Trong buổi sáng ngày 11/12/2009, một số báo chí đã có bài phản ánh những vấn đề lớn của đất nước và những vấn đề liên quan đến công tác tư pháp như sau:
I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo Người lao động có bài Chánh thanh tra bị tố cáo chạy chức. Bài báo phản ánh: Đó là ông Lê Ngọc Tiến, Chánh Thanh tra Cục Đường bộ VN. Cục này sẽ chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu, chứng cứ liên quan cho cơ quan điều tra xử lý. Cục Đường bộ VN đang tiếp nhận và xử lý đơn của ông Nguyễn Minh Sơn, công nhân Khu Quản lý đường bộ 2, tố cáo ông Lê Ngọc Tiến, chánh thanh tra Cục Đường bộ VN, để xảy ra sai phạm trong công tác chỉ đạo điều hành tại đơn vị. Kết luận thanh tra do Cục trưởng Mai Văn Đức ký ngày 22-10 cho thấy một số nội dung tố cáo là đúng; ông Tiến có dấu hiệu nhận tiền của một số người được đề nghị bổ nhiệm.
Trong đơn tố cáo, ông Sơn nêu rõ ông Tiến có hành vi bao che cho nhiều người có bằng cấp không đúng quy định của lực lượng thanh tra giao thông trong kỳ thi công chức năm 2007. Con trai ông Tiến chưa có bằng ĐH cũng được bố trí thi đợt này. Ông Tiến lợi dụng tinh giản biên chế để giữ lại nhiều người thiếu tư cách đạo đức hoặc không có bằng ĐH và trù úm, thải loại những người đấu tranh. Năm 2007, ông Nguyễn Minh Tuấn, nguyên đội trưởng Đội Thanh tra đường bộ 1, đã bị Ban Thanh tra đường bộ 1 kiến nghị thanh tra cục kỷ luật nhưng nơi này không có hình thức kỷ luật nào khiến Cục Đường bộ VN phải vào cuộc. Ngày 9-10-2008, ông Tiến buộc phải ra quyết định buộc thôi việc ông Tuấn một năm. Cùng ngày, ông Tiến lại ký quyết định điều động ông Tuấn về giữ chức vụ đội phó Đội Thanh tra 1-02. Đến tháng 1-2009, ông Tiến có quyết định nữa điều động ông Tuấn về nhận công tác tại đơn vị cũ.
Theo Cục trưởng Mai Văn Đức, việc ông Tiến không xem xét xử lý kỷ luật ông Tuấn là không đúng quy định, có dấu hiệu bao che cấp dưới. Riêng việc ông Tiến ngay sau khi ra quyết định kỷ luật lại có quyết định điều động và phân công công tác mới cho ông Tuấn là trái tinh thần Nghị định 35 của Chính phủ. Theo ông Sơn, ông Tiến đã chi sai nguyên tắc hơn 600 triệu đồng, tự duyệt định biên cho cơ quan thanh tra cục và định mức chi ở đơn vị này cao hơn quy định.
Sau khi kiểm tra, đoàn xác minh của Cục Đường bộ VN cho rằng ông Tiến đã tự ý phân bổ mức định biên cho các đơn vị 63,3 triệu đồng/năm, cao gấp 1,34 lần quy định của cục (47,5 triệu đồng/năm), dẫn tới số chênh lệch định mức kinh phí đã chi tại thanh tra cục hơn 333 triệu đồng. Tổng kinh phí Thanh tra Cục Đường bộ VN thực nhận năm 2008 là 665,9 triệu đồng.Cũng theo tố cáo, tháng 6-2009, ông Tiến có đi ăn nhà hàng và nhận tiền của một số người được đề nghị bổ nhiệm. Sau khi xác minh, Cục Đường bộ VN kết luận có dấu hiệu cho thấy ông Tiến đã nhận tiền. Cục Đường bộ VN sẽ chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu, chứng cứ liên quan cho cơ quan điều tra giải quyết, xử lý.
2. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Ngày 10-12, đoàn chuyên gia đánh giá ngoài của mạng lưới các trường đại học Đông Nam Á (ASEAN University Netword - AUN) đã kiểm định chất lượng chương trình đào tạo đại học 3 ngành công nghệ thông tin (Trường ĐH Khoa học tự nhiên), điện tử - viễn thông (ĐH Bách khoa) và ngành khoa học máy tính (Trường ĐH Quốc tế) của ĐH Quốc gia TPHCM.
Trước đó, vào ngày 6-12, đoàn này cũng đã kiểm định ngành công nghệ thông tin Trường ĐH Công nghệ Hà Nội (ĐH Quốc gia Hà Nội). Đây là 4 chương trình đào tạo đại học đầu tiên ở VN được kiểm định theo chuẩn của AUN, bộ tiêu chuẩn được công nhận trong khu vực ASEAN.
Ông Phan Thanh Bình, Giám đốc ĐHQG TPHCM cho biết, kết quả kiểm định sẽ được công bố sau một tháng. Nếu đạt kết quả tốt, những chương trình này sẽ được công nhận và chuyển đổi tín chỉ giữa các trường đại học trong mạng lưới các trường đại học AUN.
Hiện AUN có 21 trường đại học hàng đầu của 10 quốc gia trong khu vực Đông Nam Á. Trong đó, VN có 2 thành viên là ĐHQG Hà Nội và ĐHQG TPHCM.
3. Báo Thanh niên phản ánh: Ngân hàng HSBC quốc tế vừa công bố bản báo cáo: Việt Nam là quốc gia thân thiện thứ nhì trên thế giới đối với người nước ngoài (*). Cụm từ “thân thiện” có thể hiểu về quan hệ kết bạn trong cộng đồng người nước ngoài tại Việt Nam và thái độ cư xử của người dân bản địa. Bản báo cáo được đưa ra dựa trên cuộc trưng cầu kéo dài 3 tháng ở châu Âu, Mỹ, Phi và châu Á – Thái Bình Dương.
Top ten quốc gia “khó chịu” nhất đối với người nước ngoài được HSBC xếp hạng: 1 – Bỉ, 2 – Hà Lan, 3 – Thụy Sĩ, 4 – Đức, 5 – Nhật, 6 – Brazil, 7 – Anh, 8 – Trung Quốc, 9 – Pháp và 10 - Ấn Độ.
Báo cáo cũng cho thấy Việt Nam là nơi tạo được cho người nước ngoài một cuộc sống xa xỉ. 91% người được hỏi đã cho biết khi ở Việt Nam, họ có cả một đội ngũ giúp việc gia đình. Nhiều người đã đem cả bố mẹ già sang Việt Nam để tiện chăm sóc. Ở các nước phát triển, ít ai đủ tiền để trả lương cho đội ngũ này. Những thông tin trên không lạ đối với truyền thống hiếu khách của người Việt, thậm chí hơi buồn vì người mình vẫn còn “giúp việc gia đình” nhiều quá. Nhưng ít nhất nó cũng giúp PR cho thế giới biết rằng dân tộc Việt hiếu khách đến mức độ nào. Hiếu khách chứ không phải nơi dễ kiếm bồ. Anh chàng Mỹ Anthony Barne trả lời phỏng vấn của Thanh Niên, dù công nhận “người Việt rất thân thiện” nhưng cũng than vãn sao mà khó kết bạn (không phải kết bồ) với người khác giới quá. “Thực tình tôi không kiếm nổi một cô bạn nữ. Ở đây mọi người hay nghĩ hễ con trai đi với con gái là cặp bồ” – Anthony than. Và chàng sinh viên ĐH Khoa học xã hội và nhân văn TP.HCM này đành tự tìm câu trả lời: chắc do khác biệt về văn hóa. Đứng số một về mức độ thân thiện là Thái Lan, song họ cũng đứng luôn số một trong cuộc trưng cầu về mức độ “dễ kiếm bạn tình” trong bản báo cáo của HSBC. 50% người được hỏi trả lời họ đã có tình yêu khi làm việc tại Thái. Trái lại, người nước ngoài tại Qatar và Ấn Độ được bản báo cáo khuyên “nên dành thời gian kiếm bồ cho việc tìm mua một con thú nhồi bông thì tốt hơn”.
