I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
Báo Dân trí có bài Phú Thọ: Biết vi phạm tố tụng, cơ quan thi hành án vẫn "thẳng tay" cưỡng chế bất thường. Bài báo phản ánh: Trong đơn kêu cứu khẩn cấp gửi tới báo điện tử Dân trí, ông Nguyễn Ngọc Hoàn (SN 1963) - Giám đốc Công ty CP đầu tư thương mại Việt Hưng tại số 2256 Đại lộ Hùng Vương - Vân Cơ - TP Việt Trì (Phú Thọ) đã tố cáo hành vi vi phạm pháp luật có nhiều dấu hiệu bất thường của Chi cục Thi hành án (THA) TP Việt Trì khi huy động lực lượng rầm rộ đến cưỡng chế thi hành án tòa nhà trụ sở công ty đẩy nhiều hộ gia đình là cán bộ công nhân viên công ty đang sinh sống tại đây ra đường ngay trước thềm Tết nguyên đán.
Ông Hoàn cho biết sự việc bắt đầu từ Quyết định Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/2012/QĐST-KDTM ngày 23/7/2012 của TAND thành phố Việt Trì (sau đây xin gọi tắt là Quyết định số 16/2012), theo đó Công ty Việt Hưng và một ngân hàng chi nhánh tại TP Việt Trì (Phú Thọ) thỏa thuận thành về phương án trả nợ của Hợp đồng tín dụng ký giữa hai bên vào năm 2005.
Tuy nhiên, Quyết định số 16/2012 của TAND TP Việt Trì đã vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng, từ đó xâm hại đến quyền - lợi ích hợp pháp của công ty Việt Hưng nói chung và các cổ đông của công ty nói riêng.
Cụ thể, khi tiến hành hòa giải giữa các bên đương sự thì ông Nguyễn Ngọc Hoàn với tư cách là người đại diện theo pháp luật của công ty Việt Hưng (theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp thay đổi lần 4 ngày 25/5/2012 do Sở kế hoạch và đầu tư tỉnh Phú Thọ cấp) lại không được tòa án triệu tập tham gia buổi hòa giải, không được trình bày ý kiến cũng như không có tên trong Quyết định số 16/2012.
Trong khi đó ông Nguyễn Minh Sơn chỉ là một cổ đông của công ty thì lại được Tòa án mời đến, được quyền nêu ý kiến và tự quyết định vấn đề của công ty mặc dù không hề được ủy quyền hợp pháp của ông Hoàn. Thậm chí, Quyết định số 16/2012 còn ghi nhận tư cách tham gia tố tụng của ông Nguyễn Minh Sơn là chủ tịch HĐQT kiêm giám đốc - người đại diện theo pháp luật của công ty Việt Hưng.
Theo đơn kêu cứu, sự cẩu thả, tắc trách trong cách làm việc của TAND TP Việt Trì đã vi phạm nghiêm trọng về thủ tục tố tụng với tư cách người đại diện hợp pháp của bị đơn, bởi theo khoản 3 Điều 184 Bộ luật Tố tụng dân sự thì một trong những thành phần tham gia hòa giải phải là “các đương sự hoặc người đại diện hợp pháp của các đương sự”. Trong trường hợp này, theo quy định của pháp luật, “người đại diện hợp pháp của đương sự” là người đại diện theo pháp luật hoặc người được ủy quyền hợp pháp của người đại diện theo pháp luật của công ty.
Ngay sau khi phát hiện sai phạm trong cách làm việc cẩu thả của TAND TP Việt Trì dẫn đến dấu hiệu vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong Quyết định số 16/2012, ngày 20/12/2013, TAND tỉnh Phú Thọ có Công văn số 602/2013/CVTDTHA/TA gửi Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì nêu rõ “để có thời gian nghiên cứu vụ án trên theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm theo quy định của pháp luật” ... “TAND tỉnh Phú Thọ yêu cầu Chi cục Thi hành án dân sự thành phố Việt Trì tạm dừng Thi hành án quyết định Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/2012/QĐST-KDTM ngày 23/7/2012 của TAND thành phố Việt Trì để chờ kết quả xét xử vụ án trên theo trình tự giám đốc thẩm, tái thẩm”.
Thế nhưng, điều bất thường là bất chấp công văn của TAND tỉnh Phú Thọ, Chi cục THA TP Việt Trì đã không những không tạm dừng việc thi hành án mà còn kiên quyết đẩy nhanh hơn nữa tiến độ thi hành án một Quyết định trái pháp luật.
