sẽ, trong sáng, đừng hoành họe doanh nghiệp. Công tác cải cách hành chính thuế sẽ đạt hiệu quả nếu như ngành thuế có được đội ngũ cán bộ trong sạch, tận tụy với công việc. Các vấn đề kỹ thuật khác cho dù xây dựng hoàn chỉnh đến đâu, nhưng con người không minh bạch thì vẫn kém hiệu quả. Các tổ chức quốc tế xếp thứ hạng về thuế của VN ở mức 140/182 nước. Thời gian doanh nghiệp làm các thủ tục về thuế và các nghĩa vụ ngân sách là 1.050 giờ, trong khi Singapore là 84 giờ, Indonesia 266 giờ, Thái Lan 264 giờ và Malaysia 145 giờ.
Để thoát khỏi nhóm các quốc gia đội sổ thứ hạng về thuế, vươn lên bằng một vài nước trong khu vực trong vài năm tới, ngành thuế không chỉ tổ chức một tuần lễ lắng nghe mà phải nghe thường xuyên, không chỉ lắng nghe mà phải hành động thiết thực vì lợi ích của đất nước, vì trách nhiệm phục vụ nhân dân.
3. Báo Tiền phong phản ánh: Theo báo cáo của Thứ trưởng Bộ Công thương, Tổng Thư ký Ủy ban Quốc gia về hợp tác kinh tế quốc tế Nguyễn Cẩm Tú tại phiên họp toàn thể lần thứ 20 Ủy ban Đối ngoại của Quốc hội, ngày 26/5 tại Hà Nội, đến nay đã có 22 nước công nhận nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường. Bên cạnh đó Việt Nam và Nhật Bản cũng đã lập diễn đàn đối thoại về kinh tế thị trường; một số nước khác đang cùng Việt Nam rà soát kỹ thuật giai đoạn cuối để sớm công nhận nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường.
Báo cáo về tình hình ký kết và thực hiện các hiệp định thương mại đã được ký kết giữa Việt Nam và nước ngoài, đại diện Bộ Công thương cho biết: Năm 2009 Việt Nam đã ký kết 5 Hiệp định, Nghị định thư song phương; 15 Hiệp định, Nghị định thư về hợp tác đa phương (trong khuôn khổ WTO, ASEAN, ASEAN+) và 32 thỏa thuận hợp tác.
4. Báo Thanh niên phản ánh: Được sự đồng ý của Chính phủ, Giáo hội Phật giáo VN sẽ đứng ra tổ chức Hội nghị thượng đỉnh Phật giáo thế giới lần thứ VI - 2010. Đây là diễn đàn của các vị lãnh tụ Phật giáo trên thế giới, mục đích thảo luận và đưa ra các giải pháp về những vấn nạn toàn cầu liên quan đến những diễn biến thời sự nóng bỏng trên thế giới hiện nay.
Hòa thượng Thích Thanh Tứ và hòa thượng Thích Trí Quảng được bầu làm đồng chủ tịch của ban tổ chức, đã cùng cho biết thông điệp chính của hội nghị là một lần nữa tuyên ngôn về đạo Phật nhập thế vì sự phồn vinh và hạnh phúc của nhân loại, đồng thời nhấn mạnh tính thống nhất của các giáo phái Phật giáo hiện đại không phân biệt tiểu thừa, đại thừa.
Hội nghị sẽ diễn ra từ 23 - 26.11 tại Trung tâm Hội nghị quốc gia (Hà Nội). Đã có thư mời gửi đến 33 quốc gia sáng lập và các quốc gia thành viên mở rộng. Dịp này các đại biểu sẽ dành thời gian tham dự lễ khánh thành chùa Bái Đính giai đoạn 2 và tham quan non thiêng Yên Tử, vịnh Hạ Long.
