I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử Chính phủ đưa tin Chiều 23/7, tại Trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã tiếp Chủ tịch Quốc hội Vương quốc Campuchia Heng Samrin và Phó Thủ tướng Thường trực Chính phủ Hoàng gia Campuchia Men Sam An.
2. Trang web vtv.vn đưa tin: Nhân kỷ niệm 65 năm ngày Thương binh liệt sỹ và 44 năm chiến thắng Ngã Ba Đồng Lộc, tỉnh Hà Tĩnh đã khánh thành Đài tưởng niệm các Anh hùng liệt sỹ ngành Giao thông vận tải tại Ngã Ba Đồng Lộc. Công trình có tổng mức đầu tư trên 14 tỷ đồng từ nguồn vốn Trái phiếu Chính phủ.
3. Báo Thanh niên Online có bài Đề xuất về quyền của nguyên thủ, chính phủ. Bài báo phản ánh: Tổ chức bộ máy nhà nước, chế định kinh tế, quyền và nghĩa vụ cơ bản của công dân trong Hiến pháp 1992 - Những vấn đề cần sửa đổi, bổ sung là chủ đề hội thảo do Viện Nghiên cứu lập pháp (UB Thường vụ Quốc hội) tổ chức hôm 23.7 tại TP.HCM.
Về vấn đề tổ chức bộ máy nhà nước, GS-TS Nguyễn Đăng Dung (Đại học Quốc gia Hà Nội) đề cập đến vị trí và vai trò Chủ tịch nước trong mối quan hệ với các cơ quan quyền lực nhà nước Trung ương. “Chủ tịch nước là một chức vụ cao nhất của Nhà nước, một cơ quan nhà nước đặc biệt, trong một chừng mực nhất định có sự tham gia thực hiện quyền lập pháp, hành pháp và tư pháp”, ông Dung nói, đồng thời đề xuất hướng hoàn thiện chế định nguyên thủ quốc gia trong Hiến pháp mới.
Đó là ngoài việc giữ nguyên những quy định trong Hiến pháp 1992 thì cần được sửa đổi, bổ sung thêm một số nội dung mới. Cụ thể, Chủ tịch nước do nhân dân bầu trực tiếp, nhiệm kỳ của Chủ tịch nước là 5 năm, không theo nhiệm kỳ của Quốc hội nhằm bảo đảm sự thường xuyên, không bị gián đoạn của quyền lực nhà nước và sự thống nhất của quyền lực nhà nước. Bên cạnh đó, để bảo đảm cho việc thực hiện quyền thống lĩnh các lực lượng vũ trang, Chủ tịch nước phải trực tiếp phong hàm các cấp tướng lĩnh cao cấp trong quân đội.
Về vị trí, chức năng, quyền hạn của Chính phủ, theo TS Tô Văn Hòa (Trường ĐH Luật Hà Nội) đề xuất: “Quyền hạn của Chính phủ cần được xác định theo một số tiêu chí lý luận nhất định, trong đó đặc biệt là phải phù hợp với chức năng, vị trí của Chính phủ, đáp ứng được đòi hỏi của từng thời kỳ và phải trên cơ sở phân biệt rõ giữa quyền hạn của Chính phủ và các thành viên Chính phủ”. Theo TS Hòa, chức năng hành pháp của Chính phủ cần được phân biệt với chức năng hành chính nhà nước; Chính phủ không có chức năng hành chính, không nằm trong hệ thống các cơ quan hành chính mà nằm trên hệ thống này, lãnh đạo hệ thống này.
