Miệt mài “chở” luật lên biên giới
Đại úy Lèng Văn Trai (SN 1985, quê ở thôn Lầy Lùng, xã Nấm Lư, huyện Mường Khương, Lào Cai). Bởi thấp bé nhẹ cân, cao chưa đến 1m60, nặng chưa đến 50 kg nên sau 3 năm không đạt tiêu chuẩn về sức khỏe, vào năm 2007, khi 22 tuổi, chàng trai người Nùng mới trúng tuyển nghĩa vụ quân sự. Trở thành chiến sĩ Trung đoàn 174 (Quân khu 2), sau khi hoàn thành khóa huấn luyện tân binh, Lèng Văn Trai được chuyển đến Cục Chính trị Quân khu 2 làm chiến sĩ cảnh vệ.
Mảnh đất thép Mường Khương đã tôi luyện Lèng Văn Trai tính kiên trì, quyết tâm vượt khó, cho dù gian khổ đến đâu. Cuộc sống trong quân ngũ và sự tin yêu, dìu dắt của chỉ huy đơn vị là động lực để chàng lính trẻ Lèng Văn Trai quyết tâm ôn thi đại học, với mục đích phục vụ lâu dài trong Quân đội. Để có thời gian ôn bài vở, Trai thường xin với Trung đội trưởng cắt gác cho mình vào lúc nửa đêm đến sáng. Vậy là, buổi tối Trai ngủ, lúc anh em trong đơn vị say giấc nồng thì chàng trai trẻ ôm sách ra vọng gác, vừa gác, vừa học bài.
Tháng 11/2008, được sự quan tâm của chỉ huy đơn vị và chính sách ưu tiên của Đảng, Nhà nước đối với đồng bào dân tộc thiểu số, Lèng Văn Trai được đi học cử tuyển tại Trường Sĩ quan Lục quân 1. 5 năm sau, vào tháng 8/2013, anh tốt nghiệp ra trường, được phân công về công tác tại BĐBP Quảng Ngãi. Sau đó, Trai tiếp tục theo học lớp chuyển loại cán bộ Biên phòng đến tháng 8/2016. Sau 10 năm nhập ngũ, năm 2017, Lèng Văn Trai quay về phục vụ quê hương.
Từ đó đến nay, Lèng Văn Trai trải qua các cương vị: Đội trưởng Tham mưu Hành chính, ĐBP Si Ma Cai; Đội trưởng Vận động quần chúng, ĐBP Pha Long; Chính trị viên phó, Bí thư Chi đoàn ĐBP Si Ma Cai (2018-2021) và Chính trị viên phó, Bí thư Chi đoàn ĐBP Mường Khương (2021 đến nay).
Đại tá Nguyễn Trọng Ngữ, Chính ủy BĐBP Lào Cai cho biết, trên cương vị Chính trị viên phó ĐBP Si Ma Cai và Chính trị viên phó ĐBP Mường Khương, Đại úy Lèng Văn Trai đã tích cực tham mưu cho UBND các xã hai huyện biên giới Si Ma Cai và Mường Khương xây dựng kế hoạch chỉ đạo các đơn vị, ban, ngành, đoàn thể trên địa bàn triển khai thực hiện nhiệm vụ tuyên truyền, PBGDPL.
Đại úy Trai đã tham gia biên soạn 5 tài liệu/1.500 bản Hỏi đáp pháp luật, tiếp nhận, cấp phát 10.000 tờ rơi, tờ gấp pháp luật cho nhân dân trên địa bàn. Phối hợp tham mưu cho chính quyền địa phương thường xuyên củng cố, kiện toàn 6 ban tuyên vận cấp xã, 34 tổ tuyên vận thôn, bản.
Những năm qua, Đại úy Lèng Văn Trai cùng với các đơn vị và UBND các xã biên giới duy trì hiệu quả 6 mô hình: Mô hình tổ phòng, chống tảo hôn, hôn nhân cận huyết thống; Mô hình Thôn bản an toàn giao thông; Mô hình Tổ phòng chống mua bán người và đi làm ăn xa; Mô hình an toàn cho phụ nữ, trẻ em; Mô hinh Hội Cựu chiến binh không vi phạm pháp luật, không mắc các tệ nạn xã hội; Mô hình Thanh niên với văn hóa giao thông… với sự tham gia của hơn 10.000 người.