Báo cũng phản ánh: Liên tiếp trong những ngày qua giá dầu thế giới giảm mạnh, nhưng giá xăng, dầu trong nước không hề nhúc nhích. Trong khoảng gần 1 tháng qua, giá dầu thế giới đã giảm xuống mức gần 70 USD/thùng, trên thị trường Singapore, xăng A92 thành phẩm chỉ còn trên 76 USD/thùng; dầu dao động quanh ngưỡng 80 - 81 USD/thùng. Chỉ tính trong khoảng 10 ngày trở lại đây, giá xăng, dầu thành phẩm đã giảm tới 9% - 10% mỗi thùng. Với mức giá này, theo Nghị định 84/2009/NĐ-CP, DN bắt buộc phải giảm giá bán. Tuy nhiên, lãnh đạo của Petrolimex lại cho rằng, giá dầu thô giảm nhưng giá xăng, dầu thành phẩm nhập từ Singapore (cơ sở để tính giá bán lẻ) vẫn chưa hạ, DN vẫn bị lỗ nên không thể giảm giá bán lẻ.
Trong khi đó, lãnh đạo cơ quan quản lý giá của Bộ Tài chính cho biết, các DN kinh doanh xăng, dầu có sự mập mờ về cách tính giá. Cụ thể, theo ông Nguyễn Tiến Thỏa, Cục trưởng Cục Quản lý giá, trong quãng thời gian từ tháng 3 đến tháng 4, giá dầu tăng cao, DN có thể điều chỉnh tăng giá nhưng Liên bộ Tài chính - Công thương chưa đồng ý do nhận thấy trong bảng tính giá thành của DN có một số điểm chưa hợp lý. Mặc dù biết rõ có sự mập mờ trong bảng tính giá của Petrolimex, thế nhưng kể từ ngày 1.4.2010, Bộ Tài chính vẫn ra quyết định xả Quỹ bình ổn giá, để bù lỗ giá xăng cho DN. Theo một chuyên gia, DN tính chi phí không hợp lý, nhưng vẫn được bình ổn giá tới 400 - 500 đồng/lít là hết sức vô lý.
Tuy nhiên, ông Vương Thái Dũng, Phó tổng giám đốc Petrolimex phản ứng: “Bộ Tài chính nói như thế nào thì tôi không rõ, nhưng tất cả các phương án giá cơ sở do Nhà nước quy định tại Nghị định 84. Các thông số đầu vào: chi phí định mức, lợi nhuận, thuế, tỷ giá... do Nhà nước quy định, không có cái gì của DN ở đây cả. Không phải số liệu đó tự tay DN đưa vào bao nhiêu nó là bấy nhiêu”. Như vậy, trong khi chờ đợi, Bộ Tài chính soát xét lại giá thành của DN, đối tượng phải gánh chịu hậu quả chính là người dân. Giá xăng dầu không thể theo cơ chế thị trường khi 11 DN kinh doanh đều áp mức giống nhau.
Không chỉ mập mờ về chuyện lỗ lãi, nhiều ý kiến cho rằng người dân vùng sâu, vùng xa (vùng 2) đang phải chịu mức giá xăng đắt hơn với vùng 1. Theo quy định của Petrolimex, vùng 2 (các địa bàn xa cảng đầu nguồn tiếp cận xăng dầu nhập khẩu, chi phí kinh doanh cao) giá bán xăng dầu tăng tối đa thêm 2% so với vùng 1. Theo bảng giá công bố ngày 25.5 thì Ron 95 vùng 2 đắt hơn vùng 1 là 340 đồng/lít, Ron 92 đắt hơn 330 đồng/lít. Tuy nhiên, mức giá này không thuyết phục được người tiêu dùng, bởi họ cho rằng DN đã áp mức vận chuyển cao tới các vùng này, lại áp giá bán chênh lệch từ 300 - 400 đồng/lít là không hợp lý. Thông tư 234/2009/TT - BTC cũng quy định, lợi nhuận định mức trước thuế là lợi nhuận kinh doanh xăng dầu trong nước của các thương nhân đầu mối để tính giá cơ sở theo mức tối đa là: 300 đồng/lít.
Về vấn đề này, ông Thỏa cho biết sau khi dư luận và cơ quản quản lý soát xét phương án đăng ký giá đã phát hiện ra, nhưng chưa thấy DN có báo cáo gì với Bộ Tài chính.
