I- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Thanh niên Online có bài Cảnh cáo Chi cục trưởng thi hành án H.Trảng Bom. Bài báo phản ánh: Ngày 10.12, ông Lâm Xuân Bốn, quyền Chánh văn phòng Cục Thi hành án dân sự (THADS) tỉnh Đồng Nai, cho biết thực hiện chỉ đạo của Tổng cục THADS, Cục THADS Đồng Nai đã có quyết định cảnh cáo ông Võ Hoàng, Chi cục trưởng Chi cục THADS H.Trảng Bom, do liên quan đến một số sai phạm cá nhân trong công tác quản lý, điều hành.
Trước đó, Cục THADS Đồng Nai có văn bản đề nghị Tổng cục THADS xử lý kỷ luật (giáng chức) ông Hoàng. Sau đó ông Hoàng có đơn khiếu nại gửi Tổng cục THADS cho rằng Cục THADS Đồng Nai dựa vào những vi phạm chưa cụ thể của cá nhân ông và các văn bản của Huyện ủy Trảng Bom để đề nghị giáng chức ông là chưa thuyết phục.
Sau khi nhận được đơn khiếu nại, Tổng cục THADS đã cử đoàn kiểm tra về Đồng Nai xác minh vụ việc. Kết luận kiểm tra chỉ ra 8 sai phạm của ông Hoàng nhưng trong đó có 4 sai phạm đã được khắc phục và hết thời hạn xử lý, 4 sai phạm còn lại liên quan đến một số hoạt động thu, chi tài chính sai nguyên tắc; không thực hiện chỉ đạo của cấp trên... Từ những căn cứ này, Cục THADS Đồng Nai đã ra quyết định cảnh cáo đối với ông Hoàng.
2. Báo Pháp luật và Xã hội có bài Chứng minh thư mới: Bước đột phá trong công tác quản lý. Bài báo phản ánh: Vài năm nay, câu chuyện xoay quanh chiếc chứng minh thư nhân dân (CMTND) liên tục khiến cho dư luận quan tâm, từ việc ghi tên bố mẹ đến việc cấp CMTND mới có số định danh cá nhân.
Điều người dân quan tâm nhất ở đây không phải tên gọi hay hình thức của chiếc CMTND mà là cách thức quản lý và kiểm soát nó ra sao.
CMTND gồm 12 số và có số định danh cá nhân. Đây là một trong những nội dung được Bộ Công an đưa ra khi nói về việc cấp CMT mới. Theo đó, công dân Việt Nam từ 14 tuổi trở lên khi đăng ký làm CMTND lần đầu sẽ được cơ quan chức năng cấp theo mẫu mới. Đối với những người đổi, cấp lại thì sẽ hủy CMTND cũ.
Đồng thời, kể từ tháng 1-2014, người dân ở 27 quận, huyện thuộc địa bàn Thủ đô sẽ được cấp CMTND mới có số định danh cá nhân theo quy định của Bộ công an. Riêng trong quý I-2014, CMTND 12 số cũng sẽ được cấp tại các tỉnh như Hưng Yên, Hải Dương và Hải Phòng. Đây là kết quả ban đầu của Bộ Công an trong dự án sản xuất, cấp và quản lý CMTND.
Theo Thiếu tướng Trần Văn Vệ, Phó Tổng cục trưởng Tổng cục Cảnh sát quản lý hành chính về trật tự an toàn xã hội (Bộ Công an), thì, chiếc CMTND mới này không thể làm giả cũng không thể cho người khác mượn được bởi nó bao gồm cả mã số định danh cá nhân. Theo đó, các thông tin cơ bản như tên, tuổi, giới tính, địa chỉ,... sẽ được ghi đầy đủ trên CMTND mới. Đây là một trong những nỗ lực về việc cải cách cũng như quản lý về hành chính, tạo thuận lợi cho người dân trong giao dịch.