Chỉ 3 ngày sau khi công văn số 602/2013 nói trên được ban hành, ngày 23/12/2013, Chi cục thi hành án dân sự TP Việt Trì đã có công văn báo cáo và xin đường lối giải quyết. Sau đó 1 ngày, Cục thi hành án dân sự tỉnh Phú Thọ đã có công văn xin ý kiến cấp trên. Và căn cứ vào công văn số 3678/TCTHADS-NV1 ngày 30/12/2013 của Tổng cục Thi hành án dân sự, ngày 08/01/2014, Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì đã ra Thông báo số 186/TB-THA về việc cưỡng chế thi hành án.
Tuy nhiên, ngày 09/01/2014, Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ Ngô Tố Dụng đã ra Kháng nghị Giám đốc thẩm số 01/QDKN-GDT-KDTM đối với Quyết định số 16/2012, trong đó nêu rõ: “Tạm đình chỉ thi hành án Quyết định Công nhận sự thỏa thuận của các đương sự số 16/2012/QĐST-KDTM ngày 23/7/2012 của TAND thành phố Việt Trì để chờ kết quả xét xử giám đốc thẩm”. Quyết định này đã được gửi đến các bên liên quan cùng ngày, trong đó có Chi cục thi hành án dân sự TP Việt Trì.
"Chi cục THA TP Việt Trì đã "tảng lờ" bỏ qua những dấu hiệu vi phạm pháp luật rất rõ ràng của Quyết định số 16/2012, bỏ qua các quy định pháp luật về việc tạm dừng thi hành án, không những không ra thông báo về việc tạm đình chỉ thi hành án đối với Quyết định số 16/2012, ngày 14/01/2014, Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì đã rầm rộ ra quân, tiến hành cưỡng chế thi hành án tại công ty Việt Hưng, gây thiệt hại nhiều tỷ đồng cho công ty Việt Hưng, đẩy hàng loạt người dân, trong đó có cả người già và trẻ em - ra ngoài đường, không nơi sinh sống, không công ăn việc làm giữa lúc chỉ còn đúng 16 ngày nữa thì Tết Nguyên đán", ông Hoàn bức xúc.
Được biết, công ty Việt Hưng đã gửi đơn tố cáo hành vi sai phạm của Chi cục thi hành án dân sự TP Việt Trì đến Cục điều tra - Viện kiểm sát nhân dân tối cao.
Thế nhưng, ngày 14/1/2014, Chi cục Thi hành án dân sự TP Việt Trì đã rầm rộ ra quân, tiến hành cưỡng chế thi hành án tại công ty Việt Hưng đẩy hàng loạt người dân "ra đường" ngay trước Tết nguyên đán.
Nhận định về sự việc này, luật sư Phan Thị Lam Hồng - Phó Trưởng Văn Phòng Luật sư INTERLA (Đoàn luật sư TP Hà Nội) cho biết: Khi nhận được Kháng nghị Giám đốc thẩm của Chánh án TAND tỉnh Phú Thọ về một Quyết định có dấu hiệu vi phạm pháp luật, vi phạm tố tụng nghiêm trọng, việc tạm đình chỉ thi hành án trong trường hợp này, đối chiếu cho thấy Khoản 1 Điều 49 Luật thi hành án dân sự đã có quy định cụ thể như sau: “Thủ trưởng cơ quan thi hành án dân sự thông báo về việc tạm đình chỉ thi hành án khi nhận được quyết định tạm đình chỉ thi hành án của người có thẩm quyền kháng nghị bản án, quyết định theo thủ tục giám đốc thẩm, tái thẩm.”
Thế nhưng, cơ quan thực thi pháp luật là Chi cục THA TP Việt Trì vẫn kiên quyết ra quân thi hành án rầm rộ một cách bất thường. Hành vi của Chi cục Thi hành án Việt Trì đã vi phạm các quy định tại khoản 2 Điều 24b Nghị định 125/2013, Điều 296 Bộ luật hình sự.
II- THÔNG TIN KHÁC
1. Báo Điện tử Chính phủ đưa tin Băn khoăn miễn thi tốt nghiệp 20%. Bài báo phản ánh: Phương án miễn thi tốt nghiệp THPT cho 20% học sinh của Bộ Giáo dục và Đào tạo đang nhận được nhiều phản hồi về tính khả thi từ các địa phương.