Báo cũng phản ánh: Ngày 26.5, Sở Tài Nguyên Môi trường (TN-MT) TP Đà Nẵng đưa ra kết luận chính nguồn nước thải tại khu công nghiệp (KCN) Liên Chiểu đổ trực tiếp ra sông Kim Liên (P.Hòa Hiệp Bắc, Q.Liên Chiểu, TP Đà Nẵng) là nguyên nhân gây chết cá hàng loạt nhiều ngày qua.
Kết luận của Sở TN-MT cho thấy mỗi ngày, hơn 20 nhà máy đóng tại KCN Liên Chiểu xả từ 600 - 800m3 nước thải trực tiếp ra sông Kim Liên. Ngoài ra, sông Kim Liên còn tiếp nhận nước thải sinh hoạt của các hộ dân dọc theo Quốc lộ 1A và kho xăng dầu PETEC, PV Oil. Qua phân tích, mật độ ô nhiễm nước sông Kim Liên từ phía thượng nguồn về phía hạ nguồn tăng từ 0,83 lần đến 6 lần so với tiêu chuẩn.
Báo cũng phản ánh: Thông tin về Quy hoạch chung Hà Nội mở rộng, trong đó có đề xuất trục Thăng Long và đặt trung tâm hành chính quốc gia tại Ba Vì đã nhanh chóng được giới cò mồi, đầu cơ thổi giá đất tại các huyện Ba Vì và Hoài Đức tăng chóng mặt, có những nơi giá đất trong một thời gian ngắn đã tăng vài ba lần. Bình tĩnh nhìn nhận, nhiều chuyên gia bất động sản (BĐS) cho rằng đó chỉ là cơn “sốt ảo”, không loại trừ yếu tố bị làm giá. Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Trần Nam cảnh báo: người dân nên hết sức thận trọng khi đổ tiền mua đất tại các “điểm nóng” này. Theo ông Nam, cơn “sốt” đất cục bộ tại những khu vực nêu trên bắt nguồn từ cách thức đầu tư theo tin đồn, chạy theo phong trào kiểu “bầy đàn”. Điều này xuất phát từ yếu điểm của thị trường BĐS là chưa có tính minh bạch. Ông Nam nêu thực trạng cả cơ quan quản lý nhà nước, người dân và doanh nghiệp đầu tư BĐS đều đang thiếu thông tin về thị trường, hoặc giả có thông tin thì đó lại là thông tin không đầy đủ và thống nhất. Vì thế, nhiều khi thị trường “nóng” - “lạnh” lại phụ thuộc quá nhiều vào tin đồn và những người đầu tư theo phong trào sẽ phải đối mặt với rất nhiều rủi ro.
Tiến sĩ Vũ Đình Ánh - Viện Nghiên cứu thị trường giá cả cũng cho rằng, thị trường BĐS hiện nay thiếu tính công khai minh bạch nên chịu tác động của tin đồn. Theo TS Ánh, hiện có tới 80% các giao dịch trên thị trường BĐS là giao dịch phi chính thức và trong môi trường “tranh tối, tranh sáng” như thế, giới cò mồi, giới đầu cơ phát triển mạnh, tạo ra hoạt động đầu tư BĐS theo phong trào, nhà nhà tham gia thị trường BĐS, người người tham gia vào thị trường BĐS, doanh nghiệp nào cũng có thể tham gia thị trường BĐS khi muốn. Giá đất tăng cao, xác định một mặt bằng mới sẽ khiến cho cơ hội sở hữu một căn nhà để “an cư lạc nghiệp” của những người thu nhập thấp, kể cả đội ngũ cán bộ công chức nhà nước trở nên xa vời hơn. Thứ trưởng Nam nói rằng, khi thị trường BĐS tạo lập một mặt bằng mới thì nó sẽ chỉ đứng giá hoặc tăng giá chứ rất ít khi hạ giá do cầu nhiều nhưng cung có hạn.
