Trong buổi sáng ngày 26/10/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Công an nhân dân phản ánh: Sáng 24/10, Đoàn luật sư TP Hồ Chí Minh đã tổ chức họp báo giới thiệu hội nghị thường niên lần thứ 22 của Hội Luật gia châu Á - Thái Bình Dương (LAWASIA) do Đoàn này đăng cai tổ chức. Theo đó, Hội nghị LAWASIA sẽ diễn ra từ ngày 9 đến 12/11 tại khách sạn Rex, TP Hồ Chí Minh. Tham dự hội nghị lần này có hơn 300 luật sư, trong đó có trên 200 luật sư quốc tế đến từ các nước trong khu vực châu Á - Thái Bình Dương là thành viên của LAWASIA.
Với chủ đề chính là "Cạnh tranh và hợp tác trong khu vực", các đại biểu sẽ tham gia trình bày và thảo luận về nhiều nhóm đề tài như: giải quyết tranh chấp thương mại thông qua trọng tài, luật về môi trường và lao động, giáo dục pháp luật và trợ giúp pháp lý ở các nước trong khu vực, vai trò của Đoàn luật sư trong phát triển hoạt động hành nghề, sở hữu trí tuệ, nhượng quyền thương mại...
Theo Ban tổ chức, hội nghị lần này không chỉ tạo cơ hội trao đổi thông tin, kinh nghiệm giữa các luật sư trong nước với đồng nghiệp quốc tế mà còn là dịp để thúc đẩy quan hệ, sự hợp tác gắn bó và hiểu biết lẫn nhau của giới luật sư trong nước và quốc tế.
2. Báo Hà Nội mới phản ánh: Chiều 25-10, tại Cha Am - Hủa Hin, Vương quốc Thái Lan, đã diễn ra Lễ bế mạc Hội nghị cấp cao ASEAN lần thứ 15, các hội nghị cấp cao liên quan và chính thức công bố Việt Nam đảm nhiệm cương vị Chủ tịch ASEAN bắt đầu từ ngày 1-1-2010.
Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã có bài phát biểu quan trọng khẳng định Việt Nam quyết tâm thực hiện thành công trọng trách Chủ tịch ASEAN.Thủ tướng nêu bật trọng tâm ưu tiên trong năm Chủ tịch ASEAN 2010 của Việt Nam là: Góp phần tăng cường đoàn kết và liên kết ASEAN, hoàn tất việc đưa Hiến chương ASEAN vào cuộc sống, đẩy mạnh thực hiện có hiệu quả Lộ trình xây dựng Cộng đồng ASEAN; đồng thời mở rộng và làm sâu sắc thêm quan hệ hợp tác giữa ASEAN với các bên đối tác, qua đó, nâng cao vai trò và vị thế của ASEAN. Việt Nam đưa ra chủ đề cho năm Chủ tịch ASEAN 2010 là "Hướng tới cộng đồng ASEAN: Từ tầm nhìn đến hành động". Nhiệm kỳ Chủ tịch ASEAN của Việt Nam sẽ bắt đầu từ ngày 1-1-2010 đến 31-12-2010.
3. Báo điện tử Vnexpress phản ánh: Theo báo cáo của Chính phủ, tính đến ngày 31/9/2009 tổng biên chế hành chính của thành phố Hà Nội là 8.839 người, túc là tăng 706 người, vượt xa chỉ tiêu của Chính phủ giao. Kinh phí từ ngân sách địa phương chi cho công tác di chuyển, điều chuyển tài sản của các cơ quan khi hợp nhất là khoảng 50 tỷ đồng. Ngoài ra, thành phố đã bố trí khoảng 3.000 tỷ đồng cho các địa bàn mới sáp nhập về Hà Nội đảm bảo định mức thống nhất trong toàn thành phố.