Cơ sở của Bộ Giáo dục và Đào tạo khi đưa ra con số 20% miễn thi tốt nghiệp THPT là hằng năm, khi kết thúc năm học, có khoảng trên dưới 40% học sinh khá, giỏi, và 20% học sinh thi tốt nghiệp THPT có điểm thi đoạt loại khá, giỏi. Do đó, con số 20% này có thể coi như top đầu chắc chắn thi là đỗ, và thay vì bắt buộc phải thi như các học sinh khác, Bộ miễn thi tốt nghiệp cho những đối tượng này, vừa giảm nhẹ gánh nặng thi cử cho các em, vừa giảm bớt gánh nặng tốn kém về người và của cho gia đình, xã hội.
Tuy nhiên, lãnh đạo nhiều sở Giáo dục và Đào tạo địa phương cho rằng miễn thi 20% là không khả thi và không cần thiết vì chất lượng giáo dục khác nhau giữa các vùng miền, không nên miễn thi đồng đều 20% đối với tất cả các địa phương.
Ông Nguyễn Tấn Thắng, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Quảng Nam, cho rằng nếu miễn thi để chuẩn bị bỏ thi tốt nghiệp thì ông hoàn toàn đồng ý. Nhưng nếu miễn thi chỉ để giảm bớt lãng phí và tốn kém thì không phù hợp. Cụ thể tại Quảng Nam từ năm 2010-2020 số thí sinh dự thi tốt nghiệp THPT đã giảm từ 21.000 xuống còn 17.000, về bản chất, công tác tổ chức thi đã gọn nhẹ hơn. Con số 20% cũng không đủ lớn để tiết giảm con số hội đồng coi thi. Tán đồng quan điểm này, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Vĩnh Phúc Hoàng Minh Quân cho rằng miễn thi 20% thì cũng không giảm được bao nhiêu lãng phí và sức ép.
Về cơ chế miễn thi, ông Thắng cũng cho rằng không khả thi khi 20% là tỷ lệ bình quân dành cho một trường nhưng ở các trường chất lượng tốt thì con số học sinh khá, giỏi cao hơn 20% nhiều, còn ở những trường yếu hơn thì tỷ lệ miễn thi lại rất phức tạp. Ngoài ra, tiêu chí xác định đối tượng miễn thi, điều kiện đảm bảo chất lượng quá chung chung và không phù hợp với thực tế khác biệt của các vùng miền.
“Điều này còn chưa kể kết quả thi tốt nghiệp giữa miền núi và đồng bằng ở Quảng Nam cũng đang rất mâu thuẫn (kết quả thi khá giỏi ở miền núi còn nhiều hơn đồng bằng - trường tư thục nhiều hơn trường công lập)”, ông Thắng nói.
Hơn thế nữa, các sở Giáo dục và Đào tạo sẽ mất không ít thời gian để thực hiện phương án miễn thi, từ việc thành lập Hội đồng xét duyệt cấp tỉnh, đến cấp trường, rồi xây dựng các tiêu chí miễn thi, rà soát lại danh sách những ai được miễn, ai phải thi… Trong khi kết quả đánh giá học lực cuối năm học đến hết tháng 4 mới có và đến ngày 15/6 đã phải chốt xong danh sách để thi tốt nghiệp, thời gian quá gấp và quá ngắn.
Tương tự, lãnh đạo Sở Giáo dục và Đào tạo Nam Định cũng đặt câu hỏi miễn thi 20% có cần thiết hay không vì việc xét chọn rất phức tạp. Giống như trước đây chúng ta đã từng cho học sinh tốt nghiệp loại giỏi vào thẳng ĐH, sau đó đã phải bỏ vì không hợp lý.
Ông Thái Văn Long, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo Cà Mau khẳng định việc miễn thi nếu Bộ giao cho sở thì dễ nẩy sinh tiêu cực. Do đó, Bộ Giáo dục và Đào tạo nên ấn định 20% cho từng tỉnh và đưa ra tiêu chí áp dụng chung toàn quốc. Các sở Giáo dục và Đào tạo chỉ cần lập một hội đồng xét tuyển là đủ.
Tán đồng quan điểm chỉ cần 1 hội đồng xét tuyển miễn thi là đủ, Giám đốc Sở Giáo dục và Đào tạo TPHCM Lê Hồng Sơn cho rằng Bộ nên xây dựng các tiêu chí miễn thi, như vậy các em sẽ có đích để phấn đấu, các sở có khung cứng để thực hiện một cách đồng bộ, thống nhất. Khung này càng cứng thì chất lượng sàng lọc càng cao.
