Đảng Cộng sản Việt Nam lấy chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng và kim chỉ nam cho mọi hành động. Để đáp ứng yêu cầu trong bối cảnh tình hình mới, ngày 22/10/2018, Bộ Chính trị khóa XII đã ban hành Nghị quyết số 35-NQ/TW về “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái thù địch trong tình hình mới”. Trong Văn kiện Đại hội XIII của Đảng xác định: “Tăng cường bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, kiên quyết và thường xuyên đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, cơ hội chính trị” (1). Vì vậy, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng được coi là nhiệm vụ chính trị sống còn, liên quan trực tiếp đến sự tồn vong của Đảng, của chế độ.
Nhận diện âm mưu, thủ đoạn phá hoại nền tảng tư tưởng của Đảng trong thời đại số
Lợi dụng xu thế toàn cầu hóa, sự bùng nổ của truyền thông, những tác động của cuộc Cách mạng công nghiệp lần thứ tư (cuộc Cách mạng 4.0), các thế lực thù địch, phản động trong và ngoài nước đã tăng cường chống phá Đảng và Nhà nước bằng nhiều chiêu thức, thủ đoạn tinh vi, xảo quyệt với mục đích bôi nhọ, hạ thấp vai trò lãnh đạo của Đảng để thực hiện âm mưu “diễn biến hòa bình”.
Chúng triệt để lợi dụng không gian mạng để tung các thông tin, quan điểm sai trái, thù địch như: (1) phát tán thông tin xấu độc nhằm tấn công vào nền tảng lý luận chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, chủ trương, chính sách, vai trò lãnh đạo của Đảng và Nhà nước; (2) xuyên tạc tình hình dân chủ, nhân quyền, tự do tôn giáo tại Việt Nam; (3) tung tin, cắt ghép hình ảnh, pha trộn thông tin thật - giả, vu khống liên quan đến đời tư, sức khỏe, phát biểu của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước. Các chiêu trò chống phá nêu trên đều hướng tới mục đích là tạo nên bức tranh bi quan về tình hình kinh tế, chính trị và xã hội ở Việt Nam; tác động tiêu cực đến tư tưởng, nhận thức của một bộ phận cán bộ, đảng viên và người dân; chia rẽ khối đại đoàn kết dân tộc; gây mất lòng tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa; phủ nhận vai trò to lớn của Đảng Cộng sản Việt Nam, với mục tiêu cuối cùng là tiến tới lật đổ chế độ ở nước ta.
Thời gian gần đây, các trang thông tin tiếng Việt đặt máy chủ ở nước ngoài của các tổ chức Việt Tân, Triều Đại Việt... đang liên tục đăng tải những thông tin sai lệch, phản động để dẫn dắt, hướng lái dư luận theo chiều hướng tiêu cực; phát tán những video lồng ghép với nội dung xuyên tạc, bóp méo sự thật, hạ uy tín, làm mất niềm tin của quần chúng nhân dân với Đảng, Nhà nước; từ đó, chuyển hóa dần sang tư tưởng sai trái, phản động, thù địch.
Lợi dụng các sự kiện chính trị - xã hội “nhạy cảm”, việc bắt, xử lý một số cán bộ về tội tham nhũng; xét xử số đối tượng chống đối vi phạm pháp luật, để lôi kéo, kích động người dân tập trung đông người gây rối an ninh, trật tự, biểu tình, bạo loạn, lật đổ; tuyên truyền kích động các hoạt động ly khai, tự trị trong vùng đồng bào dân tộc thiểu số.
Đối tượng tác động của chúng không chỉ người trẻ, người dân, người lao động, văn nghệ sĩ mà cả cán bộ, đảng viên, nhất là cán bộ hưu trí, cán bộ, đảng viên có biểu hiện bất mãn, suy thoái về tư tưởng, chính trị, đạo đức, lối sống, có biểu hiện tự diễn biến, tự chuyển hóa… Không ít người sử dụng Internet, mạng xã hội bị “dẫn dụ” và “đánh lừa” bởi những thông tin “thật - giả lẫn lộn”. Các hoạt động này không chỉ ảnh hưởng đến ý thức cộng đồng mà còn ảnh hưởng đến uy tín của Đảng và Nhà nước Việt Nam.
KH&CN góp phần bảo vệ, phát triển nền tảng tư tưởng của Đảng
Trong quá trình lãnh đạo công cuộc đổi mới đất nước, Đảng luôn nhất quán chủ trương KH&CN là quốc sách hàng đầu, là một trong những động lực quan trọng nhất để phát triển kinh tế - xã hội (KT-XH) và bảo vệ Tổ quốc. Để triển khai các đường lối, chủ trương của Đảng và chính sách, pháp luật của Nhà nước, trong đó có Nghị quyết 20-NQ/TW, Nghị quyết số 35-NQ/TW, Bộ KH&CN thời gian qua đã tham mưu, trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt các chương trình KH&CN trọng điểm cấp quốc gia về khoa học lý luận chính trị, khoa học xã hội và nhân văn nhằm xây dựng các luận cứ khoa học đấu tranh bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng. Các kết quả nghiên cứu đã tham mưu cho Bộ Chính trị, Ban Bí thư, Ban Chấp hành Trung ương Đảng ban hành nhiều nghị quyết về phát triển KT-XH, hội nhập quốc tế trên cơ sở giữ vững nguyên tắc “Lấy chủ nghĩa Mác-Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh làm nền tảng tư tưởng, kim chỉ nam cho mọi hành động”.