Trước nhiều ý kiến và đề xuất khác nhau của các đại biểu, TS Bùi Ngọc Sơn (ĐH Quốc gia Hà Nội), trong bài tham luận của mình lại cho rằng sửa đổi Hiến pháp khác với làm Hiến pháp. Khác với lập hiến, tu chính Hiến pháp là một quyền lực giới hạn. Nếu lập hiến là một quyền lực nguyên thủy và không có giới hạn (nghĩa là nhà lập hiến không bị ràng buộc bởi một thủ tục pháp lý nào), thì tu chính Hiến pháp là một quyền lực hạn chế do phải tuân thủ Hiến pháp. Vì vậy, sửa đổi Hiến pháp phải giữ lại bản sắc của Hiến pháp, tính chỉnh thể của Hiến pháp. Cơ quan sửa đổi không được thay đổi cấu trúc cơ bản của chính quyền hay hệ thống chính trị mà Hiến pháp xác lập. Tuy nhiên, Hiến pháp Việt Nam không đặt một giới hạn nào đối với việc sửa đổi Hiến pháp.
Trao đổi với PV Thanh Niên bên lề hội thảo, TS Đinh Xuân Thảo - Viện trưởng Viện Nghiên cứu lập pháp - nói: “Những ý kiến nêu ra tại hội thảo, nếu đạt được sự nhất trí cao thì sẽ làm cơ sở phục vụ cho việc sửa đổi Hiếp pháp sắp tới. Nội dung Hiến pháp cần nêu bật những vấn đề cốt lõi, cô đọng, khái quát vì từng lĩnh vực cụ thể chúng ta đã có những luật riêng. Hiến pháp quy định càng cụ thể, càng chi tiết bao nhiêu thì tuổi thọ càng ngắn bấy nhiêu”.
4. Báo Sài Gòn giải phóng Online có bài Quỹ Bảo hiểm y tế: Nguy cơ bội chi 500 tỷ đồng. Bài báo phản ánh: Theo BHXH Việt Nam, đến nay cả nước đã có trên 50 tỉnh thành phê duyệt mức viện phí mới và dự kiến sẽ áp dụng kể từ tháng 8 tới đây. Chỉ còn 10 tỉnh thành, trong đó có Hà Nội và TPHCM chưa thông qua việc tăng giá dịch vụ y tế.
Ông Phạm Lương Sơn, Trưởng ban Thực hiện chính sách BHYT, BHXH Việt Nam cho biết, điều đáng lo nhất là việc rất nhiều tỉnh thành đã phê duyệt khung viện phí ở mức quá cao (tăng 90%-95%) khiến nguy cơ Quỹ BHYT sẽ bị bội chi. Đánh giá của BHXH Việt Nam, khi giá dịch vụ mới được áp dụng, Quỹ BHYT năm 2012 sẽ bội chi 500 tỷ đồng, còn năm 2013 dự báo sẽ bội chi 1.000 tỷ đồng. Sẽ có 40 tỉnh thành đứng trước ngưỡng vỡ Quỹ BHYT và chỉ có 20 tỉnh sẽ cân đối hoặc bội chi ít nhưng đây đều là những tỉnh nghèo có số thu thấp. Nguyên nhân khiến các địa phương xây dựng và áp dụng khung viện phí mới ở mức cao là do bệnh viện muốn tăng nguồn thu.
BHXH Việt Nam đã đề nghị các địa phương mà HĐND tỉnh đã thông qua khung giá viện phí mới về nguyên tắc mà vẫn có thể điều chỉnh được thì cần xem xét lại cho phù hợp. Cơ quan BHXH sẽ tiến hành thẩm định, giám sát chặt chẽ các khoản chi phí khám chữa bệnh của người bệnh BHYT để hạn chế việc thất thoát Quỹ BHYT.
II-NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Sài Gòn giải phóng Online đưa tin: Sáng nay 24-7, Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường đối thoại trực tuyến với nhân dân tại Cổng Thông tin điện tử Chính phủ về những vấn đề: công tác xây dựng và thi hành pháp luật; kiểm tra văn bản quy phạm pháp luật; phổ biến, giáo dục pháp luật; thi hành án dân sự; hành chính tư pháp; bổ trợ tư pháp...
