I- THÔNG TIN NỔI BẬT
Báo điện tử Chính phủ có bài Tổ máy cuối cùng của Thủy điện Sơn La hòa lưới quốc gia. Bài báo đưa tin: Ban quản lý dự án Thủy điện Sơn La cho biết sau 3 ngày khởi động không tải (từ ngày 23/9), chiều nay, 26/9, tổ máy số 6 của Nhà máy Thủy điện Sơn La đã chính thức phát điện và hòa thành công vào lưới điện quốc gia. Từ ngày 27/9, mỗi ngày Thủy Điện Sơn La sẽ cung cấp cho hệ thống điện quốc gia 60 triệu kWh.
Dự án Thủy điện Sơn La là công trình trọng điểm quốc gia, là bậc thang thứ 2 trên sông Đà (trên là thủy điện Lai Châu, dưới là Thủy điện Hòa Bình), với công suất lắp đặt 2.400 MW (gồm 6 tổ máy), có công trình chính đặt tại tuyến Pa Vinh thuộc địa phận xã Ít Ong, huyện Mường La, tỉnh Sơn La. Hồ Thủy điện Sơn La thuộc một số xã, huyện của tỉnh Sơn La, Điện Biên và Lai Châu.
II- THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Pháp luật và Xã hội có bài Tiếp bài: Cháu nội mượn "sổ đỏ" của bà rồi sang tên chiếm đoạt: Đằng sau phiên tòa: Lý, tình và tiền... Bài báo phản ánh: Sáng 25 -9, TAND TP Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc đã mở phiên tòa sơ thẩm xét xử vụ án dân sự có liên quan đến đất đai. Nguyên đơn là cụ bà Nguyễn Thị Tam (SN 1930, trú tại phường Khai Quang, TP.Vĩnh Yên, tỉnh Vĩnh Phúc), còn bị đơn chính là cháu nội của bà anh Nguyễn Văn Quang (SN 1985).
Trước HĐXX, cụ Nguyễn Thị Tam khẳng định cụ đã cho cháu mình là anh Nguyễn Văn Quang mượn “sổ đỏ”, sổ hộ khẩu và CMTND mà không hề biết rằng cháu nội mình lấy nó để “sang tên” mảnh đất của hai ông bà.
Theo như trình bày của bị đơn Nguyễn Văn Quang, khoảng tháng 5 năm 2010 bà Nguyễn Thị Tam và ông Nguyễn Văn Thọ (SN 1923, là chồng của bà Tam) có đưa cho anh Quang hơn 100 triệu đồng để nhờ anh Quang xây hộ ông bà 1 gian bếp và công trình vệ sinh.
Cũng trong thời điểm này, ông Thọ và bà Tam có thỏa thuận với bố anh Quang là ông Nguyễn Đức Quế (đã mất năm 2011) toàn bộ diện tích 397m2 đất ở mà hai ông bà đang sử dụng. Nhưng ông Quế đã nói rằng chuyển thẳng quyền sử dụng cho anh Quang. Sau đó bà Tam đã đưa toàn bộ giấy tờ cho anh Quang để đến Văn phòng công chứng Vĩnh Phú để làm thủ tục cho, tặng quyền sử dụng đất.
Tuy nhiên, phía bà Tam lại khẳng định, số tiền ông bà đưa cho anh Quang là khoảng 200 triệu đồng (số tiền ông bà được bồi thường đất nông nghiệp) và chỉ có ý định nhờ anh Quang xây hộ bếp và nhà vệ sinh mà thôi. Việc bà đưa giấy tờ nhà đất là để cho anh Quang mượn chứ không hề có ý định cho, tặng như lời anh Quang đã nói.
Trong thời gian khoảng tháng 5 -2010, khi anh Quang “mượn” giấy tờ nhà đất của ông bà nội mình. Một thời gian sau đó anh Quang có dẫn một người phụ nữ đến nhà và gọi bà Tam dậy và bảo ký vào giấy tờ gì đó. Bà Tam nói là không biết chữ nên người phụ nữ này đã cầm tay bà để điểm chỉ vào một tờ giấy, lúc này bà Tam không hề được biết đó là loại giấy tờ gì.