Với vai trò là báo cáo viên pháp luật cấp huyện, Đại úy Trai đã thực hiện 27 buổi tuyên truyền, phổ biến các văn bản pháp luật có liên quan đến biên giới quốc gia; trực tiếp tuyên truyền, PBGDPL các loại được 587 buổi/27.738 lượt người nghe.
Đại úy Lèng Văn Trai là một trong những chỉ huy trẻ được cán bộ, chiến sỹ tin yêu, nể phục bởi tinh thần trách nhiệm và sự tận tụy với công việc. Ai lên Si Ma Cai ghé chợ phiên hỏi thăm cán bộ Biên phòng Lèng Văn Trai thì từ người già đến trẻ con ai cũng biết. Mọi người đã gặp Trai đều có chung nhận xét, anh nhỏ nhẹ, dễ mến, hiền hòa. Nhưng đằng sau vẻ thư sinh, hiền lành đó là cả một nghị lực, một khát vọng vươn lên, cống hiến cho quê hương, luôn học hỏi, tìm tòi những cách làm mới, cụ thể mà hiệu quả để hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao.
“Cây sáng kiến” của đơn vị
Khi đảm nhiệm trọng trách Chính trị viên phó kiêm Bí thư Chi đoàn ĐBP Si Ma Cai, Đại úy Lèng Văn Trai được mệnh danh là “cây sáng kiến” của đơn vị. Mùa đông ở miền núi rất khắc nghiệt, sương mù giăng dày, trời rét buốt. Người nghèo thiếu quần áo ấm, nhà cửa trống hoác, gió lùa lạnh thấu xương. Thấu hiểu cuộc sống đồng bào, nên Đại úy Lèng Văn Trai có sáng kiến xây dựng mô hình “Tủ quần áo tình thương” của ĐBP Si Ma Cai.
Từ đó, cổng chợ trung tâm huyện Si Ma Cai đặt một chiếc tủ sơn màu xanh lá cây, khắc dòng chữ vàng: “Tủ quần áo tình thương” và thông điệp “Ai thừa đến ủng hộ, ai thiếu đến lấy”. Với những người lao động khó khăn, quanh năm mặc áo sờn vai, bạc màu như chị Giàng Thị Dín (xã Sán Chải) thì những bộ quần áo từ thiện này chứa đựng hơi ấm tình người. Chị Dín bộc bạch: “Từ ngày có tủ quần áo từ thiện ở đây, ai cũng vui. Hôm thì chọn một bộ quần áo cho mình, hôm thì chọn quần áo mang về cho người nhà. Có hôm mình chọn được một bộ mang về cho chồng mặc để đi lao động. Quần áo mặc vừa, cũng đẹp, như thế mình bớt đi một khoản mua sắm rồi”.
Trong 3 năm (2018-2021), Chi đoàn ĐBP Si Ma Cai đã huy động, lựa chọn gần 6.000 bộ quần áo được quyên góp, ủng hộ từ khắp các vùng, miền, đem giặt sạch sẽ, chuyển về “Tủ quần áo tình thương” của đơn vị để phục vụ đồng bào.
Còn nhiều lắm các mô hình, chương trình của Chi đoàn ĐBP Si Ma Cai và Bí thư Chi đoàn Lèng Văn Trai đã thực hiện, như mô hình “Con nuôi Đồn Biên phòng” chi đoàn trực tiếp nhận nuôi dưỡng, dạy học 2 cháu mồ côi tại đơn vị. Trong chương trình “Mái ấm tình thương”, ĐBP Si Ma Cai phối hợp với các địa phương lựa chọn các hộ kinh tế khó khăn, nhà xuống cấp, hư hỏng và chủ hộ quyết tâm làm nhà để cấp kinh phí hỗ trợ.