Bên cạnh lời khen, những người bỏ phiếu cho chúng ta cũng có một số phàn nàn đáng lưu tâm. Bà tùy viên văn hóa Mỹ Patricia Norland thì chê “đường sá kém quá, lô cốt tùm lum gây kẹt xe, không khí và nguồn nước thường xuyên bị ô nhiễm”. Cậu sinh viên Hàn Quốc Kim Hyo Sung thì bảo các bác tài taxi nhà mình hay chặt chém du khách bằng cách thích chạy đường vòng hơn đường thẳng và khi mua đồ dư ít tiền lẻ cũng ít khi được thối lại. Chưa hết, bản báo cáo nhắc nhở một số quan ngại nữa của người nước ngoài tại Việt Nam: ngôn ngữ khó học, khó kiếm trường cho con cái, khó kiếm nhà ở và khó khăn trong giao dịch tài chính.
Do đó, Việt Nam chỉ được xếp thứ 7 trong hạng mục “cung cấp chất lượng cuộc sống”. Cũng chẳng có gì đáng lo nếu ta không biết đó là thứ hạng xếp trên tổng số 10 quốc gia, vùng lãnh thổ ở châu Á - Thái Bình Dương.
(*) 10 quốc gia, vùng lãnh thổ thân thiện nhất: 1 - Thái Lan, 2 - Việt Nam, 3 - Hongkong, 4 - Malaysia, 5 - Bahrain, 6 - Nam Phi, 7 - Singapore, 8 - Mexico, 9 - UAE và 10 - Úc.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo điện tử của Thông tấn xã Việt Nam có bài "Giảm tiêu cực hôn nhân phụ nữ Việt với chồng ngoại". Bài báo phản ánh: Thứ trưởng Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch Huỳnh Vĩnh Ái cho biết Bộ đã kiến nghị Bộ Tư pháp và Trung ương Hội Liên hiệp Phụ nữ Việt Nam ban hành hướng dẫn liên tịch về hoạt động môi giới hôn nhân giữa người Việt Nam với người nước ngoài để kiểm soát, bảo vệ quyền lợi của các bên tham gia kết hôn. Ủy ban Nhân dân các tỉnh, thành phố cần căn cứ tình hình cụ thể ở địa phương để đầu tư nhân rộng mô hình, hỗ trợ các gia đình nghèo, cận nghèo được vay vốn ưu đãi phát triển kinh tế, góp phần giảm thiểu tiêu cực từ tình trạng phụ nữ kết hôn với người nước ngoài.
Thứ trưởng khẳng định luật pháp Việt Nam không có bất cứ quy định nào ngăn cản việc kết hôn của công dân Việt Nam với người nước ngoài nhưng những năm gần đây, việc phụ nữ Việt Nam kết hôn với người nước ngoài diễn ra phức tạp, trong đó có không ít vụ kết hôn do môi giới bất hợp pháp, bị lừa đảo, bất hạnh. Nhiều đối tượng người nước ngoài câu kết với một số cò mồi, môi giới người địa phương hình thành những đường dây buôn bán người xuyên quốc gia.
Theo thông tin được đưa ra tại Hội nghị tổng kết mô hình giảm thiểu tiêu cực tình trạng phụ nữ kết hôn với người nước ngoài giai đoạn 2008-2009, tổ chức tại Vĩnh Long, ngày 10/12, từ năm 2007 đến tháng 7/2009, các cơ quan chức năng tại Thành phố Hồ Chí Minh đã phát hiện và xử lý 38 vụ, 170 đối tượng tổ chức môi giới hôn nhân trái pháp luật cho người Đài Loan (Trung Quốc), Hàn Quốc. Một số nạn nhân của các vụ lừa gạt, buôn bán này lại quay về lừa gạt ngay cả người thân, ruột thịt của mình. Mục đích lấy chồng nước ngoài của đa số phụ nữ là lấy được chồng giàu nên hầu hết các cuộc kết hôn diễn ra nhanh chóng, thực chất là hoàn tất sự chuẩn bị của người môi giới hoặc tổ chức môi giới về các thủ tục pháp lý trên cơ sở thỏa thuận mà không dựa trên cơ sở hiểu biết về văn hóa, lối sống, về tình cảm và không xuất phát từ tình yêu nam nữ tự nguyện.
