I- THÔNG TIN VỀ NHỮNG SỰ KIỆN NỔI BẬT CỦA ĐẤT NƯỚC
1. Báo điện tử Vnexpress phản ánh: Văn phòng Chính phủ vừa thông báo kết luận của Thủ tướng tại cuộc họp về điều hành chi tiết khu trung tâm chính trị Ba Đình (Hà Nội). Theo đó, Thủ tướng nhấn mạnh, việc điều chỉnh quy hoạch chi tiết lần này cần nghiên cứu cụ thể các nội dung về tổ chức không gian, bảo đảm chức năng, các vấn đề về hạ tầng kỹ thuật, giao thông...
Về tổ chức không gian, Bộ Xây dựng phối hợp với Văn phòng Chính phủ tiếp tục nghiên cứu việc bố trí công trình Tòa nhà Chính phủ và Trụ sở Văn phòng Chính phủ. Nhà làm việc của Văn phòng Chủ tịch nước cần nghiên cứu để có quy mô cũng như vị trí thích hợp. Thủ tướng cũng đồng ý đề xuất của Bộ Xây dựng về chủ trương xây dựng Khu tổ hợp khách sạn, dịch vụ phục vụ cho các hoạt động chung các cơ quan Trung ương trong Khu trung tâm chính trị Ba Đình, tại số 6-8 Chu Văn An và số 37 Hùng Vương - Lô H6. Khu tổ hợp này có quy mô khoảng 600 phòng nghỉ, được đầu tư hiện đại, đồng bộ và giao cho một cơ quan có năng lực để thống nhất quản lý, vận hành.
Khu vực vườn hoa Bách Thảo là không gian xanh được khai thác sử dụng chung cho nhân dân và khối các cơ quan Trung ương khi cần. Các biệt thự có giá trị kiến trúc trong Khu trung tâm chính trị Ba Đình cần được cải tạo, chỉnh trang và phục vụ cho mục đích chung. Nhà làm việc của Bác Tôn, Bác Đồng sẽ được giữ gìn để làm nhà lưu niệm.
Thủ tướng yêu cầu tiếp tục nghiên cứu bố trí địa điểm lễ tân, tiếp khách của Chính phủ, có thể kết hợp trong Tòa nhà Chính phủ mới và cải tạo từ một biệt thự có giá trị cao về lịch sử, kiến trúc trong Khu trung tâm chính trị Ba Đình. Khu dân cư Tập thể 354, 3B Ông Ích Khiêm được quy hoạch chỉnh trang thành khu chung cư cao cấp, tạo điều kiện tái định cư cho các hộ dân. Hệ thống giao thông phải được tổ chức bảo đảm lưu thông 2 chiều đường Độc Lập; nghiên cứu giải pháp xử lý xung đột gây ách tắc giao thông tại khu vực đường Mai Xuân Thưởng, Ngọc Hà, các nút giao thông tại các tuyến hướng vào Khu trung tâm. Vị trí bãi đỗ xe phục vụ cho cơ quan Văn phòng Chính phủ và Văn phòng Chủ tịch nước phải đảm bảo an ninh, an toàn cho công tác bảo vệ và thuận lợi trong sử dụng... Quy hoạch chi tiết khu trung tâm chính trị Ba Đình được phê duyệt từ năm 2002, phạm vi nghiên cứu có quy mô 135 ha.
2. Báo Sài Gòn giải phóng phản ánh: Chiều 27-3, tại Hà Nội, đồng chí Đinh Thế Huynh, Ủy viên Bộ Chính trị, Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam đã chủ trì Hội nghị toàn thể lần thứ ba Ban Chấp hành Hội Nhà báo Việt Nam khóa IX (nhiệm kỳ 2010-2015).
Tại hội nghị, các đại biểu đã nhất trí bầu đồng chí Thuận Hữu, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập Báo Nhân dân giữ cương vị Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; đồng chí Trần Gia Thái, Giám đốc Đài Phát thanh - Truyền hình Hà Nội giữ cương vị Phó Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam.
Báo cũng phản ánh: Ngày 27-3, đại diện của Hiệp hội Các nhà sản xuất ô tô Việt Nam (VAMA) xác nhận đã có văn bản gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các bộ ngành liên quan về tác động của một số chính sách mới đối với ngành công nghiệp ô tô Việt Nam.