“Nghịch lý là chỗ, VN là nước có nền kinh tế đang phát triển nhưng giá đất lại nằm trong top cao nhất thế giới. Vì thế, ở các nước, cán bộ công chức chỉ cần dành 1/3 thu nhập trong khi ở VN là trên 80% thu nhập cho nhà ở. Nếu dành toàn bộ thu nhập cho việc mua nhà thì công chức ở các nước chỉ mất 4 - 5 năm nhưng ở VN phải mất trên 20 năm”, ông Nam nói. Bao giờ BĐS tại Hà Nội và các thành phố lớn ở nước ta mới trở lại đúng với giá trị thực của nó? Quá khó để có thể đưa ra câu trả lời trong thời hiện tại.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Hà Nội mới phản ánh: Ngày 26/5, cơ quan CSĐT CA huyện Thanh Trì cho biết, Viện Pháp y Trung ương vừa đưa ra kết luận chính thức về nguyên nhân chết của ông Nguyễn Minh Hải, Trưởng Văn phòng công chứng Việt Tín (ở 42 Tô Hiến Thành, quận Hai Bà Trưng) là do ngạt nước.
Qua điều tra, cơ quan CA cũng phát hiện tin nhắn cuối cùng của ông Hải cho một người bạn tên Sơn, vào lúc 21h20 phút ngày 9/4 với nội dung như sau bày tỏ sự cùng quẫn, có lỗi với mọi người, không dám nhìn mặt vợ con và "chỉ muốn đến cầu Thăng Long cho xong chuyện". Những người thân trong gia đình ông Hải cũng cho biết, trước khi xảy ra vụ việc, ông luôn tỏ ra buồn rầu, cùng quẫn. Chiều ngày 9/4, do bị tố cáo liên quan đến việc công chứng giả, ông Hải đã bị lãnh đạo Sở Tư pháp Hà Nội mời lên làm việc. Tuy nhiên, lấy lý do là phải thu thập hồ sơ, tài liệu, nên ông Hải đã rời lịch làm việc đến ngày 12/4. Tuy nhiên, ngay vào sáng ngày hôm đó, gia đình ông Hải gọi điện thông báo việc ông Hải mất tích. Chiều cùng ngày, xác ông Hải được tìm thấy tại bờ sông Hồng, thuộc khu vực xã Yên Mỹ, huyện Thanh Trì.
Liên quan đến nhiều bộ hồ sơ công chứng giả do Văn phòng công chứng Việt Tín xác nhận, CAQ Hoàn Kiếm đã khởi tố đối tượng Hà Thùy Linh (SN 1978, trú tại Tăng Bạt Hổ, Hai Bà Trưng) về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản, với số tiền lên tới hàng chục tỷ đồng.
2. Báo Nhân dân có bài Giải quyết thủ tục hành chính tại huyện Thanh Oai: Còn nhiều lúng túng. Bài báo phản ánh: Sáng 26-5, Đoàn kiểm tra công tác giải quyết thủ tục hành chính (TTHC) của thành phố Hà Nội đã tiến hành kiểm tra đột xuất tại UBND huyện Thanh Oai, phát hiện nhiều vấn đề cần nhanh chóng được xử lý triệt để. Trên thực tế, thời gian qua UBND huyện Thanh Oai đã đầu tư cơ sở vật chất ban đầu khá mới và đồng bộ để thực hiện cơ chế một cửa, với diện tích trên 50 m2, song xe máy để hồn nhiên và khá lộn xộn trên trong khu vực này còn cán bộ làm việc không mặc đồng phục và không đeo biển công chức, chưa có hòm thư và sổ góp ý cho công dân.. Tuy bước đầu giải quyết một số TTHC theo chế độ một cửa một cửa liên thông theo quy định tại Quyết định của UBND thành phố, bố trí cán bộ một cửa chuyên trách nhưng vẫn còn nhiều TTHC bị bỏ ngỏ, đặc biệt là đối với lĩnh vực là các TTHC thuộc lĩnh vực tài nguyên, môi trường. Việc giải quyết công khai TTHC chưa được thực hiện đầy đủ, trong đó chưa niêm yết tên TTHC, thành phần hồ sơ, thời gian giải quyết, cán bộ chịu trách nhiệm, mức phí và lệ phí. Việc ghi chép sổ sách, biểu mẫu còn một số tồn tại, nhất là trong lĩnh vực đất đai.