Thực trạng này khiến cho nhiều cô dâu Việt Nam lâm vào hoàn cảnh bi đát, hàng chục ngàn ông bố, bà mẹ sống trong sự hối hận, xót xa vì vội gả con cho người nước ngoài; ảnh hưởng đến an ninh, chính trị và trật tự an toàn xã hội, thuần phong mỹ tục của dân tộc Việt Nam. Ngoài ra, còn phải kể đến những trường hợp buôn bán phụ nữ núp dưới hình thức kết hôn với người nước ngoài.
Theo thống kê chưa đầy đủ của Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch, từ năm 2004 đến 2009, cả nước xảy ra 1.218 vụ mua bán phụ nữ với trên 2.300 đối tượng và trên 3.000 nạn nhân; 191 vụ mua bán trẻ em với 268 đối tượng và 491 nạn nhân; mua bán cả phụ nữ và trẻ em 177 vụ, với 310 đối tượng và gần 500 nạn nhân. Hậu quả từ những tiêu cực trong việc phụ nữ Việt Nam kết hôn với người nước ngoài để lại cả trước mắt và lâu dài, ảnh hưởng tiêu cực đến nhiều mặt kinh tế, văn hóa, an ninh xã hội, pháp luật quốc gia và quốc tế. Trên cơ sở những bài học rút ra từ mô hình can thiệp giảm tiêu cực tình trạng phụ nữ kết hôn với người nước ngoài được thử nghiệp hoạt động tại Cần Thơ và Đồng Tháp từ 2005-2007, Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch mở rộng ra 6 tỉnh Hải Dương, Hải Phòng, Tiền Giang, Vĩnh Long, Hậu Giang, Bạc Liêu từ tháng 6/2008 đến nay. Mục đích của mô hình là thực hiện quyền bình đẳng và hạnh phúc chính đáng của phụ nữ trong tình yêu hôn nhân, giữ gìn thuần phong mỹ tục của dân tộc, đảm bảo kết hôn với người nước ngoài đúng theo Luật Hôn nhân và Gia đình năm 2000.
Sau 18 tháng triển khai thực hiện, số vụ phụ nữ kết hôn với người nước ngoài đã giảm đáng kể. Năm 2009, tại các xã có mô hình ở tỉnh Hải Dương, Bạc Liêu, không có phụ nữ nào kết hôn với người nước ngoài, các tỉnh còn lại cũng giảm từ 7 đến 71 vụ. Bộ Văn hóa-Thể thao và Du lịch đã chuyển giao mô hình cho các tỉnh quản lý và yêu cầu các địa phương tiếp tục duy trì, nhân rộng trên địa bàn.
2. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: Được sự phối hợp của Dự án JICA, Bộ Tư pháp vừa tổ chức tọa đàm bình luận dự thảo 1 Luật sửa đổi, bổ sung một số điều của Bộ luật Dân sự năm 2005 (phần hợp đồng).
Theo đại diện thường trực tổ biên tập, trong phần hợp đồng, một số vấn đề được sửa đổi, bổ sung như hình thức hợp đồng, hợp đồng vô hiệu, thời hiệu, lỗi trong trách nhiệm dân sự, biện pháp bảo đảm giao dịch dân sự, thời điểm giao kết hợp đồng, chuộc lại tài sản, lãi suất, bồi thường thiệt hại cho cộng đồng, bồi thường thiệt hại do sản phẩm có khuyết tật gây ra. Tổ biên tập còn dự kiến tách hai chế định hợp đồng liên quan đến quyền sử dụng đất, quyền sở hữu trí tuệ ra khỏi Bộ luật Dân sự năm 2005 và chỉ để lại những nguyên tắc chung nhất trong Bộ luật Dân sự.