Nói là vậy nhưng những chiếc CMTND mới này lại “ngốn” một khoản tài chính khá lớn nếu triển khai trên toàn quốc. Ước tính, kinh phí để cấp CMTND mới này lên đến hàng nghìn tỷ đồng. Tuy nhiên, khó khăn hiện nay đối với CMTND mới này là “giải quyết” các CMTND 9 số sao cho không ảnh hưởng và gây xáo trộn trong công tác quản lý của các bộ, ban, ngành khác.
Chị Minh Trang, ở khu tập thể Nghĩa Tân, quận Cầu Giấy, cho rằng, việc sử dụng CMTND mới sẽ tạo thuận lợi cho người dân nhưng nó lại đang “mắc” ở một vấn đề là CMTND 9 số khi đi đổi, cấp lại sang CMTND 12 số sẽ gây ra khó khăn cho người dân khi đi giao dịch với ngân hàng, bảo hiểm, .... Bởi người dân phải chứng minh được 2 CMTND này đều là 1 người (?). “Tất nhiên là chỉ cần xin xác nhận của cơ quan chức năng là được, nhưng nó sẽ tạo ra một “khâu trung gian”, gây phiền phức cho người dân. Chưa kể đến việc “khó khăn” xuất phát từ “khâu trung gian” đó”, chị Trang phân trần.
Thực tế, cứ mỗi lần phát sinh thêm một thủ tục hành chính là người dân lại phải “chạy đôn chạy đáo” đi “xin” xác nhận này nọ. Và tất nhiên trong quá trình đó, vấn đề tiêu cực rất dễ xảy ra. Điều này không phải là chưa từng xảy ra. Theo anh Quang Thành, ở quận Cầu Giấy, để xin cấp đổi lại CMTND đã mất thời gian, thậm chí nhiều khi cần gấp lại còn phải “bôi trơn” rồi. Nếu quy định đổi từ CMTND cũ sang mới hoặc giấy xác nhận 2 CMTND đó là của một người không rõ ràng thì người dân sẽ rất vất vả để đi làm điều đó.
Về vấn đề này, ông Vệ cho rằng, trước khi cấp CMTND mới thì Bộ Công an sẽ có những văn bản gửi các Bộ, ban, ngành để thông báo việc sử dụng CMT 9 số và 12 số đều có giá trị như nhau. Ông cũng cho biết, giai đoạn đầu sẽ chỉ triển khai cấp CMTND mới cho 24 triệu người, từ 14 tuổi trở lên.
Theo luật sư Mạnh Thắng, Đoàn luật sư TP Hà Nội, Bộ Công an cần quy định chi tiết và cụ thể trong trường hợp xác nhận này. Đồng thời, nên đưa ra hình thức xử lý đối với những trường hợp nào “cố tình” vi phạm, “nhũng nhiễu” và gây phiền phức cho người dân. “Kiểm soát tốt điều này thì không chỉ nhận được sự ủng hộ từ phía người dân mà người dân còn góp phần đẩy lùi “tiêu cực” có thể phát sinh trong thủ tục hành chính”, luật sư Thắng nhận định.
Chiếc CMTND mới mà Bộ Công an xây dựng và đề xuất lần này được nhiều sự ủng hộ của người dân. Chị Thu Phương, ở phường Mộ Lao, quận Hà Đông, cho rằng, nếu như tất cả cơ sở dữ liệu của người dân như giấy khai sinh, hộ khẩu, ... đều được lưu giữ thông tin trong CMTND này thì rất thuận lợi. Bởi khi đó, mọi người chỉ phải mang duy nhất một chiếc CMTND là xong, khỏi cần các giấy tờ khác nữa.
Về vấn đề này, Bộ Công an đang xây dựng và đề xuất Chính phủ ban hành Nghị định về cấp, quản lý và sử dụng số định danh cá nhân để cấp cho khoảng 90 triệu công dân Việt Nam. Theo đó, từ nay đến trước năm 2016, Bộ Công an sẽ thu thập dữ liệu công dân. Từ tháng 1-2016, Bộ Tư pháp sẽ thu thập tiếp dữ liệu trên. Đáng nói, trong quá trình thu thập dữ liệu dân cư, mã số định danh sẽ tự phát sinh trên hệ thống. Mã số định danh được quy định theo mã tỉnh, mã vùng, giới tính,.... Đây được coi là cơ sở dữ liệu quốc gia quan trọng về dân cư.