Tại buổi kiểm tra sáng nay, chị Nguyễn Thị Thủy Vân, cán bộ tư pháp, hộ tịch tại bộ phận một cửa của UBND huyện Thanh Oai cho hay, từ 1-4 đến 24-5, có 48 trường hợp làm thủ tục cấp lại bản chính giấy khai sinh, 31 trường hợp làm thủ tục cải chính hộ tịch. Căn cứ theo sổ sách ghi chép, thời hạn hẹn trả cho công dân tại đây thường kéo dài quá hạn luật định vì “phải gia hạn vì nếu cứ đúng hẹn mà sếp đi họp hay bận chưa kỹ được thì lỡ hẹn”. Phiếu hẹn trả cho công dân tại đây chưa thể hiện rõ đối tượng được cấp mà chỉ thấy tên của người đi làm thủ tục xin cấp lại. Kiểm tra đột xuất một phiếu hẹn mang tên Tạ Đình Mạnh, ở Tam Hưng - Thanh Oai, không thấy hồ sơ lưu trong sổ của Phòng tư pháp, giấy hẹn ghi ngày lấy là 15-4 nhưng hiện không rõ đã trả cho công dân hay chưa vì người chuyên lưu hồ sơ không biết vì thời điểm đó..nghỉ phép. Khi được hỏi về thời hạn tối đa hẹn trả cho dân, cán bộ tư pháp tại đây cũng không “nắm chắc lắm”.
Đối với vấn đề cải chính hộ tịch như thay đổi tên trong giấy khai sinh cũng gặp vấn đề như trường hợp của công dân mang tên Nguyễn Thị Út muốn đổi thành Nguyễn Thị Duyên vì trong họ có cụ trẻ mang tên Út. Cán bộ phòng tư pháp Nguyễn Công Khương cho rằng, “chỉ cần căn cứ vào con dấu xác nhận của xã là có thể làm thủ tục cải chính”. Tuy nhiên, vấn đề là ở chỗ nội dung của tờ xác nhận do xã đóng dấu lại chỉ là Nguyễn Thị Út và Nguyễn Thị Duyên là một người, chứ không xác nhận về lý do như trong đơn yêu cầu cải chính. Ông Khương cho rằng, “làm sao chúng tôi đến tận nơi để xác nhận được cụ trẻ nhà đó có bị trùng tên hay không?”. Đây là lập luận không có căn cứ và không đảm bảo tính chặt chẽ vê nội dung hồ sơ theo quy định…
Kết thúc buổi kiểm tra đột xuất, ông Phạm Xuân Phương – Phó Giám đốc Sở Tư pháp Hà Nội, Phó Trưởng đoàn kiểm tra nhận định, UBND huyện Thanh Oai thực sự cũng đã có cố gắng và quan tâm đến công tác TTHC một cửa song cũng cần quan tâm hơn nữa, cố gắng hơn nữa trong việc giải quyết rốt ráo những tồn đọng hiện có. UBND huyện cho biết, họ sẽ lấp đầy những lỗ hổng về vật chất trước ngày 1-6 tới, đồng thời nâng cao chất lượng công tác giải quyết TTHC theo cơ chế một cửa cho công dân tại đây.
3. Báo Thanh niên có bài Cấm lợi dụng việc giới thiệu con nuôi để trục lợi. Bài báo phản ánh: Sau nhiều tranh cãi, cuối cùng, quy định người nước ngoài phải trả thêm khoản tiền ngoài phí khi đăng ký nhận nuôi con nuôi Việt Nam (VN) đã được quy định cụ thể trong dự Luật nuôi con nuôi vừa được Ủy ban Thường vụ Quốc hội (UBTVQH) trình tại phiên họp QH sáng 26.5.