Cố vấn trưởng Ito và các chuyên gia dài hạn của Dự án JICA đã có những bình luận, góp ý về những nội dung sửa đổi, bổ sung trên, đồng thời trình bày kinh nghiệm của Nhật Bản về giao dịch qua mạng, các điều kiện giao dịch thương mại chung, quy định giải thích điều lệ của các công ty, tổ chức… Những đóng góp này sẽ được tổ biên tập nghiên cứu tiếp thu để tiếp tục hoàn thiện dự án luật.
3. Báo Lao động có bài Uỷ quyền công chứng: Lợi bất cập hại. Bài báo phản ánh: Bài báo phản ánh: Luật Công chứng có hiệu lực thi hành từ năm 2007, tuy nhiên khi thực thi thì việc uỷ quyền công chứng đã gây khó cho người uỷ quyền và người được uỷ quyền. Huỷ uỷ quyền công chứng được thực hiện theo Luật Dân sự hay Luật Công chứng, bởi một số điều khoản trong hai luật lại vênh nhau.
Ông Nguyễn Văn Hoàng hốt hoảng tìm đến toà soạn, theo hướng dẫn của luật sư qua Tổng đài 1080 thì có lẽ ông sẽ mất trắng số tiền trên 2 tỉ đồng mà ông đã mua lại căn hộ 72m2. Theo tư vấn của luật sư (LS) thì người uỷ quyền (UQ) được quyền huỷ bỏ hợp đồng UQ công chứng, trong khi người UQ không chịu cung cấp cho ông các giấy tờ cần thiết để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận quyền sở hữu nhà, đất (GCN). Ông Hoàng cho hay, theo tư vấn của LS thì giấy viết tay mua bán giữa hai người không được công nhận về tính pháp lý. Những người "hàng xóm" của ông Hoàng đã cung cấp cho chúng tôi 5 bản hợp đồng uỷ quyền (HĐUQ) được công chứng thì cả 5 bản có nội dung "mỗi bản một ý", người được UQ không biết đâu mà lần. Về bản HĐUQ của ông Hoàng thì ghi thời hạn UQ là 10 năm, còn bản HĐUQ của ông Phạm Văn Đức thì lại ghi thời hạn là đến khi làm xong thủ tục cấp GCN. Bản HĐUQ của bà Trần Thị Nga lại "thòng" thêm câu: "Thời hạn UQ là kể từ ngày ký giấy UQ này cho đến khi hoàn thành việc xây dựng căn hộ nói trên và chính thức bàn giao giấy tờ sở hữu cho người chủ mới hợp pháp". Bản HĐUQ của ông Nguyễn Cảnh Khang thì lại được quyền cả bán và cho thuê.
Theo phản ánh của người dân thì việc thực hiện HĐUQ công chứng hoàn toàn mới mẻ với người dân, nội dung bản hợp đồng người UQ và người được UQ đều "phó mặc" cho công chứng viên soạn thảo. Ông Hoàng nói: "Chúng tôi có biết Luật Công chứng thế nào đâu, nên khi nghe công chứng đọc nội dung thấy cũng không có gì vướng mắc nên ký ngay, chỉ đến khi bà con tập hợp giấy tờ để làm thủ tục cấp GCN thì mới thấy mỗi hợp đồng một vẻ. Bất lợi thuộc về người được UQ".
Theo nội dung của bản HĐUQ thì người UQ cam đoan cung cấp các giấy tờ liên quan để người được UQ thực hiện các công việc được UQ. Tuy nhiên trong thực tế, sau khi mua bán "tiền trao, cháo múc" thì người được UQ lại phải "nắm dao đằng lưỡi" vì người UQ gây khó dễ khi cung cấp các giấy tờ liên quan để bên được UQ làm thủ tục cấp GCN. Có bản HĐUQ thì công chứng viên không ghi điều khoản này mà chỉ vắn tắt ghi: " Liên hệ với các cơ quan nhà nước có thẩm quyền để làm thủ tục xin cấp GCN liên quan đến căn hộ". Với "cam kết" đã được công chứng như vậy thì người được UQ không thể yêu cầu người UQ cung cấp các giấy tờ cần thiết để làm thủ tục cấp GCN. Theo ghi nhận của chúng tôi tại các phòng công chứng thì HĐUQ chủ yếu thực hiện đối với đối tượng mua - bán tại các khu đô thị, rất hãn hữu UQ tài sản trong nội bộ gia đình.