VAMA đề nghị Ủy ban Thường vụ Quốc hội, Chính phủ và các bộ ngành liên quan xem xét hoãn, ngừng việc thực hiện mức phí lưu hành được nêu trong đề xuất của Bộ GTVT trong giai đoạn hiện nay. Đồng thời xem xét, có ý kiến để Bộ GTVT và các bộ ngành có liên quan tiến hành các nghiên cứu kỹ lưỡng và đưa ra các giải pháp đồng bộ, dài hơi, đặc biệt là tuyên truyền, giáo dục ý thức tham gia giao thông, để cải thiện tình hình giao thông của Việt Nam mà không làm ảnh hưởng đến tương lai phát triển của ngành công nghiệp ôtô, công nghiệp phụ trợ cũng như đến nhu cầu đi lại và cải thiện mức sống của người dân.
Báo cũng phản ánh: Liên quan tới thực hiện kết luận của Thủ tướng Chính phủ về vụ cưỡng chế thu hồi đất đầm của ông Đoàn Văn Vươn tại xã Vinh Quang, Tiên Lãng, ngày 27-3, Thành ủy TP Hải Phòng đã tổ chức cuộc họp kiểm điểm trách nhiệm các cán bộ chủ chốt của UBND TP Hải Phòng là ông Dương Anh Điền, Chủ tịch UBND và ông Đỗ Trung Thoại, Phó Chủ tịch UBND TP Hải Phòng, trong việc để xảy ra sai phạm trong vụ cưỡng chế đất đầm này.
3. Báo điện tử Vnexpress phản ánh: Tại buổi công bố "Bản quyền truyền thông" EURO 2012 chiều 27/3 tại TP HCM, VTV bị phản ứng dữ dội vì cấm tất cả báo chí khai thác hình ảnh giải bóng đá này mà không xin phép họ. Đại diện VTV khẳng định, các đơn vị trong nước không được sử dụng mọi hình ảnh của EURO để kinh doanh bằng các hình thức như tin nhắn, chương trình trúng thưởng...
Tuyên bố này làm báo giới sôi sục: "Vậy, việc báo điện tử khai thác clip, báo in sử dụng hình ảnh của các hãng thông tấn nước ngoài mà họ đã mua có vi phạm hay không ?" Bà Đỗ Thị Lan Hương, Giám đốc Trung tâm quảng cáo và dịch vụ VTV đáp: "Nguyên tắc hình ảnh liên quan đến truyền thông về vòng chung kết EURO 2012 khi chưa có sự đồng ý của VTV là vi phạm. Các báo sử dụng hình ảnh, clip của các hãng nước ngoài xem là vi phạm. VTV là đại diện đầu mối của UEFA về VCK EURO 2012. Phóng viên các đơn vị tại Việt Nam muốn đi tác nghiệp tại VCK EURO cũng phải xin phép VTV.
4. Báo Nhân dân phản ánh: Ngày 27-3, tiếp tục Phiên họp thứ sáu của Ủy ban Thường vụ Quốc hội (TVQH), dưới sự điều hành của Phó Chủ tịch QH Tòng Thị Phóng, các đại biểu thảo luận, cho ý kiến về một số vấn đề còn có ý kiến khác nhau của Dự án Bộ luật Lao động (sửa đổi).