Mỗi suất hỗ trợ là 30 triệu đồng, còn BĐBP cử cán bộ giúp ngày công lao động và kinh phí đối ứng từ gia đình nên nhiều gia đình giờ đây đã có nhà kiên cố, khang trang, điều mà trước đây họ không dám mơ và đây cũng là cách làm BĐBP giúp địa phương xóa nhà tạm một cách bền vững”, Đại úy Trai cho biết.
Những năm qua, ĐBP Si Ma Cai đã huy động xã hội hóa xây dựng được 15 ngôi nhà tình thương với tổng giá trị hơn 450 triệu đồng; khám - chữa bệnh và cấp, phát thuốc miễn phí cho gần 2.000 lượt người dân; tham gia tu sửa và làm mới 8,6 km đường giao thông nông thôn.
Si Ma Cai là mảnh đất cằn cỗi, chỉ có đá và đá, nên Chi đoàn ĐBP Si Ma Cai phát minh ra sáng kiến Mô hình “Hàng cây biên giới”, trồng 5.000 cây dọc đường tuần tra. Mô hình “Tay kéo biên phòng” của Đồn đã cắt tóc miễn phí cho hơn 2.500 lượt người mà trước đây không ai đặt tay vào đầu họ được.
Hỗ trợ “cần câu” cho người nghèo, Đại úy Lèng Văn Trai tự mình trích một phần lương và huy động cán bộ, chiến sỹ khác giúp đỡ gia đình anh Lùng Văn Nương (SN 1991, tổ dân phố Na Cáng, thị trấn Si Ma Cai) mua 50 con gà giống và cám nuôi. Không chỉ gia đình anh Nương, Đại úy Trai còn trực tiếp giúp đỡ cây, con giống cho 5 hộ là đoàn viên, thanh niên. Anh cũng giúp các hộ biên giới có hoàn cảnh khó khăn và tích cực huy động xã hội hóa, tham mưu với chỉ huy đồn phối hợp trao hàng trăm suất quà động viên các hộ nghèo, hộ đặc biệt khó khăn trên địa bàn với tổng giá trị hơn 350 triệu đồng.
Trong mô hình “Thắp sáng vùng biên”, Chi đoàn ĐBP Si Ma Cai trực tiếp vận động và xây lắp 3,5 km đường dây điện, lắp đặt 96 bóng điện năng lượng mặt trời cho 20 km đường giao thông với tổng kinh phí gần 400 triệu đồng. Triển khai mô hình “Ngày chủ nhật xanh”, Chi đoàn đã phối hợp với các tổ chức đoàn xây dựng 6 lò đốt rác, làm 350 mét đường giao thông nông thôn, khơi thông 2,5 km kênh mương nội đồng giúp địa phương đẩy nhanh quá trình về đích nông thôn mới. Những thành tích ấy đều do Bí thư Chi đoàn Lèng Văn Trai phát hiện và truyền cảm hứng cho đồng đội.
Đại tá Nguyễn Trọng Ngữ, Chính ủy BĐBP Lào Cai cho biết thêm, năm 2022, Đại úy Lèng Văn Trai vinh dự được Bộ trưởng Bộ Quốc phòng tặng Bằng khen về thành tích xuất sắc trong tổng kết 5 năm thực hiện Đề án “Tăng cường phổ biến, giáo dục pháp luật cho cán bộ và nhân dân vùng biên giới, hải đảo giai đoạn 2017-2021”. Còn Chi đoàn Đồn Biên phòng Si Ma Cai do Đại úy Lèng Văn Trai làm Bí thư chi đoàn vinh dự được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen trong dịp Sơ kết 5 năm thực hiện Chỉ thị số 05-CT/TW ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị về Đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh.
Nói về thành tích của mình, Đại úy Lèng Văn Trai tâm sự: “Để có được những kết quả đó, bản thân tôi luôn không ngừng học tập, nâng cao trình độ, tích lũy kinh nghiệm công tác, xây dựng hình ảnh người cán bộ biên phòng xứng đáng với phẩm chất Bộ đội Cụ Hồ”.
Lam Hạnh