Thuận lợi là vậy nhưng không ít người dân lại tỏ ra khá lo ngại về việc mã số định danh nếu không được quản lý và kiểm soát tốt có thể sẽ làm lộ các thông tin cá nhân. Trao đổi về việc này, Thiếu tướng Trần Văn Vệ, cho biết, Bộ Công an sẽ có quy định cụ thể và rõ ràng những cơ quan, đơn vị nào có quyền truy cập thông tin từ hệ thống quản lý. Hơn nữa, việc cấp mã số định danh hoàn toàn tự động dựa trên công nghệ nên khó có chuyện “trùng nhau” hay được “tự ý” lựa chọn “số đẹp”.
Thực tế, CMTND là quyền lợi và nghĩa vụ của mỗi công dân. Nó gắn liền vai trò và trách nhiệm cũng như hành vi và ý thức của mỗi người dân. Cho nên, ngoài việc quản lý mang tính “hành chính” thì chúng ta cũng nên tuyên truyền và phổ biến cho người dân hiểu được quyền lợi và nghĩa vụ đó, tránh để chỉ nghĩ CMTND như một chiếc thẻ “thông hành”. Có vậy, thì giá trị của CMTND mới thực sự được nâng lên, người dân mới hiểu quyền lợi và nghĩa vụ của mình khi cầm chiếc thẻ CMTND.
3. Báo Công an nhân dân Online có bài Nhân viên Trung tâm trợ giúp pháp lý bị bắt vì lừa đảo. Bài báo phản ánh: Với kiến thức của cử nhân luật, lại làm việc ở Trung tâm trợ giúp pháp lí nên Trung biết, hành vi phạm tội của Phạm Văn Thanh nhẹ, chỉ bị khởi tố ở khoản 1, nhưng vì chị Nhung không hiểu biết nên hắn nói rằng tội của Phạm Văn Thanh rất nặng phải từ 12 đến 20 năm tù giam, yêu cầu vợ Thanh phải đưa thêm 40 triệu đồng nữa để “chạy” từ khoản 2 xuống khoản 1, có thể hưởng án treo.
Ngày 5/12, Cơ quan điều tra Công an huyện Lanh Chánh, Thanh Hóa cho biết đã khởi tố vụ án, khởi tố bị can, bắt tạm giam đối với Phạm Văn Trung, 27 tuổi, trú ở xã Tân Phúc, Lang Chánh về hành vi lừa đảo chiếm đoạt tài sản. Trung là nhân viên hợp đồng của Trung tâm trợ giúp pháp lí chi nhánh số 8, Sở Tư pháp Thanh Hóa. Với nghề nghiệp của mình, lẽ ra Trung phải giúp đỡ người nghèo để họ có hiểu biết thêm về pháp luật nhưng anh ta lại lợi dụng để lừa đảo, chiếm đoạt tiền của họ.
Nạn nhân của Trung là chị Phạm Thị Nhung, 28 tuổi, trú cùng xã với Trung. Chị Nhung có chồng là Phạm Văn Thanh, 30 tuổi - là bị can trong vụ án vi phạm các quy định về khai thác và bảo vệ rừng đang bị Công an huyện Lang Chánh tạm giam. Vì không hiểu biết pháp luật nên chị Nhung đã đến Trung tâm trợ giúp pháp lý chi nhánh số 8 để nhờ tư vấn.
Tại đây, chị Nhung gặp Trung. Do chồng chị Nhung không thuộc diện được tư vấn pháp luật miễn phí nên Trung đã gợi ý chị Nhung thuê luật sư bào chữa. Chị Nhung đã đưa cho Trung 4 triệu đồng thuê luật sư. Tuy nhiên, Trung chẳng nhờ luật sư nào cũng không được phép tham gia bào chữa, hắn đút túi số tiền trên. Mấy hôm sau, Trung lại yêu cầu chị Nhung đưa thêm 3 triệu tiền công nữa.