Chỉ sau khi bà Tam đòi lại “sổ đỏ” và nhờ một học sinh đọc thì mới phát hiện ra người đứng tên trong sổ không phải là chồng bà ông Nguyễn Văn Thọ mà là người cháu Nguyễn Văn Quang. Lúc này bà Tam mới ngớ người và đòi người cháu phải làm lại “sổ đỏ” cho vợ chồng bà. Tuy nhiên anh Quang đã không làm điều đó thậm chí còn dọa đuổi ông bà nội ra khỏi khu đất ông bà đã ở hơn 50 năm qua khiến bà bất bình và phải đưa sự việc ra pháp luật.
Trong sự việc này, Văn phòng công chứng Vĩnh Phú đã chứng nhận hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất số 751/2010 giữa vợ chồng ông Nguyễn Văn Thọ, bà Nguyễn Thị Tam cùng anh Nguyễn Văn Quang giao kết.
Quá trình thực hiện việc công chứng hợp đồng tặng cho sử dụng đất nêu trên, Công chứng viên của Văn Phòng công chứng Vĩnh Phú không tuân thủ đúng các trình tự thủ tục và thành phần hồ sơ theo quy định của Luật công chứng. Việc này dẫn đến hình thức của hợp đồng công chứng số 751/2010 do Văn phòng công chứng Vĩnh Phú chứng nhận không đảm bảo đúng quy định của luật pháp.
Tại TAND TP.Vĩnh Yên, đại diện phía Văn phòng công chứng Vĩnh Phú thừa nhận là đã có sai sót, tuy nhiên lại cho rằng đó chỉ là sai sót về hình thức mà thôi.
Nhưng theo Luật sư Vũ Trường Hùng –Đoàn luật sư Vĩnh Phúc thì việc làm nói trên của Văn phòng công chứng Vĩnh Phú đã sai nghiêm trọng. Điều này được thể hiện ở chỗ: “Khi thực hiện việc công chứng Văn phòng công chứng Vĩnh Phú không tuân thủ về thành phần hồ sơ yêu cầu công chứng, nhưng Văn phòng công chứng Vĩnh Phú vẫn thụ lý giải quyết vụ việc".
Đối chiếu toàn bộ hồ sơ yêu cầu công chứng không có phiếu yêu cầu công chứng quy định tại điểm a, b, c, d điều 35 của Luật công chứng. Một điều nữa là, toàn bộ giấy tờ tùy thân của bên tặng cho quyền sử dụng đất là ông Nguyễn Văn Thọ và bà Nguyễn Thị Tam đã hết thời hạn sử dụng theo quy định của pháp luật.
Toàn bộ các văn bản hợp đồng số 751/2010 do Văn phòng công chứng Vĩnh Phú chứng nhận bà Nguyễn Thị Tam và ông Nguyễn Văn Thọ chỉ điểm chỉ duy nhất vào trang cuối cùng của hợp đồng điều này là vi phạm nguyên tắc cơ bản của Luật công chứng.
Không chỉ vậy, hồ sơ công chứng số 751/2010 còn điểm sai sót nghiêm trọng nữa là bà Tam hoàn toàn không biết chữ, không biết đọc tuy nhiên trong quá trình lập và chứng nhận hợp đồng tặng cho quyền sử dụng đất số 751/2010 Công chứng viên của Văn phòng công chứng Vĩnh Phú không mời người làm chứng theo quy định tại điều 9 của Luật công chứng. Điều này là vi phạm nghiêm trọng trình tự thủ tục công chứng hợp đồng giao dịch theo quy định của lật công chứng.