Hiện Hà Nội có tới 20 giám đốc, 160 phó giám đốc Sở. Việc tăng thêm biên chế đều dựa trên tiêu chuẩn cán bộ, công chức và đáp ứng yêu cầu, nhiệm vụ của thành phố mới. Theo nhận định của Chính phủ, đến năm 2011, các chức danh này sẽ được điều chỉnh trở lại theo quy định chung, sau khi Chính phủ có quy định lại số lượng thành viên Ủy ban nhân dân.
4. Báo Nhân dân phản ánh: Sáng 24-10, tại sân bay Tuy Hòa (Phú Yên) Tổng Công ty Hàng không Việt Nam (Vietnam Airlines), UBND tỉnh Phú Yên tổ chức khai trương đường bay thẳng từ Thủ đô Hà Nội tới Tuy Hòa. Ðến dự, có Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết cùng đại diện các cơ quan trung ương và địa phương. Ðường bay Hà Nội - Tuy Hòa có tần suất ba chuyến/tuần vào các ngày thứ hai, thứ tư và thứ bảy. Cùng với việc khai thác đường bay này, Vietnam Airlines cũng bắt đầu mở đường bay thẳng Hà Nội - Plây Cu từ ngày 27-10 với tần suất bốn chuyến/tuần vào các ngày thứ ba, thứ năm, thứ sáu và chủ nhật. Cả hai đường bay nội địa đều khai thác bằng máy bay Fokker 70 có 79 ghế ngồi.
Việc đưa vào khai thác hai đường bay này đã nâng tổng số đường bay nội địa của Vietnam Airlines lên 31 đường bay, từ ba thành phố lớn là Hà Nội, Ðà Nẵng và TP Hồ Chí Minh tỏa đi 20 tỉnh, thành phố trên cả nước.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Thanh niên phản ánh: Ngày 25.10, ông Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật (KTVBQPPL) cho biết đã có văn bản gửi Bộ trưởng Bộ Tư pháp, trong đó xác định Thông tư 115 do Bộ Tài chính ban hành năm 2005 có nhiều điểm “không rõ ràng”, “không đủ cơ sở pháp lý” để truy thu thuế tiêu thụ đặc biệt (TTĐB) đối với xe van (xe vừa chở người vừa chở hàng).
Cục KTVBQPPL cho rằng, Bộ Tài chính ban hành Thông tư 115 là đúng thẩm quyền, tuy nhiên vào thời điểm ban hành thì Luật Thuế TTĐB và các nghị định hướng dẫn thi hành đang có hiệu lực đều không quy định xe thiết kế vừa chở người, vừa chở hàng là đối tượng nộp thuế. Việc Thông tư 115 hướng dẫn thu thuế suất TTĐB đối với loại xe từ 16-24 chỗ ngồi, trong đó quy định cả xe thiết kế cả chở người và chở hàng, là mở rộng thêm đối tượng so với luật, nghị định. Về tiêu chí xe van, theo các tiêu chuẩn quốc tế và VN có 2 loại, gồm: xe van có 1-2 hàng ghế để chở người hoặc hàng và xe van chở người. Không có loại xe van nào thiết kế vừa chở người vừa chở hàng, thực tế nếu có hoán cải cũng không thể lên tới 16 chỗ ngồi. Mặt khác thẩm quyền phân loại ô tô đã được Chính phủ giao cho Bộ GTVT, việc Bộ Tài chính có công văn hướng dẫn xác định, phân loại xe là làm sai chức năng của mình.
Theo Cục KTVBQPPL, việc buộc các doanh nghiệp phải nộp theo dạng truy thu đối với những lô hàng được nhập khẩu trong thời gian 1.1.2006 đến 1.4.2009 là không đủ cơ sở pháp lý.