Bên cạnh đó, hiện nay Bộ cũng như một số trường Đại học cũng đang hướng tới phương án tuyển sinh dựa trên kết quả thi tốt nghiệp THPT, và dần tiến tới chỉ còn 1 kỳ thi thay vì 2 kỳ thi như hiện nay. Đồng thời, cùng với việc nâng cao chất lượng kỳ thi, Bộ cũng như các trường có xu hướng lấy kết quả thi tốt nghiệp THPT là một tiêu chí để đánh giá năng lực thí sinh bên cạnh những tiêu chí đặc thù đào tạo của trường để tuyển sinh đại học đầu vào. Do đó, những em nào không thi tốt nghiệp thì sẽ phải thi đại học, một kỳ thi còn nặng nề và áp lực hơn rất nhiều.
Trước những băn khoăn chính đáng về tính khả thi của phương án miễn thi tốt nghiệp THPT cho 20% học sinh, Bộ Giáo dục và Đào tạo cần xem xét lại, đưa ra phương án thi tốt nghiệp THPT phù hợp nhất, khi mà kỳ thi không còn xa nữa, để thí sinh yên tâm học và thi.
2. Báo Dân Việt có bài Sẽ có thêm những “học vị lạ”?. Bài báo phản ánh: Vừa qua, Bộ GDĐT đã chính thức ra quyết định dừng tuyển sinh 207 ngành đào tạo thuộc 71 trường đại học (ĐH). Lý do các ngành bị dừng tuyển sinh là không đáp ứng đủ điều kiện tại Khoản 1, Điều 7 của Thông tư 08 quy định.
Quyết định này là đúng đắn, nhằm đảm bảo chất lượng đào tạo. Nhưng theo nhiều chuyên gia giáo dục, vẫn có nhiều ngành lẽ ra Bộ nên “mềm dẻo” hơn bởi đó không chỉ là những ngành đặc thù, không thể áp dụng “tiêu chuẩn khung” một cách máy móc như những ngành đào tạo khác, mà đặc biệt hơn, đó còn là những ngành đang rất “khát” nhân lực, buộc phải khuyến khích người học.
Chẳng hạn, những ngành như Sư phạm Âm nhạc của Nhạc viện TP.HCM; Sư phạm Mỹ thuật, Thanh nhạc của ĐH Sài Gòn… đều đang rất cần nhân lực là lực lượng giáo viên giảng dạy ở bậc phổ thông, nếu cấm tuyển sinh thì nhu cầu trong vài năm nữa sẽ ra sao?
Chẳng lẽ bỏ luôn môn học âm nhạc hay hội họa ở bậc phổ thông vì không có giáo viên? Hoặc như ngành Điêu khắc của ĐH Mỹ thuật TP.HCM; Quản lý hoạt động bay của Học viện Hàng không… cũng là những ngành không thể không tuyển để đáp ứng nhu cầu nhưng trong thời điểm hiện tại thì tìm đâu ra những giảng viên có học vị “tiến sĩ điêu khắc”; “tiến sĩ hoạt động bay”…?
Cá biệt hơn, ngành Hán nôm của ĐH Khoa học Xã hội và Nhân văn TP.HCM hay ngành Hải dương học của ĐH Khoa học Tự nhiên TP.HCM đều là những ngành đào tạo đang mang “sứ mạng chính trị” của các trường, bởi lẽ: Nếu cấm tuyển sinh thì tương lai liệu có đủ nhân lực tham gia nghiên cứu? Đó là chưa kể việc bổ sung tiến sĩ các ngành này trong một vài năm tới là cực kỳ khó khăn, bởi biết đi đâu để đào tạo Hán nôm trình độ tiến sĩ?
Ở các ngành thuộc khối văn hóa nghệ thuật, việc quy định phải có giảng viên trình độ tiến sĩ để làm cơ sở cho phép tuyển sinh và đào tạo lại càng vô lý hơn. Bởi nếu các trường có ý định tuyển những người có trình độ tiến sĩ như trong các ngành như: “quay phim”; “nhiếp ảnh”; “múa”; “phê bình múa”… thì chắc chắn việc đó còn khó hơn lên trời.
Chưa biết với quyết định này, chất lượng nguồn nhân lực những ngành đặc thù, ngành nghệ thuật trong vài năm tới sẽ phát triển đến đâu. Nhưng biết đâu trong vài năm tới, ngành giáo dục sẽ có thêm nhiều “học vị lạ” như: “Tiến sĩ điêu khắc”, “tiến sĩ múa”…?