Kết thúc phiên xét xử, TAND TP.Vĩnh Yên đã tuyên hủy bản hợp đồng số 751/2010. Đây là một kết thúc mà dư luận cho rằng hợp tình hợp lý. Bởi lẽ, nếu xét theo cả lý và tình thì bị đơn Nguyễn Văn Quang đều không có, vì tiền mà Quang đã đẩy bà nội mình đã hơn 80 tuổi phải đứng trước “công đường” với sự ái ngại của tất cả những người có mặt. Phía Văn phòng công chứng Vĩnh Phú là những người nắm rõ luật pháp nhưng đã cố tình không tuân theo pháp luật rồi để xảy ra những sai phạm nghiêm trọng dẫn đến sự việc trên gây dư luận bức xúc…
2. Báo Công lý có bài Luật sư cần được bảo vệ. Bài báo phản ánh: Gần đây, dư luận lại tiếp tục nóng lên khi hàng loạt luật sư bị xâm hại sức khỏe, tính mạng hoặc bị đánh “dằn mặt”. Có nhiều quan điểm khác nhau về cách xử lý hiện tượng này. Thậm chí, chính các luật sư cũng có những nhìn nhận không đồng nhất…
Gần đây nhất, ngày 12-8-2012, một số thanh niên đi trên 3 xe máy đem theo can xăng đến trước cổng nhà luật sư Nguyễn Đình Ứng (Ngọc Lâm, Hà Nội) phóng hỏa đốt cổng nhà. Trước khi đốt, nhóm trên đã dùng xích xe đạp khóa cổng lại. May mắn thời điểm đó có người dân phát hiện nên lửa không lan vào trong nhà, nguyên nhân theo ông Ứng, có thể xuất phát từ việc hành nghề của ông.
Nghiêm trọng hơn cả là trước đó mấy ngày, ngày 7-8 tại trước cửa Văn phòng Luật sư Lĩnh Chính Thắng (Kiến An, Hải Phòng), ông Trần Hồng Lĩnh - Trưởng văn phòng bị 2 đối tượng hất thẳng một lượng lớn axit vào mặt rồi tháo chạy. Ông Lĩnh được đưa đến bệnh viện trong tình trạng bỏng nặng toàn bộ vùng mặt, vai, ngực và 2 bàn tay. Mắt trái của nạn nhân bị rất nặng, mắt phải cũng trong tình trạng hết sức nghiêm trọng nếu không được xử lý kịp thời.
Bảo vệ quyền và lợi ích hành nghề hợp pháp của luật sư, bảo đảm hành nghề theo pháp luật của họ là một trong những nhiệm vụ, đồng thời là quyền hạn quan trọng của Liên đoàn luật sư Việt Nam và các Đoàn luật sư địa phương. Tuy nhiên, hiện vẫn chưa có quy định cụ thể về phạm vi cũng như phương thức bảo vệ luật sư trong các vụ việc như trên mà chủ yếu vẫn chỉ dừng lại ở việc tư vấn, hỗ trợ luật sư khi họ gặp các vấn đề khúc mắc khi hành nghề, khi gặp rào cản từ các cơ quan quản lý Nhà nước, các cơ quan tiến hành tố tụng. Nhiều luật sư đề nghị Liên đoàn Luật sư nên bảo vệ quyền lợi của các thành viên cả trong và ngoài hoạt động tố tụng vì có những hành vi tấn công hay gây trở ngại có nguyên nhân từ hoạt động hành nghề từ trước đó của luật sư.
Cho đến nay, quan điểm bảo vệ luật sư theo phạm vi và cách thức nào cũng không thống nhất. Luật sư Nguyễn Huy Thiệp - Phó Chủ nhiệm Ủy ban bảo vệ quyền lợi luật sư (VBF) cho hay, khi gặp những rào cản phát sinh từ cơ quan tiến hành tố tụng địa phương khác hoặc cấp Bộ - ngành nhất là khó khăn phát sinh từ quy định thì tiếng nói của Đoàn luật sư các tỉnh thành càng ít tác dụng.
Ông Thiệp khẳng định: VBF chỉ lên tiếng bảo vệ luật sư khi những sự xâm hại đó nguyên nhân xuất phát từ hoạt động hành nghề hoặc trong hoạt động hành nghề. Nếu vì nguyên nhân khác thì VBF sẽ trả lời cho người yêu cầu biết để gửi yêu cầu đến các cơ quan chức năng giải quyết theo thẩm quyền và theo quy định.
Luật sư Đào Ngọc Lý (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, một trong những tiêu chí để bảo vệ luật sư đó là vì lý do hành nghề luật sư. Theo luật sư Lý, ranh giới cản trở và xâm phạm là khá mỏng manh. Thực tế luật sư hay bị các đối tượng khác vu khống khi tham gia hoạt động tố tụng, đa phần chứng cứ này đều mờ nhạt cũng gây ảnh hưởng đến hoạt động của luật sư.