Ông Nguyễn Văn Hoàng cho hay, chỉ đến khi đi làm thủ tục cấp GCN căn hộ, mới thấy UQ công chứng lợi bất cập hại. Tại hợp đồng UQ, người UQ và người được UQ đều phải xuất trình giấy tờ tuỳ thân như hộ khẩu, giấy CMND với công chứng viên. Sau khi xem bản chính, công chứng viên còn photocopy lưu lại, thế nhưng khi tiến hành làm thủ tục cấp GCN thì cán bộ địa chính lại yêu cầu đủ điều, như giấy CMND, hộ khẩu đều phải sao y bản chính của UBND, không chấp nhận bản photocopy. Người được UQ lại lâm vào "con đường khổ ải" khi người UQ gây khó không cấp giấy tờ như cán bộ địa chính yêu cầu, bởi lẽ họ đã trình công chứng viên như vậy số CMND cũng như hộ khẩu đều đã được công chứng, vậy tại sao cán bộ địa chính lại cho mình có quyền cao hơn khi đã được Nhà nước công chứng.
Chưa hết khó, ông Hoàng trình bày tiếp: Người UQ và được UQ đã được công chứng viên chứng nhận tính pháp lý khi hai bên thực hiện UQ, thế nhưng cán bộ địa chính lại viện thêm cả Luật Hôn nhân gia đình khi làm thủ tục cấp GCN, họ đòi hỏi phải lập lại công chứng UQ vì trong bản hợp đồng thiếu tên vợ hoặc chồng người UQ, vì tài sản của vợ chồng là tài sản chung, nếu là tài sản riêng thì phải có giấy từ chối tài sản đó. Hầu hết HĐUQ công chứng thực tế là hợp đồng mua - bán, nhưng vì chưa có GCN nên không thể hợp đồng mua - bán công chứng, đành phải thực hiện UQ công chứng.
Theo LS Nguyễn Hải Đăng (Hà Nội) thì HĐUQ công chứng đang bị lạm dụng. Theo Luật Dân sự thì người UQ có quyền đơn phương chấm dứt HĐUQ, nhưng theo Luật Công chứng thì người UQ không thể đơn phương chấm dứt HĐUQ, nếu có sự tranh chấp của hai bên thì phải ra toà giải quyết. Luật vênh nhau, người dân khó thực thi để bảo vệ quyền lợi hợp pháp của mình khi bị xâm phạm.
Trên mục Bạn đọc, báo cũng có bài “Cần quy định đúng để dân khỏi đi đêm”. Bài báo phản ánh: Ở nước ngoài việc công chứng (thị thực chữ ký) đều có thể được thực hiện tại bất cứ văn phòng của cá nhân nào, nếu cá nhân này đã được học (khóa học ngắn ngày và có đóng lệ phí làm công chứng viên) và cấp bằng công chứng từ tiểu bang. Việc công chứng ở nước ngoài rất đơn giản vì người công chứng viên chỉ dựa trên lời xác nhận và chử ký của đương sự mà đóng cho cái triện.