Cuộc đối thoại sẽ được truyền hình trực tiếp tại kênh InvestTV của Đài Truyền hình Việt Nam, kênh VTC1 Đài Truyền hình kỹ thuật số VTC và được phát thanh trực tiếp trên kênh VOV1, Đài Tiếng nói Việt Nam. Câu hỏi gửi về địa chỉ email doithoai@chinhphu.vn.
2. Báo Dân trí có bài Trường Trung cấp Luật Đồng Hới triển khai kế hoạch tuyển sinh khóa I. Bài báo đưa tin: Sở Tư pháp và Trường Trung cấp Luật Đồng Hới (Quảng Bình) vừa tổ chức hội nghị triển khai kế hoạch tuyển sinh khóa I, năm học 2012 - 2013.
Theo đó, kế hoạch tuyển sinh Khóa I: chỉ tiêu tuyển sinh và quy mô đào tạo từ 250 đến 300 học sinh. Cụ thể, hệ chính quy đào tạo 3 năm từ 100 đến 150 học sinh; hệ chính quy đào tạo 2 năm 150 học sinh. Hình thức tuyển sinh là xét tuyển, phát hồ sơ tại Sở Tư pháp hoặc ở trường từ ngày 22/7 đến 20/9/2012; thông báo trúng tuyển từ ngày 15/10 đến 31/10/2012 và dự kiến khai giảng vào ngày 15/11/2012.
3. Mục Thông tin từ bạn đọc, Báo Pháp luật Việt Nam có bài Gần bốn tháng chưa làm xong khai sinh. Bài báo phản ánh: Chị Mai Thị Bích Vân, ngụ 513 Lê Văn Sỹ, phường 2, quận Tân Bình (TP.HCM), cho biết: Gần bốn tháng nay Phòng Hành chính tư pháp (Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai) chưa giải quyết xong hồ sơ đăng ký khai sinh đã tiếp nhận từ ngày 5-4. Cụ thể, chị Vân là người được ủy quyền nhận kết quả đăng ký khai sinh cho ba người trong gia đình. Trong số này, có hai trường hợp chị đã nhận được giấy khai sinh mặc dù cũng trễ so với giấy hẹn. Riêng trường hợp của anh Mai Phú Cường (hiện định cư ở Mỹ), sau nhiều lần hẹn thì vào ngày 22-7, nhân viên phòng cho biết hồ sơ đã thất lạc. Tính ra chị đã có 11 lần vất vả chạy xe máy xuống Đồng Nai mà không có kết quả.
Đại diện phòng trên cho biết hồ sơ của chị Vân do trưởng phòng cũ phụ trách. Tuy nhiên, bà Lan nghỉ bệnh gần hai tháng mà không bàn giao nhiều hồ sơ nên phòng không thể giải quyết.
Ông Phạm Văn Cường, Giám đốc Sở Tư pháp tỉnh Đồng Nai, cho biết Sở sẽ chỉ đạo phòng phải giải quyết ngay những trường hợp như đã nêu của chị Vân, dứt khoát không để quyền lợi của người dân bị ảnh hưởng.
4. Báo điện tử VTC News có bài Vụ bí thư xé hết phiếu bầu: Bộ Tư pháp chỉ đạo làm rõ. Bài báo đưa tin: Sau khi VTC News đăng tải bài viết "Bí thư xé hết phiếu bầu vẫn được bổ nhiệm chức vụ mới", Tổng Cục Thi hành án dân sự (Bộ Tư pháp) đã có công văn trả lời về sự việc này.
Ngày 4/7/2012, Quyền Tổng cục trưởng Tổng Cục Thi hành án dân sự Hoàng Sỹ Thành đã ký công văn số 1244/TCTHA-TCCB gửi VTC News để trả lời về công tác tổ chức cán bộ của Cục Thi hành án dân sự tỉnh Gia Lai.