Thảo luận về các quy định liên quan đến tiền lương trong dự thảo luật, số đông đại biểu cho rằng, hiện nay mức lương tối thiểu được xác định theo bốn vùng kinh tế - địa lý và đã có sự thống nhất chung giữa các loại hình doanh nghiệp nhà nước, doanh nghiệp tư nhân, doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài. Tuy nhiên, vẫn tồn tại sự khác biệt về tiền lương tối thiểu giữa cán bộ, công chức với nhóm lao động ngoài khu vực doanh nghiệp. Do vậy, Bộ luật Lao động (sửa đổi) cần nghiên cứu bổ sung các quy định cụ thể về tiền lương, như: Cơ cấu tiền lương, căn cứ để trả lương, chống phân biệt đối xử trong trả lương, hướng tới xây dựng mức lương tối thiểu chung cho toàn xã hội căn cứ vào nhu cầu sống tối thiểu của người lao động. Liên quan đến vấn đề nói trên, Ban soạn thảo cho biết, dự thảo Bộ luật Lao động (sửa đổi) sẽ quy định về việc thành lập Hội đồng Quốc gia về tiền lương, với thành phần gồm đại diện người lao động, người sử dụng lao động, cơ quan quản lý nhà nước. Hội đồng sẽ thực hiện chức năng tư vấn, thẩm định, đề xuất với cơ quan quản lý nhà nước về mức lương tối thiểu, tham gia xây dựng chính sách tiền lương quốc gia. Việc thành lập Hội đồng Quốc gia về tiền lương là cơ chế mới, thể hiện đặc trưng quan hệ lao động, qua đó tiền lương được xem xét công khai, toàn diện hơn, phù hợp với thị trường lao động và xu hướng tiến bộ của các nước trên thế giới.
Góp ý kiến đối với các quy định về giải quyết tranh chấp lao động, nhiều đại biểu đề nghị dự thảo luật sửa đổi cần quy định cụ thể vai trò, chức trách, nhiệm vụ của công đoàn trong việc giải quyết tranh chấp lao động và đình công. Trong đó, tập trung hỗ trợ tập thể người lao động trong giải quyết tranh chấp lao động. Hướng đi này góp phần thúc đẩy nhu cầu thành lập tổ chức công đoàn của chính người lao động tại các doanh nghiệp để bảo vệ lợi ích hợp pháp cho mình. Cùng với những nội dung nêu trên, Ủy ban TVQH thảo luận, góp ý kiến đối với các quy định liên quan đến các hình thức hợp đồng lao động, chế độ, chính sách đối với lao động nữ.
II- NHỮNG THÔNG TIN LIÊN QUAN ĐẾN CÔNG TÁC TƯ PHÁP
1. Báo Công lý có bài Một quyết định của Tòa án 10 năm chưa thi hành dứt điểm. Bài báo phản ánh: Hơn 10 năm qua, Quyết định số 03 ngày 23-11-2000 của TAND quận 1 vẫn chưa chưa được thi hành. Điều bất ngờ là bên phải thi hành án (THA) là Công ty Sữa Việt Nam (nay là Công ty Cổ phần Sữa Việt Nam (viết tắt là Vinamilk) không phải là không có điều kiện thi hành…
Năm 1990, bà Trần Thị Thu Hà cư ngụ số 25 Tân Canh, quận Tân Bình, Tp. Hồ Chí Minh xin vào làm việc tại Vinamilk, công tác tại nhà máy sữa bột Dielac - Biên Hòa. Sau đó, bà Hà được điều động về làm nhân viên văn phòng tại trụ sở 36-38 Ngô Đức Kế, quận 1, Tp. Hồ Chí Minh. Năm 1996, bà Hà được đề bạt làm Phó Văn phòng Vinamilk. Tháng 12-1996, bà được Công ty cử tham gia làm Phó Tổng Giám đốc liên doanh sữa Việt - Úc. Năm 1998, do khủng hoảng tài chính thế giới, Liên doanh sữa Việt - Úc bị ảnh hưởng nên ngưng hoạt động. Bà Hà được Vinamilk điều động về lại Công ty. Tháng 10-1998, Vinamilk có quyết định bổ nhiệm bà Hà làm Phó phòng thị trường kiêm Phó Tổng Giám đốc liên doanh sữa Việt - Úc. Ngày 24-7-1999, Bộ KH&ĐT có Quyết định số 430 giải thể trước thời hạn Công ty Liên doanh sữa Việt - Úc. Thế nhưng, ngày 11-3-2000, Tổng Giám đốc Vinamilk lại có Quyết định số 23 miễn nhiệm chức Phó phòng thị trường của bà Hà với lý do để tiếp tục làm công việc ở Công ty liên doanh sữa Việt - Úc(!!?). Bà Hà khiếu nại. Ngày 29-6-2000, Vinamilk có Quyết định số 56 điều động bà Hà về làm nhân viên phòng tiêu thụ. Bản thân trong quá trình công tác không vi phạm kỷ luật nhưng bị chuyển đổi công việc không phù hợp và trái pháp luật lao động, bà Hà đã khiếu nại quyết định này. Đột nhiên, ngày 20-7-2000, Vinamilk có Thông báo số 60 chấm dứt hợp đồng lao động đối với bà Hà kể từ ngày 5-9-2000. Bức xúc, bà Hà khiếu nại. Ngày 31-8-2000, Vinamilk ra Thông báo số 785 nhắc lại là giữ nguyên việc chấm dứt hợp đồng lao đồng đối với bà Hà. Ngày 13-9-2000, Vinamilk đã ban hành Quyết định số 66 chấm dứt hợp đồng lao động đối với bà Hà.