Mặc dù đã lấy 7 triệu đồng của gia đình bị can nhưng Trung vẫn không từ bỏ ý định lừa đảo. Với kiến thức của cử nhân luật, lại làm việc ở Trung tâm trợ giúp pháp lí nên hắn biết, hành vi phạm tội của Phạm Văn Thanh nhẹ, chỉ bị khởi tố ở khoản 1, nhưng vì chị Nhung không hiểu biết nên hắn nói rằng tội của Phạm Văn Thanh rất nặng phải từ 12 đến 20 năm tù giam, yêu cầu chị Nhung phải đưa thêm 40 triệu đồng nữa để “chạy” từ khoản 2 xuống khoản 1, có thể hưởng án treo. Tưởng thật, chị Nhung lại vay mượn tiền đưa cho Trung. Sau khi nhận tiền, Trung nói với chị Nhung là đã đưa cho 2 cán bộ Công an huyện Lang Chánh mỗi người 20 triệu đồng.
Qua công tác nắm tình hình, quản lí địa bàn, lãnh đạo Đội Cảnh sát điều tra tội phạm về TTQL kinh tế và chức vụ, Công an huyện Lang Chánh – người bị Phạm Văn Trung cho rằng đã nhận tiền của hắn để làm nhẹ tội cho bị can đã phát hiện ra sự việc trên nên đã báo cáo lãnh đạo, đề nghị xác minh, làm rõ, không để Trung lừa đảo, làm mất uy tín lực lượng Công an. Công an huyện Lang Chánh đã triệu tập Phạm Văn Trung đến đấu tranh, làm rõ. Đến lúc này, Trung phải khai thật đã nhận 47 triệu đồng của chị Nhung để tiêu xài cá nhân.
II- THÔNG TIN KHÁC
Báo Nhân dân điện tử đưa tin Nên sửa độ tuổi trẻ em phù hợp Công ước quốc tế. Bài báo phản ánh: Nên sửa đổi độ tuổi của trẻ em cho phù hợp với Công ước quốc tế ; quy định cụ thể hơn các hành vi xâm hại đến quyền trẻ em… khi thực hiện sửa đổi, bổ sung Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em thời gian tới.
Đó là ý kiến của nhiều chuyên gia, đại diện các cơ quan tại hội thảo tổng kết chín năm thực hiện và thảo luận một số nội dung cần sửa đổi, bổ sung của Luật Bảo vệ, chăm sóc và giáo dục trẻ em (Luật BVCSGDTE) do Bộ Lao động, Thương binh và Xã hội, Quỹ Nhi đồng Liên hợp quốc tổ chức ngày 10-12 tại Hà Nội,
Bên cạnh những kết quả đạt được, Luật BVCSGDTE năm 2004 cũng bộc lộ một số hạn chế. Thứ trưởng Lao động - Thương binh và Xã hội Doãn Mậu Diệp cho biết: Luật BVCSGDTE hiện vẫn là dạng luật khung, chưa quy định đầy đủ một số quyền của trẻ em theo Công ước quốc tế về quyền trẻ em; chưa quy định các biện pháp bảo đảm thực hiện các quyền của trẻ em, dẫn đến việc tổ chức triển khai thực hiện ở các cấp còn gặp nhiều khó khăn. Độ tuổi của trẻ em Việt Nam hiện nay là dưới 16 tuổi còn thấp hơn quy định của Công ước là dưới 18 tuổi… Nhiều quy định của Luật không còn phù hợp với tình hình hiện nay, như: chưa có cơ chế phối hợp, quyền và trách nhiệm của các bộ, ngành liên qua, do vậy việc phối hợp thực hiện ở các cấp còn nhiều khó khăn; chưa có các quy định về biện pháp bảo đảm nhất là các chính sách an sinh xã hội và phúc lợi xã hội đối với trẻ em có hoàn cảnh đặc biệt…