Đặc biệt, Bộ KH&CN đã phối hợp với Học viện Chính trị Quốc gia Hồ Chí Minh xây dựng, trình các cấp có thẩm quyền phê duyệt Chương trình KH&CN đặc biệt cấp quốc gia giai đoạn 2021 - 2025; đã được Thủ tướng Chính phủ Quyết định phê duyệt nhiệm vụ KH&CN đặc biệt cấp quốc gia: Chương trình KH&CN cấp quốc gia “Nghiên cứu, vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh trong công cuộc xây dựng đất nước và bảo vệ Tổ quốc thời kỳ đổi mới giai đoạn từ 1986 đến nay, định hướng đến năm 2030 và tầm nhìn đến 2045” (Quyết định số 1183/QĐ-TTg ngày 7/10/2022).
Đây là Chương trình KH&CN trọng điểm cấp quốc gia đầu tiên đi sâu nghiên cứu toàn diện hệ thống, sâu sắc hơn tư tưởng Hồ Chí Minh và vận dụng phát triển tư tưởng của Người trong bối cảnh mới, đề xuất quan điểm, phương hướng, giải pháp, kiến nghị tiếp tục nghiên cứu, vận dụng và phát triển sáng tạo tư tưởng Hồ Chí Minh đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045, cung cấp cơ sở khoa học và thực tiễn phục vụ xây dựng Văn kiện Đại hội XIV của Đảng, góp phần hoàn thiện lý luận về đường lối đổi mới, lý luận về chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam; để tư tưởng Hồ Chí Minh thật sự giữ vị trí chủ đạo trong đời sống chính trị - tinh thần của xã hội ta.
Đồng thời, theo Quyết định Phê duyệt “Chương trình Chuyển đổi số quốc gia đến năm 2025, định hướng đến năm 2030” (Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2020 của Thủ tưởng Chính phủ), Bộ KH&CN có nhiệm vụ chủ trì triển khai các nhiệm vụ và giải pháp gồm kiến tạo thể chế; Nhiệm vụ giải pháp tạo nền móng chuyển đổi số; Hợp tác quốc tế, nghiên cứu, phát triển và đổi mới sáng tạo trong môi trường số; Nhiệm vụ giải pháp tạo nền móng chuyển đổi số; Tổ chức thực hiện và triển khai các nhiệm vụ giao chung cho tất cả bộ, ngành.
Liên quan đến vấn đề này, Bộ KH&CN cũng ban hành Kế hoạch hoạt động của Ban Chỉ đạo chuyển đổi số của Bộ KH&CN năm 2023 (Quyết định số 1025/QĐ-BCĐCĐS ngày 25/5/2023) và Kế hoạch triển khai công tác bảo vệ bí mật Nhà nước và an ninh mạng (Quyết định 281/QĐ-BKHCN 2023 ngày 3/3/2023). Đây cũng là một trong những giải pháp góp phần bảo vệ an ninh quốc phòng trên không gian mạng, bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng trong thời đại số.
Bên cạnh đó, thời gian qua, Đảng bộ Bộ KH&CN luôn chú trọng chỉ đạo thực hiện có hiệu quả công tác tuyên truyền, giáo dục chính trị, tư tưởng, đạo đức cho các đảng viên. Đảng ủy Bộ KH&CN đã tổ chức có hiệu quả việc học tập, phổ biến, quán triệt và triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước đến từng cán bộ, đảng viên theo hướng dẫn của Đảng bộ cấp trên; kịp thời xây dựng và ban hành kế hoạch học tập, quán triệt và triển khai thực hiện các nghị quyết, chỉ thị và gửi các chi bộ trực thuộc để triển khai thực hiện.
Đảng bộ luôn chú trọng đến công tác xây dựng Đảng được tổ chức thống nhất từ cơ sở đến Đảng ủy Bộ. Công tác kiểm tra, giám sát của Đảng có những chuyển biến tích cực, đã từng bước đi vào chiều sâu, có trọng tâm, trọng điểm, hoạt động hiệu quả, bám sát và đáp ứng kịp thời những yêu cầu của nhiệm vụ xây dựng Đảng bộ trong từng thời kỳ. Công tác dân vận được quan tâm chỉ đạo, tổ chức thực hiện và đạt nhiều kết quả. Công tác lãnh đạo các tổ chức đoàn thể có bước phát triển mới, đem lại hiệu quả thiết thực góp phần thực hiện tốt nhiệm vụ chuyên môn và công tác xây dựng Đảng...
Thời gian tới, Bộ KH&CN sẽ tiếp tục nâng cao nhận thức cho cán bộ, đảng viên, công chức, viên chức, người lao động của Bộ KH&CN về vị trí, tầm quan trọng của công tác bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng, đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch trên không gian mạng; nêu cao tinh thần, trách nhiệm trong việc chấp hành nghiêm túc các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước về công tác này.
Đồng thời, đẩy mạnh tăng cường sự phối hợp để thực hiện một cách có hiệu quả hoạt động KH&CN; nâng cao chất lượng các nhiệm vụ nghiên cứu khoa học phục vụ xây dựng các chương trình nghị quyết, kế hoạch của Đảng, Chính phủ, đặc biệt là trong công cuộc bảo vệ nền tảng tư tưởng của Đảng... nhằm thực hiện thành công mục tiêu của Đại hội XIII đã đề ra./.
-----------------
*(1) Đảng Cộng sản Việt Nam: Văn kiện Đại hội đại biểu toàn quốc lần thứ XIII, Nxb. Chính trị quốc gia Sự thật, H, 2021, tập I, tr.183
Nguyễn Thùy Linh
Trung tâm Nghiên cứu và Phát triển truyền thông KH&CN