Ở nước ta thì cứ phải cái triện có quốc huy thì có giá trị vô biên, nên từ đó các ngài công chứng viên hay thư ký ủy ban tha hồ mà coi dân đen như những kẻ hèn mòn bước vào cửa quan. Nếu chúng ta có những quy định đúng đắn, chuyển việc công chứng trở thành việc thị thực chử ký thông thường thì dân sẽ khỏi phải "đi đêm". Thêm vào đó việc gian lận, qua mặt thiên hạ nhờ vào cái triện "công chứng" sẽ không còn nữa. Các cơ quan, đơn vị, cá nhân sẽ có trách nhiệm nhiều hơn trong việc kiểm chứng các hồ sơ, giấy tờ chứng thực mà họ nhận được. Xin gợi ý rằng ở nước ngoài những việc mua bán bất động sản, hoặc các cơ sở kinh doanh thường thông qua các văn phòng mua bán nhà cửa(real estate), văn phòng luật sư, ngân hàng, văn phòng trung gian (escrow) để tiến hành giao dịch nhờ vậy mà việc gian lận sẽ ít xảy ra và nhà nước sẽ không phải bận tâm ngay từ những bước khởi đầu của việc mua bán. Mong rằng có nhiều quy định đúng thì dân mới đở vất vả đi sớm về khuya như hiện nay.
4. Báo Công an nhân dân có bài TAND Tối cao yêu cầu hoãn thi hành án. Bài báo phản ánh: Báo CAND có đăng bài "Cần có một bản án công minh" phản ánh về vụ tranh chấp ranh giới thửa đất số 111A, thị trấn Bồng Sơn, huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định giữa gia đình ông Hồ Chí Khải và ông Nguyễn Bá. Vừa qua, TAND Tối cao đã có Văn bản số 56/TANDTC-DS gửi đồng chí Trưởng Thi hành án huyện Hoài Nhơn, tỉnh Bình Định yêu cầu hoãn thi hành án dân sự phúc thẩm nêu trên trong thời hạn 3 tháng để có thời gian xem xét lại vụ án này. Đây là một quyết định cần thiết và kịp thời bởi, theo nội dung vụ án thì gia đình ông Khải sống trên thửa đất này từ trước năm 1954.
Ông Huỳnh Sơn là người ở liền kề, thửa 110A. Năm 1998, ông Sơn bán nhà và đất ở thửa 110A và 110C cho ông Nguyễn Bá. Suốt thời gian ông Huỳnh Sơn ở đã không xảy ra tranh chấp khiếu kiện gì, nhưng sau khi mua nhà của ông Huỳnh Sơn, năm 2006, ông Nguyễn Bá đã có đơn khiếu kiện, cho rằng căn nhà của ông Khải xây dựng trước đây lấn qua phần đất nhà ông. Sau nhiều lần hoà giải không thành, ngày 27/9/2006, TAND huyện Hoài Nhơn tiến hành xét xử và ra quyết định: Bác đơn yêu cầu khởi kiện của ông Nguyễn Bá vì không có căn cứ. Bản án đã được sự đồng tình của chính quyền địa phương và đông đảo bà con thị trấn Bồng Sơn. Tuy nhiên, ngày 31/5/2007, TAND tỉnh Bình Định tuyên xử ngược với bản án dân sự sơ thẩm. Sau phán quyết của Tòa phúc thẩm, chính quyền và nhân dân địa phương có nhiều phản ứng quyết liệt. HĐND thị trấn Bồng Sơn liên tục gửi nhiều văn bản đến các cơ quan bảo vệ pháp luật phản đối phán quyết của Tòa phúc thẩm TAND tỉnh Bình Định với nội dung khá gay gắt: "Đây là bản án thiếu thực tế, gây nhiều dư luận bất bình không tốt trong nhân dân, nếu thi hành bản án thì hậu quả khó lường. Bởi nhân dân thiếu niềm tin vào pháp luật, tình hình an ninh trật tự xã hội có thể xảy ra nguy hiểm…".
5. Báo điện tử Dân trí có bài Mua bảo hiểm xây dựng chiếu lệ vì luật “đá” nhau. Bài báo phản ánh: Bảo hiểm là cánh tay nối dài của quản lý nhà nước về chất lượng công trình xây dựng. Tuy nhiên, với việc mua bảo hiểm chỉ mang tính chiếu lệ như trong thời gian vừa qua do các luật “đá” nhau.