Bà Hà đã khởi kiện ra TAND quận 1 về việc Vinamilk đơn phương chấm dứt hợp động trái pháp luật. Nhận thấy việc ban hành Quyết định buộc thôi việc đối với bà Hà là trái pháp luật, tại TAND quận 1, Vinamilk đã đồng ý tự nguyện rút lại Quyết định số 66, nhận bà Hà trở lại làm việc và bồi thường cho bà Hà một khoản tiền tương ứng với tiền lương và giải quyết các chế độ về bảo hiểm tính từ tháng 9-2000 đến khi nhận bà Hà trở lại làm việc theo đúng quy định pháp luật.
Ngày 16-1-2001, Vinamilk ban hành Quyết định số 01 rút lại Quyết định số 66 ngày 13-9-2000. Tuy nhiên, việc giao quyết định này đến cho bà Hà lại là một vấn đề bàn cãi. Vinamilk thì nói rằng đã gửi cho bà Hà qua đường bưu điện và không ghi sổ công văn đi. Còn bà Hà thì khẳng định chưa nhận được quyết định này. Do đó, bà không biết Công ty đã hủy quyết định buộc thôi việc. Tiếp đó, Vinamilk mời bà Hà lên ký hợp đồng lao động mới. Bà Hà không đồng ý. Bà Hà cho rằng, khi hủy quyết định buộc thôi việc, thì hợp đồng lao động không xác định thời hạn cũ đã ký kết mặc nhiên có hiệu lực trở lại. Do đó, bà Hà đã từ chối ký hợp đồng lao động mới theo yêu cầu của Công ty. Vì vậy, ngày 18-10-2002, Vinamilk ra Quyết định số 02 chấm dứt hợp đồng lao động với bà Hà, thời gian giải quyết trợ cấp ngưng việc được tính từ ngày 1-9-2000 đến ngày 30-4-2001. Thỏa thuận không thành, bà Hà nộp đơn yêu cầu THA. Cơ quan THA quận 1 thụ lý và ra quyết định số 211 ngày 27-6-2002. Tuy nhiên, việc THA bị ách tắc vì Vinamilk cho rằng đã THA xong, còn bà Hà cho rằng, Quyết định số 03 của TAND quận 1 chưa được Vinamilk thi hành. Do vụ việc phức tạp, Cơ quan THA Tp. Hồ Chí Minh rút hồ sơ lên để giải quyết.
Để có cơ sở giải quyết mâu thuẫn giữa các bên, Cơ quan THA thành phố đã có công văn yêu cầu TAND quận 1 giải thích rõ: “bà Hà trở lại làm việc theo hợp đồng lao động không xác định thời hạn đã ký hay phải ký lại hợp đồng lao động mới cho phù hợp với công việc và mức lương mới?”. TAND quận 1 giải thích rằng: “Công ty nhận bà Hà trở lại làm việc ngay theo hợp đồng đã ký kết trước đó và đang thực hiện, bởi khi các bên ra Tòa tranh chấp và Vinamilk rút lại Quyết định chấm dứt Hợp đồng lao động số 66 ngày 13-9-2000 thì hợp đồng đã ký trước đây vẫn đang còn hiệu lực pháp luật nên không đặt ra vấn đề ký hợp đồng lao động mới. Do đó, trong điều 1 Quyết định số 03 ngày 23-11-2000 của TAND quận 1 phải hiểu là nhận bà Hà trở lại làm việc theo hợp đồng đã ký kết và đang thực hiện, không phải là ký lại hợp đồng mới phù hợp hợp với công việc và mức lương mới như cách hiểu của phía Vinamilk”.