2. Báo Tuổi trẻ phản ánh: Sở Tư pháp TP.HCM cho biết đang có kế hoạch kiểm tra các văn phòng con nuôi nước ngoài có trụ sở và hoạt động tại TP từ ngày 16 đến 19-11. Việc kiểm tra nhằm kịp thời phát hiện những thiếu sót, vi phạm (nếu có) của các văn phòng để chấn chỉnh, nhắc nhở và xử lý. Cụ thể, đoàn sẽ kiểm tra văn phòng con nuôi nước ngoài các nội dung: việc chấp hành nguyên tắc hoạt động nhân đạo, phi lợi nhuận; tuân thủ những nội dung hoạt động theo giấy phép, phạm vi hoạt động; có chấp hành các hướng dẫn, chỉ đạo về chuyên môn liên quan đến lĩnh vực hoạt động…
Trước đó, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng giao Bộ Tư pháp tăng cường công tác quản lý hoạt động này nhằm bảo đảm tính nhân đạo, tránh lợi dụng để mua bán trẻ em. Thủ tướng cũng giao Bộ Công an chỉ đạo các cấp xử lý nghiêm các vi phạm về việc nhận con nuôi của người nước ngoài...
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Xã chứng thực hợp đồng giả. Bài báo phản ánh: Mấy tháng nay, ba ông Bùi Văn Nè, Phương Yến, Nguyễn Văn Trung (ngụ ấp 5, xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu, Đồng Nai) đứng ngồi không yên vì bị một người gần nhà mượn giấy đỏ đã lâu không trả. Đã vậy, khi họ nộp đơn khiếu nại đến xã thì xã lại “ngâm” đơn. Ông Nè kể lại, vào năm 2007, ông có bán cho bà hàng xóm A. hơn 5.000 m2 đất với giá hơn 150 triệu đồng. Hai bên chỉ làm giấy tay. Sau đó, bà A. hỏi mượn giấy tờ đất để đi tách thửa. Nhưng khi đến hạn thì bà A. không chịu trả lại giấy.
Bất ngờ, vào tháng 5-2009, có người đến gặp ông Nè nói “Đất này bà A. đã bán cho tôi rồi”. Người này còn đưa ra bản hợp đồng mua bán đất mà ông Nè là người bán và phía bà A. là người mua, được UBND xã Vĩnh Tân chứng thực. Ông Nè tá hỏa vì trước giờ ông chưa hề đến xã làm hợp đồng mua bán đất. Ông khiếu nại đến Công an huyện Vĩnh Cửu và UBND xã Vĩnh Tân thì mới biết phía bà A. đã làm giả hợp đồng mua bán đất và giả chữ ký của của ông để bán đất cho người khác. Hợp đồng giả này lại được phó chủ tịch UBND xã Vĩnh Tân chứng thực.
Tương tự, năm 2004, ông Yến đã bán cho bà A. gần 1.000 m2 đất với giá gần 40 triệu đồng. Bà A. cũng hỏi mượn giấy tờ đất của ông để đi tách thửa. Đến hạn, ông nhiều lần yêu cầu bà A. trả lại giấy tờ nhưng bà A. cứ hẹn lần lữa. Đầu tháng 6-2009, ông Yến nộp đơn nhờ UBND xã Vĩnh Tân can thiệp nhưng xã không phản hồi. Tiếp nữa, ông Trung cũng bán cho bà A. 1.000 m2 đất vào năm 2006. Bà A. cũng mượn giấy tờ đất của ông để đi tách thửa nhưng sau đó không trả lại. Ông Trung đã nộp đơn đến xã vào đầu tháng 6-2009.