Sau khi lắng nghe các ý kiến trái chiều về việc có nên thu phí đăng ký nuôi con nuôi, giải quyết nuôi con nuôi nước ngoài, UBTVQH “chốt” lại quy định trong dự luật: Ngoài việc phải nộp lệ phí đăng ký nuôi con nuôi theo quy định của pháp luật VN, người nước ngoài không thường trú tại VN nhận con nuôi là người VN phải trả một khoản tiền để bù đắp một phần chi phí cho việc giải quyết nuôi con nuôi nước ngoài, bao gồm chi phí lập hồ sơ của người được giới thiệu làm con nuôi; xác minh nguồn gốc của người được giới thiệu làm con nuôi; thẩm định hồ sơ của người xin nhận con nuôi; nuôi dưỡng, chăm sóc, giáo dục trẻ em từ khi được giới thiệu làm con nuôi đến khi hoàn thành thủ tục giao nhận con nuôi và thù lao hợp lý cho nhân viên của cơ sở nuôi dưỡng. Chính phủ quy định chi tiết thẩm quyền thu, mức thu, việc miễn, giảm và chế độ quản lý, sử dụng chi phí giải quyết nuôi con nuôi nước ngoài quy định tại khoản này. Đồng thời, nghiêm cấm tổ chức, cá nhân có liên quan đặt ra các khoản thu trái pháp luật từ hoạt động nuôi con nuôi. Căn cứ để đưa ra quy định trên của dự luật được UBTVQH lý giải là xuất phát từ nghiên cứu kinh nghiệm của một số nước trong khu vực như Trung Quốc, Thái Lan, Ấn Độ, Hàn Quốc... Tại các nước này, khi giới thiệu cho người nước ngoài nuôi con nuôi đều có thu một khoản tiền khoảng 4.000 - 7.000 USD cho một trường hợp và được chi cho việc chăm sóc trẻ em ở cơ sở nuôi dưỡng, hoạt động tác nghiệp của các cơ quan chuyên môn trong giải quyết nuôi con nuôi quốc tế, các dịch vụ liên quan . Ngoài ra, Công ước Lahay năm 1993 cũng cho phép thu để chi trả những phí tổn và chi phí bao gồm cả lệ phí chuyên môn vừa phải cho những người có liên quan trong việc nuôi con nuôi.
Đa số đại biểu (ĐB) QH khi thảo luận tại nghị trường tán thành quan điểm trên, tuy nhiên vẫn còn băn khoăn về khoản thu thế nào là hợp lý, các điều kiện kèm theo để tránh việc quy định thu phí dẫn tới tình trạng buôn bán trẻ em. ĐB Nguyễn Thị Kim Thúy (Đà Nẵng) cho rằng không nên giao Chính phủ quy định phí đăng ký nuôi con nuôi đối với người nước ngoài mà nên định lượng luôn trong luật số tiền tối đa người nuôi con nuôi phải trả, ví như không vượt quá 5 triệu đồng chẳng hạn.
Ngoài nội dung đáng chú ý trên, dự Luật nuôi con nuôi cũng thống nhất một số quy định mà trước đó còn gây tranh cãi, đó là đối tượng được nhận nuôi về nguyên tắc là trẻ em dưới 16 tuổi; người từ đủ 16 tuổi đến dưới 18 tuổi có thể được cô, cậu, dì, chú, bác ruột hoặc bố dượng, mẹ kế nhận làm con nuôi; không phân biệt điều kiện người được nhận làm con nuôi đối với nuôi con nuôi trong nước và nuôi con nuôi nước ngoài.Đặc biệt, để tránh tình trạng tiêu cực trong việc giao hết về một mối: chăm sóc con nuôi, thu nhận kinh phí tài trợ nuôi con nuôi, giới thiệu con nuôi cho cơ sở nuôi dưỡng, dự luật mới nhất đã tách việc giới thiệu trẻ em làm con nuôi với việc tiếp nhận tài trợ và bảo đảm sự quản lý của Nhà nước, và thay hình thức hội đồng tư vấn giới thiệu con nuôi như quy định trước đó bằng việc quy định cụ thể trách nhiệm của từng cơ quan, tổ chức Nhà nước trong từng khâu công việc. Cụ thể, cơ sở nuôi dưỡng có trách nhiệm tiếp nhận trẻ em bị bỏ rơi, mồ côi và thông báo cho Sở Tư pháp trẻ em cần có gia đình thay thế. Bộ Tư pháp có trách nhiệm thông báo tìm gia đình thay thế cho trẻ em, tiếp nhận, kiểm tra và xử lý hồ sơ của người nhận con nuôi; Sở Tư pháp tiếp nhận, kiểm tra hồ sơ của trẻ em và xem xét, giới thiệu trẻ em làm con nuôi người nước ngoài trình UBND cấp tỉnh quyết định; Công an cấp tỉnh xác minh hồ sơ trẻ em bị bỏ rơi…