Luật Xây dựng và Luật Kinh doanh bảo hiểm đều quy định về mua bảo hiểm trong hoạt động xây dựng. Tuy nhiên, mỗi luật lại quy định một kiểu. Cụ thể, trong luật xây dựng quy định các nhà thầu khảo sát, thiết kế, giám sát thi công có nghĩa vụ mua bảo hiểm trách nhiệm nghề nghiệp. Nhà thầu thi công công trình có nghĩa vụ mua bảo hiểm.Trong khi đó, Luật Kinh doanh bảo hiểm (có hiệu lực từ 1/4/2001) lại quy định bảo hiểm trong hoạt động xây dựng không phải là bảo hiểm bắt buộc. Việc mua bán bảo trong hoạt động xây dựng được thực hiện như đối với các loại hình bảo hiểm tự nguyện phi nhân thọ khác.
Các doanh nghiệp có quyền chủ động xây dựng quy tắc, điều khoản, biểu phí bảo hiểm của từng loại hình bảo hiểm tương tự các loại hình bảo hiểm tự nguyện khác.Với “tinh thần” của hai luật quy định như vậy, trong khi mức mua và mức chi trả bảo hiểm tương ứng không được quy định mức sàn, nên thường là mua giá trị thấp, chiếu lệ. Các doanh nghiệp bảo hiểm do vậy cũng không cần xem xét giải pháp thiết kế, năng lực tư vấn... trước khi áp mức giá mua bảo hiểm cho khách hàng.Đặc biệt, các tư vấn cho những công trình riêng lẻ của dân cư trong đô thị xây chen hầu như không mua bảo hiểm. Kết quả là khi xảy ra sự cố, do sơ suất nghề nghiệp, đơn vị tư vấn không đủ khả năng tài chính để khắc phục, gây thiệt hại cho xã hội và phức tạp cho việc quản lý các hoạt động xây dựng.
Bản thân các chủ đầu tư, nhất là đầu tư xây dựng nhà mặt phố, công trình nhỏ không quan tâm bảo vệ các đơn vị tư vấn mua bảo hiểm; không ép nhà thầu mua bảo hiểm; không thuê giám sát... nên rủi ro do sự cố càng cao.Thực tế hiện nay, việc mua bảo hiểm công trình xây dựng, trang thiết bị và máy móc phục vụ xây dựng thường chỉ tiến hành với những dự án lớn, đặc biệt các dự án liên quan đầu tư nước ngoài.Với những gì đang diễn ra thì việc mua bảo hiểm ở nhiều công trình chỉ mang tính hình thức. Và đã là hình thức, đơn vị bán bảo hiểm cũng không cần năng lực chuyên môn về xây dựng, để có thể đánh giá biện pháp thi công, xác định đúng giá trị cần bán bảo hiểm...
Theo số liệu chưa đầy đủ của Cục Giám định nhà nước về Chất lượng công trình xây dựng thì hàng năm có khoảng 0,28 - 0,56% công trình bị sự cố thì với hàng vạn công trình được triển khai cũng có hàng trăm công trình bị sự cố.Chính vì vậy, theo ý kiến của đại diện nhiều Sở xây dựng các địa phương, cần sửa đổi Luật Kinh doanh bảo hiểm, trong đó buộc nhà thầu xây dựng (hay chủ đầu tư) phải mua bảo hiểm cho công trình, cho trách nhiệm bên thứ ba với những mức phù hợp với thông lệ khu vực.“Điều này có thể làm tăng chi phí cho người dân khi xây dựng lại nhà ở của mình nhưng là cần thiết cho xã hội, để những bất cập xảy ra không bị lúng túng trong hành xử thực tế.Ngoài ra, bảo hiểm hoạt động tư vấn xây dựng cần quy định mức sàn, tránh việc việc thực hiện mang tính hình thức, đối phó như hiện nay” - PGS - TS. Nguyễn Văn Hiệp, Phó Giám đốc Sở Xây dựng TPHCM đề xuất tại hội thảo khoa học toàn quốc về “Sự cố và phòng ngừa sự cố công trình xây dựng” mới diễn ra tại Hà Nội.