Nhận được trả lời, Chấp hành viên đã thuyết phục Vinamilk THA nhưng không đạt kết quả. Vinamilk vẫn khăng khăng cho rằng đã THA xong. Ngày 25-6-2003, Chấp hành viên ra quyết định cưỡng chế buộc Vinamilk nhận bà Hà trở lại làm việc. Ngày 1-7-2003, Vinamilk lập biên bản với bà Hà là không nhận bà Hà trở lại làm việc. Các bên không tìm được tiếng nói chung. Hơn 10 năm qua, bà Hà đã “gõ cửa” khắp nơi kêu cứu về việc buộc Vianmilk phải thi hành Quyết định số 03 ngày 23-11-2000 của TAND quận 1. Thế nhưng, Quyết định này đến nay vẫn chưa chưa được thi hành. Điều không bình thường là bên phải THA là doanh nghiệp lớn đang “ăn nên làm ra”, không phải là không có điều kiện thi hành (?). Không biết đến bao giờ Quyết định số 03 ngày 23-11-2000 của TAND quận 1 mới được Vinamilk nghiêm chỉnh chấp hành?
2. Báo điện tử Dân trí có bài Chung cư mini: “Sống trong sợ hãi”!. Bài báo phản ánh: Áp lực dân số lên các khu đô thị lớn ngày một tăng trong khi quỹ đất không thể “nở” thêm, giá nhà đất thành phố quá đắt đỏ, còn phân khúc nhà xã hội lại vô cùng thiếu và rất khó tiếp cận,… đã có một thời gian những người có thu nhập trung bình đã tìm tới chung cư mini với hy vọng có một nơi “an cư” để “lạc nghiệp”. Với diện tích nhỏ, giá thành vừa phải, thủ tục mua nhà đơn giản… rất nhiều người đã quyết định mua nhà chung cư mini vì nghĩ: vừa văn minh, vừa tiết kiệm. Nhưng cũng từ đây, không ít người đã gặp phải những câu chuyện “dở khóc, dở cười”, mà thực tình chỉ những kẻ “ở trong chăn mới biết”. Thậm chí có người còn ngao ngán nói, họ như lâm vào cảnh đi ở trọ trong ngôi nhà của chính mình, bán không được, mà ở cũng không xong.
Mặc dù luật đã có, Nghị định 71 của Chính phủ ban hành năm 2010 đã quy định rất rõ ràng, việc bảo đảm quyền lợi cho người sở hữu căn hộ trong chung cư mini tưởng như đơn giản, song thực tế không phải vậy. Nguyên nhân chính là do không ít chủ đầu tư đã cố tình không thực hiện các quy định pháp luật để hạn chế kinh phí xây dựng, khiến việc tách hộ và xác nhận cấp sổ hồng cho từng căn sau đó chỉ nhận được những cái lắc đầu từ chối từ phía các cấp chính quyền. Cụ thể, theo luật sư Nguyễn Văn Sơn (Yên Phụ, Hà Nội), các trường hợp không được cấp sổ hồng phổ biến là do “Khi xin cấp phép xây dựng tòa nhà, chủ nhà không xin cấp phép theo diện “nhà để kinh doanh” mà xin theo diện "nhà ở riêng của gia đình" để trốn nộp các khoản thuế, phí... Hay để tiết kiệm, chủ đầu tư bỏ qua xây dựng hệ thống báo cháy chữa cháy, lối thoát hiểm, thang máy…”. “Nhưng nhiều nhất là vi phạm do chủ đầu tư cho xây vượt số tầng xin phép, vì vậy người mua phải những tầng vượt này cũng không bao giờ được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng nhà đất hợp pháp”, ông Sơn nói.
Ngoài ra,việc cấp sổ hồng cho loại hình chung cư này còn gặp một khó khăn khác, như GS Đặng Hùng Võ đã nhiều lần trả lời báo chí, là do “hình thức chung cư này còn khá mới mẻ, lại cộng thêm các luồng dư luận nhiều chiều khiến các địa phương còn thận trọng và chưa thông thoáng trong việc cấp”. Cũng theo ông, sự thận trọng này của cơ quan chức năng có phần thiếu trách nhiệm và rõ ràng gây ảnh hưởng lớn đến quyền lợi của người mua.