Trao đổi với phóng viên chiều 20-10, ông Lại Việt Phái, Chủ tịch UBND xã Vĩnh Tân, huyện Vĩnh Cửu, thừa nhận: “Xã đã sai khi nhận đơn của ba hộ dân đã lâu mà chưa xử lý dứt điểm. Riêng đối với trường hợp của ông Nè, về nguyên tắc thì khi chứng thực hợp đồng mua bán đất phải có mặt cả bên mua lẫn bên bán. Nhưng ở đây, dù không có người bán mà phó chủ tịch UBND xã vẫn chứng thực. Chúng tôi xin nhận thiếu sót này. Công an huyện Vĩnh Cửu đã kết luận hành vi của bà A. không có dấu hiệu phạm tội nên xã đã mời ông Nè, bà A. đến hòa giải. Do hòa giải không thành nên xã đã chuyển hồ sơ vụ việc đến TAND huyện xem xét, giải quyết. Đối với trường hợp của ông Yến, ông Trung, chúng tôi sẽ xử lý dứt điểm ngay trong tuần này. Nếu vụ việc không thuộc thẩm quyền giải quyết của mình, chúng tôi sẽ chuyển đến cơ quan chức năng xem xét, giải quyết”.
4. Báo Tiền phong có bài Cư dân khu đô thị Phú Mỹ Hưng bị buộc đóng tiền sử dụng đất: Ký hợp đồng công chứng, 'thượng đế' lợi hay thiệt. Bài báo phản ánh: Ngày 24/10, hơn một trăm người dân đại diện cư dân khu đô thị Phú Mỹ Hưng (PMH) tiếp tục có mặt ở Cty TNHH Liên doanh PMH để nêu những khiếu nại mà cuộc họp hai tuần trước, đại diện lãnh đạo Cty PMH hứa trả lời nhưng chưa thực hiện.
Tiếp cư dân PMH lần này là ông Nguyễn Bửu Hội - Phó TGĐ Cty PMH. Bà Phạm Hồng Hải - Trưởng Ban đại diện cư dân PMH cho rằng hơn 3.600 khách hàng đang buộc phải đối mặt với việc đóng thuế tiền sử dụng đất (SDĐ) cao ngất ngưởng, không còn là quan hệ dân sự, mà đã có dấu hiệu hình sự. Bà Hải cho rằng Cty PMH có hành vi quảng cáo gian dối, thiếu trung thực thông tin; gài khách hàng bằng những thủ thuật kinh doanh... Và, đặc biệt là hành vi trốn thuế, khi làm trái quyết định của UBND TPHCM ngày 8/10/2002, có nội dung: phía Cty PMH có trách nhiệm phải nộp vào ngân sách tiền SDĐ, do chuyển nhượng đất có hạ tầng. Với những điều trên, ông Hội tiếp tục đá bóng và câu giờ, cho rằng, phải chờ cơ quan có thẩm quyền giải quyết.
Nhiều khách hàng bức xúc việc họ bỗng dưng bị phía Cty PMH thúc ép đi ký hợp đồng công chứng (HĐCC). Bà N.P.T (quận 7), có hợp đồng mua căn hộ ở khu Hưng Vượng, cho biết, cô nhân viên tên P.T của Cty PMH gọi điện cho bà liên tục, thông báo nếu không đi công chứng thì năm sau giá đất tăng, thuế buộc phải đóng cao hơn, phía Cty PMH không chịu trách nhiệm. Nhiều khách hàng khi mang hồ sơ cũ đến một sở của phòng công chứng số 2 do công chứng viên Hoàng Xuân Hoan phụ trách, đã tá hỏa không chịu ký mà quay về, vì hợp đồng mua bán lập tại thời điểm ký với Cty PMH (từ năm 2002) so với HĐCC mới, phần diện tích căn hộ của họ đã bị trừ đến vài chục mét vuông. Số diện tích bị xén, theo giải thích trong hợp đồng mới, là để phục vụ diện tích công cộng. Đồng thời, hợp đồng mới được công chứng tính từ thời điểm hiện tại, theo quy định pháp luật giá tiền SDĐ buộc phải đóng cũng được tính từ... hôm qua.
Ông Hoàng Xuân Hoan cho rằng, nếu khách hàng phát hiện có những mâu thuẫn trong hợp đồng, được quyền từ chối ký, và phía công chứng cũng không thực hiện. Tuy nhiên, theo chứng kiến của PV Tiền Phong, trong nửa buổi ngày hôm qua, có rất nhiều hợp đồng đã được công chứng.