Trong công văn nêu rõ, sau khi nhận được báo cáo, Tổng Cục đã vào làm việc với đại diện Thường vụ Tỉnh ủy Gia Lai và các cơ quan có liên quan để trao đổi và thống nhất hướng xử lý. Qua xác minh, có hai luồng ý kiến khác nhau. Ý kiến thứ nhất cho rằng, Chi ủy đã tiến hành bỏ phiếu quy hoạch chức danh cục trưởng, phó cục trưởng. Ý kiến thứ hai cho rằng chi ủy chưa bỏ phiếu và đưa ra những cơ sở để chứng minh. Hiện Tổng cục đang phối hợp với các cơ quan chức năng để xem xét, sớm kết luận dứt điểm vụ việc.
Công văn cũng nêu rõ, sau khi trao đổi thống nhất với thường trực tỉnh Gia Lai, Bộ Tư pháp đã chỉ đạo Tổng cục phối hợp chặt chẽ với các cơ quan có liên quan ở địa phương sớm kết luận, xử lý dứt điểm những tồn tại tại đơn vị này, sau đó mới thực hiện các quy trình lựa chọn nhân sự bổ nhiệm Cục trưởng mới. Trong khi chờ thực hiện quy trình, lựa chọn nhân sự Cục trưởng mới, để đảm bảo hoạt động bình thường của đơn vị, sau khi cân nhắc, Bộ Tư pháp tạm thời giao ông Cao Minh Hoàng Tùng phụ trách đơn vị.
Trong khi đó, trao đổi với chúng tôi Chánh Văn phòng Ban tổ chức Tỉnh Ủy Gia Lai cho biết: Ngoài việc người của Bộ Tư pháp và Tổng cục Thi hành án dân sự thông báo quyết định bổ nhiệm ông Cao Minh Hoàng Tùng phụ trách cơ quan từ ngày 1/6/2012, Ban vẫn chưa nhận được bất cứ thông báo nào khác. Ban vẫn đang chờ thông báo từ Tổng Cục THADS về hướng xử lý vụ việc nên chưa thể phát ngôn gì thêm.
Chung quan điểm, bà Nguyễn Thị Thanh Thủy- Phó Chủ nhiệm Ủy ban kiểm tra tỉnh ủy Gia Lai cho rằng: Từ lúc sự việc xảy ra đến nay, Ủy ban kiểm tra chỉ được thông báo rằng ông Cao Minh Hoàng Tùng được giao phụ trách Cục, ngoài ra không có phối hợp giải quyết hay bất cứ động thái nào khác. Bà Thủy cũng cho biết, thông thường, những sai phạm có liên quan đến đảng viên, tổ chức Đảng trực thuộc Đảng bộ các cơ quan Đảng và tỉnh ủy Gia Lai sẽ do nhà chức trách địa phương chủ động giải quyết. Theo quan điểm của bà Thủy, sự việc xảy ra ở Cục THADS Gia Lai đã vi phạm tập trung dân chủ, độc đoán, động cơ chính trị cá nhân... gây mất đoàn kết nội bộ.
5. Báo Hà Nội mới có bài Chi cục Thi hành án dân sự huyện Trảng Bom phải bồi thường hơn 2,5 tỷ đồng cho dân. Bài báo phản ánh: Ngày 23-7, TAND huyện Trảng Bom (Đồng Nai) đã đưa ra xét xử vụ ông Vũ Đức Liêm (ngụ xã Bắc Sơn huyện Trảng Bom) kiện Chi cục Thi hành án (THA) dân sự huyện này.
Theo đơn khởi kiện, ông Liêm cho rằng cán bộ của Chi cục THA dân sự huyện Trảng Bom là ông Đỗ Ngọc Chất và Phùng Thế San đã kê biên, bán đấu giá tài sản của ông trái pháp luật, gây thiệt hại cho gia đình hơn 8 tỉ đồng. Cụ thể, năm 1995, vợ ông do làm ăn thất bại nên phải chi trả cho 17 người với số tiền trên 309 triệu đồng và gần 67 chỉ vàng. Sau khi quyết định THA có hiệu lực, ông Chất giao cho ông San kê biên căn nhà là tài sản chung của vợ chồng bà Dung - ông Liêm để bán đấu giá. Người trúng đấu giá với số tiền mua là 152 triệu đồng. Việc kê biên toàn bộ tài sản (có phần của ông Vũ Đức Liêm) là trái pháp luật nhưng hai cán bộ này vẫn bỏ qua và cho cưỡng chế căn nhà.