Tuy nhiên, làm thế nào chứng minh hành vi xâm phạm luật sư là vì lý do hành nghề? “Nếu Liên đoàn Luật sư bảo vệ luật sư của mình gay gắt nhưng khi chứng minh ra là lý do vì liên quan đến mâu thuẫn cá nhân thì uy tín của Liên đoàn Luật sư sẽ ra sao?”, ông Thiệp lo ngại.
Trong những năm gần đây, đã có bước chuyển rất cơ bản trong nhận thức xã hội và quan niệm của các cơ quan tiến hành tố tụng về người hành nghề luật sư. Tuy nhiên, ở một phạm vi hẹp, có hiện tượng một số luật sư đã bị đương sự tố cáo sai sự thật, rượt đuổi đánh ngay tại phiên tòa, bị xâm phạm trực tiếp và gây thương tích trên thân thể, bị đe dọa, hành hung, tung tin ác ý, thậm chí đặt vòng hoa, đưa quan tài… đến tận Văn phòng luật sư để đe dọa, nhục mạ. Để ngăn chặn tình trạng đó tái diễn, rất cần một sự đồng thuận trong xã hội lên án các hành vi xâm phạm đến quyền hành nghề của luật sư và sự cần thiết xử lý kịp thời, nhanh chóng, nghiêm khắc của các cơ quan chức năng và tiến hành tố tụng đối với hành vi vi phạm nói trên.
3. Báo Người lao động có bài Cấp, đổi CMND theo mẫu mới: Bộ Tư pháp vẫn chưa có ý kiến. Bài báo phản ánh: Dù có nhiều ý kiến khác nhau nhưng Bộ Công an vẫn triển khai cấp, đổi CMND theo mẫu mới có phần ghi họ tên cha mẹ tại Hà Nội từ ngày 21-9. Chiều 26-9, Bộ Tư pháp đã có cuộc họp giữa lãnh đạo các vụ, cục nhằm mổ xẻ những vấn đề liên quan.
Tham dự cuộc họp có đại diện Vụ Pháp luật Hình sự - Hành chính, Vụ Các vấn đề chung về xây dựng pháp luật, Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật. Cuộc họp kết thúc nhưng chưa thống nhất hướng xử lý cũng như kiến nghị Bộ Công an, Chính phủ xem xét lại việc có dừng thực hiện cấp, đổi CMND theo mẫu mới hay không.
TS Lê Hồng Sơn, Cục trưởng Cục Kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật, cho biết ý kiến của ông vẫn bảo lưu như trước: Quy định đưa tên cha mẹ vào CMND là trái với các quy định về bảo vệ quyền trẻ em trong Công ước Quốc tế về quyền trẻ em năm 1989 mà Việt Nam đã ký kết cũng như vi phạm Luật Bảo vệ, Chăm sóc và Giáo dục trẻ em năm 2004. Ngoài ra, theo quy định tại điều 38 Bộ Luật Dân sự 2005, ghi thông tin cha mẹ vào CMND là xâm phạm nghiêm trọng về đời tư công dân.
III- THÔNG TIN KHÁC
Báo Dân Việt đưa tin Phí cấp Chứng minh thư mới tối đa 70.000 đồng. Bộ Tài chính vừa ban hành Thông tư số 155/2012 (có hiệu lực từ ngày 5.11.2012) quy định mức thu, chế độ thu, nộp, quản lý và sử dụng lệ phí Chứng minh nhân dân mới.
Theo đó, mức phí đối với các trường hợp thu nhận ảnh trực tiếp (ảnh thu qua camera) là 30.000 đồng cấp mới, 50.000 đồng cấp đổi và 70.000 đồng cấp lại. Các trường hợp thu nhận ảnh gián tiếp (chưa tính tiền chụp ảnh) thì mức phí thấp hơn 10.000 đồng. Công dân thường trú tại các xã, thị trấn miền núi, các xã biên giới; các huyện đảo nộp lệ phí Chứng minh nhân dân mới bằng 50% mức thu.