Một điểm đáng lưu ý khác xung quanh những lo lắng của người mua nhà không có giấy chứng nhận quyền sử dụng, đó là trước khi các căn hộ trong một khu chung cư mini được cấp hết sổ hồng, chủ sở hữu vẫn là người giữ sổ đỏ chung của khu đất. Và hết thảy những người ở trong hoàn cảnh này chỉ còn biết hy vọng chủ nhà không có ý đồ xấu mang sổ đỏ đi thế chấp hay cầm cố! Khi được hỏi, đa số người dân sống tại các chung cư này đều chung một lo lắng: Khi toàn bộ ngôi nhà xuống cấp, ai sẽ bảo đảm quyền lợi cho họ? Đây thực sự là một câu hỏi lớn, cần các cơ quan quản lý có câu trả lời. Và với những rủi ro pháp lý vẫn còn hiển hiện, có lẽ cần sớm có biện pháp kiểm soát lại phân khúc thị trường này, thay vì cấp phép rồi thả nổi như hiện nay.
3. Báo Pháp luật thành phố Hồ Chí Minh phản ánh: ngày 27-3, Sở Tư pháp TP.HCM đã long trọng kỷ niệm 30 năm chặng đường xây dựng và phát triển (27-3-1982–27-3-2012). Bộ trưởng Bộ Tư pháp Hà Hùng Cường đã trao tặng Sở Tư pháp TP cờ truyền thống “Đơn vị xuất sắc trong phong trào thi đua năm 2011” (ảnh) và biểu dương thành tích xuất sắc của đơn vị với những đột phá quan trọng, khẳng định vị trí tiên phong trong ngành tư pháp cả nước.
Bộ trưởng Hà Hùng Cường đánh giá cao những nỗ lực không ngừng đổi mới của Sở Tư pháp TP, dám nghĩ, dám làm, dám chịu trách nhiệm, đề xuất nhiều giải pháp hay mang tính đột phá. Nhiều mô hình đã để lại dấu ấn sâu đậm trong lòng người dân như: Cung cấp văn bản pháp luật, tư vấn pháp luật miễn phí, website văn bản quy phạm pháp luật, thí điểm văn phòng công chứng “tư”, thí điểm chế định thừa phát lại… Từ những bước đi tiên phong của Sở, nhiều mô hình mới được triển khai hiệu quả, đúc kết những kinh nghiệm quý, lan tỏa đến nhiều tỉnh, TP khác.
Báo cũng phản ánh: Sáng 27-3, Khối trí thức thuộc CLB Truyền thống Kháng chiến TP.HCM đã tiếp tục tổ chức góp ý cho việc sửa đổi Hiến pháp 1992. Nhiều ý kiến tại hội thảo đề nghị trong lần sửa hiến pháp này cần lưu tâm đặc biệt đến việc sửa đổi các nội dung liên quan đến sở hữu đất đai. Cụ thể, nên đa dạng hóa các hình thức sở hữu đất đai, trong đó cần định ra cái nào là sở hữu toàn dân, cái nào là sở hữu tư nhân. Ông Bùi Tiến An, nguyên chuyên viên Ban Dân vận Thành ủy, cho rằng: “Thực tế những biến động vừa qua chứng tỏ Luật Đất đai hiện hữu là không ổn, là cơ sở để cho tham nhũng lợi dụng”. Vì thế, lần sửa đổi hiến pháp này cần phải sửa ngay vấn đề sở hữu đất đai để làm cơ sở cho việc sửa đổi Luật Đất đai theo hướng phù hợp hơn.
Cũng tại hội thảo, các đại biểu cũng kiến nghị, việc sửa đổi hiến pháp lần này cần phải làm rõ hơn về tính chất của nhà nước pháp quyền. Theo các đại biểu, chính sự nhập nhèm, tù mù, rối rắm trong hệ thống luật pháp và thực thi pháp luật của ta đang tạo ra nhiều kẽ hở cho những cán bộ mất chất ở nhiều cấp lợi dụng để tham nhũng. Do đó, việc phân công và kiểm soát quyền lực của ba nhánh quyền lực là lập pháp, hành pháp và tư pháp cần phải được thiết lập một cách phù hợp, chặt chẽ hơn.