Tại phiên tòa, phía Chi cục THA thừa nhận sai nhưng chỉ đồng ý bồi thường 23 triệu đồng. Bởi, đại diện phía Chi cục THA cho rằng, trước đó phía THA có giải thích và tư vấn để ông Liêm đi kiện ra tòa để phân chi tài sản. Việc ông Liêm không kiện dẫn đến sai sót nên không thể đổ trách nhiệm lên THA toàn bộ được. Tuy nhiên theo phân tích của HĐXX thì tại bản án hình sự phúc thẩm tháng 1-2010, TAND Tối cao tại TP Hồ Chí Minh đã tuyên phạt tội ông Chất cùng ông San, nên được xem như một văn bản xác định hành vi trái pháp luật của hai cán bộ này. Từ đó, Toà buộc THA Trảng Bom phải bồi thường một nửa giá trị mảnh đất của vợ chồng ông Liêm, tương đương hơn 2,3 tỷ đồng. Toà cũng buộc Chi cục THA phải trả một triệu/tháng tiền thuê nhà mà ông phải trả từ năm 1997 đến nay (tổng là 182 triệu đồng).
6. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh có bài Mệt mỏi xác minh điều kiện thi hành án. Bài báo phản ánh: Luật Thi hành án (THA) dân sự quy định người được THA phải tự xác minh điều kiện của bên phải THA nhằm giảm thiểu áp lực công việc cho chấp hành viên. Tuy nhiên, đi vào thực tiễn, quy định này không giúp đạt được mục tiêu đề ra mà chỉ làm khổ cho người được THA...
Một chấp hành viên Chi cục THA dân sự quận Bình Thạnh nhận xét kể từ khi Luật THA dân sự có hiệu lực cho đến nay, việc người dân tự xác minh điều kiện THA hầu như không có kết quả vì vướng mắc từ cả quy định lẫn thực tiễn.
Cụ thể, Chính phủ đã có Nghị định số 58 ngày 13-7-2009 (hướng dẫn thi hành một số điều của Luật THA dân sự) quy định các cơ quan, tổ chức, cá nhân có trách nhiệm cung cấp thông tin về tài sản của người phải THA khi người được THA yêu cầu. Bộ Tư pháp cũng có một số công văn với nội dung đề nghị tương tự. Tuy nhiên, thực tế mỗi ngành lại có quy định riêng của mình về việc đảm bảo bí mật thông tin như thuế, ngân hàng… Chẳng hạn, Luật Quản lý thuế quy định giữ bí mật thông tin của người nộp thuế, trừ trường hợp nhận được đề nghị cung cấp thông tin từ cơ quan nhà nước có thẩm quyền như cơ quan điều tra, viện kiểm sát, tòa án, THA …
Mặt khác, khi cá nhân có yêu cầu cung cấp thông tin của người phải THA, các cơ quan, tổ chức liên quan nếu có từ chối, không hợp tác thì cũng không hề bị chế tài cụ thể gì. Đây cũng là một nguyên nhân khiến yêu cầu của cá nhân người được THA hầu như luôn bị xem nhẹ và không được đáp ứng. Trong khi đương sự phải mệt mỏi, vụ việc bị kéo rê thì ngành THA cũng không giảm bớt được áp lực công việc. Bởi lẽ sau khi bị từ chối, bằng cách này hay cách khác (như gửi yêu cầu qua đường bưu điện), đương sự cũng chứng minh được mình đã áp dụng các biện pháp cần thiết nhưng không thể tự xác minh để yêu cầu chấp hành viên xác minh giùm. Lúc đó chấp hành viên cũng vẫn phải vào cuộc.